Hechos 17:1-34
17 Tsaypita Anfípolis y Apolonia markakunapa pasarmi Pablo y Silas Tesalónica markaman chayarqan. Tsaycho *sinagöga kaptinmi
2 imaypis aywashqanno tsay sinagögamanpis Pablo aywarqan. Tsaychömi Tayta Diospa palabranta kimsa jamay junaq yachatsirqan.
3 Tsayno yachatsirmi nirqan salvamaqnintsi Cristo wanushqanta y kawarimushqanta. Tsaynöpis kayno nirqan: “Jesúsmi salvamaqnintsi Cristo kaykan”.
4 Tsayno niptinmi wakin Israel runakuna Jesucristuman yärakur Pabluwan y Silaswan juntakarqan. Tsaynölami Tayta Diosta cäsukuq mana Israel runakunapis y rïca warmikunapis Jesucristuman atskaq yärakärirqan.
5 Jesúsman mana yärakuq Israel runakunami itsanqa Pabluta chikipäkushpan qela runakunata kayno nipäkurqan: “Pablupa y Silaspa contran sharkapäkunanpaq runakunata shimita qopäkuy”.
Yachatsishqanno shimita qoptinmi Pabluta y Silasta ashir atska runakuna Jasónpa wayinman rabyashqa yaykapäkurqan.
6 Tsaycho mana tariykurnami Jasónta y wakin wawqikunatana autoridäkunaman apaykur kayno nipäkurqan: “¡Kay runakunaqa lutankunata yachatsirmi maytsaypapis purirkaykan! ¡Kananqa kay markamannami chayapäkamushqa!
7 ¡Jasónmi paykunata patsatsishqa! ¡Jesús jutiyuq runa mas munayniyuq rey kashqanta nipäkushpanmi mandamaqnintsi rey *Césarpa leyninkunata manakaqman churarkaykan!”
8 Tsayno niptinmi tsaycho kaq runakuna y autoridäkunapis fiyupa rabyakärirqan.
9 Tsaymi Jasónta y wakin wawqikunata autoridäkuna multata pägarkatsir kacharqärirqan.
Pablo y Silas Berea markacho wilakärishqan
10 Tsay tsakaymi Pabluta y Silasta wawqi panikuna Berea markaman kacharqan. Bereaman chayaykärirnami *sinagögaman yachatsiq aywapäkurqan.
11 Berea runakunaqa Tesalónica runakunapitapis mas tantiyakuq karmi Tayta Diospa wilakuyninta lapan shonqunwan chaskikärirqan. Pablo y Silas yachatsishqan rasunpa kashqanta musyananpaqmi Tayta Diospa palabranta waran waran yachakärirqan.
12 Tsay markachöqa atska Israel runakuna, mana Israel runakuna y mana Israel rïca warmikunapis Jesúsmanmi criyipäkurqan.
13 Tayta Diospa wilakuyninta Bereachöpis Pablo wilakuykashqanta mayaykurmi Tesalónicacho taq Israel runakuna tsayman aywapäkurqan. Chayaykurmi runakunata shimita qorqan Pablupa contran sharkapäkunanpaq.
14 Tsawraqa wawqi panikuna jinan höra Pabluta qeshpitsirqan lamar kuchunman. Silas y Timoteumi itsanqa Bereacho quëdakärirqan.
15 Pabluwan aywaqkunaqa Atenas markamanmi payta pusharqan. Kutikunanpaqna kaykaptinmi Pablo kayno nirqan: “Bereaman chayaykur Silasta y Timoteuta jukla kachaykalämunki”.
Atenas markacho Pablo wilakushqan
16 Atenascho Silasta y Timoteuta shuyaraqno purirmi atska ïdulukunata rikar Pablo pasaypa rabyanarqan.
17 Tsaymi *sinagögaman aywaykur Israel runakunata y Diosta cäsukuq mana Israel runakunatapis Tayta Diospa wilakuyninta tantiyatsiq. Pläzamanpis waran waran aywarmi runakunata wilapaq.
