¿Pin qanpaq aswan importante?

‘Qanllapunin teqsimuyuntinpi Ancha Hatun Dios kanki.’ (SAL. 83:18.)

1, 2. ¿Imaraykun mana Diospa sutinta yachaspallachu qespichisqa kasunman?

DIOSPA SIMIN QELQAN Salmo 83:18 textopi nin: “Qanllapuni Señor Diosqa [Jehová] kasqaykita yachachunku”, nispa. Chaypin yachanchis Diospa sutinqa Jehová kasqanta. * Diospa sutinta chayllaraq yachashaspaqa anchatachá qanpas kusikurqanki, llapa runakunaman yachachina kasqanta yachaspataq munakuq Diosninchispa sutinta runakunaman willarqanki (Rom. 10:12, 13).

² Ichaqa manan sutinta yachaspallachu qespichisqa kasun. Salmistan nillarqantaq: “Qanllapuni teqsimuyuntinpi Ancha Hatun Dios kasqaykita reqsichunku”, nispa. Arí, Jehová Diosmi pi runamantapas aswan importante. Paymi tukuy imaymanata kamarqan chaymi payllata tukuypi kasukunanchis (Apo. 4:11). Chaymi tapukunanchis: “¿Pin ñoqapaq aswan importante?” nispa. Sapankanchismi chay tapukuypi yuyaymanananchis.

Edén huertapi sucedesqan

3, 4. ¿Ima q’otukuq yuyaykunawanmi Evata Saqra urmachirqan, imapaqmi chaykunata ruwarqan?

³ ¿Imaraykun chay tapukuypi yuyaymanananchis? Chayta yachanapaq yuyarisun Edén huertapi sucedesqanta. Chaypin huk mana kasukuq ángel Evata yuyaycharqan imachus munasqallanpi yuyaykunanpaq (Gén. 2:17; 2 Cor. 11:3). Evaqa manan kamachikuqninta hinachu Jehová Diosta rikurqan, chaytan rikuchirqan chay angelta kasuspa Diospa hark’asqan frutata mikhuspa. Paypaqqa manan Jehová Dioschu aswan importante karqan. ¿Imaynatan Evata Saqra q’oturqan?

⁴ Saqraqa q’otukuq yuyaykunawanmi Evata urmachirqan (leey Génesis 3:1-5). Ñawpaqtaqa, manan Diospa sutinta rimarirqanchu, ‘Dios’ nispallan nirqan. Génesis librota qelqaqmi ichaqa 3 capituloq qallariyninpi Diospa sutinta rimarirqan, chaytaqmi Hebreo simi qelqakunapi rikhurin. Iskaypi, Saqraqa Dioschu “nirqasunkichis” nispallan nirqan manan, Dioschu ‘kamachirqasunkichis’ nispachu (Gén. 2:16). Yaqapaschá chhaynata nirqan Diospa kamachisqanta pisichananrayku. Kinsapi, warmiqa sapallanmi kasharqan chaywanpas Saqraqa iskayninkutapas rimapayashanman hinan nirqan “Dioschu nirqasunkichis”, nispa. Chaytaqa nisharqan hatunchakuspa qosanpa rantinpi rimananta munaspapaschá. Imaynaña karqan chaypas, Evaqa mana pita tapuyukuspan kutichirqan: “Huertapi sach’akunaq ruruntaqa atiykun mikhuyta”, nispa.

5. a) ¿Imapin Eva astawan yuyaykurqan Saqrata uyarispa? b) ¿Imatan Eva rikuchirqan sach’aq rurunta mikhuspa?

⁵ Hinaspapas Satanasqa llullakuspan rimarqan. “‘¿Aman mikhunkichischu huertapi llapa sach’a ruruta’ nispachu nirqasunkichis? Chaytaqa manan chanintachu Diosqa ruwashan” nispapas nishanman hinan tapurqan. Hinaspan Evata yuyaycharqan aswan munayniyoq kaypi yuyaykunanpaq,  nirqanmi: ‘Dios hinan’ kawaq nispa. Chay qhepamanmi Eva sach’aq rurunta mikhuyllapiña yuyaykurqan qonqapurqantaqmi tukuy imaymana qoqnin Diosta (leey Génesis 3:6). Chay sach’aq rurunta mikhuspan rikuchirqan Diosmanta aswan importante hina qhawarikusqanta.

Jobpa tiemponpi sucedesqan

6. ¿Imaynatan Saqra iskayachirqan Jobpa hunt’aq sonqo kasqanta? ¿Imatan Joblla rikuchinan karqan?

