Fetela boitsebisong

Fetela lethathamong la tse ka hare

 PALE EA BOPHELO

Ho Etsa Tšebeletso ea Jehova Mosebetsi oa Ka

Ho Etsa Tšebeletso ea Jehova Mosebetsi oa Ka

Ka mor’a hore ke qete sekolong se phahameng ka January 1937, ke ile ka ingolisa Univesithing ea ’Muso ea Iowa e neng e le haufi le lapeng, motseng o bophirimela bo hare ba United States. Kaha ke ne ke kena sekolo ebile ke sebetsa e le hore ke lefelle lithuto tsa ka, ke ne ke se na nako ea ho etsa lintho tse ling. Haesale ho tloha bocheng ba ka ke rata ho ithuta ka mehaho e melelele le marokho a maholo.

Mathoasong a 1942, nakoana ka mor’a hore United States e kene Ntoeng ea II ea Lefatše, ke ne ke le selemong sa ka sa bohlano univesithing ’me ho se ho setse likhoeli tse ’maloa pele ke amohela lengolo le phahameng la univesithi la boenjiniere ba ho rala mehaho. Re ne re lula re le bararo moo ke neng ke lula teng. E mong oa batho bao ke neng ke lula le bona o ile a re ke buisane le motho e mong ea neng a “etela bashanyana ba neng ba lula mokatong o ka tlaase.” Ke moo ke ileng ka kopana le John O. (Johnny) Brehmer, e leng e mong oa Lipaki Tsa Jehova. Ke ne ke hloletsoe ke kamoo a neng a khona ho fumana likarabo tsa hoo e ka bang potso e ’ngoe le e ’ngoe ka Bibeleng. Kaha ke ile ka khahloa ke seo ke neng ke se utloa, ke ile ka qala ho ithuta Bibele kamehla le Johnny ’me qetellong ha ke ne ke khona, ke ne ke tsamaea le eena ha a e-ea mosebetsing oa boboleli.

Ntate oa Johnny, e leng Otto, e ile ea e-ba Paki ha e ntse e le mookameli oa banka motseng oa Walnut, Iowa. Otto o ile a tlohela mosebetsi oo e le hore a qete nako e ngata a etsa mosebetsi oa boboleli. Ha nako e ntse e e-ea, mohlala oa hae hammoho le oa lelapa la hae o ile oa nkhothalletsa hore ke etse qeto ea bohlokoa.

NAKO EA HO ETSA QETO

Ka letsatsi le leng, mookameli oa univesithi o ile a mpolella hore limaraka tsa ka lia theoha ’me taba ea hore ke ne ke sebelitse hantle nakong e fetileng, e ke ke ea etsa hore ke fumane lengolo le phahameng. Ke hopola ke rapela Jehova Molimo ka tieo, ke kōpa hore a ntataise. Nakoana ka mor’a moo, ke ile ka bitsoa hore ke e’o kopana le moprofesa oa ka oa lefapha la boenjiniere. O ile a mpolella hore o fumane thelekramo e neng e bolela hore ho batloa moenjiniere ’me o ile a arabela ka hore ke tla amohela mosebetsi oo, le hoja a ne a sa mpotsa. Ke ile ka leboha moprofesa empa ka mo hlalosetsa hore ke hobane’ng ha ke ne ke ikemiselitse ho etsa tšebeletso ea Jehova mosebetsi oa ka. Ka la 17 June, 1942, ke ile ka kolobetsoa ’me ntle ho tšenyo ea nako ke ile ka khethoa hore ke be pula-maliboho, e leng kamoo basebeletsi ba Lipaki Tsa Jehova ba qetang nako e ngata boboleling ba bitsoang kateng.

Hamorao ka 1942, ke ile ka laeloa hore ke ee sesoleng ’me ke ile ka iphumana ke le ka pela komiti e bitsetsang batho sesoleng, ke hlalosa hore na ke hobane’ng ha letsoalo la ka le sa ntumelle ho ea ntoeng. Ke ile ka hlahisa mangolo a hlapanyelitsoeng ke baprofesa ba univesithi ba ileng ba ngola hore ke motho ea molemo ebile ke na le bokhoni bo ikhethang ba ho ba moenjiniere ea ralang mehaho. Ho sa tsotellehe bopaki boo, qetellong ke ile ka tlameha ho lefa $10,000 (U.S.) [R100 000] ’me ka fuoa kahlolo ea ho hlola lilemo tse hlano chankaneng ea United States e Leavenworth, Kansas.

