“Ia Fefaapelepelea‘i”
“Ia Fefaapelepeleaʻi”
“Ia fefaapelepeleaʻi i le fealofani o uso.”—ROMA 12:10.
1, 2. O le ā le faiā na iai ma o la uso na olioli ai se tasi misionare faapea ma le aposetolo o Paulo ?
NA LAUILOA Toni i lona māfana atu iā i latou na ia auauna i ai i Sasaʻe Mamao a o faagasolo le 43 tausaga o lana auaunaga faamisionare. A o tigāina i lona gasegase faigatā lea na maliu ai, na malaga mai i le faitau afe maila nisi o tagata na suʻesuʻe muamua ma ia, i le mea o faataotolia ai ma faapea atu i le faa-Korea, “Kamsahamnida, kamsahamnida!”—“Faafetai, faafetai tele lava!” O le alofa faapelepele o Toni na matuā ootia ai o latou loto.
2 E iai foʻi isi faaaʻoaʻoga e pei o le faaaʻoaʻoga a Toni. I le uluaʻi senituri, na matuā māfana atu le aposetolo o Paulo iā i latou na ia auauna i ai. Na tele mea na ia faia mo i latou. E ui o ia o sē e maumauaʻi i ona talitonuga ae sa agamalu ma faapelepele o ia, e pei “o se failele na te tausi lelei i ana lava tama.” Na ia tusi i le faapotopotoga i Tesalonia: “Sa faapea lava lo matou maelega i le alofa iā te outou, na matou manaʻo i le fia avatu iā te outou e lē na o le tala lelei i le Atua, a o matou lava ola foʻi, auā na alofaina outou e i matou.” (1 Tesalonia 2:7, 8) Mulimuli ane, ina ua taʻu atu e Paulo i ona uso i Efeso o le a latou lē toe vaai iā te ia, na “fetagisi tele i latou uma lava, ma fusi iā Paulo, ma faafeasogi iā te ia.” (Galuega 20:25, 37) E manino lava, na sili atu mea na aafia ai le faiā a Paulo ma ona uso na i le talitonu i le mea e tasi. Na latou fefaapelepeleaʻi.
Ia Fefaapelepeleaʻi ma Fealofani
3. O le ā le sootaga o faaupuga o le Tusi Paia o le fefaapelepeleaʻi ma le alofa?
3 I le Tusi Paia e iai se sootaga o le fefaapelepeleaʻi, 1 Tesalonia 2:8; 2 Peteru 1:7) E pei o le matagofie o foliga eseese o se taimane, e faapena foʻi le matagofie pe a iai nei uiga eseese faale-Atua ma fua mai ni fua lelei. E lē gata e māfana ai Kerisiano i le tasi i le isi ae māfana ai foʻi i lo latou Tamā o i le lagi. O lea, na faamalosiau ai Paulo i ona uso talitonu: “Aua neʻi faatagā alofa. . . . Ia fefaapelepeleaʻi i le fealofani o uso.”—Roma 12:9, 10.
lagona faaleuso, alofa mutimutivale ma le uiga aupito sili ona tāua mo Kerisiano o le alofa. (4. O le ā le uiga o le upu “fefaapelepeleaʻi”?
4 I le gagana Eleni, o le upu sa faaaogā e Paulo mo le “fefaapelepeleaʻi” e sau mai i upu e lua, ma e uiga i le faaleuō ma le alofa faaleaiga. Ua faapea mai se tasi tagata aʻoga o le Tusi Paia, e tatau i Kerisiano ona “mātaulia i le alofa lea e maua i se aiga alofa, felagolagomaʻi ma matuā māfana.” Po o lou lagona ea lenā i ou uso ma tuafāfine Kerisiano? E ao i le faapotopotoga Kerisiano ona iai le alofa māfana ma le alofa faaleuso. (Kalatia 6:10) Ua faaliliuina e le New Testament in Modern English, lea na tusia e J. B. Phillips le Roma 12:10: “Ia tatou alolofa māfana le tasi i le isi e pei o uso.” Ua faitauina faapea le Jerusalem Bible: “Ia fealofani e pei ona ao ona faia e uso.” Ioe, o le fealofani o Kerisiano e lē na o se mea e talafeagai ona fai ma o se tiute tauave. O “le alofa faamaoni i le ʻau uso,” e ao ona tatou ‘matuā fealofani ai i le loto naunau.’ —1 Peteru 1:22.
