Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

O le ā Lo‘u Matua Ona Fai Lea o Sa‘u Uō?

O le ā Lo‘u Matua Ona Fai Lea o Sa‘u Uō?

Ua Fesili Mai Talavou . . .

O le ā Loʻu Matua Ona Fai Lea o Saʻu Uō?

“I le aʻoga, afai e leai sau uō, e pei oe o se tagata ese, ma e lē afāina po o ai e lua te uō, pau lea, ia fai sau uō!”—Brittany.

“O le tele ia o faaosoosoga ia fai se uō, ma e ese foʻi le tele o tama aulelei.”—Whitney.

▪ A o sui piliota o vasega, ua e vaaia se tama ma se teine o savavali i le faleaʻoga o loo uulima. O le ā se lagona e oo ifo iā te oe?

□ E te lē ano i ai

□ Ua iai sina faafuafuā

□ Fuā

Ua tou ō atu faatasi ma au uō i le tifaga ma e mātauina ai, e na o oe lava lea e leai se uō! O le ā se lagona e oo ifo iā te oe?

□ E te lē ano i ai

□ Ua iai sina faafuafuā

□ Fuā

E leʻi leva tele talu ai nei, ona e mātauina ua fai le uō a se tasi e te lua faauō lelei lava. O le ā se lagona e oo ifo iā te oe?

□ E te lē ano i ai

□ Ua iai sina faafuafuā

□ Fuā

AFAI o au tali i fesili o loo taʻua i luga, o le “faafuafuā” po o le “fuā,” e lē na o oe o iai lenā lagona. O le tali foʻi lenā a le tele o talavou i atunuu o loo fai ai lea masani. Fai mai Yvette, o se teine e 14 tausaga: “E iai taimi ou te lagona ai peiseaʻī ua misia se mea pe afai e iai uō a aʻu uō, ae e leai saʻu uō.”

E malosi tele le faalogona e faatasitasi ma se isi e faapitoa iā te oe, ma e faapena foʻi o ia iā te oe. Fai mai se tama talavou, “O aso uma, e faasolo ina malosi le lagona e fia fai saʻu teine, ma e ese le faigatā o lea faalogona.” O nisi talavou, e leʻi taitai lava ae ua fai uō. O se faataʻitaʻiga, na faaalia i se suʻesuʻega a le mekasini o le Time, e 25 pasene o talavou e taʻi 13 tausaga “ua fai uō.” Pe faamata ua talafeagai lea mea ma lo latou matutua? Ae ā oe? Seʻi talanoa muamua i se isi mataupu tāua ona tali lea o le fesili lea.

O le ā Tonu le Uiga o le “Fai Uō”?

▪ Ua masani ona lua tafafao ma se isi o le isi itupā.

Po o lua uō? □ Ioe □ Leai

▪ O aso uma lava, ua masani ona e tusi i ai e ala atu i lau telefoni feaveaʻi pe telefoni atu i lau uō o le isi itupā.

Po o lua uō? □ Ioe □ Leai

E lua te uō ma se tagata o le isi itupā ae e lē iloa e se isi. E lē iloa e ou mātua. E lē o taʻuina i ai ona e te iloa e la te lē fiafia i lea tulaga.

Po o lua uō? □ Ioe □ Leai

▪ So o se taimi lava e tou te faatasitasi ai ma uō, ua masani ona lua talanoa na o oulua ma le tagata lea o le isi itupā.

Po o lua uō? □ Ioe □ Leai

Atonu e lē faigatā iā te oe le tali o le fesili muamua, ae sa fai si faigatā o fesili mulimuli. O le ā tonu lea mea o le fai uō? E tusa ai ma lenei mataupu, o lona uiga o lou naunau atu, ma fia tafao ma se tagata patino o le isi itupā, ma e faapena foʻi ia iā te oe. Pe tou te faatasi ma nisi pe na o oulua, po o le telefoni atu po o le talanoa fesagaʻi, pe i nofoaga faitele pe na o oulua i se mea, afai ua iai se faiā faapitoa i le vā o oe ma se tasi o le isi itupā, o lona uiga o lenā ua lua uō.

Ae po ua tatau ona e faia lea tulaga? O le a iloa lau tali pe a manatunatu i fesili e tolu ia o loo mulimuli mai.

O le ā Lou Faamoemoe o Iai?

I le tele o atunuu, ua manatu e faapea a fai se uō, ua talafeagai lea ina ia faamasani ni tagata se toʻalua. O lea, e tatau ona lelei le māfuaaga o le faamasani, ia iloa ai e le teine ma le tama pe fetaui ona la faaipoipo. Aiseā?

