Ia Faataʻitaʻi i le Faaaʻoaʻoga a Iesu i le Mataala

“Ia faaauau ona mataala ma tatalo.”—MATA. 26:41.

E FAAPEFEA ONA E TALI?

E faapefea i a tatou tatalo ona faaalia ai o loo tatou mataala?

O ā auala e tatou te faaalia ai o loo tatou mataala i la tatou faiva?

Pe a tatou feagai ma tulaga faigatā, aiseā e manaʻomia ai ona tatou mataala pea, ma o le ā le auala e faia ai faapea?

1, 2. (a) O ā fesili e ono tulaʻi mai e faatatau i le faaaʻoaʻoga a Iesu i le mataala? (e) Pe e mafai e tagata agasala ona faataʻitaʻi i le faaaʻoaʻoga lelei atoatoa a Iesu? Ia aumai se faataʻitaʻiga.

ATONU e te taumānatu: ʻPe e mafai ona faataʻitaʻi i le faaaʻoaʻoga a Iesu i le mataala, ona e lelei atoatoa o ia? E lē gata i lea, na malamalama lelei Iesu i nisi o mea o le a tutupu i le faitau afe o tausaga i le lumanaʻi! Pe sa manaʻomia ona ia mataala?’ (Mata. 24:37-39; Epe. 4:15) Seʻi o tatou talanoaina muamua tali o na fesili, ina ia malamalama ai i le tāua ma le faanatinati, lea e manaʻomia ai ona tatou mataala.

² Pe e aogā i se tagata agasala ona aʻoaʻo mai i se faaaʻoaʻoga a se tagata lelei atoatoa? Ioe, e pei lava ona mafai e se tagata aʻoga ona aʻoaʻoina mai i se faiaʻoga lelei. Seʻi manatu i se tagata faatoʻā faia ni ana lesona i le fanafana ū. I le taimi muamua, o le a lē faafuaseʻi ona tau tonu le ū i le mea e fana i ai, ae e faaauau lava ana toleniga ma taumafai malosi pea. Ina ia faaleleia atili lea tomai, e na te mātauina lelei le faaaʻoaʻoga a lona faiaʻoga, o sē e tomai i le fanafana ū. E na te uaʻi totoʻa atu i lana faiaʻoga i le auala e tū ai, o le faiga o ona lima, ma le faaaogāina o ona tamatamaʻilima i le manoa o le ʻaufana. E faasolosolo mālie lava ona aʻoaʻoina e le tagata aʻoga le malosi e manaʻomia ina ia memeʻi ai le manoa o le ʻaufana, ma e faalagolago i le itu o loo agi mai ai le savili ina ia tau tonu ai le ū i le mea o loo fana atu i ai. Pe a faaauau pea ona faia ana taumafaiga ma faataʻitaʻi i lona faiaʻoga, o le a faasolosolo lava ona lelei lana fanafana ū, ma iʻu ina tau tonu i le mea o loo fana i ai. I se tulaga tutusa, e faia pea a tatou taumafaiga ina ia faaleleia atili o tatou tulaga o ni Kerisiano, e ala i le usitaʻia o faatonuga a Iesu ma faataʻitaʻi i lana faaaʻoaʻoga lelei atoatoa.

3. (a) Na faapefea ona faaalia e Iesu sa ia manaʻomia le uiga o le mataala? (e) O le ā o le a tatou talanoaina i lenei mataupu?