‘Aʻoaʻoina e le Atua ia Fealofani’
5, 6. (a) Ua faaaogā faapefea e Ieova tauaofiaga faavaomalo e aʻoaʻo ai ona tagata e faatatau i le alofa faa-Kerisiano? (e) E faapefea ona sili ona malosi le sootaga i le va o uso a o faagasolo le taimi?
5 E ui lava ua malili le “alofa o le toʻatele” i le lalolagi, ae ua aʻoaʻoina e Ieova ona tagata i aso nei ina ia “fealofani.” (Mataio 24:12; 1 Tesalonia 4:9) O tauaofiaga faavaomalo a Molimau a Ieova ua saunia ai se faaaʻoaʻoga mataʻina o lenei aʻoaʻoga. I nei tauaofiaga, e feiloaʻi atu ai molimau o le atunuu i uso mai isi atunuu mamao, ma e faaavanoa e le toʻatele o latou maota mo nei ʻauusufono. I se tauaofiaga talu ai nei lava, na ō mai ai nisi mai atunuu e lē faaalia ai e tagata o latou faalogona. Ua faamatala e se tasi Kerisiano na vaaia api, “ina ua faatoʻā taunuu nei ʻauusufono, na popole i latou ma matamumuli. Peitaʻi, ina ua māeʻa aso e ono ma ua latou faamavae, na latou fusimau ma fetagisi ma ē na talimālō iā i latou. Na latou olioli i le alofa faa-Kerisiano lea e lē mafai ona faagaloina.” O le faaalia o le agaga talimālō i o tatou uso, e ui i o latou lanu, e mafai ona faatupu ai uiga sili ona lelei i mālō ma ē talimālō.—Roma 12:13.
6 E faagaeeloto mea na tutupu i nei tauaofiaga, peitaʻi e sili atu ona māfana faiā e atiina aʻe pe a auauna faatasi Kerisiano iā Ieova i se taimi umi. Pe a tatou iloa lelei o tatou uso, e mafai ona tatou mātauina o latou uiga lelei—o le faamaoni, maufaatuatuaina, agalelei, Salamo 15:3-5; Faataoto 19:22) Na faapea mai Mareko o se misionare na galue i Aferika i Sasaʻe, “O le galulue soosootauʻau ma o tatou uso e fausia ai se sootaga e lē mafai ona motusia.”
aaofoaʻi, magafagafa, alofa mutimutivale ma le lē manatu faapito. (7. O le ā e ao ona tatou faia ina ia olioli ai i le alofa faa-Kerisiano i le faapotopotoga?
7 Ina ia maua ma tausia lenā sootaga i le faapotopotoga, e ao ona māfana le tasi i le isi. E tatou te faamalosia le sootaga ma o tatou uso ma tuafāfine e ala i le auai e lē aunoa i sauniga Kerisiano. E tatou te faamalosiau ma ‘taufaatupu le alofa ma galuega lelei’ i le tasi i le isi pe afai tatou te auai ma talanoa ma isi a o leʻi amata po o le māeʻa foʻi o le sauniga ma fai se sao i le sauniga. (Eperu 10:24, 25) Ua taʻua e se toeaina i le Iunaite Setete: “Ou te manatua pea ma le fiafia i le taimi a o oʻu laʻitiiti, e masani ona tuai ona tuua e lo matou aiga le Maota o le Malo, auā sa matou fiafia i talanoaga faaleuō ma uigā ma uso.”