Talu ai, o loo taʻua i le Tusi Paia, a oo ina “matua,” po o taimi o le malaulau o le talavou, e matuā malosi ai lava le lagona fia fai uō. (1 Korinito 7:36) O le faauō māfana ma se isi o le isi itupā i le taimi e matuā malolosi ai lava lagona faaleituaiga, e tauau ina e oo ai i le tulaga faigatā lea o loo taʻua i le Kalatia 6:7 e faapea: “Auā o le mea e lūlūina e le tagata, o le mea lava lea e seleseleina mai ai e ia.”

E moni, atonu e iai nisi o lau tupulaga e fai uō, ae e lē o fia faaipoipo. Atonu e latou te manatu o le fai uō o se mea e faaalialia ai ma viiviia ai e tagata. Ae o le taalo faapea i faalogona o isi, e lē alofa, ma e lē o se tulaga e teʻi ai pe afai e lē umi le faigauō. Fai mai se talavou e igoa iā Heather: “O le tele o faigauō a talavou, e na o le vaiaso pe lua e uō ai. Latou te manatu i ai e mo na o sina taimi, ae o lea uiga, e lē lelei pe a oo ina faaipoipo, auā e na o le teteʻa e oo i ai.”

O le faia o se uō ina ia maua ai se mea e tafao ai, e ono oo ai i faalogona tigā. O se faataʻitaʻiga, o Eric, o se alii e 18 tausaga, sa faauō ma se teine ae e lē manatu tele i ai. Ae na ia iloa ane, e lē o le manatu lenā o le teine. Fai mai o ia: “Ua ou teʻi i lona naunau mai iā te aʻu ae o lea ou te lē o manatu mamafa i ai!”

O le mea moni e lē leaga le tafafao faatasi o teine ma tama pe a iai nisi e vaavaaia i latou. Ae mo le faia o sau uō faapitoa, e lelei pe a faatali seʻia mavae le taimi o le malaulau o le talavou, ma ua mafaufau lelei e faaipoipo. Na mafai ona malamalama se talavou e igoa iā Chelsea i lea tulaga. Fai mai o ia: “O nisi taimi ou te manatu ai e lelei le fai uō e tafao ai, ae e leai se mālie o lea tulaga pe afai e lē tutusa manatu o tagata.”

Ua Fia Ou Tausaga?

O le ā le matua e talafeagai ona fai uō ai se talavou? ․․․․․․․․․․

▪ Fai le fesili lea i ou mātua ma faamaumau a la tali. ․․․․․․․․․․

Atonu e laʻitiiti le numera o le tali muamua i lo le tali lona lua, a ea? Pe leai foʻi! Atonu o oe o se tasi o talavou poto, e lē fia faia vave sau uō seʻia oo ina e matua lelei ma e malamalama lelei iā te oe lava. O le mea lenā na faia e se talavou Kerisiano e igoa iā Sondra, e ui ua matua ma ua talafeagai ona fai sona toʻalua. Fai mai Sondra: “A fai sau uō, e te manaʻo ia iloa lelei ou uiga e le isi tagata. Ae afai e te lē iloaina ou uiga, o le a faapefea la ona malamalama le isi tagata iā te oe?”

O le lagona foʻi lenā o Danielle, e 17 ona tausaga. Fai mai o ia: “A ou toe tepa i tua i le lua tausaga ua mavae, e ese uiga na ou manaʻo ai i se tagata e ma te nonofo i lenā taimi, ma le taimi nei. E lē mafai ona fai saʻu filifiliga i lea tulaga i le taimi nei. Ou te faatali seʻi mautū loʻu tagata mo se isi lua tausaga, ona ou mafaufau lea e fai saʻu uō.”

Po ua Talafeagai Ona E Faaipoipo?

Ua avea le fai o le uō ma laasaga agaʻi i le faaipoipo, o lea, e lelei pe a fesili ifo, pe faamata e te mafaia le avega tauave o le faitoʻalua ma le faifanau. E faapefea ona e iloa ua e lava tapena? Ia mafaufau mai i mea nei.

Faiā E faapeʻī la tou faiā ma ou mātua ma ou tei? Pe ua e masani i le māitaita, ma tautala ma le lē alofa, ma faaulaula? Faamata o le ā se tala a lou aiga pe a fesiligia i lea tulaga? O inā e taʻu mai ai ou uiga o le a faaalia i lē lua te nonofo.—Efeso 4:31, 32.

Tupe E lelei lau faasoa tupe? Pe ua e masani i le nofo aitalafu? O mafai ona e tumau i se galuega se tasi? Afai e leai, aiseā? E iai se faalētonu o le galuega? po o le pule? Po o oe e māfua ai le faalētonu? Afai e lē mafai ona faasoasoa lelei au tupe, o le a faapefea la pe a fai sou aiga?—1 Timoteo 5:8.

Tulaga Faaleagaga Afai o oe o se Molimau a Ieova, e faapeʻī ou uiga faaleagaga? Po o e faitauina le Afioga a le Atua, ma auai i talaʻiga, faapea le faia o se sao i sauniga? Afai e te lē o vaai lelei i lou itu faaleagaga, o le a faapefea la ona e faalaeiau lau paaga ia faia faapea?—2 Korinito 13:5.