³ Pe sa manaʻomia ona mataala Iesu? Ioe, sa manaʻomia.  O se faaaʻoaʻoga, i le pō mulimuli o lona soifuaga i le lalolagi, na uunaʻia ai e Iesu ona aposetolo faamaoni: “Ia faaauau ona mataala faatasi ma aʻu.” Na ia toe faapea mai: “Ia faaauau ona mataala ma tatalo e lē aunoa, ina ia aua neʻi outou lolo atu i faaosoosoga.” (Mata. 26:38, 41) A o iai Iesu i le lalolagi sa ia faaalia pea le mataala. Peitaʻi i na taimi faigatā a o leʻi oo i lona maliu, sa silafia ai e Iesu le tāua o le sili atu ona mataala, ma matuā faalatalata atu i lona Tamā i le lagi. Na silafia foʻi e Iesu sa manaʻomia ona mataala ona soo, e lē gata i lenā taimi ae i le lumanaʻi foʻi. O lea la, seʻi o tatou talanoaina le māfuaaga e finagalo ai Iesu ina ia faaauau ona tatou mataala. Mulimuli ane, o le a iloiloina auala e tolu e mafai ai ona tatou faataʻitaʻi iā Iesu, i le faaalia o le mataala i o tatou olaga i aso faisoo.

LE MĀFUAAGA E FINAGALO AI IESU INA IA TATOU MATAALA

4. Aiseā e manaʻomia ai ona tatou mataala?

⁴ E finagalo Iesu ina ia faaauau ona tatou mataala, ona o mea e tatou te lē iloa ma mea ua tatou iloa. A o soifua Iesu i le lalolagi o se tagata, pe na ia silafia mea uma o le a tutupu i le lumanaʻi? E leai, auā sa ia faapea mai ma le lotomaulalo: “A o lea aso ma lea itula e lē iloa e se tasi, e oo lava i agelu i le lagi po o le Atalii, ua na o le Tamā lava.” (Mata. 24:36) I lenā taimi, e leʻi silafia e Iesu “o le Atalii,” le taimi tonu o le a faaumatia ai lenei lalolagi amioleaga. Ae faapefea i tatou i aso nei? Pe e tatou te iloa mea uma e faatatau i le lumanaʻi? E mautinoa e leai! E tatou te lē iloa le taimi tonu o le a auina mai ai e Ieova lona Alo, e faaumatia lenei faiga amioleaga o mea. Pe ana faapea e tatou te iloa, semanū la e lē manaʻomia ona tatou mataala pea. Na taʻua e Iesu o le a faafuaseʻi ona oo mai le iʻuga o lenei lalolagi amioleaga, i se taimi e tatou te lē faatalitalia. O lea la, e manaʻomia ai ona tatou mataala pea.—Faitau le Mataio 24:43.

5, 6. (a) E faapefea i lo tatou iloa e faatatau i le Malo o le Atua ona fesoasoani iā i tatou e mataala ai? (e) Aiseā e avea ai mea ua tatou iloa e faatatau iā Satani ma māfuaaga e sili atu ai ona tatou mataala?

⁵ I le isi itu, na silafia e Iesu le tele o mea ofoofogia e faatatau i le lumanaʻi—o upu moni e leʻi iloa e le toʻatele o tagata sa iai i na taimi. E tele atu mea e silafia e Iesu nai lo o i tatou, ae ua tatou iloa le tele o mea e faatatau i le Malo o le Atua, ma mea o le a faataunuuina i le lumanaʻi o loo fotuaʻi mai, ona o ia. E lē iloa na mea ofoofogia e le toʻatele o tagata i le aʻoga, fale faigaluega, po o le oganuu. O le isi lea māfuaaga e manaʻomia ai ona tatou mataala. I le pei o Iesu, e tatau ona tatou mataalia pea i so o se avanoa e taʻu atu ai i isi mea ua tatou iloa e faatatau i le Malo o le Atua. E ao ona faamautinoa e tatou te lē o faamaumauina nei avanoa tautele. O loo iai i se tulaga lamatia ola o tagata!—1 Timo. 4:16.