Pe e Manaʻomia Ona E ‘Tatala Atu Lou Loto’
8. (a) O le ā na uiga i ai Paulo ina ua ia faalaeiau i tagata Korinito ia ‘tatala atu o latou loto’? (e) O le ā e mafai ona tatou faia ina ia atiina aʻe ai le alofa faapelepele i le faapotopotoga?
8 Ina ia faaalia lenā alofa, tatou te ono manaʻomia ona ‘tatala atu o tatou loto.’ Na tusi le aposetolo o Paulo i le faapotopotoga i Korinito: “Ua tatala o matou loto iā te outou. Ua lē o taofia outou e i matou.” Na faalaeiau e Paulo i latou ina ia tali mai i le tatala foʻi o o latou loto i isi. (2 Korinito 6:11-13) Pe e mafai ona e ‘tatala’ atu e ala i lou alofa atu i isi? E lē tatau ona e faatalitali seʻi muamua isi. I lana tusi i tagata Roma, na tuufaatasi e Paulo le manaʻomia o le alofa faapelepele ma lenei fautuaga: “Ia tausolomua ona ava o le tasi i le tasi.” (Roma 12:10) O le ava i isi, o lou tausolomua lea e faafeiloaʻi i latou i sauniga. E te ono valaaulia foʻi i latou tou te galulue i le talaʻiga po o le faia o sauniuniga mo le sauniga. O le faia faapea, e mafai ona tuputupu aʻe ai le alofa faapelepele.
9. O ā ni laasaga ua uia e nisi ina ia avea ai ma uō māfana i uso Kerisiano? (Ia faaaofia ai ma ni faataʻitaʻiga mai lau lava faapotopotoga.)
9 E mafai e aiga ma tagata o le faapotopotoga ona ‘tatala atu o latou loto’ e ala i le asiasi le tasi i le isi, atonu e faiʻaiga māmā faatasi pe auai i ni gaoioiga po o tafaoga lelei. (Luka 10:42; 14:12-14) E faatulaga e le uso o Hakop ni tafaoga mo ni vaega laiti mai i lea taimi i lea taimi. Ua ia faapea mai: “E auai tagata matutua ma laiti e faapena foʻi ma mātua nofo toʻatasi. E toe foʻi tagata uma i le fale ma le fiafia ma ua latou lagona le māfana o le tasi i le isi.” E ao ona tatou taumafai e avea i tatou e lē gata o ni uso talitonu a o ni uō moni foʻi, auā o tatou o Kerisiano.—3 Ioane 14.
10. O le ā e mafai ona tatou faia pe a lē māfana faiā ma o tatou uso ma tuafāfine?
10 Ae peitaʻi, i nisi taimi, e ono avea vaivaiga o isi ma faafitauli e faauō ma alofa māfana atu ai i isi. O le ā e mafai ona tatou faia? Muamua, e mafai ona tatou tatalo mo se faiā lelei ma o tatou uso. O le finagalo o le Atua ia faauō ana auauna ma o le a ia tali mai i na tatalo faamaoni. (1 Ioane 4:20, 21; 5:14, 15) E ao foʻi ona tatou gaoioi e talafeagai ma a tatou tatalo. E manatua e Riki, o se faifeʻau femalagaaʻi i Aferika i Sasaʻe se uso e iai ona uiga lē magafagafa ma ona o na mea na faigatā ai ona ia faauō atu i ai. Ua faamatala mai e Riki: “Na i lo loʻu ʻalofia o le uso, na ou filifili ia iloa lelei o ia. Mulimuli ane, na ou iloa ai na fai si malosi o le auala na aʻoaʻi ai o ia e lona tamā. Ina ua ou malamalama i le tulaga faigatā na soifua aʻe ai lenei uso ma ana taumafaiga ina ia manumalo i lea tulaga, ma le lelei o lona agaʻigaʻi i luma na ou fiafia ai iā te ia. Na avea i maʻua o ni uō lelei.”—1 Peteru 4:8.
Ia Faaali Atu Ou Faalogona i Isi!