O nisi ia o mea e ao ona e manatunatu i ai pe afai o e mafaufau e fia fai sau uō ma faaipoipo. Ae i le taimi nei, afai e faia ni faatasitasiga talafeagai, e leai se leaga o le faamasani i tagata o le isi itupā. Afai e iai se taimi mulimuli ane e fia fai ai sau uō, ae ua e iloa ou uiga ma uiga o le tagata e te fia faaipoipo i ai.

Ua iai nisi mataupu i le faa-Peretania o le faasologa o “Ua Fesili Mai Talavou . . .” e maua i le Initaneti i le www.watchtower.org/ype

E maua nisi faamatalaga atili i itulau 13-26 o le tusi lea, e lomia e Molimau a Ieova.

MEA E MAFAUFAU I AI

▪ O ā faatasitasiga talafeagai e lelei ona faamasani ai ma tagata o le isi itupā?

▪ O le ā le uiga autū e ao ona e faaleleia ina ia avea ai oe ma paaga lelei e fia faaipoipo i ai se isi?

[Pusa/Ata i le itulau 24]

Faamatalaga Mai Nisi o Lau Tupulaga

“O nisi taimi ou te faafuafuā ai i tagata e fai uō, e oo foʻi i ē ua faaipoipo. Ae e lē o se mea e taalo i ai. Ona o loo taalo i faalogona o le isi tagata. O loʻu manatu i le fai uō, ia iloa ai po o le tagata moni lea e te fia faaipoipo i ai.”—Blaine, 17.

“Ou te manatu e lē o se mea tatau le fai uō e saʻiliʻili ai po o ai moni e te manaʻo i ai. E na o lagona tigā e oo i ai.”—Chelsea, 17.

“Ou te manatu e ao ona e faatali seʻi e sauni e faaipoipo ona faatoʻā fai lea o sau uō. Ina neʻi pei oe o se tagata e alu i se faatalatalanoaga i se galuega e fia faigaluega ai a o leʻi taitai ona iʻu le aʻoga, ma e leʻi mafai foʻi ona faigaluega.”—Sondra, 21.

[Pusa/Ata i le itulau 26]

Se Fautuaga mo Mātua

E sau le taimi e fai uō ai lau fanau. Fai mai Filipo: “E leai saʻu mea e fai. E teʻi lava ua fai mai se teine iā te aʻu, ma o le manatu e oo mai, ‘O le ā laʻu tala a fai i ai?’ O le faigatā ia ona tetee ona e ese le aulelei o isi!”

E sili ona lelei pe a talanoa oe le matua i lou alo e tusa o le fai uō. Manaia ae faaaogā le mataupu lenei e amata ai le talanoaga. Ia iloa po o ā lagona o lou alo e tusa ai ma lea tulaga i le aʻoga, ma le faapotopotoga Kerisiano. E iai taimi e mafai ona talatalanoa faasamasamanoa ai, “pe a e nofo i lou fale, pe a e savali foʻi i le ala.” (Teuteronome 6:6, 7) Po o fea lava e talanoa ai, a ia manatua, ia “faataalise ona faalogologo, ia faagesegese ona tautala atu.”—Iakopo 1:19.

Pe afai e fiafia lou alo i se tagata o le isi itupā, aua e te popolevale. Fai mai se tasi teine talavou: “Ina ua iloa e loʻu tamā ua fai laʻu uō, oka se ita! Na taumafai e faafefe aʻu e ala i le tuufesili mai pe ua talafeagai ona fai soʻu toʻalua, ae pau lava le mea lea e oo mai, ia faaumiumi le faigāuō ia iloa ai e mātua, e sesē i laʻua!”

Afai e iloa e lou alo e lē taitai ona e manaʻo e fai sana uō, e ono tulaʻi mai ai se tulaga faanoanoa. Atonu o le a fai nanā lana uō. Fai mai se tasi teine: “Afai e feitai mātua i lea tulaga, pau le mea e oo i ai o le fai nanā atili o le uō. E lē faapea e tuu ai, ae o le a popoto lava e ola faananā.”

E sili atu ona lelei le talanoa. Ua fai mai se teine e 20 tausaga: “E talatalanoa mai lava oʻu mātua e tusa o le fai uō. E tāua iā i laʻua po o ai ou te fiafia i ai, ma e manaia lea iā te aʻu. E alu loʻu tamā e talanoa i le tagata lea. Afai e iai se faalētonu, e faamatala mai e oʻu mātua. E masani ona uma loʻu naunau e fia uō, ae leʻi taitai ona oo i lenā tulaga.”

[Ata i le itulau 25]

E iai aogā o le tafafao ma tagata o le isi itupā i faatasitasiga talafeagai