SIMULIZI LA MAISHA
Nimejitahidi Kuiga Mifano Mizuri
“Unajua nina umri gani?” “Ninajua kabisa umri wako,” Izak Marais alinijibu. Alikuwa akinipigia simu kutoka Patterson, New York, nikiwa Colorado. Acheni nieleze mazungumzo hayo yalianzaje.
NILIZALIWA katika jiji la Wichita, Kansas, Marekani, tarehe 10 Desemba, mwaka wa 1936, nikiwa wa kwanza kati ya watoto wanne. Wazazi wangu, William na Jean, walikuwa waabudu waliojitoa kabisa kwa Yehova. Baba alikuwa mtumishi wa kutaniko, jina ambalo ndugu aliyesimamia kutaniko wakati huo alipewa. Mama alifundishwa kweli ya Biblia na mama yake, Emma Wagner. Emma aliwafundisha kweli watu wengi, kutia ndani Gertrude Steele, ambaye kwa miaka mingi alitumikia akiwa mmishonari nchini Puerto Riko. * Kwa hiyo nilikuwa na mifano mingi mizuri ya kuiga.
KUKUMBUKA MIFANO MIZURI
Jumamosi moja jioni nilipokuwa na umri wa miaka mitano, mimi na baba tulikuwa tukiwatolea wapita njia magazeti ya Mnara wa Mlinzi na Amkeni! (lililokuwa likiitwa Consolation). Wakati huo, Marekani ilikuwa katika Vita vya Pili vya Ulimwengu. Daktari fulani mlevi alikuja na kumtukana Baba kwa sababu ya msimamo wake wa Kikristo, akisema kwamba Baba alikuwa mwoga na alikwepa kujiandikisha jeshini. Daktari huyo alimkaribia Baba usoni na kumwambia hivi: “Nipige ngumi, wewe mwoga!” Niliogopa, lakini utulivu wa Baba ulinivutia sana. Aliendelea kuwapa magazeti watu waliokuwa wamekusanyika. Kisha mwanajeshi fulani alipita, na daktari huyo akapiga kelele akisema, “Mkamate huyu mwoga!” Mwanajeshi huyo aliona waziwazi kwamba daktari huyo alikuwa amelewa, kwa hiyo akamwambia, “Nenda nyumbani, utulie, pombe iishe!” Wote wawili wakaondoka. Nikikumbuka kisa hicho, mimi huthamini ujasiri ambao Yehova alimpa baba. Baba alikuwa na vibanda viwili vya kunyoa nywele katika jiji la Wichita, na daktari huyo alikuwa mteja wake!
Nilipokuwa mwenye umri wa miaka minane, wazazi wangu waliuza nyumba na biashara yao, wakajenga nyumba ambayo ingeweza kuhamishwa, na
tukahamia Colorado ili tutumikie kwenye eneo lenye uhitaji. Tuliishi karibu na jiji la Grand Junction, na tukiwa hapo wazazi wangu walifanya upainia na kazi ya ukulima na ufugaji. Kwa sababu ya baraka za Yehova na bidii yao, kutaniko lilianzishwa. Tukiwa huko, Baba alinibatiza ndani ya mto, tarehe 20 Juni, mwaka wa 1948, pamoja na wengine waliokubali kweli ya Biblia, wakiwemo Billie Nichols na mke wake. Baadaye, Billie alitumikia akiwa mwangalizi wa mzunguko na mwana wake alikuja kuwa mwangalizi pia.Tulishirikiana kwa ukaribu na watu wengi waliojitoa kikamili katika kazi ya Ufalme na tulikuwa na mazungumzo ya kiroho na yenye kutia moyo pamoja nao, hasa familia ya Steele, yaani, Don na Earlene, Dave na Julia, na Si na Martha, ambao walinichochea sana. Walinionyesha jinsi ambavyo kutanguliza Ufalme hufanya maisha yawe na kusudi na yenye shangwe.
