1, 2. a) ¿Ima sasachakuypin Colosas iñiq t’aqa kasharqan? b) ¿Imatan Pablo Colosas iñiq t’aqata yuyaycharqan?

APOSTOLKUNAQ tiemponpi Colosas iñiq t’aqan sasachakuypi kasharqan. Chay iñiq t’aqapi kaq wakin iñiqkunan nirqanku Moisesman Diospa qosqan kamachikuy simita hunt’anankupuni kasqanta. Wakintaq q’ochurikuytapas kusisqa kawsaytapas huchapaq qhawarirqanku. Chaykunata yachaspan Pabloqa paykunaman huk cartata qelqarqan. Chaypin nirqan: “Makilla cuidakuychis, paqtan pipas q’otusunkichisman yanqa mana valeq yuyaykunawan, llulla yachachikuykunawan ima, paykunaqa manan Cristoq yachachisqantachu yachachinku, aswanpas runakunaq yachachikuynillantan kay pachata kamachiq espiritukunaq yachaynintawan yachachinku”, nispa (Col. 2:8).

² Chay akllasqa cristianokuna yanqa mana valeq yuyaykunawan engañachikunkuman karqan chayqa, Diospa wawankuna kaytan mana valorniyoqpaq qhawarishankuman karqan  (Col. 2:20-23). Pablon ichaqa munarqan Dioswan allin amigontin kanankuta. Chaymi yuyaycharqan: “Ama kay pacha kaqkunapichu yuyaychis, aswanpas hanaq pacha kaqkunapi yuyaychis”, nispa (Col. 3:2). Arí, akllasqa cristianokunaqa hanaq pacha suyakuyninkupin yuyaykunanku karqan (Col. 1:4, 5).

3. a) ¿Ima suyakuyniyoqmi kanku akllasqa cristianokuna? b) ¿Imakunamantan kay estudiopi yachasun?

³ Kay tiempopi akllasqa cristianokunapas hanaq pacha kaqkunapin yuyaykunku. Paykunan yuyaykunku Cristowan kuska herenciata chaskispa hanaq pachamanta kamachikamunankupi (Rom. 8:14-17). Wak ovejakunari, ¿hanaq pacha kaqkunapichu paykunapas yuyaykunanku? ¿Imaynatan chayta ruwankuman? (Juan 10:16.) Abrahampas Moisespas sasachakuykunapiña kashaspapas ‘hanaq pacha kaqkunapin yuyaykurqanku’. ¿Imatan paykunamanta yachasunman?

4. ¿Imaynatan wak ovejakunapas hanaq pacha kaqkunapi yuyaykunkuman?

⁴ Manaña hanaq pachamanchu wak ovejakuna rinqaku chaypas, hanaq pacha kaqkunapin paykunapas yuyaykunanku. Chaytan ruwankuman Diospa gobiernonta ñawpaqta maskhaspa (Luc. 10:25-27). Chaytan Jesuspas ruwarqan, chaytataqmi ñoqanchispas ruwananchis (1 Ped. 2:21). Ichaqa apostolkunaq tiemponpi hinan kunanpas mast’arikushan pantasqa yuyaykuykuna, yanqa mana valeq yuyaykuykuna, qolqe sonqo kaykunapas (leey 2 Corintios 10:5). Chaykunata atipanapaqmi ichaqa Jesús hina makilla cuidakunanchis iñiyninchista waqllichiq trampakunamanta.

5. ¿Imaynatan yachasunman imatapunichus sonqonchis munashasqanta?

⁵ Yaqapaschá ñoqanchispas kaqniyoq kaymanta qolqemantapas kay pachapi runakuna hina yuyaykushasunman. Ichaqa, ¿imaynatan yachasunman imata sonqonchis astawan munashasqanta? Chaypaqmi allinta qhawarinanchis imakunata ruwashasqanchista imakunapi yuyaykushasqanchistapas. Jesusmi nirqan: “Maypichus qhapaq kayniyki kashan chayllapitaqmi sonqoykipas kashan”, nispa (Mat. 6:21). Imachus ñoqanchispaq aswan importante kasqanta yachanapaqmi tapukunanchis: “¿Qolqe ganayllapichu yuyayniy kashan? Icha, ¿kallpachakushanichu imachus kapuqnillaywan kawsaspa Diospa gobiernontaraq maskhanaypaq?”, nispa (Mat. 6:22). Jesusmi nirqan: “Ama qhapaq kaykunata kay pachapi huñukuychischu”, nispa. Sichus chayta ruwasunman chayqa, iñiyninchispin pisipapusunman (Mat. 6:19, 20, 24).