11. (a) O le ā e manaʻomia ina ia atiina aʻe ai le alofa i le faapotopotoga? (e) Aiseā e lamatia ai faaleagaga pe afai e lē faaalia faalogona i isi?
11 I aso nei, e toʻatele tagata latou te lē faia ni faauōga māfana ma isi i o latou soifuaga atoa. Pagā se faanoanoa! E lē manaʻomia lenā tulaga ma e lē tatau ona maua i le faapotopotoga Kerisiano. O le alofa moni faaleuso e lē na o ni talanoaga faaaloalo ma le faaalia o ni aga faatamālii, e lē o le soona faaalia foʻi o faalogona i isi. Na i lo lea, e ao ona tatou naunau e faaali o tatou faalogona, e pei ona sa faia e Paulo i tagata Korinito, ma faamaonia i uso talitonu e tatou te manatu mamafa moni lava mo lo latou lelei. E ui e lē faigofie i nisi ona talanoa atu ma faaali faalogona i isi, ae mafai ona afāina se tasi pe a soona matamuli foʻi. Ua lapataʻi mai le Tusi Paia: “O lē ua vavae ese, ua saʻili o ia i lona manaʻo; e finau o ia i le poto uma lava.”—Faataoto 18:1.
12. Aiseā e tāua ai le fetalanoaaʻi i faiā māfana i le faapotopotoga?
12 O le fetalanoaaʻi faamaoni e tāua tele i le faia o ni uō lelei. (Ioane 15:15) E tatou te manaʻomia uma lava ni uō e mafai ona sasaa atu i ai o tatou manatu ma faalogona. E lē gata i lea, pe a masani lelei le tasi i le isi e faigofie ai ona fesoasoani i manaʻoga o le isi. Pe a tatou manatu mamafa i le lelei o isi i lenei auala, ua tatou atiina aʻe le alofa māfana ma o le a moni ai fetalaiga a Iesu: “E sili le manuia o lē na te foaʻi atu, i lo lē na te talia mai.”—Galuega 20:35; Filipi 2:1-4.
13. O le ā tatou te faia e faaalia ai tatou te alolofa moni i o tatou uso?
13 Ina ia maua aogā mai le alofa māfana e matuā tāua tele le faaalia o lea uiga. (Faataoto 27:5) Pe afai e moni lo tatou alofa māfana, o le a faaalia i o tatou foliga ma e uunaʻia ai loto o isi e tali mai. Na tusi le tagata poto: “O le malamalama o mata e fiafia ai le loto.” (Faataoto 15:30) O gaoioiga magafagafa e atiina aʻe ai foʻi le alofa māfana. E ui e lē mafai ona faatau i tupe le alofa moni o se tasi, ae o le avatu o se meaalofa mai le loto e mafai ona aogā tele. O se card, se tusi ma “upu ua fai faatatauina”—o mea uma nei e mafai ona faaalia ai le alofa faapelepele. (Faataoto 25:11; 27:9) Pe a tatou maua se faauōga ma isi, e ao ona tatou tausia e ala i le faaauau ona faaalia o le alofa lē manatu faapito. E tatou te mananaʻo e fesoasoani i a tatou uō i o latou taimi faigatā. Ua faapea mai le Tusi Paia: “E alofa le uō i aso uma lava; a e fanau le uso mo le aso vale.”—Faataoto 17:17.
14. O le ā e mafai ona tatou faia pe a foliga mai e lē tali mai se tasi i lo tatou faaalia atu o le alofa?
14 O le mea moni, e tatou te lē faatalitalia e māfana atu i tagata uma o le faapotopotoga. E iai nisi e sili ona tatou māfana atu i ai na i lo isi. O lea la, afai e foliga mai e lē māfana atu se tasi iā te oe, aua neʻi vave faia se faaiʻuga, e iai se mea sesē iā te oe po o lenā tagata. Aua neʻi taumafai e faamalosia lenā tagata e atiina aʻe se faiā māfana ma oe. Afai e te faauō atu e tusa ma le tulaga e manaʻo ai lea tagata, atonu i le lumanaʻi o le a māfana la oulua faauōga.