KUHAMA TENA
Nilipokuwa na umri wa miaka 19, rafiki yetu Bud Hasty, aliniomba nijiunge naye kufanya upainia katika eneo la kusini mwa Marekani. Mwangalizi wa mzunguko alituomba tuhamie Ruston, Louisiana, sehemu ambayo baadhi ya Mashahidi walikuwa wameacha kutenda. Tuliambiwa tufanye mikutano kila juma bila kujali idadi ya watu waliohudhuria. Tulipata mahali pazuri pa kufanyia mikutano ingawa palihitaji kufanyiwa marekebisho. Tulifanya mikutano yote, lakini kwa muda fulani, ni sisi wawili tu tuliohudhuria. Tulipokezana kuongoza mikutano, na mmoja wetu alijibu maswali yote. Ikiwa mgawo ulihusisha onyesho, sisi sote tulienda jukwaani kufanya onyesho hilo bila kuwa na msikilizaji yeyote! Mwishowe, dada fulani mwenye umri mkubwa alianza kuhudhuria. Hatimaye, baadhi ya wanafunzi wa Biblia, pamoja na wahubiri fulani waliokuwa wameacha kutenda, walianza kuhudhuria mikutano, na muda si muda, kutaniko likasitawi.
Siku moja, mimi na Bud tulikutana na kasisi wa kanisa la Church of Christ, ambaye alizungumzia maandiko ambayo sikuyafahamu vizuri. Jambo hilo lilinishtua kidogo na likanifanya nitafakari kwa kina kuhusu mambo niliyoamini. Kwa juma zima, nilikesha nikijaribu kupata majibu ya maswali aliyouliza. Hilo lilinisaidia sana kufanya kweli iwe mali yangu, na nilitazamia kwa hamu kukutana na kasisi mwingine.
Muda mfupi baadaye, mwangalizi wa mzunguko aliniomba nihamie El Dorado, Arkansas, ili nisaidie kutaniko la eneo hilo. Nikiwa huko, nilisafiri mara nyingi kwenda Colorado ili kujieleza mbele ya baraza la kuwaandikisha watu katika jeshi. Pindi moja,
tuliposafiri pamoja na mapainia fulani kwa kutumia gari langu, tulipata aksidenti huko Texas, na gari langu liliharibika kabisa. Tulimpigia simu ndugu mmoja ambaye alitupeleka nyumbani kwake na baadaye akatupeleka kwenye mikutano. Mkutanoni walitangaza kwamba tulikuwa tumepata aksidenti, hivyo akina ndugu walitupatia msaada wa kifedha. Pia, ndugu huyo alifanikiwa kuuza gari langu kwa dola 25.Tulifanikiwa kupata usafiri kwenda Wichita, mahali ambapo rafiki yetu wa karibu, E. F. McCartney (“Doc”), alikuwa akifanya upainia. Watoto wake wawili mapacha, Frank na Francis, wamekuwa rafiki zangu wa karibu sana. Walikuwa na gari fulani lililozeeka na wakaniuzia gari hilo kwa dola 25, kiasi kilekile ambacho nililipwa nilipouza gari langu. Hiyo ilikuwa mara yangu ya kwanza kuona waziwazi Yehova akiniandalia mahitaji yangu kwa sababu nilitanguliza masilahi ya Ufalme. Kipindi hichohicho, familia ya McCartney ilinitambulisha kwa dada mrembo aliyependa mambo ya kiroho, anayeitwa Bethel Crane. Mama yake, Ruth, aliyekuwa Shahidi mwenye bidii huko Wellington, Kansas, aliendelea kufanya upainia mpaka alipokuwa na umri wa zaidi ya miaka 90. Mimi na Bethel tulifunga ndoa mwaka mmoja hivi baadaye, katika mwaka wa 1958, na alijiunga nami kufanya upainia huko El Dorado.