⁶ Unay watakuna qhepamanmi Job sut’ita rikuchirqan pin paypaq aswan importante kasqanta. Jehová Dios Jobpa hunt’aq sonqo kasqanmanta rimaqtinmi Saqra nirqan: “Manamá yanqanchu Jobqa yupaychashasunki”, nispa (leey Job 1:7-10). Saqraqa manan Jobpa kasukuq kasqantachu iskayachirqan aswanmi imarayku imatapas ruwasqanta. Kay hinatan nirqan: “Imachus chaskinanraykullan Jobqa servishasunki manan qanta munakuspachu”, nispa. ¿Imaynapin chay nisqan sut’inchakunman? Jobllan sut’inchanman Saqraq rimasqan cheqaqchus manachus kasqantapas.

7, 8. ¿Ima pruebakunapin Job tarikurqan? ¿Imatan rikuchirqan aguantasqanwan hunt’aq sonqo kasqanwanpas?

⁷ Jehová Diosqa hinallatan qhawarqan Satanás imaymanawan ñak’arichinanta (Job 1:12-19). ¿Imatan Job ruwarqan? Biblian nin: “Manapunin huchallikurqanchu, manallataqmi Diostapas huchacharqanchu”, nispa (Job 1:22). Chaywanpas Saqraqa manan hinallachu qhepakurqan, aswanmi Diosta nirqan: “Manataq cuerponta llamiykunkichu chayllayá allin kashan. Qhali kashaspaqa, tukuy imantapas runaqa qoyta atinmi, kawsayninta qespichinanraykuqa”, nispa (Job 2:4). Chaywanmi Saqraqa Diosta nisharqan: “Jobqa aychanpi ñak’arisparaqmi rikuchisunki mana qanchu paypaq aswan importante kasqaykita”, nispa.

⁸ Jobtaqa sinchi millay onqoymi hap’irqan. Hinaspapas warminmi nirqan: “¡Diosta ñakay, hinaspa wañuy!” nispa. Chay qhepamanmi amigonman rikch’akuq kinsa runakuna imaymanamanta huchacharqanku (Job 2:11-13; 8:2-6; 22:2, 3). Chhaynapi tarikuspapas Jobqa hunt’aq sonqon karqan (leey Job 2:9, 10). Chaykunata aguantasqanpi hunt’aq sonqo kasqanpiwanmi rikuchirqan Jehová Dios aswan importante kasqanta. Hinaspapas rikuchirqanmi llapa runakuna Saqraq llullakusqanta sut’inchay atisqankuta (tupachiy Proverbios 27:11).

Jesuspa kutichisqan

9. a) ¿Ima tumpallan Saqra Jesusta tentarqan? b) ¿Imaynatan Jesús kutichirqan?

⁹ Jesuspa bautizakusqan qhepamanmi Saqraqa paytañataq kinsa kutita tentarqan munasqallanta ruwananpaq Jehová Diosta qhepanchananpaq ima. Ñawpaqtaqa yarqaypi kasqanta rikuspan rimapayarqan Taytanmanta atiy chaskisqanwan rumita t’antaman tukuchinanpaq (Mat. 4:2, 3). Jesusqa  yarqaymantan kasharqan tawa chunka p’unchayña mana imata mikhusqanrayku. ¿Imaynatan kutichirqan Saqra tentasqanman? Payqa manan Eva hinachu q’otuchikurqan, aswanmi Diospa Simin qelqawan kutichirqan (leey Mateo 4:4).

10. ¿Imata munaspan Jesusta Saqra nirqan yupaychana wasimanta wikch’uyukunanpaq?

¹⁰ Chay qhepamanmi Satanás yapamanta Jesusta tentarqan yupaychana wasi patamanta wikch’uyukunanpaq (Mat. 4:5, 6). ¿Imata munaspan chayta nirqan? “Wikch’uyukuqtiyki mana ima k’iriykipas kaqtinqa ‘Diospa Churin’ kasqaykitan rikuchinki” niqman tumpan chaytaqa nirqan. Saqraqa munasharqanmi Jesús allin qhawarisqa kayta munaspa wikch’uyukunanta. Saqraqa yacharqanmi runakunaqa hukkuna mana p’enqanankurayku hatunchakuspa imatapas ruwasqankuta. Hinaspapas Jesusta q’otunanpaqmi Bibliamanta pantasqata rimarqan, Jesusmi ichaqa aswan allinta Bibliamanta yacharqan (leey Mateo 4:7).

11. ¿Imaraykun Jesús wikch’uyukurqan Saqraq munachisqanta?