⁶ E iai se isi mea na silafia e Iesu, lea na fesoasoani iā te ia ina ia mataala ai. Na ia silafia sa maumauaʻi Satani ina ia faaosoosoina ma sauāina o ia, ma faia taumafaiga ina ia lē tausisi ai i lona faamaoni i le Atua. Sa mataalia pea lenā fili leaga e vaai “se isi taimi talafeagai,” e tofotofoina ai Iesu. (Luka 4:13) Sa faaalia pea e Iesu le mataala, ma nofosauni mo so o se tofotofoga, e tusa lava po o ni faaosoosoga, teteega, po o sauāga. O le tulaga foʻi lea o loo tatou fesagaʻia. Ua tatou iloa o loo faaauau pea ona avea Satani “e pei o se leona o loo tagi leotele, e saʻili se tasi e na te ʻaina.” O le māfuaaga lenā o loo apoapoaʻi ai le Afioga a le Atua i Kerisiano uma: “Ia faaauau ona outou mafaufau lelei ma ia mataala.” (1 Pete. 5:8) E faapefea ona tatou faia lenā mea?

LE AUALA E FAAALIA AI LE MATAALA PE A FAIA TATALO

7, 8. O le ā le fautuaga na avatu e Iesu e tusa o le tatalo, ma o le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i le auala na ia tatalo ai?

⁷ Ua faapea mai le Tusi Paia, e tāua le tatalo ina ia mafai ai ona tatou mataala, ma avea o se puipuiga i la tatou faiā ma Ieova. (Kolo. 4:2;  1 Pete. 4:7) E leʻi umi ona talosaga atu Iesu i ona soo ina ia faaauau ona mataala faatasi ma ia, ona ia faapea atu lea: “Ia faaauau ona mataala ma tatalo e lē aunoa, ina ia aua neʻi outou lolo atu i faaosoosoga.” (Mata. 26:41) Pe sa uiga atu o ia ina ia latou tatalo mo le tulaga faigatā na latou feagai ai i lenā lava taimi? E leai, o lana fautuaga o se mataupu silisili e ao ona tatou usitaʻia i aso uma.

⁸ Na faataatia e Iesu se faaaʻoaʻoga mataʻina e faatatau i le tatalo. E te ono manatua sa iai le taimi na tatalo ai Iesu i le pō atoa i lona Tamā. (Faitau le Luka 6:12, 13.) Seʻi faaāta le vaaiga lenei: Ua oo i le tau e totogo ai mea, ma atonu ua latalata Iesu i le nuu o Kapanaumi. Ina ua amata ona pogisa, na alu aʻe ai Iesu i se tasi o mauga e lata i le Sami o Kalilaia. Na ia vaavaai atu i le laueleele, ma atonu na iloa atu le mumū o molī suāuu i Kapanaumi, ma isi nuu lata ane. Ona amata loa lea ona tatalo Iesu, ma e leai se mea na faalavelave iā te ia a o talanoa atu iā Ieova. Ua mavae le tele o itula, ma e lē o toe uaʻi atu Iesu i le pepē ifo o molī, le goto ifo o le masina, po o leo foʻi o manu. Atonu na tatalo Iesu i se filifiliga tāua sa tatau ona ia faia. Na tatau ona ia filifili po o ai o le a avea ma ona aposetolo e toʻa 12. E tatou te mafaufau i le tatalo faatauanau atu o Iesu i lona Tamā mo le taʻitaʻiga ma le atamai, a o ia faaali atu ona manatu ma popolega e uiga i aposetolo taʻitasi.

9. O le ā e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai i le faaaʻoaʻoga a Iesu o le tatalo i le pō atoa?

⁹ Po o aʻoaʻoina i tatou i le faaaʻoaʻoga a Iesu ina ia tatalo mo le tele o itula? E leai. Na faapea mai ma le agalelei Iesu e uiga i ona soo: “Ua naunau i ai le loto, a ua vaivai le tino.” (Mata. 26:41) E ui lava e moni lenā manatu, ae e mafai lava ona tatou faataʻitaʻi iā Iesu. O se faaaʻoaʻoga, pe e tatou te talanoa atu i lo tatou Tamā i le lagi a o leʻi faia so o se filifiliga e ono aafia ai le faatuatua ma le faamaoni o o tatou aiga, o ē i le faapotopotoga, po o i tatou foʻi? Po o tatou tatalo mo o tatou uso ma tuafāfine i le upu moni? Po o faia a tatou tatalo mai i le loto, po ua na ona aʻo faatauloto? Seʻi mātau foʻi, na faatāua e Iesu le sasaa atu o lona loto, e ala i le talanoa atu tau lava o ia ma lona Tamā i se auala māfana. I lenei olaga pisi, e faigofie lava ona galo ai mea e sili ona tāua. O le a sili ona tatou mataala, pe afai e sema se taimi e faia ai ni tatalo mai i le loto e tau lava o i tatou ma Ieova. (Mata. 6:6, 7) O le a tatou mafuta vavalalata atu iā Ieova, pe a naunau e faamalosia la tatou faiā ma ia, ma ia ʻalofia le faia o so o se mea e ono faavaivaia ai.—Sala. 25:14.

