1. (1) ¿Imatataq Jehoväqa änimarquntsik? (2) ¿Imanötan Jehoväman confiakunqantsikta rikätsikuntsik? (“Maslla entiendinapaq” neqta rikäri).

 PËTA kuyaq kaqkunataqa qeshyakunata, llakikuyta y wanuyta ichikllachöna ushakätsinampaq kaqtam Jehoväqa änimantsik (Rev. 21:3, 4). Pëman confiakoq ‘alli shonquyoqkunatam’ kë Patsata shumaq huertamannö tikratsiyänampaq yanapanqa (Sal. 37:9-11). Jina kanan Pëwan amïgu kanqantsikpitapis, mas alli amïgu kanapaqmi yanapamäshun. Tsëta shuyanqantsikqa, ¡alläpam kushitsimantsik! Peru ¿imanirtan següru këkantsik Dios änikunqankuna cumplikänampaq kaqta? Pëqa änikunqankunata imëpis cumplinmi. Tsëmi Jehovämanqa imëkarëkur confiakuntsik (Sal. 27:14). * Y ¿imanötan pëman confiakunqantsiktaqa rikätsikuntsik? Llapan änikunqankunata cumplimunanta pacienciakur y kushishqa shuyararmi (Is. 55:10, 11).

2. ¿Imatataq Jehoväqa rurashqana?

² Jehoväqa, änikunqankunata cumplinqanta rikätsikushqanam. Änikunqankunapita jukllëllapaq parlarishun. Revelacion libruchö ninqannömi, Jehoväqa pëllata adorayänampaq llapan nacionkunapita, kastakunapita y idiömakunapita juk grüpu nunakunata akranampaq kaqta änikurqan. Tsë grüpu nunakunatam, “mëtsikaq nunakuna” nir reqintsik (Rev. 7:9, 10). Tsë grüpu nunakunachö tukuy kasta, tukuy idiöma y tukuy costumbriyoq ollqukuna warmikuna y wamrakuna kayaptimpis,  entëru Patsachömi juk familianölla kuyanakuyan (Sal. 133:1; Juan 10:16). Jina llapan wiyakuyta munaqkunatam, imëkapis ichikllachöna alliyärinampaq kaqta kushishqa yachatsikuyan (Mat. 28:19, 20; Rev. 14:6, 7; 22:17). Tsë mëtsikaq nunakunapita karqa, alläpachi kushikunki imëkapis ichikllachöna alliyärinampaq kaqta musyarnin.

3. ¿Imata logrëtataq Satanasqa munan?

³ Satanasqa, shamoq tiempupaq shuyäkunqantsikta qonqarinatam munan. Pëqa noqantsikpaq Jehovä mana yarpachakunqanta y änikunqankunata mana cumplimunampaq kaqta pensanatam munan. Shuyanqantsikta Satanas qonqaratsimashqaqa, mananam valientinatsu kashun y Jehoväta sirwitapis dejarishwanmi. Diabluqa tsëtam Jobwan rurarqan. Jehoväta adorar mana sïguinampaqmi, shamoq tiempupaq shuyäkunqanta Jobta qonqaratsita munarqan.

4. ¿Imatataq këchö yachakushun? (Job 1:9-12).

⁴ Jehovällata sirwita Job dejarinanta munar Satanas imakunata ruranqantam këchö yachakushun (leyi Job 1:9-12). Jina Jobta pasanqampita imata yachakuyta puëdinqantsikta y Dios kuyamanqantsikta y änimanqantsikkunata cumplimunampaq kaqman imanir yarparänapaq kaqtam rikäshun.

5, 6. ¿Imanötan Jobpa kawënin juk ishkë junaqllachö cambiarirqan?

⁵ Jobqa Jehoväpa alli amïgun kar, jatun y kuyanakoq familiayoq kar y rïcu nuna karmi, kushishqa kawakuykarqan (Job 1:1-5). Peru juk junaqllachömi cäsi llapanta oqrarirqan. Puntataqa, kapunqankunatam oqrarirqan (Job 1:13-17). Tsëpitanam llapan kuyë wamrankuna wanuriyarqan. Job tsë höra imanö kanqanta musyanapaq, noqantsik Job kanqantsikman pensarishun. Teytakunaqa juk wamran wanuptinqa, alläpam llakikuyan. Peru Jobwan warmin chunka wamrankunata oqrarirqa, alläpa llakikurchi ima rurëtapis musyayarqantsu. Tsëchi Jobqa alläpa llakikurnin röpanta rachirirqan y patsaman ishkirirqan (Job 1:18-20).