MIALIKO YENYE KUSISIMUA
Baada ya kufikiria mifano mizuri tuliyowekewa tangu utotoni, tuliamua kwamba tutakubali mgawo wowote kutoka kwenye tengenezo la Yehova. Tulipewa mgawo wa kuwa mapainia wa pekee katika jiji la Walnut Ridge, Arkansas. Kisha mwaka wa 1962, tulifurahi sana kupata mwaliko wa kuhudhuria darasa la 37 la Shule ya Gileadi. Jambo lililotufurahisha hata zaidi ni kujua kwamba Don Steele angehudhuria darasa hilohilo. Tulipohitimu, mimi na Bethel tulipewa mgawo wa kutumika Nairobi, nchini Kenya. Tulihuzunika tulipoondoka New York, lakini huzuni yetu iligeuka na kuwa furaha tulipokutana na ndugu zetu katika uwanja wa ndege jijini Nairobi.
Haikutuchukua muda mrefu kuipenda nchi ya Kenya na huduma yetu huko. Wanafunzi wetu wa Biblia wa kwanza waliofanya maendeleo ni Chris na Mary Kanaiya. Bado ni watumishi wa wakati wote wenye bidii nchini Kenya. * Mwaka uliofuata, tuliombwa tuhamie Kampala, nchini Uganda, na tulikuwa wamishonari wa kwanza nchini humo. Hizo zilikuwa nyakati zenye kusisimua kwa sababu watu wengi walikuwa na tamaa ya kujifunza kweli ya Biblia, na hatimaye wakawa Mashahidi wenzetu. Hata hivyo, baada ya kuishi Afrika kwa miaka mitatu na nusu, tulirudi Marekani ili kuwalea watoto wetu. Siku tuliyoondoka Afrika, tulihuzunika zaidi kuliko tulivyohuzunika tulipoenda huko kutoka New York. Tuliwapenda sana watu barani Afrika na tulitumaini kurudi huko siku moja.
KUPATA MGAWO MPYA
Tulienda kuishi eneo la magharibi la Colorado, mahali ambapo wazazi wangu waliishi. Muda mfupi baadaye, binti yetu wa kwanza, Kimberly, alizaliwa, na miezi 17 baada ya hapo, tulipata binti yetu wa pili, Stephany. Tulichukua kwa uzito mgawo wetu mpya wa kulea watoto, na tukaanza kukazia kweli mioyoni mwa binti zetu. Tulitaka kuiga mifano ambayo wengine walikuwa wametuwekea. Tulijua kwamba ingawa mifano mizuri inaweza kuchangia sana katika kuwafinyanga watoto, haimaanishi
wataendelea kumtumikia Yehova. Mdogo wangu wa kiume na dada yangu walikuwa wameacha kweli. Tunatumaini kwamba siku moja wataanza tena kuiga mifano mizuri waliyowekewa.Tulifurahia sana kuwalea watoto wetu na sikuzote tulijitahidi kufanya mambo tukiwa familia. Kwa kuwa tuliishi karibu na jiji la Aspen, Colorado ambalo ni maarufu kwa mchezo wa kuteleza juu ya theluji, sote tulijifunza mchezo huo ili tuwe tukicheza pamoja. Pindi hizo zilitupatia nafasi ya kuzungumza na binti zetu. Tulikuwa pia na kawaida ya kupiga kambi pamoja na binti zetu na tungekuwa na mazungumzo mazuri huku tukiota moto. Ingawa walikuwa wadogo, binti zetu waliuliza maswali kama vile, “Nitafanya kazi gani nitakapokuwa mkubwa?” na “Nitaolewa na mtu wa aina gani?” Tulijitahidi kukazia viwango vya kiroho ndani ya mioyo na akili za binti zetu. Tuliwatia moyo wawe na lengo la kuwa watumishi wa wakati wote na tuliwaonyesha hekima ya kuolewa na mtu aliye na lengo kama lao. Tulijaribu kuwasaidia waelewe kwa nini si vema kuolewa wakiwa na umri mdogo. Tulibuni msemo huu, “Baki mseja hadi uwe na angalau umri wa miaka 23.”