“Ou te Fiafia iā te Oe”
15. O ā aafiaga o le faamālō atu i isi po o le leai foʻi?
15 Maʻeu le olioli o Iesu ina ua ia faafofoga atu i le siʻufofoga mai le lagi i le taimi o lona papatisoga: “Ou te fiafia iā te oe.” (Mareko 1:11) O lenei faailoaga o le taliaina na matuā mautinoa ai e Iesu e alofa lona Tamā iā te ia. (Ioane 5:20) E faanoanoa lava ona e lē taitai faalogoina e nisi na faaupuga faamālō mai i ē latou te faaaloalo ma alolofa i ai. Ua faapea mai Ani: “O le toʻatele o talavou e pei o aʻu e lē auai nisi o o latou aiga i a latou talitonuga faa-Kerisiano. E na o le faitio lava matou te faalogoina i aiga. E matou te lagona ai le faanoanoa.” Ae peitaʻi, ina ua avea i latou ma nisi o le faapotopotoga, sa latou lagona ai le lagolagosua māfana, le alofa o se aiga faaleagaga—o tamā ma tinā, uso ma tuafāfine i le faatuatua.—Mareko 10:29, 30; Kalatia 6:10.
16. Aiseā e lē lelei ai le faitio i isi?
16 I nisi aganuu, e seāseā viiviia e mātua, tagata matutua ma faiaʻoga ia talavou ona latou te manatu, o na viiviiga e latou te logovii ma mimita ai. E mafai e na mafaufauga ona aafia ai aiga Kerisiano ma le faapotopotoga. O le faia o se lauga po o se isi taumafaiga, atonu e faapea mai tagata matutua: “O lenā ua lelei peitaʻi e mafai ona e faaleleia atili!” Po o se isi auala, atonu latou te faaalia lo latou lē fiafia i le talavou. O le faia faapea, e toʻatele e talitonu o loo latou uunaʻia talavou ia ausia mea e mafai ona latou faia. Peitaʻi, o le faia faapea atonu e ese le iʻuga e oo i ai ona e lagona ai e talavou ua latou lē ausia mea e mananaʻo i ai tagata matutua.
17. Aiseā e ao ai ona tatou saʻili i ni avanoa e avatu ai le faamālō i isi?
17 Peitaʻi, e lē tatau ona faamālō atu i na o Efeso 4:24.
taimi o le a fai ai ni aʻoaʻiga ina ia faatomua ai. O le faamālō mai le loto e uunaʻia ai le alofa faapelepele i le aiga ma le faapotopotoga, e faalaeiau ai talavou e saʻili atu i uso ma tuafāfine agavaa mo fautuaga. Aua neʻi feutagaʻi ma isi e tusa ai ma tū ma aganuu o le atunuu, ae “ia oofu outou i le tagata fou ua faia e foliga i le Atua, i le amiotonu ma le amio lelei e faamaoni.” Ia faamālō atu e pei ona faia e Ieova.—18. (a) Talavou, e ao faapefea ona e manatu i fautuaga mai tagata matutua? (e) Aiseā e faaeteete ai tagata matutua i le auala e avatu ai fautuaga?
18 I le isi itu, e lē tatau i talavou ona fai se faaiʻuga, e lē fiafia tagata matutua iā i latou pe a avatu se faasaʻoga po o se fautuaga. (Failauga 7:9) E matuā leai lava! E uunaʻia i latou ona o lo latou manatu mamafa ma le alofa faapelepele iā te outou. Ae, aiseā latou te faia ai taumafaiga e talanoa atu iā te oe i le mataupu pe afai latou te lē alofa iā te oe? Talu ai e silafia e tagata matutua aemaise toeaina āuga o upu e fai atu, e masani lava e umi se taimi latou te mafaufau ai ma tatalo a o leʻi avatua se aʻoaʻiga i se isi, ona latou te mananaʻo i iʻuga lelei.—1 Peteru 5:5.