¹¹ Kinsakaq kuti tentasqanpin Saqraqa Jesusta urmachiytapuni munaspa kay pachapi llapa qhapaq kaykunatañataq munachirqan (Mat. 4:8,9). Jesusqa wikch’uyukurqanmi munachisqanta, payqa yacharqanmi Saqrata kasuspaqa Taytanpa Kamachikuq kaynin pisichananta (leey Mateo 4:10). Jesusqa Hebreo Rimay Qelqakunapi Diospa sutin rikhurisqan textokunawanmi Saqraq sapanka tentasqanman kutichirqan.

12. ¿Imaraykun Jesús wañupunanpaq pisillaña kashaqtin sinchita llakikurqan? ¿Imatan chaymanta yachanchis?

¹² Wañupunanpaq pisillaña kashaqtinmi Jesusqa llakisqa kasharqan. ¿Imarayku? Payqa willakurqanmi runakunarayku kawsayninta qonan kasqanta (Mat. 20:17-19, 28; Luc. 12:50; Juan 16:28). Ichaqa yacharqanmi judiokunaq kamachikuyninman hina Diosta ñakaq runa hina juzgasqa kananta. Chhayna p’enqaypi wañunanta yachaspan sinchita llakikurqan. Chaymi mañakurqan: “Yayáy,  atikuqtinqa kay ñak’arinata ñoqamanta anchhurichiy”, nispa. Chaywanpas nirqanmi: “Ichaqa ama ñoqaq munasqaychu kachun, aswanpas qanpa munasqayki kachun”, nispa (Mat. 26:39). Wañunankama chhayna hunt’aq sonqo kasqanwanmi Jesusqa rikuchirqan Jehová Dios aswan importante kasqanta.

¿Imaynatan ñoqanchis kutichisun?

13. ¿Imatan yachanchis Evamanta, Jobmanta, Jesucristomantapas?

¹³ ¿Imatan ñawpaq parrafokunamanta yachanchis? Evaq ruwasqanmi yachachiwanchis hatunchakuspa munasqallanchista ruwasun chayqa ñoqanchista aswan importanteta hina qhawarikusqanchista. Jobmi ichaqa yachachiwanchis pantaq runa kashaspapas ima ñak’ariytapas atipay atisqanchista, imarayku chaykuna kasqanta mana yachashaspapas. Pay hina kasun chayqa Jehová Diostan ñawpaqman churasun (Sant. 5:11). Jesustaqmi kayta yachachiwanchis: p’enqachisqaña kasunman otaq imapiña rikukusunman chaypas Jehová Diostan ñawpaqta servinanchis (Heb. 12:2). ¿Imaynatan chay yachasqanchis kawsayninchispi yanapawasunman?

14, 15. ¿Imatan Evapas Jesuspas ruwarqanku Saqra tentaqtin? ¿Imaynatan Jesusta qatikusunman? (18 paginapi kaq fotomanta willay.)

¹⁴ Ama Jehová Diosta qonqasunchu tentacionkunapi tarikuspa. Evaqa Saqrata kasuspan imawanchus tentasqanpi yuyaykurqan. Arí, ‘qhawarirqanmi sach’a ruruqa mikhunapaq sumaqllaña, munayllaña kasqanta, yachayniyoq kanapaq munapayana kasqantapas’ (Gén. 3:6). Jesusmi ichaqa mana Saqraq mayqen tentasqanmanpas urmarqanchu. Sapanka tentacionpi rikukuspan yuyaymanarqan chay tentacionpi urmaspa imapi rikukunanta. Hinaspapas Diospa Simin qelqatan t’aqwirqan rimarirqanmi Diospa sutintapas.

¹⁵ ¿Imapin yuyaykunanchis Saqra imawanpas tentawaqtinchis? Sichus Saqraq imapas munachiwasqanchispi yuyaykusun chayqa sonqonchismi chayta astawan munapayanqa (Sant. 1:14, 15). Chaymi usqhaylla chay munapayaykunata sonqonchismanta wikch’una, imaynan cuerponchispa ima partentapas wit’ukusunman hinata (Mat. 5:29, 30). Jesús hinan yuyaykunanchis mana allinkaqta ruwaspaqa imakunapi rikukunanchista, Jehová Taytanchis imayna sientikunanpi, Bibliaq yachachisqanpipas. Chaykunata ruwaspan rikuchisun Jehová Dios ñoqanchispaq aswan importante kasqanta.

16-18. a) ¿Imakunan sinchita llakichiwasunman? b) ¿Iman yanapawasun ima sasachakuypipas tarikuqtinchis?

¹⁶ Ama Jehová Dioswan phiñakusunchu ñak’ariypi tarikuspa (Pro. 19:3). Kay millay pacha tukukunanpaqña kashasqanraykun Diosta serviqkunapaq astawan imaymana ñak’ariykuna kashan. Job hinan sinchita llakikunchis munakusqanchis runakuna wañupuqtin otaq ima sasachakuypipas tarikuspa, manataqmi kay tiempopiqa ima milagrotapas suyakusunmanchu.