6. ¿Iman yanapawasun huchaman ama urmananchispaq?

⁶ Huchasapa runakunataq kanchis chayqa, mana yuyayllapin huchaman urmasunman (leey Romanos 7:21-25). Jehová Diospa mana yanapayninwanqa machayman, qhelli huchaman, viciokunaman iman urmasunman (Rom. 13:12, 13). Chaykunata atipananchispaqmi hanaq pacha kaqkunapi yuyayninchis  kashanan. Chayta ruwaymi ichaqa sasa, chaymi Pablo nirqan: “Aswanmi cuerpoyta maqani, hinaspa kasuchikuni”, nispa (1 Cor. 9:27). Diospa sonqonta kusichiyta munanchis chayqa cuerponchistan kamachinanchis. ¿Imatan Abrahampas Moisespas ruwarqanku hunt’aq sonqollapuni Diosta servinankupaq? Chayta qhawarisunchis (Heb. 11:6).

7, 8. a) ¿Ima sasachakuykunapin tarikurqanku Abrahampas Sarapas? b) ¿Imapin Abraham astawan yuyaykurqan?

⁷ Jehová Diosmi Abrahamta kamachirqan Canaán hallp’aman ripunanpaq, paytaq mana iskayaspa kasukurqan. Chhayna iñiyniyoq kasqanta rikuspan Diosqa prometerqan: “Mirayniykikunatan ancha hatun suyuman tukuchisaq”, nispa (Gén. 12:2). Ichaqa imaymana sasachakuykunapin tarikurqanku. Paykunapaqqa sasachá karqan Ur llaqtankuta saqey, chaypin familiankupas wasinkupas karqan. Hinaspapas 1.600 kilómetro karutan purirqanku Canaán hallp’aman chayanankupaq. Chaypitaqmi karpakunapi tiyarqanku, yarqaypi tarikurqanku, suwa runakuna ukhupi ima tiyarqanku. Chaymantapas unay watakunañan pasarqan, manataqmi wawayoqchu karqanku. Chhaynaqa yaqapaschá yuyaykurqanku Jehová Dios promesan qonqapusqanta (Gén. 12:5, 10; 13:18; 14:10-16). Chay hina sasachakuykunapiña tarikurqanku chaypas, manan Ur llaqtankuman kutiypiqa yuyaykurqankuchu (leey Hebreos 11:8-12, 15).

⁸ Abrahamqa Jehová Diospa promesankunapin astawan yuyaykurqan kay pacha kaqkunapi yuyaykunanmantaqa (Gén. 15:6). Chayraykun Diosqa bendecirqan. Nirqanmi: “Qhawariy hanaq pachata, hinaspa ch’askakunata yupay, ¿atiwaqchu chaykunata yupayta? Chay hinan mirayniykiqa kanqa”, nispa (Gén. 15:5). ¡Maytachá Abrahamqa kusikurqan chayta uyarispa! Diosqa manan qonqasqachu prometesqanta. Hinaspapas sapa kutichá yuyarirqan Diospa prometesqanta hanaq pachapi ch’askakunata qhawarispa. Qhepamanqa Jehová Diospa prometesqanman hinan wawayoq kapurqan (Gén. 21:1, 2).

9. ¿Imaynatan Abrahammanta yachasqanchis kallpachawanchis Diosta hunt’aq sonqowan servishanallanchispaq?

⁹ Ñoqanchispas Abraham hinan suyakushanchis Diospa promesankuna hunt’akunanpi (2 Ped. 3:13). Chaykaman ichaqa hanaq pacha kaqkunapi yuyaykunanchis, mana chayqa sayk’upusunmanmi Diospa promesan hunt’akunanta suyaspa, hinaspa Diosta serviyninchispi pisipapusunman. Yaqapaschá imaymanata ruwarqanki precursor kanaykipaq otaq kallpachakurqanki huk llank’aykunapi Diosta servinaykipaq. Chay hinata ruwasqaykiqa ¡kusapunin! Ichaqa manan chaykunataqa saqenaykichu. Aswanpas Abraham hinan Diosta servishanallayki. Payqa bendicionkunata chaskikunanpi yuyaykuspan Diosta servishallarqan (Heb. 11:10). Chaymi Biblia nin: “Abrahammi Diospi iñirqan, chaymi payqa chaninchasqa karqan”, nispa (Rom. 4:3).