Kama ambavyo wazazi wetu walikuwa wametuzoeza, tulijitahidi kuhudhuria mikutano na kushiriki kwa ukawaida katika utumishi wa shambani tukiwa familia. Mara kwa mara, tuliwakaribisha watumishi wa wakati wote nyumbani. Mara nyingi tulizungumzia pia kuhusu jinsi tulivyofurahia kazi ya umishonari. Tuliwaambia kwamba tulitamani siku moja tutembelee Afrika pamoja nao. Binti zetu walitamani sana kufanya hivyo.
Tulikuwa na funzo la familia la kawaida, na katika pindi hizo tuliigiza mambo ambayo yangetokea shuleni. Binti zetu waliigiza sehemu ya Shahidi ambaye alihitaji kujibu maswali ya wengine. Walifurahia njia hiyo ya kujifunza na hilo liliwasaidia kupata ujasiri. Walipoendelea kukua, mara nyingine walisema kwamba hawataki kufanya funzo la familia. Siku moja nikiwa nimekasirika, niliwaambia waende kwenye vyumba vyao, na kwamba hatungekuwa na funzo letu siku hiyo. Walishtuka, wakaanza kulia, halafu wakasema wanataka tufanye funzo letu. Ndipo tukatambua kwamba kwa kweli tulikuwa tumewasaidia binti zetu wachanga waanze kuthamini mambo ya kiroho. Walianza kupenda kuwa na funzo la familia, na tuliwatia moyo wajieleze kwa uhuru. Ingawa hivyo, nyakati nyingine tulihuzunika kusikia wakisema kwamba hawakukubaliana na mambo fulani tuliyoamini. Lakini hilo lilitusaidia kutambua kile kilichokuwa moyoni mwao. Baada ya kuzungumza nao, wangeridhika na kukubali maoni ya Yehova.
MABADILIKO ZAIDI
Muda ulipita haraka sana tulipokuwa tukiwalea watoto wetu. Kwa msaada wa tengenezo la Mungu na mwongozo wake, tulifanya yote tuwezayo kuwasaidia wampende Yehova. Tulifurahi sana binti zetu walipoanza upainia baada ya kumaliza shule, na kupata ustadi wa kujitegemeza kimwili. Wao pamoja na dada wengine wawili walienda kutumikia kwenye eneo lenye uhitaji mkubwa huko Cleveland, Tennessee. Tuliwakosa sana, lakini tulifurahi kwa sababu walikuwa wakitumia maisha yao katika utumishi wa wakati wote. Mimi na Bethel tulianza tena kufanya upainia, jambo lililotusaidia kufurahia mapendeleo mengine. Nilitumika nikiwa mwangalizi wa mzunguko wa badala na pia nilishiriki kupanga makusanyiko.
Kabla ya kuhamia Tennessee, binti zetu walisafiri kwenda London, Uingereza, na walitembelea ofisi ya tawi ya huko. Wakiwa huko, Stephany, aliyekuwa na umri wa miaka 19, alikutana na Mwanabetheli kijana aliyeitwa Paul Norton. Waliporudi huko mara ya pili, Kimberly alikutana na Mwanabetheli mwingine aliyeitwa Brian Llewellyn. Paul na Stephany walifunga ndoa, lakini baada ya Stephany kufikisha umri wa miaka 23. Brian na Kimberly walifunga ndoa mwaka mmoja baadaye, Kimberly akiwa na umri wa miaka 25. Kwa hiyo, wote walibaki waseja mpaka walipokuwa na angalau umri wa miaka 23. Tulifurahishwa na wenzi wa ndoa waliowachagua.
Binti zetu walituambia kwamba mfano wetu na wa wazazi wetu uliwasaidia kutii amri ya Yesu ya ‘kuendelea kuutafuta kwanza ufalme,’ hata walipokabili matatizo ya kiuchumi. (Mt. 6:33) Katika Aprili 1998, Paul na Stephany walialikwa kwenye darasa la 105 la Shule ya Gileadi, na baada ya hapo walipewa mgawo wa kutumikia nchini Malawi, Afrika. Wakati huohuo, Brian na Kimberly walialikwa kutumikia kwenye ofisi ya tawi ya London na baadaye walihamishiwa kwenye ofisi ya tawi ya Malawi. Tulifurahi sana, kwa sababu hiyo ndiyo njia bora zaidi ambayo vijana wanaweza kutumia maisha yao.
