Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Pe a Lē Toe Iai ni Faiga Faaituau!

Pe a Lē Toe Iai ni Faiga Faaituau!

Pe a Lē Toe Iai ni Faiga Faaituau!

UA LIPOTIA mai le faamatalaga i se tasi taimi a le alii saienitisi o Albert Einstein e faapea, i lenei lalolagi faanoanoa, e sili atu ona faigata ona foia se faaituau nai lo le faataapeina o se atoma. Sa faapena foi ona taʻua ai e Edward R. Murrow, o se tusitala na taʻutaʻua i le vaitaimi o le Taua Lona Lua a le Lalolagi, ma na avea mulimuli ane ma faatonu o le Faalapotopotoga mo Faamatalaga a le Iunaite Setete, e faapea, “e leai se tasi e mafai ona ia faamutaina faiga faaituau—e na ona latou iloaina e iai ia faiga.”

Pe faamata e moni nei faamatalaga? Pe moni ea e lē mafai ona faamutaina le faailoga tagata ma le faailoga lanu? O ā faalogona o le Atua e uiga i le faaituau?

E Lē Faailoga Tagata le Atua

E teena e le Tusi Paia le faailoga tagata. (Faataoto 24:23; 28:21) Ua taʻua ai e faapea, “o le poto mai lugā e muamua ona mamā, i le ua filemu, e agamalu, e ganagofie, e tumu i le alofa ma fua lelei, e le alofa faapito [pe faailoga tagata], e le faatagā fai.” (Iakopo 3:17) O lena poto, na faamamafa atu i faamasino i Isaraelu anamua. Na faatonuina i latou e faapea: “Aua tou te faia se mea le tonu i le faamasinoga; aua e te faailogaina le tagata mativa, aua foi le faaaloalo i le tagata mauoa.”—Levitiko 19:15.

O le tulaga mausalī a le Tusi Paia e teena ai le faailoga tagata ma le faaituau, na faamamafaina e Iesu Keriso ma ona aposetolo o Peteru ma Paulo. Sa lei faailoga tagata Iesu i ē “ua lailoa i latou ma tuulafoaiina, e pei o mamoe e leai so latou leoleo.” (Mataio 9:36) Sa ia aʻoaʻo atu: “Aua le soona faamasino [“e tusa ma le vaaiga i fafo,” NW], a ia faamasino i le faamasinoga tonu.”—Ioane 7:24.

Ua faamautinoaina i tatou e Peteru ma Paulo e faapea, o Ieova le Atua lava ia, e lē faailoga tagata. Na taʻua e Peteru: “E moni, ua ou iloa e le faailogaina tagata e le Atua; a e peitai o le mataʻu ia te ia i nuu uma lava, ma fai le amiotonu ua talia i latou e ia.” (Galuega 10:34, 35) Ua taʻu mai e le aposetolo o Paulo ia i tatou: “Auā e le faailogaina e le Atua ni tagata.”—Roma 2:11.

Le Aafiaga a le Tusi Paia i Tagata

E iai i le Tusi Paia le mana e suia ai uiga o i latou o ē o loo pulea e le faaituau. Ua faapea mai le Eperu 4:12: “O loo ola le afioga a le Atua, o loo matuā galue foi.” Faatasi ma le fesoasoani a Ieova, ua mafai ai e se tagata faaituau ona suia auala e mafaufau ai ma oo ai ina lē faailoga tagata i ana feutagaiga ma isi.

Seʻi fai ma faaaoaoga, Saulo o Taso. E tusa ai ma le faamatalaga a le Tusi Paia, sa iai ni taimi na ia matuā tetee ai ma faasauā i le faapotopotoga Kerisiano, auā sa ia mulimuli i uputuu faalotu. (Galuega 8:1-3) Sa talitonu aʻiaʻi o ia i uputuu faa-Iutaia e faapea, o Kerisiano uma lava o ni aposetate ma o fili o le tapuaiga moni. O lona faaituau na iu ai i lona lagolagoina o le fasiotia o Kerisiano. Ua faapea mai le Tusi Paia, sa ia “mapugatamai pea . . . i le faamatau ma le fasioti i le au soo o le Alii.” (Galuega 9:1) A o ia faia faapea, sa ia manatu ua ia faia se auaunaga paia i le Atua.—Faatusatusa i le Ioane 16:2.

