Alu i mataupu o loo iai

RUSIA

Faafalepuipui Ona o lo Latou Faatuatua—Rusia

Faafalepuipui Ona o lo Latou Faatuatua—Rusia

Ua matuā faileagaina ma sauāina Molimau a Ieova e tusa ai ma le talafaasolopito i Rusia. A o faagasolo le senituri lona 20, na matuā tetee le malo o Rusia i Molimau a Ieova, e ui lava o i latou o ni tagatānuu e tausia le filemu ma usitaʻia tulafono. O le naunautaʻiga sa iai i le malo o le Soviet Union, o le faamalosia o Molimau a Ieova ina ia mulimuli i aʻoaʻoga a le Soviet. Na faasā ona iai ni a latou Tusi Paia po o ni lomiga faalelotu. Na matuā mataʻituina i latou i taimi uma, ma sa tatau ona faia faalilolilo a latou sauniga. Pe afai na maua i latou, na sasaina ma faaopoopo le umi e faafalepuipuiina ai. Na faaaunuua e le malo le faitau afe o Molimau a Ieova i Siberia.

Ae na amata ona suia le tulaga o mea i le 1991, ina ua amanaʻia faaletulafono e le malo o Rusia Molimau a Ieova, ma tuu atu le saʻolotoga e tapuaʻi ai e aunoa ma le toe faalavelave atu o leoleo. Peitaʻi, e leʻi umi lenā vaitaimi o le filemu.

I le 2009, na amata ona toe faateteleina teteega ma faasāsāaga ina ua lagolagoina e le Faamasinoga Maualuga a Rusia le faaiʻuga a se isi faamasinoga maulalo ifo, ina ia faailogaina le faapotopotoga a Molimau a Ieova “o ni ē e faatupu faalavelave.” Ina ua mavae le tele o tausaga o faia faamasinoga, iā Aperila 2017, na aumaia ai le faaiʻuga a le Faamasinoga Maualuga a Rusia ina ia tapunia faalapotopotoga faaletulafono a Molimau a Ieova ona o tuuaʻiga sesē i le faia o ni gaoioiga faatupu faalavelave. O lea, na faoa faamalosi ai e leoleo a Rusia meatotino ma fanua e patino i le faalapotopotoga a Molimau a Ieova, tapunia nofoaga e faia ai a latou tapuaʻiga, ma faapea mai o a latou lomiga faalelotu “e faatupu faalavelave.”

E leʻi gata ai i meatotino ma fanua osofaʻiga a leoleo a Rusia. Na latou osofaʻia foʻi Molimau a Ieova taʻitoʻatasi. Na latou faapea mai e iai le sootaga o le tapuaʻi o le tagata i lona lava fale ma le faalapotopotoga lea ua faasāina. Pe a osofaʻia e leoleo fale o uso ma tuafāfine, e latou te matuā sauāina ma tuʻifesili i latou. E tusa lava po o le ā le matutua o uso ma tuafāfine, ae ua puʻea, molia, ma faafalepuipuiina i latou pe nofo vaavaaia foʻi i o latou fale.

Talu ona faasā galuega a Molimau a Ieova iā Aperila 2017, ua faitau selau uso ma tuafāfine na taofia e faatali o latou faamasinoga po ua faafalepuipui foʻi, ona o moliaga o le faia o gaoioiga faatupu faalavelave. E oo mai iā Me 20, 2024, ua toʻa 126 Molimau a Ieova ua faafalepuipuiina.

Matuā Tetee Tagata i Sauāga Ogaoga a le Malo o Rusia i Molimau a Ieova

O loo faaauau pea ona molia e leoleo i Rusia Molimau a Ieova i le faia o gaoioiga faatupu faalavelave, e ui lava i le matuā tetee o tagata i le lalolagi aoao i sauāga o loo faia pea i Molimau a Ieova. Ua taʻusalaina le malo o Rusia e faamasinoga ma tagata mai i isi atunuu, o ē o loo malamalama i le tulaga o loo tupu, ona o lo latou sauāina pea o Molimau a Ieova.

Faamasinoga o Aiā Tatau i Europa: Iā Iuni 7, 2022, na faia ai e le Faamasinoga o Aiā Tatau i Europa se faaiʻuga tāua e faasaga iā Rusia, ona o lo latou sauāina o Molimau a Ieova. (Taganrog LRO and Others v. Russia, nos. 32401/10 ma isi mataupu e 19). Na faailoa mai e le faamasinoga, o se solitulafono le faasāina e Rusia o Molimau a Ieova i le 2017. Na faatonuina Rusia, ia “taofia mataupu tau faamasinoga uma faasaga i Molimau a Ieova, ma faasaʻoloto Molimau a Ieova o loo faafalepuipuiina.” E lē gata i lea, na faatonuina foʻi Rusia ia toe faafoʻi mai a tatou meatotino uma na faoa faamalosi, pe totogi le silia ma le 60 miliona tālā Amerika. Na faatonuina foʻi i latou e totogi le silia ma le 3 miliona tālā Amerika i ē na faafalepuipuiina ae lē sala.