⁶ Tsëpitanam, Satanasqa Jobta qeshyatsirqan y respetashqa këninta ushakätsirqan (Job 2:6-8; 7:5). Jobtaqa pïmëmi respetaq y consejayänanta munarmi nunakuna ashiyaq (Job 31:18). Peru tsë desgraciakunapa pasanqampitaqa, mananam witipäyaqnatsu y mana allipam rikäyaq. Wawqinkuna, kuyë amïgunkuna y hasta sirweqninkunapis mana allipam rikäyaq (Job 19:13, 14, 16).

7. (1) ¿Pï sufrikätsinqantataq Job pensarqan y imata rurëtataq munarqantsu? (2) Job pasanqannöpis, ¿imatataq Diosta sirweqkunaqa itsapis pasayanman? (7 kaq pärrafupaq dibüjuta rikäri).

⁷ Jehoväpa rikëninchö manana alli kanqanta Job pensanantam Satanasqa munarqan. Tsëmi Jobpa chunka wamrankuna mikupakuykäyaptin, janankunaman wayita shukukuy vientuwan juchurkatsirqan (Job 1:18, 19). Jina ciëlupitam ninata urätsimurqan y Jobpa animalninkunatawan sirweqninkunatam ushakätsirqan (Job 1:16). Tsë shukukuy vientu y ciëlupita urämoq nina juk desgracia mana kanqanqa, clärum këkarqan. Tsëmi Jobqa, ima mana allitapis ruranqampita Jehovä tsënö castiguëkanqanta pensarqan. Tsënö kaptimpis, Jobqa manam Diosta maldicita munarqantsu. Llapan kawëninchö Jehovä bendicishqa kanqantam yarparqan. Tsëmi Diospita imëka allikunata chaskishqa karpis, mana alli kaqkunatapis chaskinampaq listu këkarqan. Pëmi kënö nirqan: “TEYTA DIOS alabashqa këkullätsun” (Job 1:20, 21; 2:10). Wamrankunata, animalninkunata y salorninta oqrashqa karpis, Jobqa Jehoväta  sirwirmi sïguikarqan. Peru Satanasqa, Jehoväta sirwir mana sïguinampaqmi Jobta mastaraq ruranan karqan.

8. ¿Ima mastataq Satanasqa Jobta rurarqan?

⁸ Mana väleqnö Job sientikunampaqmi, Satanasqa kima amïgun tukoq nunakunata utilizarqan. Tsë nunakunaqa, imëka mana allikunata ruranqampita sufrikanqantam niyarqan (Job 22:5-9). Jina tsëkunata mana rurashqa kaptimpis, Dios munanqannö këtaqa ni imëpis mana puëdinampaq kaqtam niyarqan (Job 4:18; 22:2, 3; 25:4). Pëkunaqa Dios mana kuyanqanta, mana cuidanampaq kaqta y sirwinqampis mana välinqanta Job pensanantam munayarqan. Tsënö niyanqampitachi, itsa Jobqa problëmankuna manana altsakänampaq kaqta pensarqan.

9. ¿Imatan Jobta yanaparqan kallpayoq y valoryoq kanampaq?

⁹ Paqasta junaqta nanatsikurnin uchpa jananchö Job tëkaqta rikaq cuenta karishun (Job 2:8). Amïgunkunaqa mana allichö quedatsita munarmi, imëkata niyarqan. Imëka problëmakunayoq karmi, Jobqa ima rurëtapis musyarqantsu y chunka wamrankunata oqrashqa karmi alläpa llakikurqan. Qallananllachöqa, upällallam kakurqan (Job 2:13–3:1). Kamaqnin Diospa contran churakänampaq kaqta pensarqa, pantashqam këkäyarqan. Amïgunkuna tsënö parlapëkäyaptinmi, Jobqa pëkunata kënö nirqan: “¡Wanukunqäyaqmi Teyta Diostaqa dejashaqtsu!” (Job 27:5, TNM). Tsënö sufrikarpis, ¿imatan Jobta yanaparqan kallpayoq y valoryoq kanampaq? Alläpa llakishqa këkarpis, kuyaqnin Dios yanapanampaq kaqman confiakunqanmi. Wanuptimpis, Jehovä kawaritsimunampaq kaqmanmi confiakurqan (Job 14:13-15).

10. ¿Imatataq Job pasanqampita yachakuntsik?