LE AUALA E FAAALIA AI LE MATAALA I LE GALUEGA TALAʻI

10. O le ā le faaaʻoaʻoga e tatou te iloa ai na mataala Iesu i so o se avanoa e avatu ai se molimau?

¹⁰ Sa faaalia le mataala o Iesu i le galuega sa tuuina atu e Ieova iā te ia. E iai lava nisi o ituaiga o galuega e faigofie ai i se tagata ona mafaufau i se isi mea a o faia lana galuega, ae e lē faapogaia ai ni faafitauli matuiā. Ae e iai foʻi isi galuega e manaʻomia ai ona mataala le tagata faigaluega, ma aua lava neʻi mafaufau i se isi mea a o faia le galuega. E faapena le faiva faa-Kerisiano. Sa mataala pea Iesu i le faia o lana faiva, e ala i le saʻilia o so o se avanoa e taʻu atu ai i isi le tala lelei. O se faaaʻoaʻoga, ina ua taunuu Iesu ma ona soo i le aai o Sukara mai i la latou savaliga i le taeao atoa, ona ō atu lea o le ʻausoo e faatau meaʻai. Sa nofo Iesu e lata i le vaieli o le nuu ma mālōlō ai, ae o lona mataala na ia saʻili ai se avanoa e talaʻi atu ai. Ona sau ai lea o se fafine Samaria e asu vai. Sa mafai lava ona moe Iesu, pe mafaufau foʻi i ni māfuaaga e ʻalofia ai le faia o se talanoaga ma ia. Peitaʻi, na amataina e Iesu le talanoaga ma le fafine, ma avatu ai se molimau mataʻina lea na fesoasoani i le toʻatele o tagata o lenā aai. (Ioa. 4:4-26, 39-42) Pe e mafai ona sili atu mea e tatou te faia ina ia faataʻitaʻi ai i le faaaʻoaʻoga a Iesu, e ala i le mataala i so o se avanoa e talaʻi atu ai i tagata e feiloaʻi i ai i aso uma?

11, 12. (a) O le ā le fetalaiga a Iesu i ē na taumafai e taaʻina ese lona mafaufau mai i lana galuega? (e) Na faapefea ona faaalia e Iesu le paleni lelei i le auala na faia ai lana galuega?

 ¹¹ Sa iai nisi tagata e lelei o latou faanaunauga, ae na latou taumafai e taaʻina ese le mafaufau o Iesu mai i lana faiva. I Kapanaumi, sa latou mananaʻo e nofo pea Iesu ma i latou, ona o lona faamālōlōina faavavega o maʻi. E faigofie ona malamalama i le māfuaaga na latou mananaʻo ai e faia faapea. Peitaʻi, o le tofiga faapitoa o Iesu, o le talaʻi lea i “mamoe [uma] o le aiga o Isaraelu ua leiloloa,” ae e lē na o ē i se aai e tasi. (Mata. 15:24) Na fetalai atu Iesu i na tagata i Kapanaumi: “E tatau ona ou folafola atu le tala lelei o le malo o le Atua i isi foʻi aai, auā o le mea lea na auina mai ai aʻu.” (Luka 4:40-44) E manino mai la, sa sili ona tāua i le olaga o Iesu lana faiva. E na te leʻi faatagaina se mea e taaʻina ese ai lona mafaufau.