Ae peitai, sa mafai e Saulo o Taso ona aveesea lona matuā faaituau. Na oo lava ina avea o ia ma Kerisiano! Mulimuli ane, ina ua avea Paulo ma aposetolo o Iesu Keriso, na ia tusi ai e faapea: “E ui ina sa ou muai taufaifai, ma faasaua, ma faatāutala; a ua alofagia aʻu, auā na ou faia faapea i loʻu le iloa ma le le faatuatua.”—1 Timoteo 1:13.

Sa lē na o Paulo na faia ni suiga tetele faapena i ona mafaufauga. I lana tusi ia Tito, o se uso faievagelia, na apoapoai atu ai Paulo i Kerisiano ia “aua neʻi upu leaga i se tasi, aua neʻi faamisa, a ia faapalepale, ma ia faaali atu le agamalu uma i tagata uma lava. Auā o i tatou foi, sa vālea i tatou anamua, ma faalogogata, ma faaseseina, sa auauna i tuʻinanau ma mea eseese e fiafia ai, sa nonofo ma le loto leaga ma le mataua, sa inosia ma feitagai.”—Tito 3:2, 3.

Soloia Papupuni o le Faaituau

I aso nei, ua taumafai ai Kerisiano moni e mulimuli i lena fautuaga. Ua latou mananao e alofia le faamasinosinoina o tagata e faavae i vaaiga i fafo. O lenei uiga, ua taofia ai i latou mai le ‘tautala leaga e uiga i isi.’ Ua latou olioli i se auuso faavaomalo lea ua mafai ai ona soloia tapulaa uma o faiga faalotonuu, le va o ituaiga, ma faiga faailoga lanu a lenei lalolagi.

Manatu i le mea na oo ia Henrique, o se tagata Pasili e uliuli le lanu o lona paʻu. Talu ai e aafia pea o ia i faiga faaituau ma le faailoga lanu, na matuā mauaa ai i lona loto le ʻinoʻino i tagata papaʻe. Ua ia faamatala mai e faapea: “E toalua ni Molimau papaʻe na ō mai i loʻu fale e fia talanoa e uiga i le suafa o le Atua. Muamua lava, ou te lei fia faalogo i ai ona sa ou lē faatuatuaina tagata papaʻe. Ae, e lei pine ae ou iloa, e foliga mai o loo iai le upu moni i la laua feau. Ona ou talia ai lea o se suesuega faale-Tusi Paia. O le fesili muamua lava na ou fesili atu i ai, ‘E toatele ni tagata uli i la outou lotu?’ Na la tali mai, ‘Ioe.’ Ona la faaali mai lea ia te au o le ata i le itulau mulimuli o le tusi o Laʻu Tusi o Tala o Le Tusi Paia, * o loo faaāta mai ai tagata talavou o lanu eseese. Sa aofia ai ma se tama uliuli, ma na faalaeiauina ai aʻu e lenei ata. Mulimuli ane, na ou asiasi atu loa i le Maota o le Malo o Molimau a Ieova, o inā na ou vaaia ai tagata o lanu eseese, o feofoofoai ma le faaaloalo le tasi i le isi. Sa tāua tele lenei mea ia te au.”

I le avea nei o se tasi o Molimau a Ieova, ua matuā fiafia ai Henrique e avea o se tasi o le auuso Kerisiano moni. Ua malamalama o ia e faapea, o le viiga, e lē avatua i so o se tagata. Fai mai o ia: “I aso nei, ou te matuā faafetai tele ia Ieova ma Iesu ona o mea uma lava ua la faia mo aʻu. Ua matou galulue faatasi ma le faitau miliona o auauna faamaoni a Ieova mai ituaiga uma o tagata, lanu, ma talaaga eseese, i le fuafuaga e tasi.”

A o tuputupu aʻe, na avea ai foi Dario ma se tasi na afaina i faiga faaituau. Ina ua 16 tausaga le matua, na amata ai ona ia suesue le Tusi Paia ma Molimau a Ieova. Na ia mātauina ai e faapea: “I le lotolotoi o Molimau a Ieova, ua ou iloa ai, e leai ni lagona e faapea e sili le tasi lanu i le isi lanu.” Sa matuā faafiafiaina o ia ona o le alofa moni na faaalia. Sa ia mātauina faapitoa, o tagata o isi lanu o loo auauna i ni tulaga iloga i le faapotopotoga. So o se taimi e oo ai ia te ia se lagona faaituau po o le faailoga tagata agaʻi ia i latou i fafo atu o le faapotopotoga, e manatua ai e Dario, e alofa Ieova i tagata o atunuu uma, ituaiga, ma gagana eseese.

