AVERSÊ TI BIBLE SO A FA NDA NI
Jérémie 11:11: “Mbi yeke ga na mbeni kota ye ti vundu na ndö ti ala”
“Ni la si Jéhovah atene: ‘Bâ, mbi yeke ga na mbeni kota ye ti vundu na ndö ti ala, ye ti vundu so ala lingbi ti kpe ni pëpe. Tongana ala iri ndo na mbage ti mbi ti tene mbi mû maboko na ala, mbi yeke mä ala ande pëpe.’”—Jérémie 11:11, Mbeti ti Nzapa ti fini dunia.
“Ndani la, tënë so KOTA GBIA atene ayeke so: ‘Fade mbi yeke sara si mbeni kota kpale aga na ndö ti ala; kota kpale so ala lingbi ti sigi na yâ ni pëpe. Ala yeke dekongo ti iri mbi, me mbi yeke mä ala pëpe.’”—Jérémie 11:11, Mbeti ti Nzapa, Tënë so amu fini.
Nda ti versê ti Jérémie 11:11
Nzapa ayeke sara lani tënë na aJuif ti ngoi ti prophète Jérémie. Ndali ti so ala sara sanka ti andia ti Jéhovah a so ayeke mbilimbili nga ala ke ti mä aprophète ti lo so agboto mê ti ala, lo kanga lege pëpe na aye so ayeke ga na peko ti kengo yanga ti ala.—aProverbe 1:24-32.
“Ni la si Jéhovah atene.” Tënë so a tene “ni la” atingbi atënë ti versê so aga kozo na ati so ayeke ga na peko ni. Na Jérémie 11:1-10, Jéhovah atene lani na awakua ti lo so ala fâ yâ ti mbele so lo te lani na akotara ti ala wala mango terê so ayeke na popo ti lo na ala (Exode 24:7). Ahon ti tene aJuif ni avoro lani Wasarango ala, ala voro ayanda. Ye ti peko ni ayeke so, ala komanse lani ti sara aye ti sioni, même ti mû amolenge ti ala na sandaga.—Jérémie 7:31.
“Bâ, mbi yeke ga na mbeni kota ye ti vundu na ndö ti ala.” Mingi ni, tongana Bible atene Nzapa asara mbeni ye aye gï ti tene so lo zia lege na ye ni ti tene asi. Tënë so ayeke tâ tënë na yâ ti situation so tongana nyen? So azo ti Israël ayeke voro lani ayanda nga ala sara sanka ti andia ti Jéhovah, a sara si ala bâ pasi na peko ni. Na Nzapa abata ala ape. Ye ti peko ni ayeke so, gbia ti Babylone so ayeke wato ti ala so ayeke na ngangu asö benda na ndö ti azo ti Jérusalem nga lo gue na ala na ngbâa. Anzapa ti wataka so azo ni asara confiance na ala asö ala ape.—Jérémie 11:12; 25:8, 9.
So Nzapa azia lege ti tene akpale so asi na azo ti lo aye ti tene ape so lo yeke sioni wala lo sara ye na lege ni ape. Jacques 1:13 atene: “Aye ti sioni alingbi ti zia Nzapa na tara pëpe na lo wani lo yeke tara bê ti mbeni zo na aye tongaso pëpe.” A yeke vrai so, La Sainte Bible en Sango atene: ‘Mbi sara si sioye so [aJuif] alingbi ti kpe pëpe aga na ndö ti ala.’ Me, tënë ti Hébreu b so a kiri peko ni na “sioye” na Jérémie 11:11 apeut nga ti kiri peko ni na “ye ti vundu” wala “akpale”, na afa polele pasi so asi lani na aJuif.
“Tongana ala iri ndo na mbage ti mbi ti tene mbi mû maboko na ala, mbi yeke mä ala ande pëpe.” Jéhovah ayeke kiri tënë pëpe na asambela ti azo so “maboko ti ala asi singo na mênë” wala so azia bê ti ala na ndö ti anzapa ti wataka ti sö ala (Ésaïe 1:15; 42:17). Me, Jéhovah ayeke mä asambela ti azo so achangé bê ti ala nga so asara terê ti ala kete ti kiri na mbage ti lo.—Ésaïe 1:16-19; 55:6, 7.
Atënë so angoro versê ti Jérémie 11:11
Na ngu 647 K.N.E, Jéhovah asoro Jérémie ti duti prophète ti lo. Teti angu 40, Jérémie agboto mê ti azo ti Juda na ndö ti fango ngbanga ti Nzapa so ayeke ga na ndö ti ala. Me, ala ke ti mä lo. A yeke na ngoi ni so la si prophète ni asû atënë so ayeke na Jérémie 11:11. Na nda ni, na ngu 607 K.N.E, tënë ti prophétie ni aga tâ tënë na ngoi so azo ti Babylone afuti lani Jérusalem.—Jérémie 6:6-8; 39:1, 2, 8, 9.
Na yâ ti mbeti ti Jérémie a yeke wara nga atënë ti beku. Jéhovah atene lani, atene: “Tongana ngu 70 so ala sara na Babylone ahunzi awe, . . . mbi yeke sara si zendo ti mbi aga tâ tënë na mbi yeke kiri na ala na ndo so ge [kodro ti aJuif].” (Jérémie 29:10). Jéhovah ‘asara lani si’ zendo ni aga tâ tënë na ngu 537 K.N.E, na peko ti so azo ti Médie na ti Perse asö benda na ndö ti azo ti Babylone. Jéhovah asara si azo ti lo so yâ ti ala akangbi kirikiri na yâ ti akodro so Babylone akomande na ndö ni, a kiri lani na kodro ti ala nga ala kiri avoro Jéhovah na lege ni.—2 Chronique 36:22, 23; Jérémie 29:14.
Bâ nduru vidéo so ti bâ ambeni ye so ayeke na yâ ti mbeti ti Jérémie.
a Iri ti Nzapa so a sara ni na agere-mbeti osio ti Hébreu la a kiri peko ni na Jéhovah. Ti hinga ndani so mingi ti atraduction ti Bible a zia titre “Seigneur” na place ti iri ti Nzapa, bâ article “Jéhovah ayeke zo wa?”
b Mbeti ti Nzapa so a sû ândö na Hébreu, so a hinga ni na iri ti Ancien Testament, a sû ni lani na yanga ti Hébreu nga na Araméen.