18 Tsaychömi *Epicúreo y *Estoico nishqan yachaq runakunawanpis rimanakuq. Jesúspita Pablo wilapaptin y wanushkuna kawarimunanpaq kashqanta wilapaptinmi wakin runakuna kayno nipäkurqan: “Kay yachaq tukuq runa ¿imataraq parlakunpis?”
Y wakinnami kayno nipäkurqan: “Kay runaqa mana reqishqantsi dioskunapitami parlakun”.
19 Tsayno nirmi masta tantiyatsinanpaq Pabluta pusharqan autoridäkuna juntakashqan Areópago nishqanman.
20 Tsaychömi Pabluta kayno nipäkurqan: “Qamqa yacharkaykätsimanki imaypis mana mayapäkushqätami. Tsaymi imano kashqantapis shumaq mayayta munapäkü”.
21 (Atenas runakuna y tsaycho taq jäpa runakunaqa mushuq yachatsikuy kaptinqa imaypis mayaytami munapäkuq. Nirkurmi waran waran tsay mayashqankunalata parlapäkuq.)
22 Tsawraqa Areópagucho juntaraykaq autoridäkunapa nawpanman ichiykur Pablo kayno nirqan: “Atenas runakuna, noqa tantiyaykämi dioskunata aläpa adorarkaykashqaykita.
23 Markapa purirmi capillakunata, *altarkunata y ïdulukunatapis rikashqä. Tsaynöpis rikashqä juk altarcho kayno nir qelqaraykaqtami: ‘Kay altarqa mana reqishqantsi diospaqmi’. Tsay mana reqishqayki Diospitami wilakuykä.
24 “Paymi kay patsata y lapan imaykatapis kamashqa. Jana patsatapis y kay patsatapis munayninchömi tsararaykan. Tsaymi runakuna rurashqan templuchöqa mana tantsu.*
25 Noqantsi manami imatapis payta kamaripantsitsu. Tsaypa trukanqa paymi kawanantsipaqpis jämayta qomantsi y lapan munashqantsikunatapis kamaripämantsi.
26 “Juk runalata kamarkurmi bendicionninta churarqan atskaqman mirarkur nacionkuna maytsaychöpis kananpaq. Paymi destinarqan tsay nacionkuna imayyaq kananpaq y mujunninkuna mayyaq kananpaqpis.
27 Tayta Dios tsayno kamakätsishqa imaykanöpapis payman yärakunantsipaqmi. Payqa manami noqantsipita karuchötsu kaykan, sinöqa nawpantsichömi kaykan.
28 Tayta Dios yanapamaptintsiraqmi kawantsipis y purintsipis. Marka mayikipis shumaq yarpachakurir kayno nirmi qelqarqan: ‘Lapantsipis paypa wamrankunami kaykantsi’.
29 “Tayta Diospa wamran kaykarqa ama yarpapäkushuntsu qoripita, qellaypita o rumipita rurashqa ïdulukunano Dios kashqanta. Tsaykunataqa runakuna kikinpa yarpaynilanpitami rurapäkun.
30 Runakuna mana musyayninpa ïdulukunata rurapäkushqanpita Tayta Dios manami castigarqantsu. Kananqa maytsaychöpis lapan runakunatami niykan ïdulukuna adorayta kacharir pay munashqannöna kawapäkunanpaq.
31 Lapan runakunata mana jananpaypa juzgananpaqmi* Tayta Dios juk runata akrashqa. Tsay runa pï kashqantapis musyanantsipaqmi wanushqanpita kawaritsimushqa”.
32 Wanushqanpita kawarimushqanta Pablo niptinmi wakin runakuna asiparqan. Wakin runakunanami kayno nipäkurqan: “Yapaychömi qayatsishayki masta tantiyatsimänaykipaq”.
33 Tsawraqa tsay runakuna juntakashqanpita Pablo aywakurqan.
34 Juk ishkay runakunami itsanqa Pablo wilapashqankunata criyir paywan juntakarqan. Paykunami karqan Areópagucho mandaq Dionisio, Dámaris jutiyuq warmi y mas wakin runakunapis.