10. ¿Imaynan Moisespa kawsaynin karqan waynallaraq kashaqtin?

¹⁰ Moisespas hanaq pacha kaqkunapin yuyaykurqan. Paymi tiyarqan qhapaq atiyniyoq Egipto llaqtapi, hinaspapas faraonpa familianmantan karqan. Chaymi waynallaraq kashaqtin “Egipto runakunaq tukuy yachayninta yachachirqanku”. Chhayna yachachisqa kasqanraykun payqa “kusa rimaq allin ruwaq” kanman karqan (Hech. 7:22). Moisesmi ichaqa Diospa munayninta ruwaypi astawan yuyaykurqan, manataqmi Egipto llaqtapi atiyniyoq kananpichu.

11, 12. a) ¿Imatan Moisés aswan importantepaq qhawarirqan? b) ¿Imaynatan rikuchirqan Diosmanta yachasqan aswan importante kasqanta?

¹¹ Wawallaraq kashaqtinchá Moisesmanqa maman Jocabed Jehová Diosmanta yachachirqan. Chaymi paypaqqa Jehová Diosmanta yachasqan aswan importante karqan. Chaytaqmi kallpacharqan Egipto llaqtapi qhapaq kaykunata atiyniyoq kaytapas saqenanpaq (leey Hebreos 11:24-27). Arí, Jehová Diosmanta wawallaraq kashaspa yachasqan, paypi iñisqan iman kallpacharqan hanaq pacha kaqkunapi yuyaykunanpaq.

¹² Moisesqa Egipto llaqtapi allin yachachisqataq karqan chayqa, atinmanmi karqan chay llaqtapi qhapaq kayta atiyniyoq kaytapas. Ichaqa manan chaytachu munarqan. Bibliaq nisqan hina, payqa manan “munarqanchu Egipto rey Faraonpa ususinpa wawan nisqa kayta, aswanmi Diospa llaqtanwan kuska muchuchisqa kayta yuyaykurqan, pisi p’unchaykunalla huchaq kusichikuyninpi kawsananmantaqa”. Tiempowantaq Diosmanta yachasqanrayku Jehová Dios atiyta qorqan Israel llaqtata umallinanpaq.

13, 14. a) ¿Imapaqmi Moisés kallpachakunanraq karqan? b) ¿Imatan ñoqanchispas Moisés hina ruwananchis?

¹³ Moisesqa munakurqanmi Jehová Diosta, Egipto llaqtapi kamachi Israel runakunatapas. 40 watanpi kashaspataq yuyaykurqan Israel runakunata yanapananpaq listo kashasqanta (Hech. 7:23-25). Ichaqa kallpachakunanraqmi karqan huch’uyyaykukuq, pacienciakuq, llamp’u sonqo, cuerpo kamachiq kananpaq. Chaytan Diosqa allinta yacharqan  (Prov. 15:33). Chaymi 40 wata ovejata michisqan yanaparqan hamuq tiempopi sasachakuykunata atipananpaq.

¹⁴ Chhaynata Jehová Dios preparasqanmi Moisesta allinta yanaparqan. Biblian nin: “Moisesqa aswan llamp’u sonqon karqan, kay pachantin qharikunamantapas”, nispa (Núm. 12:3). Chaypi nisqan hina huch’uyyaykukuqmi kapurqan, chaytaqmi yanaparqan Israel runakunata pacienciawan sasachakuyninkupi yanapananpaq (Éx. 18:26). Ñoqanchispas Moisés hinan huch’uyyaykukuq, pacienciakuq, llamp’u sonqo kananchis. Chaymi yanapawasun ‘manchay ñak’ariypi’ sasachakuykunata atipaspa mosoq pachaman haykunanchispaq (Apo. 7:14). Chayraykun tapukunanchis: “¿Llapa runakunawanchu sumaqpi kawsashani? ¿Pacienciakunichu usqhaylla phiñakuqkunawanpas?”, nispa. Apóstol Pedron nirqan: “Respetaychis lliwta. Munakuychis iñiq-masiykichiskunata”, nispa (1 Ped. 2:17).

