1, 2. ¿Imayna uyarinankutam Pedroqa munarqa Capernaum llaqtapi Jesus predicaptin, ichaqa imataq pasarurqa?

PEDROQA hukmanyaspanmi qawarqa Jesuspa rimasqan uyariqkunata. Capernaum llaqtapa huñunakunanku wasipim karqaku, chayqa Galilea lamar qochapa norte lawninpim karqa. Chay llaqtapim karqa Pedropa familian, amistadninkuna, llamkaqmasinkuna chaynataq negocionpas. Pedroqa munarqam Diospa Gobiernonmanta Jesuspa willakusqanta pay hina kusikuywan uyarinankuta. Ichaqa manam piensasqanman hinachu karqa.

² Wakinqa manañam uyariyta munarqakuñachu. Chaymantapas Jesuspa contranpim rimayta qallaykurqaku. Jesuspa wakin discipulonkunapas manaña uyariyta munaptinkum Pedroqa astawanraq hukmanyarqa. Diosmanta yachachikuyta kusikuywan manaña uyariy munasqankutam qawachirqaku piñasqa kasqankuwan. Chaymi Jesuspa rimasqanmanta wakinqa nirqaku hukmanyanapaq hina kasqanta, hinaspam pasakurqaku. Chaymanta qepataqa manañam Jesus qatiytaqa munarqakuñachu (leey Juan 6:60, 66).

3. ¿Imaynatam Pedrota yanaparqa iñiynin?

³ Apostolkunapas Jesuspa nisqantaqa manam allintachu entienderqaku. Jesuspa yachachisqanta mana allinta entiendespanpas, ¿imatam Pedroqa ruwarqa? Yapatawanmi Diosman sonqo chaynataq Jesuspi confiasqanta qawachinan karqa. Qawasunyá ima sasachakuytapas atipananpaq chaynataq hinalla Diosman sonqo kananpaq Pedrota iñiynin imayna yanapasqanmanta.

4, 5. ¿Imanasqataq runakunata hukmanyachirqa Jesuspa ruwasqankuna chaynataq imayna yachachisqanpas?

⁴ Pedroqa Jesuspa ruwasqankunata rikuspanmi admirakurqa, imakunamanta rimasqanta uyarispanpas wakinpiqa hukmanyarqam. Huk punchawllaraqmi pasarurqa milagrota ruwaspan waranqantin runakunaman Jesuspa mikuchisqan, chaywanmi wakinqa reyninku kananpaq nombrayta munarqaku. Chayta yacharuspanmi  Jesusqa ayqekurqa, chaywanmi runakunaqa hukmanyarqaku. Chaymantapas discipulonkunatam kamachirqa boteman seqaspa Capernaum llaqtaman rinankupaq. Chay tutam Galilea lamar qochanta risqankupi astawan admirakurqaku, Jesustam rikururqaku yakupa hawanta paykuna lawman hamuqta. Chaypim Jesusqa Pedroman yachachirqa astawanraq iñiyniyoq kananpaq.

⁵ Achikyaqtam Jesuspa discipulonkunaqa cuentata qokururqaku chay achka runakunaqa Jesusta qatimuspanku lamar qochapa patanpi suyasqankuta. ¿Imatam Jesusqa ruwarqa? Payqa yacharqam chay runakunaqa milagrowan mikuchinanpaq qatisqankuta ichaqa manam Diosmanta yachayta munasqankuraykuchu, chaymi chay runakunata qaqcharqa (Juan 6:25-27). Capernaumpi huñunakunanku wasipipas Jesusqa chay asuntomanta rimaspanmi sasa entiendena yachachikuywan yachachirqa, chaywanmi wakinqa hukmanyarurqaku.

6. ¿Imawan rikchanachispanmi Jesusqa yachachirqa? ¿Imatam uyariqninkunaqa nirqaku?

⁶ Chay runakuna mikuylla maskanankumantaqa, Jesusqa munarqam Diospa kachamusqan kasqanta chaynataq paykunapa rantinpi wañuptin wiñay kawsayta haypanankupaq kasqanta entiendenankuta. Chayta entiendenankupaqmi Jesusqa tupachikurqa Moisespa tiemponpi cielomanta wichimuq maná nisqanku mikuywan. Chayna nisqanmanta rimapakuptinkum Jesusqa huk rikchanachiytawan willarqa, aychanta mikuqkunalla chaynataq yawarninta tomaqkunalla wiñay kawsayta haypanankupaq kasqanmanta. Chaymi kay yachachikuypa qallariyninpi yachamusqanchikman hina wakinqa piñakuspanku nirqaku: ‘Kay rimasqankunaqa hukmanmi. ¿Pitaq kaytaqa chaskinman?’, nispa. Discipulonkunapas wakinqa manañam Jesustaqa qatirqakuñachu (Juan 6:48-60, 66). *

7, 8. a) ¿Imamantam Pedroqa manaraq allintachu entienderqa? b) ¿Imaynatam Pedroqa contestarqa Jesuspa tapusqanta?