Ichic wilacuycuna
^ sinagöga Sinagögaqa Israel runakuna juntakänan wayimi karqan. Tsaymanmi juntakäriq Tayta Diosta manakärinanpaq, Moisés qelqashqan leykunata yachakärinanpaq, sesionkunata rurapäkunanpaq y wamrakuna liyiyta yachakärinanpaq (Mar. 1.21; Juan 9.34; Hech. 15.21).
^ César Césarqa manami runapa jutintsu karqan, sinöqa Roma nacioncho mandaq rey ninanmi. Césarqa Romapita patsami atska nacionkunata mandarqan. Jesucristo yurishqan witsan mandaq kaykarqan Augusto Césarmi (Luc. 2.1). Paymi Herodesta churarqan Israel nacioncho rey kananpaq. Augusto Césartami trukarqan Tiberio César. Tiberio César mandaq karqan Bautizaq Juan wilakunan witsanmi (Luc. 3.1). Tiberio Césartanami trukarqan Calígula César. Paytanami trukarqan Claudio César. Claudio César mandaq kaykaptinmi apóstol Pablo wilakur purirqan (Hech. 11.28; 18.1). Claudio Césartanami trukarqan Nerón César. Nerón César mandaq kaykaptinmi apóstol Pablo Romacho wanurqan (Juan 19.12).
^ sinagöga Sinagögaqa Israel runakuna juntakänan wayimi karqan. Tsaymanmi juntakäriq Tayta Diosta manakärinanpaq, Moisés qelqashqan leykunata yachakärinanpaq, sesionkunata rurapäkunanpaq y wamrakuna liyiyta yachakärinanpaq (Mar. 1.21; Juan 9.34; Hech. 15.21).
^ sinagöga Sinagögaqa Israel runakuna juntakänan wayimi karqan. Tsaymanmi juntakäriq Tayta Diosta manakärinanpaq, Moisés qelqashqan leykunata yachakärinanpaq, sesionkunata rurapäkunanpaq y wamrakuna liyiyta yachakärinanpaq (Mar. 1.21; Juan 9.34; Hech. 15.21).
^ Epicúreo Epicúreo runakunaqa karqan Epicúreo jutiyuq runapa yachatsikuyninta chaskiqkunami. Epicúreumi yachatsirqan kayno nir: “Ali kawanantsipaq ali amïguntsikuna katsun, mana ali runakunapita witikushun. Tsaynöpis ama yarpachakushuntsu Tayta Diospaq y wanur mayman chayanantsipaq kashqantapis”. Apóstol Pablumi Atenas markacho Epicúreo runakunata Jesucristupa ali wilakuyninta wilaparqan (Hech. 17.18).
^ Estoico Estoico runakunaqa karqan Zenón jutiyuq runapa yachatsikuyninta chaskiqkunami. Zenónmi yachatsirqan kayno nir: “Ali kawanantsipaq alilata rurashun, shumaq tantiyakushun y imano nakarpis pacienciakushun. Tayta Diosman yärakunantsipa trukanqa kikintsi yarpashqantsiman y wakin yachaqkuna nishqankunaman yärakushun”. Apóstol Pablumi Atenas markacho Estoico runakunata Jesucristupa ali wilakuyninta wilaparqan (Hech. 17.18).
^ altar Altarkunaqa karqan rumiwan perqashqa y qerupita ruraykur jananpa y rurinpa bronciwan enchapashqami. Tsay altarkunachömi uywakunata rupatsir runakuna jutsankunapita perdonashqa kananpaq cürakuna Tayta Diosta manakäriq. Tsaynölami templu rurincho qoripita rurashqa taksha altarpis karqan. Tsaychömi cürakuna inciensuwan qoshtatsiq. Rumipita perqashqa altar imano kashqanta musyanaykipaq rikanki 2Sam. 24.18-cho kaq dibüjuta. Tayta Diosta mana cäsukuq runakunapis altarkunata ruraykurmi ïdulukunata adorapäkuq (Éxo. 30.1-10; Deut. 27.5-6; 2Rey. 16.10-16; 2Crón. 4.1).
^ 17.24 1Rey. 8.27; Isa. 42.5.
