Tausia o Fanau Talavou—Le Aogā o le Malamalama
Tausia o Fanau Talavou—Le Aogā o le Malamalama
Seʻi faapea o lea o loo e asiasi atu i se atunuu ese ma e te lē iloa le gagana a lea atunuu. E mautinoa lava, e lē faigofie ona talanoa atu i isi, ae o le a mafai lava ona tou femalamalamaaʻi. Afai e iai sau tusi e iloa ai upu o le isi gagana, e mafai ona e faaaogā ni upu faigofie. Pe atonu foʻi e iai se tagata e faamatala upu iā te oe ina ia e malamalama ai i isi, ma latou malamalama mai foʻi iā te oe.
E TAI faapena lagona o loo iai i mātua e fai fanau talavou. Ua pei amio a talavou o se gagana ese, ae e ui ina faigatā, ae e mafai lava ona e malamalama ai. O le mea e aogā i mātua i lea taimi, ia taumafai e malamalama i uiga o talavou a o latou tutupu aʻe, ona o se taimi e lē gata ina lelei, ae e faigatā foʻi mo i latou faapea foʻi ma mātua.
Māfuaaga ua Amio ai Faapea
E lē faapea a fia fai le mea e manaʻo ai le talavou ona manatu ai lea ua fouvale i ona mātua. Ia manatua foʻi, na faapea mai le Tusi Paia, e sau le taimi, “e tuua ai e le tane lona tamā ma lona tinā.” (Kenese 2:24) E manaʻomia la ona faamasani talavou i le faia o filifiliga, e sauniuni ai mo isi avega tauave pe a oo ina matutua.
Seʻi o tatou iloiloina, po o le ā le māfuaaga ua faapea ai amio a talavou, e pei ona taʻua i le mataupu muamua.
O le tinā mai Peretania, o Lia, na fai mai: “Na teʻi lava ua fia faaali mai ona manatu (lana tama tama) ma finau mai i faatonuga e fai atu.”
O talavou, e pei lava o tamaiti laiti, ona e tuufesili pea, pe “Aiseā?” Ae o le eseesega o talavou ma tamaiti, ua lē o faamalieina lo latou fia iloa i au tali pupuu. Aiseā? Ona na tusi le aposetolo o Paulo e faapea: “A o oʻu laʻitiiti, sa ou . . . manatunatu faatamaitiiti.” (1 Korinito 13:11) A o tutupu aʻe talavou, e latou te mananaʻo e faamatala lelei atu mea iā i latou, ina ia mafai ai ona “faaaogā o latou mafaufau.”—Eperu 5:14.
O le tamā mai Ghana, o Ioane, na fai mai o ia: “Na atili ai ona teuteu tino le ma fanau teine, aemaise lava i o la foliga.”
O suiga i tino o talavou, pe vave pe tuai ona tutupu, pe fetaui foʻi ma ona tausaga, ae o le a tele lo latou taimi e mafaufau i ai. O isi teine e nenee ona o ia suiga, ae o isi e leai, ma o isi foʻi, e ō faatasi lava le fiafia ma le lē fiafia. Ma afai ua feosofi ma fuafua i o latou foliga, ma fiafia foʻi e fai vali, o lona uiga la, e ova mamao le taimi e alu e autilo ai i le faata, nai lo le taimi e alu e fai ai meaaʻoga.
O le tamā e igoa iā Tanielu mai Filipaina, na fai mai: “Na tele ina nanā e le ma fanau mea mai iā i maʻua, ma e fia fai lava a latou mea na o i latou. E masani ona sili iā i latou le faatasitasi ma a latou uō nai lo maʻua.”
E iai iʻuga leaga o le nānā o mea mai mātua. (Efeso 5:12) Peitaʻi ane, e iai le eseesega o lea tulaga mai le manaʻomia o se taimi mo na o i latou. E oo foʻi iā Iesu, na ia manaʻomia se taimi e ‘na o ia ai i se mea tuufua.’ (Mataio 14:13) O lea la, a o tutupu aʻe talavou, e latou te manaʻomia taimi mo na o i latou, e manaʻomia ai foʻi le malamalama o mātua i lea tulaga. O taimi faapea, e aogā i talavou e mafaufau ai i mea, ma o se tomai lea e aogā tele pe a oo ina matutua.
E aogā foʻi ona latou iloa faauō i isi a o latou tutupu aʻe. E moni, “o aumea leaga e faaleagaina ai mea lelei ua masani ai tagata.” (1 Korinito 15:33) Peitaʻi ane, ua fai mai le Tusi Paia: “E alofa le uō i aso uma lava; [“ma o ia o,” NW] le uso mo le aso vale.” (Faataoto 17:17) E aogā tele le iloa ona faia o uō lelei ma tumau ai, ona o tomai na e oo lava ina tagata matua e aogā pea.
Pe a tulaʻi mai tulaga e pei ona taʻua i luga, e ao i mātua ona taumafai ia malamalama i a latou fanau, ia aua le faauigasesē mea ua latou faia. O le mea moni, e manaʻomia ona vaavaalua le malamalama ma le poto, ina ia mafai ona taulima se mea e tupu mai i se auala e iʻu lelei ai. E faapefea ona faatinoina lea tulaga e mātua e iai fanau talavou?
[Faamatalaga faaopoopo i le itulau 5]
A o tutupu aʻe talavou, e latou te mananaʻo e faamatala lelei atu māfuaaga o tulafono a mātua