¹⁰ Bibliachö Jobpaq willakunqanqa, Jehoväpa  contran Satanas churakätsimënintsikta mana puëdinqanta y imapapis pasanqantsikta Jehovä musyanqantam rikätsimantsik. Job imakunapa pasanqampita y tsëchö alli tsarakunqampitaqa, mastaran yachakuyta puëdintsik. Wakinllata rikärishun.

11. Jehoväman confiakushqaqa, ¿imatan pasakunqa? (Santiägu 4:7).

¹¹ Jehoväman confiakushqaqa, ima pruëbakunachöpis alli tsarakunapaq y Satanaspa contran churakänapaq kaqtam Job pasanqanqa rikätsimarquntsik. Tsëta rurashqaqa, Diablum noqantsikpita qeshpir ëwakunqa (leyi Santiägu 4:7).

12. Kawarimunampaq kaqman Job confiakunqanqa, ¿imanötan alli tsarakunampaq yanaparqan?

¹² Diosnintsik kawaritsimänapaq kaqmanmi confiakunantsik. Qepa kaqchö yachakunqantsiknömi, Satanasqa wanïta o wañuyta mantsanqantsikpita provechakun Jehoväta sirwirnin mana sïguinapaq. Job pasanqanman yapë pensarishun. Wanïta mana munar Jehoväpa contran Job churakärinampaq kaqtapis Satanasqa nirqanmi. ¡Peru chipyëpa pantashqam këkarqan! Wanunampaqna këkanqanta pensarpis, Jobqa manam Diospa contran churakarqantsu. Tsënö tsarakunampaqqa, Jehovä alli kanqanman y tiempunchö imatapis altsanampaq kaqman confiakunqanmi yanaparqan. Pëqa segürum këkarqan kawëkaptin problëmankunata Dios mana altsaptimpis, shamoq tiempuchö kawaritsimunampaq kaqta. Kawarimunapaq kaqman Jobnölla markäkur o yärakurqa, wanunapaqna këkarpis Jehoväta sirwitaqa manam dejashuntsu.

13. ¿Imanirtan yarpashwan Jobta Satanas imanö ishkitsita procuranqanman?

¹³ Diosta sirwita dejanapaqqa, Satanasqa Jobta ruranqannöllam Diosta kanan witsan sirweqkunatapis ruran. Jobpaq parlanqanchö llapan nunakunapaq ninqanta rikärishun. Pëmi kënö nirqan: ‘Vïdanta salvanampaqqa, pï nunapis imëkatam ruranqa’ (Job 2:4, 5, TNM). Satanasqa Jehoväta rasumpa mana kuyanqantsikta y vïdantsik peligruchö kaptinqa, pëpa contran churakärinapaq kaqtam nirqan. Jina Jehovä mana kuyamanqantsikta y pëpa rikënimpaqnö ni imëpis mana kanapaq kaqtam nin. Jehoväman confiakoq kaqkunataqa, manam Satanasqa engañamënintsikta puëdintsu. Musyantsikmi imakunata rurar engañakunqanta.

14. Juk pruëbapa pasanqantsikqa, ¿imata rikänapaqtaq yanapamäshun y imanötan tsëta rikätsimantsik juk wawqi pasanqan?

¹⁴ Pruëbakunapa pasanqantsikqa, imanö këkanqantsiktam rikätsimantsik. Job pasanqankunaqa, imachö alliyänampaq kaqta rikänampaqmi yanaparqan. Jukqa, mas humildi kanampaq kaqtam cuentata qokurqan (Job 42:3). Noqantsikpis pruëbakunapa pasarqa, imanö kanqantsikchö imachö alliyänapaq kaqtam rikäshun. Tsëmi Nikoläi * jutiyoq wawqita pasarqan. Pëtaqa antsa qeshyëkaptimpis, carcelmanmi llawiyarqan. Pëmi kënö nin: “Carcelchö këqa juk radiografïata rurakuynömi: imanö këkanqantsiktam rikätsimantsik”. Imachöpis pishipanqantsikta rikarqa, tsëchö alliyänapaqmi kallpachakunantsik.

15. ¿Pitataq wiyakushwan, y imanir?