15, 16. a) ¿Imaraykun hanaq pacha kaqkunapi yuyaykunanchis? b) ¿Imaraykun allinta kawsananchis?

¹⁵ Ñoqanchisqa ‘sasa tiempokunapin’ kawsashanchis (2 Tim. 3:1). Chayraykun  hanaq pacha kaqkunapi yuyaykunanchis, chhaynapi iñiyninchispi rikch’asqalla kashananchispaq, qaqata sayananchispaqpas (1 Tes. 5:6-9). ¿Imaynatan chayta ruwasunman? Kinsamanta yachasun.

¹⁶ Kawsayninchispi: ¿Imaraykun allinta qhawarikunanchis imaynata kawsashasqanchista? Pedron nirqan: “Diospi mana iñiqkuna ukhupi allintapuni kawsaychis. Ahinapin paykunaqa [...] allin ruwasqaykichista rikuspanku Diosta yupaychanqaku”, nispa (1 Ped. 2:12). Chaymi wasipi kashaspapas, llank’ashaspapas, predicashaspapas, imata ruwashaspapas Diosta yupaychanapaq hina kawsananchis. Chaywanpas mayninpiqa pantasunmi (Rom. 3:23). Ichaqa ‘allinta maqanakushaq hina iñiypi kallpachakusun’ chayqa, atipasunmi mana allinkuna ruway munasqanchista (1 Tim. 6:12).

17. ¿Imaynapin Jesús hina kasunman? (22 paginapi dibujota qhaway.)

¹⁷ Yuyaykusqanchispi: Allinta yuyaykusun chayqa allintan kawsasunchis. Pablon nirqan: “Imaynachus Jesucristoq yuyaynin karqan, chay hinallataq qankunaq yuyayniykichispas kachun”, nispa (Filip. 2:5). ¿Imaynan karqan Jesús? Payqa huch’uyyaykukuqmi karqan, chaytaqmi kallpacharqan tukuy sonqonwan Diosta servinanpaq. Hinaspapas kallpachakuqpunin Diospa gobiernonmanta allin willakuykunata llapa runakunaman willananpaq (Mar. 1:38; 13:10). Chaymantapas Diospa simin qelqatan ancha chaninpaq qhawarirqan (Juan 7:16; 8:28). Chaymi Bibliata allintapuni estudiaq, chhaynapitaqmi Bibliaq nisqanman hinapuni yachachirqanpas yuyaymanachirqanpas. Jesús hina kayta munaspaqa Bibliatan estudiananchis, huch’uyyaykukuspataq tukuy sonqomanta predicananchis.

18. ¿Imaynatan Diospaq llank’asunman?

¹⁸ Yanapakusqanchispi: Diosmi munan “hanaq pachapi kaqkunapas, kay pachapi kaqkunapas” Jesusta kasukunankuta (Filip. 2:9-11). Chhayna atiytaña Jesusman Dios qorqan chaypas, Jesusqa huch’uyyaykukuspan taytanta kasukun. Ñoqanchispas chhaynan kananchis (1 Cor. 15:28). Chayraykun tukuy atisqanchisman hina Diospaq llank’ananchis. ¿Imaynatan chayta ruwasunman? Jesuspa qatikuqninkuna kanankupaq runakunata yachachimuspan (Mat. 28:19). Hinaspapas ‘lliwpaqmi allinkaqta ruwananchis’ astawanqa iñiqmasinchiskunapaq (Gál. 6:10).

19. ¿Imata ruwananchispaqmi kay estudio kallpachawarqanchis?

¹⁹ ¡Maytan Diosta agradecekunchis hanaq pacha kaqkunapi yuyaykunanchispaq yanapawasqanchismanta! Chayraykun chaykunapi yuyaykuspa iñiyninchispi ama pisipaspa ‘tukuy sonqowan phawashanallanchis’ (Heb. 12:1). Hinaspapas tukuy sonqowanmi Jehová Diospaq llank’ashanallanchis. Chhaynapin Jehová Diosqa anchatapuni bendeciwasun (Col. 3:23, 24).