Le Auala e Foia Ai

O i tatou uma lava, tatou te mananao ia āva ma faaaloalogia i tatou e tagata. O le pogai lena ua faigata ai i se tasi o afaina i faiga faaituau ona onosai. E lē puipuia i tatou e le faapotopotoga Kerisiano mai aafiaga uma o faiga faaituau a lenei lalolagi amioleaga. A o pulea e Satani le Tiapolo mataupu a le lalolagi, o le a iai pea faamasinoga lē tonu. (1 Ioane 5:19) Ua lapataia i tatou e le Faaaliga 12:12 e faapea: “O i talofa ia te oulua le fanua ma le sami, auā ua alu ifo ia te oulua le tiapolo ua lotoa tele, auā ua na iloa ua saasaa ona po.” O lona faanaunauga e lē tau ina faapogaia le lē toafilemu. Ua faatusaina o ia i se manu feai. Ua faailoa mai e le aposetolo o Peteru ia i tatou e faapea: “O le ua fai outou mona fili, o le tiapolo lea, o loo fealualuai o ia e pei o se leona tagi, ua saili se tasi e ʻaina e ia.”—1 Peteru 5:8.

Ua taʻu mai foi e le Tusi Paia ia i tatou: “O le mea lea ia outou gauai ai i le Atua; ia outou tetee atu i le tiapolo, ona sola ese ai lea o ia ia te outou.” (Iakopo 4:7) O se fesoasoani sili ona lelei e foia ai le faaituau, o le vaavaai atu lea i le Atua mo se puipuiga, e pei ona faia e le tupu o Tavita: “Loʻu Atua e, ia e faaola mai ia te au ai le lima o lē amio leaga, o le lima o lē amio paaa ma le saua.” (Salamo 71:4) E mafai foi ona tatou tatalo e pei o le faisalamo: “Le Atua e, ia e alofa mai ia te au; auā ua naunau tagata i le fia maua o aʻu; ua faasaua mai ia te au i lona fai taua mai i aso uma lava.”—Salamo 56:1.

O le a faapefea ona tali mai le Atua i na tatalo? Ua tali mai le Tusi Paia: “Auā e laveai e ia o lē mativa i lona alaga mai; atoa ma le ua puapuagatia, ma le ua leai sona fesoasoani. E alofa atu ia i le ua vaivai ma le ua mativa; e faaola lava e ia e ua matitiva.” (Salamo 72:12, 13) Maeu le lelei o le iloa e faapea, i le taimi atofaina a Ieova, o le a aumaia ai le mapusaga ia i latou uma o ē ua afaina i faiga lē tonu!

“Latou te Lē Faia se Mea Leaga”

Atonu o le a faaauau pea ona tau faiga malo o lenei lalolagi ma faiga faaituau i a latou tulafono ma fuafuaga. Atonu latou te folafola mai pea faiga tutusa ma faiga tonu. Ae ua lē mafai ona taulau manuia i latou. (Salamo 146:3) E na o le Atua e mafai ma o le a mafaia ona soloia faiga faaituau uma. O le a ia liliuina tagata uma i se aiga autasi e tasi. “O le motu o tagata e toatele mai atu nuu uma, ma aiga, ma nuu, ma gagana eseese, e le ma faitaulia e se tasi” o le a faasaoina mai le iuga o lenei faiga leaga o mea, ma o le a olioli e ola ai i le filemu.—Faaaliga 7:9, 10.

O le a aveesea e Ieova mea leaga uma na faapogaia ona o faiga faailoga lanu ma faiga faaituau a tagata lautele. Seʻi manatu i ai, o le a leai se tasi e toe pagatia i ni faiga lē faamasino tonu! “E taitasi ma nofo i lalo o lona vine, ma lalo o lona mati; e leai foi se na te faamatau mai.” (Mika 4:4) Ua faapea mai foi le Isaia 11:9: “Latou te le faia se mea leaga.”

Afai o loo afaina ai oe ona o faiga faaituau i le taimi nei, o lenei faamoemoe ofoofogia mo le lumanai, o le a faamalosia ai la lua faiā ma Ieova. O le a fesoasoani foi ia te oe e onosaia faiga lē tonu a lenei faiga amioleaga. A o e feagai ma faiga faaituau ma vaavaai atu i luma, ia mulimuli i fautuaga atamai a le Tusi Paia e faapea: “O outou na uma lava, o e faamoemoe ia Ieova, ina faalototetele ia; e faamalolosia foi e ia o outou loto.”—Salamo 31:24.

[Faaopoopoga i lalo]

^ pala. 15 Lomia e le Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

[Ē Ana le Ata i le itulau 4]

U.S. National Archives photo