Familiakunapaq yachatsikïkuna

¿Imanöraq suegrïkikunawan yamë kawakunkiman?

Jennym * kënö willakun: “Tomaspa mamanqa tukïnöpam rikätsimaq chikipämanqanta. Pero teytäkunapis tsënöllam Tomasta rurayaq. Rasun kaqchöqa, pëtanö pitapis tratayanqantaqa manam mëchöpis rikashqatsu kä. Mëqäpa teytakunata watukarpis: huknïkunaqa llakishqam kutirayämoq kayä”.

Tomasnam kënö nin: “Wambrampaqnöqa ni pipis alli warmi kanqantam mamanïqa pensaq; tsëmi casakuyanqäpita patsë Jennypaqqa mana allillata parlakïkaq. Hina tsënöllam Jennypa teytankunapis kayaq: imallapitapis qayapäkëkäyämaqmi. Mana alliqa kaq, ishkäpis teytäkunallapaq kayanqä y huknïkunapa kaqpaqqa mana allita palayanqämi”.

CHISTE ruraq nunakunaqa suegrokunawan mashankuna y lumtsïninkuna mana alli apanakuyanqampitam tukï chistekunata horqayämun. Pero rasumpa kaqchöqa, tsënö problëmakuna kaptinqa manam ichikllapis asinëpaqtsu. India nacionpita Reena shutiyoq warmim kënö nin: “Suegräqa mëtsika watakunam majäwan yamë kawakuyänäta haqiyämaqtsu. Pëta mana imanëkïtapis puëdermi, nunällatana ushapakureq kä. Warmimpaq alli nuna kë o mamampaq alli wambra këpita mëqantapis akranampaqqa sasaraqmi nunäpaq kaq”.

¿Imanirtaq teytakuna alläpa mëtikuyan majayoqna wambrankunapa vïdanman? Jennym kënö nin: “Mana alläpa yachaq këkar y pëkunapita más jövenllaraq këkar wambranta rikänanta itsa munayantsu”. Reenapa nunan Dilipnam kënö nin: “Itsa imëkanöpapis qeshpitsikushqa këkäyaptin, wambrankuna manana cuentapaq churayänanta pensayan. O majanwan alli kawakuyänampaq kaqta itsa creiyantsu.”

Tsënö karpis, suegrokunaqa manam llapanchötsu culpayoq kayan. Höraqa, kikin wambrankunam culpayoq kayan teytankuna mëtikuyänampaq. Australia nacionpita Michaelwan Leane willakuyanqanta rikärishun. Michaelmi kënö nin: “Leäneqa, alläpa kuyanakoq familiachömi winarqan, pëkunaqa imëkatapis willanakuyaqmi. Tsëmi casädona  këkäyaptïpis noqata tapumänampa rantin, teytanta imatapis tapukoq. Teytan noqapita más yachaq kaptimpis, noqata mana tapuramanqanqa llakitsimaqmi.”

Musyënam, suegrokunawan problema kaptinqa manam shumaqtsu majayoqkuna kawayan. ¿Qampis tsëtaku pasëkanki? ¿Imanötaq suegrïkikunawan këkanki? Qateqninchömi, wakin majayoqkunachö ima pasanqanta y imanö altsana kanqanta rikäshun.

HUK IMA PASANQAMPIS: Majayoqkunachömi, teytankunallapaq majan kanqanta huknin kaq pensan. Espäñachö yachaq Luismi kënö willakun: “Teytankuna yachayanqankunallapa taräyänätam warmïqa munaq, mana tsënö karqa, familianta traicionëkanqantam pensaq. Hina tsënöllam wambrä yuririptimpis, teytäkunana casi llapan hunaq wayïman shayämoq, y tsëmi warmïta alläpa ajayätseq. Tsëpa culpanllam imëpis qayapänakuyaq kayä”.

Këkunaman yarpäyë: Casakushqakunapaq parlarmi Biblia kënö nin: “Ollquqa haqirinqa mamanta yayantam warminwan juntakänampaq. Y ishkankunapis huk ëtsallanam kayanqa” (Génesis 2:24). Pero ¿ima ninantataq “huk ëtsallanam kayanqa” nin? Manam majanwan junto yachayänampaq kaqllatatsu parlëkan, sinöqa huk mushoq familiatana rurayänampaq kaqtam, y tsëqa punta familiankunapitapis masnam precisanan (1 Corintios 11:3). Tsënö karpis, teytankunataqa imëpis respetayänanmi y manam qonqëkuyänantsu (Efesios 6:2, MTCS). Pero ¿imataq pasan teytankunata majëki atiendiptin mana cäsoshqanö sientekuptiki?

Yanapakïkuna: Alliraq yarpachakï. ¿Rasumpaku majëki familianman alläpa laqakashqa? ¿O qampita hukläya teytankunawan majëki apanakuyaptinllaku tsënö pensanki? Tsëqa ¿imanöpis wätashqa kanqëkitsuraq tsënö pensatsishunki? ¿O Celoso o celösatsuraq kanki? (Proverbios 14:30; 1 Corintios 13:4; Galatas 5:26.)

Kë tapukïkunata contestananqa sasaraqmi, pero rasun kaqtam contestanëki, y precisanmi tsëta ruranëki. Suegrïkikuna asunto majëkiwan imëpis qayapänakuyanqëkiqa, itsa rasun kaqchöqa pëkunapa culpantsu.