 HA KE NE KE LE CHANKANENG

Chankana ea Leavenworth, United States kajeno. Re ne re le ba ka bang 230 ba neng ba koaletsoe moo

Bacha ba Lipaki Tsa Jehova ba fetang 230 ba ile ba ahloleloa ho ea sebetsa chankaneng ea ’muso e nang le polasi e Leavenworth. Polasing ena re ne re sebetsa re lebetsoe ke balebeli ba fapa-fapaneng. Ba bang ba bona ba ne ba tseba hore ka lebaka la hore re Bakreste, re ne re sa kenelle lintoeng ’me ba ne ba hlompha maikutlo a rōna.

Balebeli ba bang ba ne ba re lumella hore re tsoele pele ho tšoara liboka tsa Bibele. Ba ile ba boela ba re thusa ho kenya lingoliloeng tsa Bibele ka chankaneng. Ho na le molebeli e mong oa chankana ea ileng a kōpa hore a fuoe makasine ea Consolation (eo hona joale e leng Tsoha!) khoeli le khoeli!

KE LOKOLLOA CHANKANENG, KE KENELA TŠEBELETSO EA BORUMUOA

Ka mor’a ho qeta lilemo tse tharo tsa tse hlano tseo ke neng ke li ahloletsoe, ke ile ka lokolloa ka la 16 February, 1946, likhoeli tse seng kae ka mor’a hore Ntoa ea II ea Lefatše e fele. Hang-hang ke ile ka ba pula-maliboho hape. Ke ile ka abeloa ho ea sebetsa motseng oa Leavenworth, Kansas. Ke ne ke tšohile haholo hobane batho ba moo ba ne ba hloile Lipaki Tsa Jehova haholo. Ho ne ho le thata ho fumana mosebetsi e le hore ke iphelise, empa ho fumana sebaka sa bolulo ho ne ho le thata le ho feta.

Ke hopola ke fihla ha molebeli e mong oa chankana eaba oa nkomanya o re, “Tsamaea!” Ha ke bona a tšoere molangoana oa baseball ke ile ka tšoha eaba ke tsoa ka ntšoe li sa fohloa. Ntlong e ’ngoe mosali e mong o ile a re, “Ema hanyane,” eaba o koala lemati. Ke ile ka leta ho fihlela ke utloa fensetere ea kamore e ka holimo e buleha eaba ke tšeloa ka metsi a litšila. Ho ntse ho le joalo, tšebeletso ea ka e ne e e-na le litlhohonolofatso. Hamorao ke ile ka utloa hore ba bang ba batho ba ileng ba nka libuka tsa Bibele ho ’na e ile ea e-ba Lipaki Tsa Jehova.

Ka 1943 ho ile ha thehoa sekolo se secha sa baromuoa karolong e ka leboea ea New York. Ke ile ka mengoa hore ke ee ’me ke ile ka fumana lengolo la sehlopha sa boleshome ka la 8 February, 1948. Sekolo seo se ile sa bitsoa Sekolo sa Bibele sa Gileade sa Watchtower. Ha ke qeta ho fumana lengolo ke ile ka abeloa ho ea sebetsa Gold Coast, eo hona joale e bitsoang Ghana.

Ha ke fihla Gold Coast, ke ile ka abeloa ho bolella ba boholong ’musong le Maeurope litaba tsa Bibele. Ha e le mafelo-beke ke ne ke sebetsa le phutheho ea Lipaki Tsa Jehova ’me ke ne ke thusa litho tsa phutheho mosebetsing oa ntlo le ntlo. Ke ne ke boetse ke etela Lipaki tse neng li le libakeng tse hōle ’me ke ba koetlisa tšebeletsong. Ho feta moo, ke ne ke sebeletsa ke le molebeli ea tsamaeang naheng e haufi ea Ivory Coast, eo hona joale e tsejoang e le Côte d’Ivoire.

Ha ke ntse ke sebetsa libakeng tseo, ke ile ka ithuta ho phela kamoo Maafrika a neng a phela kateng—ho  robala ntlong ea mobu, ho ja ka letsoho le ho kotsama “ka ntle” joalokaha Baiseraele ba ne etsa ha ba le lefeelleng. (Deuteronoma 23:12-14) Ho etsa joalo ho ile ha thusa ’na le baromuoa-’moho le ’na hore re be le botumo bo botle. Ba bang ba basali ba bahlanka ba ’muso ba ile ba qala ho ithuta Bibele le rōna. Ha bahanyetsi ba ne ba re khathatsa le ho hana ho tsosolosa livisa tsa rōna, basali ba bahlanka ba ’muso ba ne ba bua le banna ba bona hore ba khutlisetse liqeto tse entsoeng morao!

Joaloka baromuoa ba bangata Afrika, qetellong le ’na ke ile ka tšoaroa ke malaria. Ke ne ke hatsela haholo ’me ke na le feberu ’me seo se ne se etsa ke kopane hlooho. Ka linako tse ling ke ne ke tlameha ho tšoara molomo oa ka hore o se ke oa thothomela. Ho sa tsotellehe seo, ke ne ke ntse ke lula ke thabile ebile ke khotsofetse ka lebaka la tšebeletso ea ka.