¹² Po o le pisi tele o Iesu i lana faiva na avea ai o ia o sē faafiaamiotonu naʻuā? Pe na avea lona pisi tele i lana faiva ma itu na lē amanaʻia ai manaʻoga o isi tagata? E leai, na faaalia e Iesu le paleni lelei i le auala na faia ai lana faiva. Na olioli o ia i le olaga, aemaise taimi na faifaimea faatasi ai ma ana uō. Sa ia faatāuaina aiga, ma faaalia le tigā alofa e tusa o o latou manaʻoga ma faafitauli. Na ia faaalia foʻi le alofa i tamaiti.—Faitau le Mareko 10:13-16.

13. E faapefea ona tatou faataʻitaʻi i le faaaʻoaʻoga a Iesu o le faaalia o le mataala ma le paleni lelei i le galuega talaʻi?

¹³ A o tatou faataʻitaʻi atu i le faaaʻoaʻoga a Iesu i le mataala, e faapefea ona tatou taumafai e faaalia le paleni e pei ona sa ia faia? E tatou te lē faatagaina lenei lalolagi e taaʻina ese i tatou mai i la tatou faiva. Atonu e faapea mai uō ma aiga ia faaitiitia lo tatou sao e faia i le galuega talaʻi, pe ola i se olaga e latou te manatu e masani ai. Peitaʻi, a tatou faataʻitaʻi iā Iesu, o le a avea la tatou faiva o se mea tāua e pei lava o se meaʻai. (Ioa. 4:34) E fesoasoani la tatou faiva ina ia faamalosia ai la tatou faiā ma Ieova, ma faafiafiaina ai i tatou. Peitaʻi, e lē tatau ona lē paleni o tatou olaga, ma faaalia ai se uiga faafiaamiotonu naʻuā, po o le lē iai o se taimi e olioli ai i le olaga. I le pei o Iesu, e tatou te mananaʻo ina ia olioli, ma ia paleni o tatou olaga o ni auauna a “le Atua fiafia.”—1 Timo. 1:11.

LE AUALA E FAAALIA AI LE MATAALA I TAIMI O FAIGATĀ

14. Pe a tatou feagai ma tulaga faigatā, o le ā le mea e lē tatau ona galo iā i tatou, ma aiseā?

¹⁴ E pei ona tatou iloa, i taimi a o feagai Iesu ma tulaga matuā faigatā, na ia matuā apoapoaʻi atu ai i ona soo ina ia mataala. (Faitau le Mareko 14:37.) Pe a tatou feagai ma tulaga faigatā, e ao ona tatou manatuaina le faaaʻoaʻoga a Iesu. I taimi faapea, e masani lava ona galo ai i le toʻatele se mea moni e tāua. Ona o le tāua tele o lenei mea moni, ua taʻua faalua ai i le tusi o Faataoto: “Ua iai le ala e tonu i le manatu o le tagata, a o lona taunuuga o ala ia e oti ai.” (Faata. 14:12; 16:25) Pe a tatou faalagolago i lo tatou lava atamai, aemaise pe a feagai ma faafitauli matuiā, e mautinoa o le a tatou tuua ai i tatou lava ma isi e tatou te alolofa i ai i se tulaga lamatia.

15. O le ā le faaosoosoga e ono feagai ma se ulu o se aiga o loo tauivi e saunia manaʻoga faaletino o lona aiga?

 ¹⁵ O se faaaʻoaʻoga, atonu o loo tauivi se ulu o se aiga i le saunia o manaʻoga faaletino o “ē e tatau ona ia tausia.” (1 Timo. 5:8) Atonu e faaosoosoina ai o ia e talia se galuega o le a fai ma misia ai sauniga, taulamua i le faia o le tapuaʻiga a le aiga, po o le auai ai foʻi i le talaʻiga. Pe afai e na te faalagolago i lona lava atamai, o le a foliga mai ai e saʻo ma tonu lona taliaina o le galuega. Peitaʻi, atonu o le a lē toe iai sa la faiā ma Ieova ma iʻu ina fulitua ai iā Ieova. E sili atu ona atamai le usitaʻia o le fautuaga o loo i le Faataoto 3:5, 6! Na taʻua e Solomona: “Ia e faatuatua iā Ieova ma lou lotoatoa, ae aua le faalagolago i lou lava malamalama. Ia e manatua o ia i ou ala uma, ona ia faasaʻoina lea o ou ala.”

