Gue na tënë ti yâ ni

Gue na li ti atënë ni

Atënë so azo ahunda

Atënë so azo ahunda

Akeke use so abungbi aga oko so a sara tënë ni na Ézéchiel chapitre 37 aye ti sara tënë ti nyen?

Na lege ti prophète Ézéchiel, Jéhovah atene kozo awe so azo ti Israël ayeke kiri na Sese ti Zendo nga ala yeke kiri ti bungbi ti ga mara oko. Prophétie ni afa nga kozo awe so azo so ayeke voro Nzapa na ngoi ti alango nda ni so ayeke bungbi ti ga mara oko.

Jéhovah atene na prophète ti lo Ézéchiel ti sara mbeti na ndo ti akeke use. Na ndo ti kozo ni lo sara dä lo tene, “Teti Juda, na afon lo amolenge ti Israël,” nga na ndo ti use ni lo sara dä lo tene, “Teti Joseph, keke ti Ephraïm, na afon lo azo ti da ti Israël kue.” A tene na Ézéchiel ti tingbi akeke use so ti tene a ga gï “keke oko” na yâ ti maboko ti lo.—Ézéch. 37:15-17.

Tënë “Ephraïm” aye ti sara tënë ti nyen? Jéroboam so ayeke lani kozo gbia ti royaume ti akete mara bale-oko ti azo ti Israël ti banga, alondo na yâ ti mara ti Éphraïm, so ayeke lani mara ti ngangu na popo ti akete mara ni kue (Deut. 33:13, 17; 1 aGbia 11:26). Mara so aga na lege ti Ephraïm so ayeke molenge ti Joseph (Nom. 1:32, 33). Joseph awara mbeni tufa so ayeke nde na mbage ti babâ ti lo, Jacob. Tongaso, a yeke na lege ni ti iri keke so aduti fä ti royaume ti akete mara bale-oko so a tene “keke ti Éphraïm”. Na ngoi so Ézéchiel atene prophétie na ndo ti akeke use so, andâ azo ti Assyrie amû azo ti royaume ti Israël ti banga ague na ala na ngbâa aninga awe, ngbene ye na ngu 740 kozo ti Christ (2 aGbia 17:6). Tongaso, na ngoi ti Ézéchiel, yâ ti gbâ ti azo ti Israël akangbi kirikiri na yâ ti kodoro-togbia ti Babylone, so akinda kodoro-togbia ti Assyrie.

Na ngu 607 kozo ti Christ, azo ti Babylone amû na ngangu amara use ti royaume ti mbongo ti Juda nga ala gue na ala na Babylone. Ala mû nga peut-être tanga ti azo ti royaume ti Israël ti banga so angbâ lani ahon na ni. Molongo ti agbia so aga na lege ti Juda akomande lani na ndo ti akete mara use so. Aprêtre nga kue alango na Juda ndali ti so ala sara kua na temple na Jérusalem (2 Chron. 11:13, 14; 34:30). A yeke na lege ni ti tene so keke ‘ti Juda’ so aye ti sara tënë ti akete mara use ti royaume ti mbongo.

Lawa la a bungbi akeke use so? A yeke na ngoi so azo ti Israël akiri na Jérusalem ti kiri ti leke temple na ngu 537 kozo ti Christ. Azo so aga na iri ti akete mara use ti royaume ti Juda nga na ti akete mara bale-oko ti royaume ti Israël akiri legeoko. Kangbi ayeke na popo ti azo ti Israël mbeni pëpe (Ézéch. 37:21, 22). Azo ti Israël akiri abungbi oko si ayeke voro Jéhovah. Prophète Ésaïe nga na Jérémie asara nga tënë ti kiringo ti sarango songo so kozo awe.—És. 11:12, 13; Jér. 31:1, 6, 31.

Nyen la prophétie ti Ézéchiel so afa kozo na ndo ti tâ vorongo? A fa so Jéhovah ayeke sara si awakua ti lo aga “oko”. (Ézéch. 37:18, 19). Zendo so aga biani tâ tënë na ngoi ti e? En. Prophétie so ato nda ti ga tâ tënë na ngu 1919. Kozo na ni, Satan atara lani ti kangbi yâ ti awakua ti Nzapa biani biani. Me na ngu 1919, yeke yeke a kiri a leke ala nga a kiri a bungbi ala oko.

Na ngoi ni so, mingi ti azo so a bungbi ala oko lani so ayeke na beku ti ga agbia nga na aprêtre legeoko na Jésus na yayu (Apoc. 20:6). Na lege ti fä, ala yeke tongana keke ti Juda. Ye oko, tongana ngoi ayeke hon, azo mingi mingi so ayeke na beku ti wara fini ti lakue lakue na ndo ti sese akomanse ti bungbi legeoko na azo so ayeke aJuif na lege ti yingo so (Zach. 8:23). Ala yeke tongana keke ti Joseph, nga ala yeke pëpe na beku ti komande legeoko na Christ.

Laso, agroupe use so abungbi oko so ayeke voro Jéhovah na gbe ti Gbia oko, Jésus Christ, so a sara tënë ti lo na lege ti prophétie a tene “boy ti Mbi David”. (Ézéch. 37:24, 25). Jésus asambela ti tene —adisciple ti lo kue ‘aduti oko, legeoko tongana ti so Babâ ti lo ayeke beoko na lo na lo yeke beoko na Babâ ti lo’. * (Jean 17:20, 21). Jésus afa nga kozo awe so kete kundu ti lo, so ti tene aChrétien so a soro ala ti gue na yayu, nga na “ambeni ngasangbaga” ti lo ayeke bungbi ti “ga kundu oko”. Ala kue ayeke duti na gbe ti “berger oko.” (Jean 10:16). Tongana ti so Jésus atene lani, awakua ti Nzapa kue laso abungbi oko, atâa ala yeke na beku ti wara fini ti lakue lakue na yayu wala na sese.

^ par. 5 Na ngoi so Jésus asara tënë ti fä ti alango ti nda ni, lo tene ambeni toli na adisciple ti lo. A yeke nzoni ti bâ so kozoni kue lo sara tënë ti “ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara,” mbeni kete groupe ti aita-koli so a soro ala ti gue na yayu so ayeke mû li ni na popo ti awakua ti Nzapa (Mat. 24:45-47). Na pekoni, lo tene atoli so andu kozoni kue aChrétien kue so a soro ala ti gue na yayu (Mat. 25:1-30). Na nda ni, lo sara tënë ti ala so ayeke na beku ti ngbâ na fini na ndo ti sese, so ayeke mû maboko na aita ti Christ (Mat. 25:31-46). Legeoko nga, na ngoi so prophétie ti Ézéchiel akomanse ti ga tâ tënë na ngoi ti e, a bâ kozoni kue azo so ayeke na beku ti wara fini na yayu. Atâa so royaume ti akete mara bale-oko so ayeke pëpe fä ti azo so ayeke na beku ti ngbâ na fini na ndo ti sese, bungbingo oko so asara tënë ni na yâ ti prophétie so adabe ti e na dutingo beoko ti azo so ayeke biani na popo ti ala so ayeke na beku ti ngbâ fini na ndo ti sese nga na ala so ayeke na beku ti wara fini na yayu.