¿Qellëta prestakömantsuraq?
Qellëta prestakïqa juk casakïman ëwënömi; peru kutitsikïqa pampakï junaqman ëwënömi. (Tsënömi niyan Africachö)
AFRIKACHÖ kënö niyanqanqa, alleqmi rikätsikun qellë prestakïqa fäcil kanqanta y kutitsikunanqa alläpa sasa (aja) kanqanta. ¿Tsënöku qampis pensanki? Höraqa qellëta prestakïmi mas allinö parecimashwan, peru ¿allitsuraq jaqayoq kë? ¿Ima peligrukunataq kan?
Jina Africachö niyanqannöpis juk peligruqa: Qellëta mañakï y prestakïqa amïgu kënintsiktam ushakäratsin. Awmi, jaqa këqa amïguntsikkunawan y familiantsikkunawan alli kënintsiktam ushakäratsinman. Alleq yarqapamänapaq kaqta pensashqapis manam munanqantsiknötsu yarqapamantsik. Tantiyarinapaq, jaqayoq kaq tiempunchö mana pagakuptinqa, mañaqninqa itsa piñakunqa, y tsënöpa problëmaman chäyanqa, hasta familiankunawampis. Tsëmi, qellëta prestakunapaqqa alleqraq pensanantsik y manam rasllaqa prestakïman pensarishwantsu.
Prestakïqa Dioswan amïgu kënintsiktapis itsa ushakäratsinman. ¿Imanirtaq tsëta nintsik? Porqui pagakïta mana munaqkunapaqmi Bibliaqa mana alli ruraq kayanqanta nin (Salmu 37:21). Jina “qellë prestakoqqa, qellë prestaqpa sirweqninmi tikrarin” ninmi (Proverbius 22:7). Tsëmi, jaqayoq kaqqa entiendinan pagakïta ushanqanyaqqa tranquïlu mana kanampaq kaqta y imëkanöpa pagakunampaq kaqta.
Tsëmi, mas alliqa kanman prestakunqantsikta raslla kutitsikunqantsik. Porqui tsënö mana rurarqa problëmamanmi chäshun. Jaqantsikkunata mana pagakurqa: llakikïman, punïta mana puëdiman, mas hörakuna trabajëman, majawan plëtïman y rakikëmampis chäratsimashwanmi, hasta demandanakïman y carcelmampis. Apostol Pablu kënö consejakunqanqa alläpa allim: “Ama pipapis jaqancuna cayëtsu, antis cuyaquipita jaqaqa cayë” (Romänus 13:8).
¿RASUMPAKU WANÄ?
Rikanqantsiknöpis, alliqa kanman raslla mana prestakunqantsikmi. Tsëmi mas alliqa kanman puntata këkunata tapukunantsik: “¿Rasumpaku qellëta wanä? ¿Familiata manteninäpaq negociöta mana oqranärëkurku wanä? ¿O kapamanqampita mas kapoqyoq këta munarku?”. Jaqayoq këpitaqa, mas alliqa kanman kapamanqantsikkunallawan kawakunqantsikmi.
Awmi, höraqa illaqpita imapis pasakuptinmi prestakïta wanashun. Prestakurqa, yarpë honrädu kanëkipaq kaqta. ¿Ima ninantaq tsëqa?
Qallarinapaqqa, manam pensashwantsu pipis qellëyoq kaptinlla prestamänapaq kaqta. Jina manam tsërëkurllaqa provichakushwantu; qellëyoq kaptinllaqa manam pensashwantsu kutitsinantsikta mana wananqanta. Ama imëpis mas qellëyoq kaqkunapa cösasninkunata munapäshuntsu (Proverbius 28:22).
Prestakunqëkita raslla pagakï. Prestashoqniki imë kutitsinëkipaq kaqta mana nishuptikipis, qam niri imë paganëkipaq kaqta y cumpli. Allim kanqa tsë acuerduta qellqayanqëkiqa; tsënöpam piñatsinakïman chäyankitsu (Jeremïas 32:9, 10). Puëdirninqa, kikikim kutitsinëki, tsënöpa prestashunqëkipita agradecikunëkipaq. Jina tiempunchö pagakunqëkipis yanapashunki pëwan yamë kayänëkipaqmi. Yarpë Jirkapita yachatsikur Jesus kënö ninqanta: “Aumi nirga, ‘Aumi’ ninqui. Manam nirga, ‘Manam’ ninqui” (Mateu 5:37, NTCN). Jina Jesus kënö ninqantam qonqanantsiktsu: “Imanomi munayanqui qamcunapaq nuna mayiquicuna allita rurayänanta, tsenolla qamcunapis pecunapaq rurayë” (Mateu 7:12).
BIBLIACHÖ PRECISAQ CONSËJUKUNA
¿Imatataq rurankiman qellëta prestakïta munarqa? Bibliam yanapamantsik: kapamanqantsikllawan kushishqa kanapaq y shonqupita patsë Diosta kuyanapaq (1 Timoteu 6:6). Kayäpunqanllawan kushishqa kaqkunaqa, jaqa kë imëka problëmakunata apamunqampitam libri kayan. Rasunmi, kanan witsanqa alläpa sasam (ajam), porqui kë munduqa munënintsikunallata ruranapaqmi mas munatsimantsik. Tsëkunapa pasanqantsik höram Diosta kuyanqantsik yanapamäshun. Juk pasakunqanta rikärishun.
Juk matrimonium yarpäyan tsëllaraq casakuyanqan witsan, wakinkunapa wayinkunata rikarnin pëkunapis wayiyoq këta munayanqanta. Tsëmi, wayinkuna rantiyänampaq decidiyarqan; tsëpaqqa churakuyanqan llapan qellëninkunatam gastayarqan, y bancupita y familiankunapitapis prestakuyarqanmi. Peru cuentatam qokuriyarqan cada killa atska qellëta pagakï alläpa sasa kanqanta. Mas trabajarmi qallëkuyarqan, tsëmi tiempunkunapis karqannatsu wamrankunawan kayänampaq. Qowa kaqmi kënö nin: “Alläpa yarpachakï, sufrimientu y ichiklla punuyanqämi, imëka rumita apëkaq cuenta sientitsiyämaq. Alläpa yarpachakïyoq y utishqam (ajayashqam) këkäyarqä”.
“Imëkayoq këpaq Diosnö pensëqa, tsapäkïmi”
Juk junaqmi yarpäyarqan 1 Timoteu 6:6 textu ninqanta, y decidiyarqan wayinkunata rantikï mas alli kanqanta. Ishkë watataran jaqankunapita librakäyarqan. ¿Imatataq yachakuyarqan? Cuentata qokurmi kënö niyarqan: “Imëkayoq këpaq Diosnö pensëqa, tsapäkïmi”.
Mëtsikaq nunakunam jaqa kë atska problëmakunata apamunqanta niyan, peru manam tsëkunapis michashqatsu nunakuna jaqa këman chäyänanta. Bibliapa kë consëjunkunata yachakurirqa, ¿manatsuraq jaqa këman manaraq char, alleq pensashwan?