Casakushqakunaqa manam llapanchötsu majankunawan acuerdo kayanqa, tsëmi pipis majan imata pensanqanta mana cuentapaq churaptinqa, más problëmakunaman chäyan (Filipenses 2:4; 4:5). Tsëmi pasaq Mëxicopita Adriantapis, kënömi nin: “Warmïtaqa teytankuna manam shumaqtsu tratayarqan wambra kanqampita. Tsëmi suegrökunata alläpaqa witipaqtsu kä. Y mëtsika watakunam pëkunaman chëta munarqätsu. Tsënöpam warmïwam problema kaq, pëqa familianta alläpam llakeq, y mamantanäqa masmi.”

Nïkurqa, rurëkanqan mana alli kanqantam Adrián cuentata qokurirqan. Kënömi nin: “Kanankunapis pensäraqmi teytankunawan atska tiempo karqa warmï mana alli sientekunqanta, pero cuentata qokömi mana rikänakurpis tsënölla sientekunqanta. Tsëmi suegrökunawan amistakuyarqöna, y pëkunawan shumaq kawakïtam tïrä”. *

¿IMANIRTAQ KËNÖ RURAYANKITSU? Suegrïkikuna imanö kayanqampita mana alli sientekuyanqëkita majëkiwan qellqayë. Pero yarpäyë, sientekuyanqëkillatam qellqëkäyanki y mëqampaqpis manam wasankunatsu rimayänëki, y mana piñatsinakïta tïrarllam rurayänëki. Nïkurna cada uno qellqayanqëkita trokanakuyë y yanapanakuyänëkirëkur imata rurayänëkipaq kaqta ishkëki pensayë.

ISHKË IMA PASANQAN: Mana mañëkäyaptinmi suegrokuna imëka consëjokunata qokurnin mëtikuyan. Kazajistán nacionpita Nelyam kënö nin: “Casakunqäpita qanchis  watam nunäpa teytankunawan täräyarqä. Imanö cosinakunqä, imanö pitsapakunqä y wambräkunata imanö wätanqäpis pëkunapaqqa manam allitsu kaq. Tsëta nunäwan o kikin suegräwan parlëpis manam imachö yanapamaqtsu. Antis más qayapänakïmanmi chätsinakuyaq kayä.”

Këkunaman yarpäyë: Casakurirninqa mananam pipis teytankunapa mandädonchönatsu. Kënömi Biblia nin: “Jesucristupa mandadunchonam llapan ollqu caqcuna quecayan, y ollqu caqcunapa mandaduncunachonam warmicuna cayänan” (1 Corintios 11:3). Näqa rikanqantsiknöpis, teytankunata majayoqkuna manana respetayänampaqtsu manam këchöqa nikan. Proverbios 23:22 textom yarpätsimantsik: “Teytëki kanqanrëkur pëta wiyakï, y mamëki edäyashqa kaptinllaqa ama mana kaqpaq churëtsu”. Pero ¿imatataq rurankiman teytëkikuna kar o suegrïkikuna kar munayanqanta ruranëkipaq niyäshuptiki?

Yanapakïkuna: Suegrïkikuna imanir tsënö kayanqanman pensë. Qallananchö parlanqantsik Tomasmi kënö nin: “Teytakunaqa wambrankunapaq precisaq këllataraqmi höraqa munayan”. Yanapakïta munar suegrïkikuna mëtikayämunqanta cuentata qokurqa, itsa Colosenses 3:13 texto kënö ninqanta wiyakur tsë problëmata altsariyankiman: “Tsenolla jucniqui jucniquipis ima cäsu captinpis awantanacuyë. Y ima ninacushqa carpis, perdonanaquicuyë”. Höraqa itsa suegronkuna imëpis alläpa mëtikuyaptin, majayoqkuna qayapänakïman chäyanman. Tsënö kaptinqa, ¿imataraq rurayanman?

Teytankuna alläpa mëtikuyänanta mana haqiyanqanmi wakin majayoqkunataqa yanapashqa. Tsënö mana mëtikuyänampaqqa shumaq respëtollawanmi niyänan. * Rurënikiwanmi claro rikätsinkiman majëki qampaq más precisaq kanqanta. Japón nacionpita Masayukim kënö nin: “Teytëkikuna imatapis niyäshuptiki ama rasllaqa rasunmi niyëtsu. Mushoq familiatana qam patsëkätsinqëkita yarpë. Tsëmi puntataqa majëkitaraq imatapis tapunëki”.

¿IMANIRTAQ KËNÖ RURAYANKITSU? Suegrïkikuna imanö kayanqan qamkunachö problëmata ruranqanta ishkëkikuna parlayë. Nïkurna teytëkikuna manana alläpa mëtikayämunampaq imata rurayänëkipaq kaqtapis qellqayë y respëtowan cumplitsiyë.

Suegrokuna imanir tsënö kayanqanta alli musyar, y pëkunapa culpanrëkur problema kananta mana haqirninqa, majayoqkuna yamëran kawakuyanqa. Jennym kënö nin: “Suegrökunapaq pleitoyanqachöqa ishkäpis kikïkunapa teytäkunallapaqmi masqa kayaq kayä. Rasllam cuentata qokuriyarqä teytakunapaq waqta këta ninakurqa, ni imata mana altsayanqäta. Antis más mana allimanmi chätsinakuyaq kayä. Tsëmi suegrökunapaq mana allita parlar llakitsinakuyänapa rantin, tsë problëmata imanö altsayänäpaqpis churakäyarqä. Tsënö rurayanqäqa alläpam yanapayämarqan, y kananqa más shumaqnam Tomasnïwan kawakuyä”.

[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]

YARPÄNAPAQ TAPUKÏKUNA

▪ ¿Suegrökuna imanö käyanqantaq gustaman?

▪ ¿Imanötaq teytakunata rikäman, majata mana qonqarninlla?