⁷ ¿Chaynatachu Pedropas piensarqa? Paypas manaraqchá allintachu entienderqa Diospa munayninta cumplinanpaq Jesus wañunanpaq kasqantaqa. Ichaqa manam pasakurqachu chaylla piñakuq wakin discipulokunawanqa. Pedromantayá hinalla yachasun imayna runa kasqanmanta.

⁸ Jesusmi 12 apostolninkunata tapurqa: “¿Qamkunapas pasakuytachu munankichik?”, nispa (Juan 6:67). Chaymi Pedroqa kaynata contestarqa: “Señor ¿pimantaq riymanku? Qampa  rimasqaykiqa wiñay kawsay qokuqmi”, nispa (Juan 6:68). Chayna nisqanqa mana qonqanapaqmi, payqa yaqapaschá chaynata contestarqa llapankumanta mayor kasqanrayku otaq piensasqanman hina chaylla rimaq kasqanrayku.

9. ¿Imaynatam Pedroqa qawachirqa Diosman sonqo kasqanta?

⁹ ¡Mayna allinmi Pedropa chayna rimasqanqa karqa! Payqa Jesuspi iñisqanraykum Diosman sonqo confianapaq runa karqa. Pedroqa manam iskayrayarqachu Jehova Diospa kachamusqan Jesuslla runakunata salvananpaq kasqanmantaqa chaynataq librakunanpaqqa Diospa Gobiernonmanta Jesuspa yachachisqanta uyarinanpaq kasqanmantapas. Wakinpiqa manam entienderqachu Jesuspa wakin yachachisqanta, ichaqa yacharqam paynintakamalla Diospa favornin tarinanta chaynataq wiñay kawsay haypanantapas.

10. ¿Imaynatam Pedrota qatipakuchwan?

¹⁰ Kay tiempopiqa achka runakunam ninku Jesus kuyasqankuta ichaqa manam tukuy sonqonkuwanchu kuyanku. Cristota kuyaspaqa yachachikuyninkunapi reparaspam Pedro hina confiana. Kallpanchakunam yachachisqankunata yachanapaq, entiendenapaq chaynataq kasukunapaqpas. Wakinta mana entiendespaqa otaq piensasqanchikman hina mana kaptinqa Pedro hinam kasukunanchik, hinaspaqa Jesuspa prometesqan wiñay kawsaytam haypasun (leey Salmo 97:10).

11. ¿Maymanmi Jesusqa rirqa discipulonkunapiwan?

¹¹ Chaymanta qepallatam Jesusqa apostolninkunawan chaynataq wakin discipulonkunapiwan Capernaumpa norte lawninpi Cesarea llaqtaman yaqa iskay punchaw puriyta rirqaku. Chayasqankuman hinam hichpanpi kaq Hermon orqotaqa astawanraq rikurqaku. Cesarea llaqtaman chayaruptinkum Jesusqa discipulonkunata tapurqa huk asuntomanta.

12, 13. a) ¿Imanasqataq Jesusqa yachayta munarqa paymanta runakuna ima nisqankuta? b) ¿Ima nispanmi Pedroqa contestarqa?

¹² Jesusmi qatiqninkunata tapurqa: “¿Pim kasqaytataq runakunaqa ñoqamanta rimanku?”, nispa. Chaynata tapuptinqa yaqapaschá Pedroqa admirasqallaña Jesusta qawarqa, payqa yacharqam Jesusqa yachayniyoq chaynataq atiyniyoq kasqanta. Jesusqa yachaytam munarqa runakunapa rimasqanmanta discipulonkuna ima piensasqankuta. Chaymi discipulonkunaqa willarqaku runakunapa ima nisqankuta. Ichaqa discipulonkuna paymanta ima piensasqankuta yachayta munaspanmi yapamanta tapurqa: “Qamkunaqa ¿pim kasqaytataq ninkichik?”, nispa (Luc. 9:18-20).

 ¹³ Hinaptinmi Pedroqa chaylla contestarqa: “Qamqa kanki Diosmanta hamuq Cristom”, nispa. Chaynatam piensarqaku Jesucristopa wakin qatiqninkunapas. Jesusqa chayna contestasqanmantachá Pedrota kusisqa qawarispan alabaykurqa. Hinaspam explicarqa chay entiendesqantaqa Jehova Dios revelasqanmanta. Pedroqa Diospa yanapayninwanmi yacharurqa Jesusqa paypa prometesqan Cristo kasqanta (leey Mateo 16:16, 17).