Lilemo tse ’nѐ tsa pele ke le Afrika, ke ne ke ntse ke ngollana le Eva Hallquist, eo ke ileng ka kopana le eena pele ke tloha United States. Ha ke le kopanong ea machaba ea Lipaki Tsa Jehova e neng e le New York, Yankee Stadium ke ile ka utloa hore Eva o ne a tl’o fumana lengolo sehlopheng sa bo 21 sa Sekolo sa Gileade ka la 19 July, 1953. Ke ile ka etsa litokisetso le motsamaisi oa sekepe hore ke sebetse sekepeng sa hae ’me a ntefe ka ho mpeha United States.

Ka mor’a leeto la matsatsi a 22, leo ka linako tse ling leoatle le neng le loebehlana, ke ile ka qetella ke fihlile Brooklyn, ntlo-khōlō ea Lipaki Tsa Jehova, ho tla bona Eva. Ha re ne re le marulelong, moo re neng re khona ho boha kou ea likepe ea New York hantle, ke ile ka mo kōpa hore e be mosali oa ka. Hamorao Eva o ile tsamaea le ’na ho ea Gold Coast ’me re ile ra sebetsa moo.

BOIKARABELO BA HO HLOKOMELA BA LELAPA

Ka mor’a lilemo tse seng kae re sebetsa Afrika le Eva, ke ile ka fumana lengolo le tsoang ho ’Mѐ a mpolella hore Ntate o tšoere ke kankere ’me o kulela lefu. Re ile ra kōpa ho lokoloha kabelong ea rōna ’me ra khutlela United States. Ntate o ile a fokola kapele eaba oa hlokahala.

Lilemo tse ’nè ka mor’a hore re khutlele Ghana, re ile ra utloa hore ’Mѐ o kula haholo. Metsoalle ea rōna e meng e ile ea re ho ka ba molemo hore re khutlele hae e le hore re e’o mo hlokomela. Eo e ile ea e-ba qeto e thata ka ho fetisisa eo re kileng ra tlameha ho e nka. Ka mor’a lilemo tse 15, tseo tse 11 tsa tsona re li qetileng hammoho re le baromuoa, ’na le Eva re ile ra khutlela United States.

Ha re ne re kopana le morena oa Gold Coast, eo hona joale e bitsoang Ghana

Ha lilemo li ntse li e-ea, re ile ra hlokomela ’Mѐ, re mo thusa hore a ee libokeng ha a khona. Ka la 17 January, 1976, o ile a hlokahala a le lilemo li 86. Empa lilemo tse robong hamorao, ke ile ka hlaheloa ke ntho e bohloko le ho feta. Ho ile ha fumanoa hore Eva o na le kankere. Re ile ra leka ka hohle hore re loantše boloetse boo, empa qetellong Eva o ile a hlōleha ’me a hlokahala ka la 4 June, 1985, a le lilemo li 70.

LIPHETOHO TSE LING MOSEBETSING O KHOTSOFATSANG

Ka 1988, ke ile ka mengoa hore ke be teng ha ho neheloa mohaho o mocha oa lekala la Ghana. E ile ea e-ba ketsahalo eo nke keng ka e lebala! Lilemo tse ka bang 40 tse fetileng, ha ke ne ke fihla Ghana ka mor’a ho fumana lengolo la Gileade, ho ne ho e-na le Lipaki tse makholo a ’maloa feela. Ka 1988, li ne li feta 34 000 ’me hona joale ho na le tse ka bang 114 000!

Lilemo tse peli ka mor’a hore ke etele Ghana ke ile ka nyala motsoalle oa hlooho ea khomo oa Eva e leng Betty Miller, ka la 6 August, 1990. Re ile ra tsoela pele ho etsa tšebeletso ea Jehova mosebetsi oa rōna. Re labalabela letsatsi leo re tla bona bo-nkhono le bo-ntate moholo, batsoali le Eva hape ha ba tsosoa Paradeiseng lefatšeng.—Liketso 24:15.

Ke seka meokho ha ke nahana tokelo e hlollang ea ho sebelisoa ke Jehova ka lilemo tse fetang 70 tšebeletsong ea hae. Kamehla kea mo leboha ka hore ebe o ile a ntataisa hore ke etse tšebeletso ea hae mosebetsi oa ka. Le hoja hona joale ke se ke le lilemo tse fetang 90, Jehova, e leng moenjiniere e moholo ka ho fetisisa bokahohleng, o ntse a tsoela pele ho mpha matla le sebete sa ho tsoela pele ke mo sebeletsa.