¹⁵ Jehovätam wiyakunantsik y manam chikimaqnintsikkunataqa. Jobqa Jehovä parlapanqantam shumaq wiyarqan. Job shumaq entiendinampaqmi Jehoväqa kënö neq cuenta karqan: “¿Ruranqäkunachö rikankiku alläpa puëdeq kanqäta? Noqaqa musyämi imakunapa pasashqa kanqëkita. ¿Cuidënikita mana puëdinqätaku pensanki?”. Jehovä alläpa alli kanqampita llapan shonqunwan  agradecikurmi, Jobqa kënö nirqan: “Teytallä, kanankamayaq qampaq parlaqllatam wiyarqü. Kananqa kikïmi rikëkuq” (Job 42:5). Tsëkunata nirqa, itsa Jobqa uchpa jananllachöraq tëkarqan wamrankunapaq waqar y cuerpun qeri ushashqa. Tsënö këkaptimpis, Jehoväqa kuyanqanta y rikëninchö alli kaqta ruraq kanqantam musyatsirqan (Job 42:7, 8).

16. Isaïas 49:15 y 16 ninqannö, ¿imatataq cuentachö katsinantsik pruëbakunapa pasarnin?

¹⁶ Itsa kanan witsanqa, nunakunaqa insultamashwan o mana väleqtanö tratamashwan. Y noqantsikta o Jehoväpa llapan testïgunkunata mana allichö quedatsita munar, ‘ulikur o llullakur contrantsik imëka mana allikunata parlayanman’ (Mat. 5:11). Jobpaq Bibliachö willakunqanqa, ima pruëbakunapa pasarpis, alli tsarakunantsikpaq kaqman Jehovä confiakunqantam rikätsimantsik. Jehoväqa alläpam kuyamantsik y pëman confiakoq kaqkunataqa manam imëpis qonqanqatsu (leyi Isaïas 49:15, 16). Diosta chikeqkuna nimanqantsikkunata ama wiyashuntsu. Turquïa nacionchö täraq James jutiyoq wawqi ima ninqanta rikärishun. Pëwan familianqa imëka mana allikunapam pasayarqan. Pëmi kënö nin: “Jehoväpa testïgunkunapaq mana rasumpa kaqta parlayanqanta creirqa, qelanäkuriyänäpaq kaqtam cuentata qokuyarqä. Tsëmi Diospa Gobiernun imata ruramunampaq kaqman pensayarqä y Jehoväta sirwiyanqächö imëkata rurarnin kayarqä. Tsëmi kushishqa kayänäpaq yanapayämarqan”. Jobnölla kashun y Jehovä nimanqantsikta wiyakushun. ¡Ama chikimaqnintsikkuna nimanqantsikrëkur  Jehoväman confiakuyta dejashuntsu!

17. Hebrëus librupa 11 kaq capïtulunchö parlanqan ollqukunapita y warmikunapitaqa, ¿imatataq yachakuntsik?

¹⁷ Jehoväta sirweq nunakunapitaqa manam Jobllatsu imëka mana allikunapa pasar alli tsarakurqan. Hebreu cristiänukunapaq Pablu cartakunqanchömi, Diosta sirwiyanqanchö tsënö tsarakoq nunakunaqa “imëka pukutënöraq” mëtsikaq kayanqanta nirqan (Heb. 12:1). Imëka mana allikunapa pasarpis, llapankunam Jehoväta sirwir sïguiyarqan (Heb. 11:36-40). ¿Envänuku karqan tsënö tsarakuyänampaq kallpachakuyanqanqa? Manam. Dios änikunqankunapita llapanta cumplikaqtaqa manam rikäyarqantsu, tsënö karpis, pëman confiakuytaqa manam dejayarqantsu. Y Jehoväpa rikëninchö alli këkäyanqanta y änikunqankuna rasumpa cumplikänampaq kaqtam següru këkäyarqan (Heb. 11:4, 5). Pëkuna imanö tsarakuyanqanman pensanqantsikqa, Jehoväman confiakur sïguinapaqmi yanapamantsik.

18. Ima pasakunan kaptimpis, ¿imatataq ruranantsik? (Hebrëus 11:6).

¹⁸ Kë munduqa mas mana allimanmi chäkuykan (2 Tim. 3:13). Y Satanasqa, Diosta sirweqkunatam pruëbaman churarnin sïguikan. Shamoq tiempuchö ima pasakunan kaptimpis, ‘kawëkaq Diosman markäkunqantsikrëkur’ puëdinqantsikmannö Jehoväta sirwir sïguikäshun (1 Tim. 4:10). Tsë llapan pruëbakunata Job pasariptin, “shonqupita patsë kuyakoq y ankupäkoq kanqanta” Jehovä rikätsishqa kanqanta yarpäshun (Sant. 5:11). “Shonqupita patsë asheqninkunata” bendicinqanta yarparnin, Jobnölla Jehoväta mana dejëpa sirwir sïguishun (leyi Hebrëus 11:6).