VIJANA WANAULIZA
Namna Gani Naweza Kusikilizana na Mwalimu Wangu?
Mwalimu mukali
Wakati fulani, kila mwanafunzi anafikia kuwa na mwalimu mukali ao mwenye kulazimisha wanafunzi mambo mingi.
Luis, wa miaka 21, anasema hivi: “Nilikuwa na mwalimu mwenye kila wakati alikuwa anatukana wanafunzi wake na kuwakosea adabu. Kazi yake ilipaswa kuisha juu alianza kuzeeka, pengine alikuwa hakika kama kazi yake haiwezi isha juu ya kutenda vile.”
Melanie, wa miaka 25, anakumbuka kama mwalimu wake alikuwa anamutendea mubaya. “Alisema kama alinitendea vile juu nilikuwa mu dini yenye haijulikane. Alisema kama alikuwa ananizoeza, juu wakati nitakomala watu watakuwa wananitendea mubaya.”
Kama uko na mwalimu wa vile, kuko mambo yenye unapaswa kufanya juu ile mwaka yenye utapitisha naye isikusumbue. Pima kufuata hii mashauri.
Mashauri ya kukusaidia
Ujipatanishe na hali. Kila mwalimu anakuwaka na mambo yake yenye anaombaka wanafunzi wafanye. Jikaze kuelewa mambo yenye mwalimu wako anapenda ufanye, na ujikaze kuifanya.
Kanuni ya Biblia: “Mutu mwenye hekima anasikiliza na kujifunza mengi zaidi.”—Mezali 1:5.
“Niliona kama nilipaswa kujipatanisha na mwalimu wangu kwa kufanya yangu yote juu nitumike vile alipenda. Ile ilinisaidia nisikilizane naye bila magumu.”—Christopher.
Heshimia mwalimu wako. Ujikaze kuzungumuza na mwalimu wako kwa upole. Usimukosee adabu hata kidogo, hata kama unawaza hastahili kuheshimiwa. Kumbuka kama iko na haki ya kukutendea kama mwanafunzi, hauko mwenzake.
Kanuni ya Biblia: “Maneno yenu yakuwe yenye kupendeza sikuzote, yenye kukolezwa chumvi, ili mujue namna munapaswa kumujibu kila mutu.”—Wakolosai 4:6.
“Mara mingi wanafunzi hawaonyeshake walimu heshima yenye wanastahili, kwa hiyo, ukijikaza kuheshimia walimu wako, ile itasaidia sana wakutendee muzuri.”—Ciara.
Jikaze kuelewa mwalimu wako. Mwalimu wako, naye ni mutu. Sawa vile kila mutu, naye iko na magumu na mambo yenye iko inamuhangaisha. Kwa hiyo, usiwaze tu mara moja hivi: ‘Mwalimu wangu ni mutu mubaya’ ao ‘Mwalimu wangu ananichukiaka.’
Kanuni ya Biblia: “Sisi wote tunafanyaka makosa.”—Yakobo 3:2, maelezo ya chini.
“Walimu wako na kazi ya nguvu kabisa. Sijue kama naweza kuiweza; kufundisha wale watoto wote na kuwasaidia wakuwe na tabia za muzuri. Kila wakati niliwaza kama nilipaswa kujikaza juu nisiwaongezee mahangaiko ingine.”—Alexis.
Zungumuza na wazazi wako. Wazazi wako wanapenda uweze masomo; mashauri yao inaweza kukusaidia ujue mambo yenye unaweza kufanya kama uko na mwalimu mukali.
Kanuni ya Biblia: “Mipango inashindikana wakati hakuna mazungumuzo.”—Mezali 15:22.
“Wazazi wako wanajua sana namna ya kumaliza magumu ya nguvu kuliko weye. Kwa hiyo, sikiliza mashauri yao. Inaweza kukusaidia uweze kusikilizana na mwalimu wako.”—Olivia.
Namna ya kuzungumuza na mwalimu wako
Wakati fulani, inaweza kuwa muzuri uzungumuze na mwalimu wako juu ujue ni nini inafanyaka ushindwe kusikilizana naye. Usiogope, haiko kubishana naye, ni kuzungumuza tu. Na unaweza kushangaa mambo inakuwa muzuri.
Kanuni ya Biblia: “Tufuatilie mambo yenye yanafanya kukuwe amani.”—Waroma 14:19.
“Ukiona kama weye tu njo mwalimu hatendeake muzuri, unaweza kumuuliza kama kuko jambo fulani yenye ulifanya, yenye ilimukasirisha. Jibu yake inaweza kukusaidia ujue kama utafanya nini juu mambo ikuwe muzuri.”—Juliana.
“Inaweza kuwa muzuri kumufasiria mwalimu mawazo yako kwa utulivu fasi kwenye mutakuwa tu ninyi wawili mbele ao kisha masomo. Anaweza kukubali mawazo yako na kufurahia vile uliongea naye.”—Benjamin.
JAMBO YENYE MWANAFUNZI FULANI ALIJIONEAKA
“Sikukuwa naweza masomo, na mwalimu wangu hakunisaidia hata kidogo. Nilitaka kuacha masomo juu mwalimu wangu alinikosesha amani.
“Nilienda kuomba mwalimu mwingine shauri. Aliniambia: ‘Hakujue kabisa, na weye haumujue kabisa. Unapaswa kumuambia kama unasumbuka sana. Pengine ukifanya vile, ile itasaidia wanafunzi wengine wenye wanamuogopaka sana.’
“Sikupenda kabisa kufanya vile! Lakini niliwaza sana juu ya ile shauri, na nikaona kama alikuwa na sheria. Kama nilipenda mambo ibadilike, nilipaswa kuamua kuenda kumuona.
“Kwa hiyo, siku yenye ilifuata, nilionana na mwalimu wangu, na kwa heshima nilimuambia kama napenda mambo yenye anatufundishaka na napenda kuijua muzuri. Lakini nilikuwa najikaza na sikujua nifanye nini. Alinipatia mashauri na akaniambia hata kama atakuwa ananisaidia kisha masomo ao ku Enternete.
“Nilishangaa sana! Kwa kuzungumuza naye, nilifikia kuvunja ukuta wenye ulikuwa kati yangu na ule mwalimu. Na niliendelea tena kufurahia wakati wenye nilipitisha ku ile masomo.”—Maria.
Shauri: Kama uko na matatizo na mwalimu, uone ile jambo sawa vile mazoezi ya kukusaidia kushugulikia mambo wakati utakomala. Katie, wa miaka 22, anasema: “Hata kisha kumaliza masomo, pengine mu maisha utakutana na watu wenye mamlaka wenye hawakutendea muzuri kila wakati. Ukijua namna ya kuishi na mwalimu mwenye kukusumbua, utajua namna ya kuishi na wetu wengine wenye watakusumbua mu siku zenye ziko zinakuja.”