MWALIKO MWINGINE WENYE KUSISIMUA
Katika Januari 2001, nilipigiwa simu niliyotaja mwanzoni mwa simulizi hili. Ndugu Marais, mwangalizi wa Idara ya Utumishi wa Utafsiri, alinieleza kwamba walitaka kuanzisha mafunzo ya Kiingereza kwa watafsiri ulimwenguni pote. Niliombwa niwe mmoja wa walimu wa mafunzo hayo ingawa nilikuwa na umri wa miaka 64. Mimi na Bethel tulisali kuhusu jambo hilo na kulizungumzia pamoja na mama zetu ambao tayari walikuwa wamezeeka ili tupate maoni yao. Wote walitaka twende, ingawa hilo lilimaanisha kwamba hatungeweza kuwasaidia tukiwa huko. Nilimpigia simu ndugu Marais na kumwambia kwamba tungefurahi sana kupokea mgawo huo.
Kisha mama yangu akaugua kansa. Nilimwambia kwamba sitaenda kwenye mgawo wangu, bali nitamsaidia dada yangu Linda kumtunza. Mama alijibu hivi: “Ni lazima uende. Nitajihisi vibaya zaidi ikiwa hutaenda.” Linda alihisi vivyo hivyo pia. Tulithamini sana roho yao ya kujidhabihu na vilevile msaada wa akina ndugu katika eneo hilo. Siku tuliyoondoka kwenda kwenye Kituo cha Elimu cha Watchtower kilichoko Patterson, Linda alitupigia simu na kutuambia kwamba Mama amekufa. Ingawa tulihuzunika, tulijitoa kabisa katika mgawo wetu mpya, kama tu ambavyo Mama angetutia moyo.
Tulishangaa na kufurahi kujua kwamba mgawo wetu wa kwanza ungekuwa katika ofisi ya tawi ya Malawi, mahali ambapo binti zetu na waume zao walikuwa wakitumikia. Tulifurahi sana kukutana nao tena! Baadaye, tulienda kuwafundisha watafsiri katika nchi ya Zimbabwe na Zambia. Baada ya kufundisha kwa miaka mitatu na nusu, tuliombwa turudi nchini Malawi ili tuandike mambo yaliyoonwa ya Mashahidi wa Yehova nchini humo ambao waliteseka kwa sababu ya kudumisha msimamo wao wa Kikristo. *
Kwa mara nyingine tena, tukiwa na huzuni tulirudi nyumbani Basalt, Colorado mwaka wa 2005, ambako mimi na Bethel tunaendelea kufanya upainia. Mwaka wa 2006, Brian na Kimberly walihamia katika ujirani wetu ili wawalee binti zao wawili, Mackenzie na Elizabeth. Paul na Stephany bado wanatumikia nchini Malawi, Paul akiwa mshiriki wa Halmashauri ya Tawi. Sasa ninakaribia umri wa miaka 80, na ninafurahi sana kuona vijana niliowazoeza wakitimiza migawo niliyokuwa nayo zamani. Kwa kadiri kubwa, shangwe tuliyo nayo inatokana na kujitahidi kuiga mifano mizuri tuliyowekewa, kwa faida ya watoto na wajukuu wetu.
^ fu. 5 Tazama gazeti la w56-E 5/1, uku. 269-272, na w71-E 3/15, uku. 186-190, ili ujue mengi zaidi kuhusu kazi ya umishonari ya baadhi ya washiriki wa familia ya Steele.
^ fu. 17 Makala hii ilipokuwa ikitayarishwa, dada Kanaiya alikufa akiwa mwaminifu.
^ fu. 30 Kwa mfano, tazama simulizi la maisha la Trophim Nsomba katika gazeti la Mnara wa Mlinzi la Aprili 15, 2015, uku. 14-18.