14. ¿Imakunata ruwananpaqmi Jesusqa Pedrota valekurqa?

¹⁴ Bibliam Cristomanta willakurqaña ‘wasi perqaqkunapa wischupakusqanku rumi’ kasqanmanta (Sal. 118:22; Luc. 20:17). Chayna willakuykunapi reparaspanmi Jesusqa willakurqa, Jehova Diosqa serviqninkunata otaq congregacionninta Cristontakama qallarichinanpaq kasqanta. Chaymi Jesusqa Pedrota valekurqa chay congregacionpi ruwaykunata ruwananpaq, ichaqa manam runakunapa piensasqankuman hinachu Pedroqa wakin apostolkunamanta munaychakurqa. Bibliam willawanchik “Diospa munaychakusqanman yaykunapaq llavekunata” Pedroman Jesus confiasqanmanta (Mat. 16:19). Pedroqa llavewan kichachkaq hinam Diospa Gobiernonman yaykunankupaq puntata yanapanan karqa judiokunata chaymanta samaritanokunata hinaspa mana judio kaqkunatapas.

15. ¿Imanasqataq Pedroqa Jesusta anyarqa hinaspa ima nirqataq?

¹⁵ Ichaqa chaymanta qepallatam Jesusqa qatiqninkunaman nirqa pipas ima ruwananpaq nombrasqa kaspanqa cumplinanpaq astawan hikutasqa kananmanta, Pedroqa chayllam cuentata qokurqa chayna kasqanmanta (Luc. 12:48). Chaymantapas qatiqninkunamanmi astawan willarqa, Cristota Jerusalenpi llumpayta ñakarichispa wañuchinankumanta. Chaynata niptinmi Pedroqa Jesusta huklawchaman pusaruspan anyarqa: “Diospas amayá munachunchu chaykuna pasasunaykitaqa”, nispa (Mat. 16:21, 22).

16. ¿Imata nispanmi Jesusqa Pedrota corregirqa? ¿Imatam llapallanchikman yachachiwanchik?

¹⁶ Jesusta mana imapas pasanantam Pedroqa tukuy sonqonwan munarqa. Ichaqa wakin discipulonkunata qawaspanmi Jesusqa Pedrota qepanchakuspan kaynata nirqa: “¡Satanas, asuy ñawpaqniymanta! Qamqa pantachiwaypim richkanki, piensasqaykiqa manam Diospa piensasqan hinachu aswanqa runakunallapam”,  nispa (Mat. 16:23; Mar. 8:32, 33). Jesuspa chayna nisqanqa llapallanchiktam yachachiwanchik. Piensasqanchikpi hapipakuspaqa Diospa tanteasqankunatam yanqacharuchwan. Chaymi manaraq rimachkaspa allinta piensarina, mana chayqa Satanaspa favorninpim rimachkachwan. Pedroqa, ¿sientikururqachu rimasqanmanta Jesuspa corregisqanwan?

17. ¿Ima niytataq Jesusqa munarqa “asuy ñawpaqniymanta” nispan?

¹⁷ Pedroqa manam sientikurqachu, payqa entienderqam ‘Satanaswan’ mana tupachisqanta. Satanasta qaqchaspanqa huk palabrakunawanmi Jesusqa qaqcharqa. Huk kutipim Satanasta nirqa: “Pasaway”, nispa. Pedrotañataqmi nirqa: “Asuy ñawpaqniymanta”, nispan (Mat. 4:10). Chayna nisqanwanqa Pedropa imayna piensasqantam corregirqa manam apostol kaynintachu yanqacharqa, aswanqa repararqam Diosman sonqo kasqanpi chaynataq imapas ruway atiq kasqanpi. Jesusqa nichkarqa ñawpaqninpi kaspan mana atrasananpaqmi aswanqa qepanta rispan allin qatiqnin kanantam.

18. ¿Imaynatam Pedroqa qawachirqa Diosman sonqo kasqanta? ¿Imaynatam qatipakuchwan?

¹⁸ Hukmanyananmantaqa otaq piñakunanmantaqa Pedroqa humillakuspanmi Jesuspa corregisqanta chaskikurqa. ¡Mayna allinmi Diosman sonqo Pedromanta yachayninchikqa! Wakinpiqa llapallanchikmi correginata necesitanchik chaynapi Jehova Diosman chaynataq Jesucristoman astawan asuykunapaq, ichaqa corregiwasqanchikta chaskikunapaqqa humildem kananchik (leey Proverbios 4:13).

19. ¿Imamantataq Jesusqa discipulonkunaman admirakuypaq kaqta willarqa? ¿Imatataq Pedroqa tapukunman karqa?