¹⁷ Jobqa manan yacharqanchu imaraykun Jehová Dios hinallata qhawarqan ñak’arisqanta. Yaqapaschá ñoqanchispas mana entiendenchischu imarayku Dios hinallata qhawan imapas sucedenanta. Uyarisunpaschá Haití nacionpi hina terremoto kaqtin askha iñiqmasinchiskunaq wañupusqanmanta. Yaqapaschá pipas willawasun allin iñiyniyoq iñiqmasinchis maqasqa kasqanta otaq accidentepi wañupusqanta. Otaq sapankanchis ima sasachakuypipas ima ñak’ariypipas tarikuspa nisunman: “¿Imaraykun Jehová Dios khaynapi tarikuni? ¿Ima mana allintan ruwarqani?” nispa (Hab. 1:2, 3). ¿Iman yanapawasun chhaynapi rikukuqtinchis?

¹⁸ Piña ima ñak’ariypi tarikuqtinpas manan ninanchischu: “Huchallikusqanmantan  chhaynata ñak’arichishan” nispaqa. Iskay ñakariykunamanta rimaspan Jesús rikuchirqan chay hina yuyaykuyqa mana allinchu kasqanta (leey Lucas 13:1-5). Mayninqa ‘sapanka imaynapipas’ tarikusqanchisraykun ima ñak’ariypipas rikukusunman (Ecl. 9:11). Imaynaña kaqtinpas ‘sonqochakuq Diospi’ hap’ipakusun chayqa atipasunmi ima ñak’ariytapas (2 Cor. 1:3-6).

19, 20. ¿Iman Jesusta yanaparqan p’enqachisqa kayta mana manchakunanpaq? ¿Iman ñoqanchistapas yanapawasun?

¹⁹ Ama hatunchakusunchu nitaq manchakusunchu p’enqaypi kayta. Jesusqa k’umuykukuqmi karqan, chaymi “qhapaq-atiyninta saqespa, runa hina nacerqan kamachi runa hina kananpaq” (Fili. 2:5-8). Jesusqa Taytanpin hap’ipakurqan chaymi mana manchakurqanchu p’enqachisqa kayta (1 Ped. 2:23, 24). Chayta ruwaspan rikuchirqan Diospa munaynintaraq ñawpaqpi churasqanta, chay ruwasqanmantataq hanaq pachapi saminchasqa karqan (Fili. 2:9). Payqa chay hina kawsananchistan munan (Mat. 23:11, 12; Luc. 9:26).

²⁰ Mayninpin ñoqanchispas ñak’ariykunapi tarikuspa p’enqachisqa kasunman. Chhaynapi rikukuspaqa Pablo hinan Jehová Diospi hap’ipakunanchis, paymi nirqan: “Chayraykun ñak’ariykunata muchushani, ichaqa manan p’enqakunichu, ñoqaqa Jesucristota reqsinin, paypin iñini, allintataq yachanipas paypa qowasqanta taripay p’unchaykama waqaychananpaq atiyniyoq kasqanta”, nispa (2 Tim. 1:12).

21. Paykunallapi yuyaykuq runakuna ukhupiña tiyanchis chaypas, ¿imatan cristianokuna ruwasun?

²¹ Biblian kay tiempomanta rimaspa nirqan: “Runakunan kanqa paykuna kikinkuta munakuqkuna”, nispa (2 Tim. 3:2). Chaymi mana admirakunchischu paykunallapi yuyaykuq runakunata rikuspa. Ichaqa cuidakunanchismi paykuna hina kaymanta. Aswanmi ima tentacionña, ñak’ariyña kanman otaq p’enqachisqaña kasunman chaypas, Jehová Dios aswan importante kasqanta rikuchisun.

[Uranpi willakuy]

Imatan yachanchis:

• Saqra q’otukuq yuyaykunawan Evata urmachisqanmanta.

• Job sinchita ñak’arishaspapas imachus ruwasqanmanta.

• Jesuspa ruwasqanmanta.

[Tapuykuna]

[17 paginapi dibujo]

Evaqa payllapin yuyaykurqan

[18 paginapi dibujo]

Jesusqa manan Saqrawan q’otuchikurqanchu aswanmi Diospa munayninta ruwarqan

[20 paginapi fotokuna]

Haití nacionpi terremoto kasqan qhepaman karpa-karpakunapi predicashanku

Ñak’ariypi tarikuspaqa ‘sonqochakuq Diospin’ hap’ipakunanchis