16. (a) O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i le faaaʻoaʻoga a Iesu o le faalagolago i le atamai o Ieova? (e) O le ā le auala o loo faataʻitaʻi ai le tele o ulu o aiga i le faaaʻoaʻoga a Iesu i taimi faigatā?

¹⁶ Ina ua feagai Iesu ma faigatā, e leʻi faalagolago lava i lona malamalamaga. Seʻi mātau le manatu lenei! Na filifili Iesu, o le tagata e sili ona atamai o lē na soifua i le lalolagi, ina ia aua neʻi faalagolago i lona lava atamai. O se faaaʻoaʻoga, ina ua faaosoosoina o ia e Satani, na tali atu pea o ia i upu nei: “Ua tusia.” (Mata. 4:4, 7, 10) Sa faalagolago Iesu i le atamai o lona Tamā e teena ai faaosoosoga. O le faia faapea, na faaalia ai e Iesu le lotomaulalo, o se uiga e lē faaalia e Satani ma e na te lē fiafia i ai. Pe e tatou te faalagolago i le atamai o Ieova? O se ulu o se aiga e mataala e pei ona sa faia e Iesu, e na te faaaogāina le Afioga a le Atua e taʻitaʻiina ai o ia, aemaise lava i taimi faigatā. O loo faia lenā mea e le faitau afe o ulu o aiga i le lalolagi atoa. E latou te maumauaʻi e faamuamua i o latou olaga le Malo o le Atua ma le tapuaʻiga moni, nai lo o le saʻilia o mea faitino. O le auala sili lea ona lelei e tausia ai o latou aiga. E faamanuia e Ieova a latou taumafaiga ina ia saunia manaʻoga faaletino o o latou aiga, e pei lava ona folafola mai i lana Afioga.—Mata. 6:33.

17. O le ā e uunaʻia ai oe ina ia faataʻitaʻi i le faaaʻoaʻoga a Iesu i le mataala?

¹⁷ O le mea mautinoa lava o Iesu o le faaaʻoaʻoga sili lea o le faaalia o le mataala. O lana faaaʻoaʻoga e aogā ma e faasaoina ai ola o tagata. Ia manatua foʻi, o loo manaʻo Satani ina ia faasesēina oe ma oo atu ai i se tulaga ua moe faaleagaga, faavaivaia lou faatuatua, ia mou atu lou maelega sa iai mo le tapuaʻiga iā Ieova, ma e lē toe tausisi ai i lou faamaoni. (1 Tesa. 5:6) Aua lava neʻi o tatou faatagaina o ia e manumalo! Ia faaauau pea ona mataala e pei ona sa faia e Iesu. Ia sema se taimi e na o oe lava e tatalo ai mai i le loto, ia mataala i le galuega talaʻi, ma ia faatuatuaina Ieova pe a feagai ma tulaga faigatā. O le faia faapea, o le a e maua ai se olaga aogā, fiafia, ma faamalieina e oo lava i le taimi lenei, a o lata mai lava le taufaaiʻuiʻuga o lenei lalolagi amioleaga. Pe a faaauau ona e mataala, o le a maua mai oe e Iesu i le taimi e afio mai ai e faaumatia lenei lalolagi amioleaga, o loo mataalia ma tele pea mea e fai i le auaunaga i le Atua. O le a matuā fiafia Ieova e tauia oe ona o lou faamaoni!—Faaa. 16:15.

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 6]

Sa talaʻi Iesu i le fafine i le vaieli. Pe e te saʻili ni avanoa e talaʻi atu ai i aso uma?

[Ata i le itulau 7]

E faaalia lou mataala pe afai e te fesoasoani i lou aiga ina ia faamalosia la latou faiā ma Ieova