¹⁹ Chaymanta qepatam Jesusqa discipulonkunaman admirakuypaq kaqta nirqa: ‘Kaypi kaqkunamantam wakinqa mana wañunqakuchu chay punchawpi Diosmanta Hamuq Runata munaychakunaypaq hamuchkaqta rikuwanankukama’, nispa (Mat. 16:28). ¿Pikunataq chaywan favorecesqa kanmanku karqa? Pedroqa yachaykuytachá munarqa. Ichaqa Jesuspa corregisqanwanqa yaqapaschá kaynata tapukurqa: “¿Ñoqataqa favorecewanmanraqchu?”, nispa.

20, 21. a) Pedropa imakuna qawasqanmanta rimariy. b) ¿Imamantam Pedroqa cuentata qokururqa visionpi uyarisqanwan?

 ²⁰ Chaymanta semana pasayllatam Jesusqa “orqoman” pusarqa Santiagota, Juanta hinaspa Pedrota, yaqapaschá pusarqa Hermon sutiyoq orqoman, chayqa karqa karuniqpim. Yaqapaschá chay orqopiqa tutayaqpiña tarikuspanku Jesuspa riqmasinkunaqa puñuywan aysachikurqaku. Ichaqa Jesus orakuchkaptinmi admirakuypaq kaq pasarurqa, chaywanqa puñuywan aysachikuyninkupas chayllam chinkarurqa (Mat. 17:1; Luc. 9:28, 29, 32).

²¹ Qonqayllamantam Jesuspa uyan Inti hina kanchariyta qallaykurqa. Chaywanmi pachanpas yuraqyaruspan llipipipirqa. Chaymantam rikururqaku Moisestawan Eliasta. Paykunam Jesuswan rimarqaku Jerusalenpi wañuchisqa kananmanta chaynataq kawsarimunanmantapas. Chayna rimasqankuta uyarisqanwanmi Pedroqa manaña iskayrayarqañachu llumpayta ñakarichispa Jesusta wañuchinankumantaqa (Luc. 9:30, 31).

22, 23. a) ¿Imaynatam Pedroqa qawachirqa sumaq sonqoyoq kasqanta? b) ¿Imawanraqmi favorecesqa karqaku Pedro, Santiago hinaspa Juanqa?

 ²² Visionpi rikusqankunawanmi Pedroqa admirasqallaña karqa. Payqa munarqapaschá astawanraq qawayta. Moiseswan Eliasqa pasakunankupaq hina karunchakusqankuta qawaspanmi Pedroqa nirqa: “Yachachikuq ¡allinpaqchá kaypiqa kachkaniku! Rurarusaqkuyá kimsa ramadata, hukta qampaq, hukta Moisespaq, huktañataq Eliaspaq”, nispa. Ichaqa chay rikusqankuqa visionllam karqa. Chaymi Moiseswan Eliasqa maypi samanankupaqqa mana necesitarqakuchu, paykunaqa ñawpa tiempopiraqmi Jehova Diosta servirqaku ichaqa wañusqañam karqaku. Pedroqa manam allintachu entienderqa chay rikusqankunataqa. Payqa kusikuywanmi hukkunapaq allin kaqta ruwayta munarqa. ¿Manachu admirachiwanchik chayna kasqanqa? (Luc. 9:33.)

²³ Chay tutam astawan favorecesqa karqaku Pedro, Santiago chaynataq Juanpas. Orqopa puntan puyu ukumantam kayna niqta uyarirqaku: “Paymi akllasqay Churiy, paytayá uyariychik”, nispa. Chayqa kikin Jehova Diospa vozninmi karqa. Chaywanmi admirakuypaq qawasqankuqa tukururqa hinaptinmi Jesusllawanña orqopi qeparurqaku (Luc. 9:34-36).

²⁴ Tukuy chaykunata visionpi qawasqanwanqa maynatachá Pedroqa kusikurqa, ñoqanchiktapas kusichiwanchikmi chay tutapi imakuna pasasqanmanta yachasqanchikqa. Jesus rey kananpaq hanaq pachapi nombrasqa kananmanta chay visionpi rikusqantam unay watakuna qepata Pedroqa willakurqa. Chay visionpi rikusqanwanmi allinta entienderqa ñawpa tiempokunamantaraq Jehova Diospa willachisqanta, chayqa iñiyninpim anchata kallpancharqa ima sasachakuytapas atipananpaq (leey 2 Pedro 1:16-19). Pedro hina iñiyniyoq kaptinchikqa ñoqanchiktapas Jehova Diosqa bendeciwasunmi. Ichaqa, ¿imaynatam Pedrota qatipakuchwan? Diospa nombrasqan Allin Yachachiwaqninchik Jesucristomanta yachaspam, corregiwasqanchikta chaskikuspam chaynataq yachasqanchikkunata sapa punchaw kasukuspam.