E Alofa Naunau Ieova
19. Aiseā e faamoemoe ai ē afāina i iʻuga lē lelei iā Ieova mo le lagolagosua?
19 Ua manatu nisi e sili ai le aua le faaalia o le alofa naunau talu ai iʻuga lē lelei na oo iā i latou ona o le faia faapea. E manaʻomia ai le lototele ma le faatuatua malosi ina ia faaali atu o latou faalogona i isi. Ae ui i lea, ia aua lava neʻi o latou faagaloina e “lē mamao” Ieova “ma i tatou taʻitoʻatasi.” Ua ia valaaulia i tatou ina ia faalatalata atu iā te ia. (Galuega 17:27; Iakopo 4:8) E malamalama foʻi lona finagalo i lo tatou popole neʻi o tatou afāina ma ua ia folafola mai o le a ia lagolago ma fesoasoani mai. Ua faamautinoa mai e le faisalamo o Tavita iā i tatou: “Ua latalata mai Ieova i ē ua loto momomo; ua ia faaola foʻi i ē ua loto nutimomoia.”—Salamo 34:18.
20, 21. (a) E faapefea ona tatou iloa e mafai ona iai sa tatou faiā vavalalata ma Ieova? (e) O le ā e manaʻomia ina ia olioli ai i se faiā māfana ma Ieova?
20 O se faauōga vavalalata ma Ieova o le faiā sili lea ona tāua e mafai ona tatou maua. Peitaʻi, pe e mafai ona maua lenā faiā? Ioe. Ua faaalia e le Tusi Paia tane ma fafine amiotonu na matuā vavalalata atu i lo tatou Tamā o i le lagi. Ua faasaoina mai a latou faaupuga māfana ina ia aumaia ai iā i tatou le mautinoa e mafai foʻi ona tatou faalatalata atu iā Ieova.—Salamo 23, 34, 139; Ioane 16:27; Roma 15:4.
21 E mafai ona ausia e tagata uma mea e manaʻomia e Ieova ina ia vavalalata ai ma ia. Na fesili Tavita: “Ieova e, o ai ea e nofo i lou fale fetafaʻi?” O le tali, “o lē savali ma le amio saʻo, ma ua fai le amiotonu, ma tautala ma le faamaoni i lona loto.” (Salamo 15:1, 2; 25:14) Ua tatou iloa o le auauna i le Atua e fua mai ai fua lelei ma maua ai lana taʻitaʻiga ma le puipuiga, o le a tatou iloa ai foʻi e “alofa naunau” Ieova.—Iakopo 5:11.
22. O le ā le faiā e finagalo Ieova e olioli ai ona tagata?
22 Ua faamanuiaina moni i tatou ona ua finagalo Ieova ina ia iai sa latou faiā ma tagata lē lelei atoatoa! Pe lē ao ai ea la ona tatou fefaapelepeleaʻi? O le fesoasoani a Ieova, e mafai ai e i tatou ona maua ma saosaolaumea i le alofa māfana, o le mea lea e mātaulia ai lo tatou ʻauuso Kerisiano. I le Malo o le Atua, o le a fealofani e faavavau tagata uma lava.
Pe e Mafai Ona E Faamatala?
• O le ā le ituaiga o siʻomaga e tatau ona iai i le faapotopotoga Kerisiano?
• E faapefea ona fefaapelepeleaʻi tagata o le faapotopotoga?
• E faapefea i se faamālō mai le loto ona atiina aʻe ai le alofa faa-Kerisiano?
• E faapefea i le alofa naunau o Ieova ona lagolago ma faatumauina ai i tatou?
[Fesili mo le Suʻesuʻega]
[Ata i le itulau 15]
O le fealofani o Kerisiano e atagia mai ai se mea e sili atu i lo na o se tiute tauave
[Ata i le itulau 16, 17]
Pe e mafai ona ‘tatala atu lou loto’ i le faaalia o le alofa?
[Ata i le itulau 18]
Pe e te faitio pe e te faamalosiau?