Le tusi mai le Failautusi Aoao o le Faalapotopotoga o le Fono a Europa: Iā Tesema 9, 2022, na tusi atu ai Marija Pejčinović Burić i le Minisita o Mataupu o le Vā i Fafo e faapea: “I le mataupu o le faamasinoga a Molimau a Ieova i Moscow ma Isi ma le mataupu a Krupko ma Isi, lea na soloia ai lenei faalapotopotoga faalotu ma faasā a latou galuega, taofia le faia o a latou sauniga filemu, ma le taofiofia o le saʻolotoga o nisi o a latou sui auai, ua matuā fautuaina ai e le Komiti le faigāmalo ina ia aveesea faasāsāaga i galuega uma a Molimau a Ieova, ma taofia faiga faasolitulafono uma o loo faia iā i latou.”

Faaiʻuga a le Komiti o Minisita o le Fono a Europa: I le fono a le Komiti o Minisita [CoM] iā Setema 2023, na latou mātauina ai “ma le popole le lē amanaʻia ma le loto i ai e pulega a Rusia o le faatonuga manino a le (Faamasinoga o Aiā Tatau i Europa) e pei ona faailoa mai i le Tulafono 46 o le Fono, ma le faaiʻuga a le Taganrog LRO and Others, aemaise lava le poloaʻiga e faasaʻoloto Molimau a Ieova o loo faafalepuipui.” Talu ai o le lē usitaʻia e Rusia o lenā faaiʻuga, ua filifili ai le Komiti o Minisita “e tuuina atu na mataupu i le Komiti o Aiā Tatau a Malo Aufaatasi, o le Working Group on Arbitrary Detention of the UN Human Rights Council, ma isi faalapotopotoga faavaomalo o loo taulimaina le mataupu i le sauāina o Molimau a Ieova i Rusia, ina ia faamautinoa e usitaʻia e Rusia aiāiga a le faamasinoga.”

Faataʻitaʻiga o Faaiʻuga Lē Talafeagai

  • Iā Ianuari 25, 2024, na faasalaina ai Sona Olopova, o se fafine faaipoipo e 37 tausaga, i se falepuipui e faia ai galuega mamafa mo le lua tausaga. E tatau ona nofo o ia i le falepuipui i se vaipanoa o Samara, mo le taimi atoa e tuli ai lona faasalaga.

  • Iā Iulai 2018, na osofaʻia ai e ni leoleo faaauupegaina le fale sa nonofo ai Dmitriy ma Yelena Barmakin, ma tausia le la tinā matua ua 90 tausaga. Na toe ave Dmitriy ma Yelena i lo la nuu o Vladivostok, lea na faafalepuipuiina ai Dmitriy. Na faia le faamasinoga o Dmitriy i le moliaga o le “faamaopoopoina o gaoioiga a se faalapotopotoga faatupu faalavelave.” Iā Fepuari 6, 2024, na lagolagoina ai e le faamasinoga apili le faaiʻuga na faia iā Dmitriy Barmakin. Na aveesea loa o ia mai i le potu faamasino ma avatu saʻo i le falepuipui ina ia faauma ai ona tuli lona faasalaga e valu tausaga. O loo tulaʻi foʻi Yelena i luma o le faamasinoga e tali ona moliaga ona o lona faatuatua.

  • Na faamaonia le moliaga o Aleksandr Chagan, o se tamā faaipoipo ua 53 ona tausaga e le Faamasinoga Faaitumalo a Tolyatti i le vaipanoa o Samara. Ua faasalaina o ia i le falepuipui mo le valu tausaga, o se faasalaga ua sili lea ona umi mo se tane Molimau i Rusia. Iā Fepuari 29, 2024 ina ua uma lona faamasinoga, na auina saʻo atu loa o ia i le falepuipui mai i le fale faamasino. O loo faafalepuipui nei o ia i le falepuipui numera 4 i le vaipanoa o Samara.

  • E toʻaiva tane Molimau na faamaonia e le faamasinoga i le vaipanoa o Irkutsk i le itu i sasaʻe o Siberia, o ni tagata faatupu faalavelave. Iā Mati 5, 2024, na faasalaina ai na tane e toʻaiva i ni faasalaga eseese e oo atu i le fitu tausaga i le falepuipui. O le tane e aupito i matua iā i latou, e 72 tausaga. O lo latou faasalaga o se tuufaatasiga o moliaga na faia faasaga iā i latou na amata mai iā Oketopa 2021, ina ua osofaʻia o latou fale e leoleo. I le taimi na aumai ai e le faamasinoga le iʻuga o se tasi o i latou e igoa iā Yaroslav Kalin, ae ua silia ma le lua tausaga talu ona taofia o ia i se falepuipui e faatali ai lona faamasinoga. Na ia faamatala lona iai i le falepuipui e pei o se mea oona ua ia tofo i ai, ona o tulaga e sili ona leaga i totonu o lenā falepuipui.”

Faaauau Taumafaiga e Taofia Faasalaga Lē Tonu

Ua matuā mafatia Molimau a Ieova i le lalolagi aoao ona o le matuā faileagaina e Rusia o o latou uso talitonu. E faitau miliona Molimau a Ieova i le lalolagi aoao na lafoina atu tusi i tagata maualuluga o le malo o Rusia, ma talosaga atu ai mo o latou uso tapuaʻi o loo faafalepuipuiina. Na faaulu e lōia o loo tutū mo Molimau ua faafalepuipuiina talosaga apili i so o se faamasinoga i Rusia, ma o le tele o na talosaga na faaulu atu i le Faamasinoga o Aiā Tatau i Europa. Na faaulu foʻi e Molimau a Ieova a latou tagi i le Komiti mo Aiā Tatau a Tagata i le Malo Aufaatasi, ma le UN Working Group on Arbitrary Detention, ma tuuina atu foʻi ni lipoti i faalapotopotoga faavaomalo e mataʻituina i latou e lē o amanaʻiaina aiā tatau a tagata. E faaauau pea ona faaaogā e Molimau a Ieova na auala ina ia taumafai ai e iloa e tagata mafatiaga o loo fesagaʻia e o latou uso talitonu i Rusia, ina ia faamuta ai nei sauāga ogaoga.

Mea na Tutupu

  1. Me 20, 2024

    E toʻa 126 Molimau ua faafalepuipuiina.

  2. Oketopa 24, 2023

    Na faalauiloa mai e le Komiti mo Aiā Tatau a Tagata i le Malo Aufaatasi (CCPR) i la latou faaiʻuga ni manatu se lua e faatatau i le mataupu e aofia ai faalapotopotoga tau tapuaʻiga o Elista ma Abinsk. I na mataupu e lua, na faailoa mai ai e le CCPR le solia e Rusia o aiā tatau a Molimau e tusa ai ma le Tulafono 18.1 (“aiā tatau e saʻoloto ai e faaali manatu, lotofuatiaifo, ma tapuaʻiga”) ma le Tulafono 22.1 (“o le aiā e saʻoloto ai e faapotopoto faatasi”) a le International Covenant on Civil and Political Rights. Na faamaonia foʻi e na faaiʻuga, le leai o ni mataupu e faaosofia ai le ita ma faiga sauā i a latou lomiga faalelotu.

  3. Iuni 7, 2022

    Na faia e le Faamasinoga o Aiā Tatau i Europa (ECHR), Taganrog LRO and Others v. Russia se faaiʻuga iloga e taʻusalaina ai Rusia ona o lo latou sauāina o Molimau a Ieova.

  4. Ianuari 12, 2022

    Ua faaopoopo e le Matagaluega o Faamasinoga a Rusia le polokalame o le JW Library i le Lisi o Mea e Lagolagoina ai Faiga Faatupu Faalavelave. O le taimi muamua, ma e na o le pau foʻi lea o le polokalame ua faasā e Rusia, ona e manatu i ai o loo lagolagoina ai faiga faatupu faalavelave.

  5. Setema 27, 2021

    Na teena ai e le Faamasinoga i le aai o Petersburg le apili e faatatau i la latou faaiʻuga na faia iā Mati 31, 2021, lea na faasilasila aloaʻia ai o le polokalame o le JW Library o se meafaigaluega a tagata faatupu faalavelave, ma faasā ai loa ona toe faaaogāina i le atunuu atoa o Rusia ma Crimea. Na faataunuuina le iʻuga a le faamasinoga i le aso lava na faia ai.

  6. Aperila 26, 2019

    E manatu le UN Working Group on Arbitrary Detention ua lē amanaʻiaina aiā tatau a Dimtriy Mikhailov, ma faitioina ai le sauāina e Rusia o Molimau a Ieova.

  7. Aperila 20, 2017

    Na aumaia le faaiʻuga o le Faamasinoga Maualuga a Rusia e taofia ai galuega o le ofisa a Molimau a Ieova ma ana faalapotopotoga e 395.