ทัศนะ​ของ​คัมภีร์​ไบเบิล

สื่อ​ลามก​เป็น​เพียง​การ​หย่อนใจ​ที่​ไม่​มี​พิษ​ภัย​อย่าง​นั้น​ไหม?

เมื่อ​นัก​โบราณคดี​สมัย​ราชินี​วิกตอเรีย​เริ่ม​ขุด​ค้น​ซาก​ปรัก​หัก​พัง​เมือง​ปอมเปอี​โบราณ​อย่าง​เป็น​ระบบ พวก​เขา​ต้อง​ตกตะลึง​ใน​สิ่ง​ที่​ค้น​พบ. ใน​ท่ามกลาง​ภาพ​ปูน​เปียก​และ​งาน​ศิลป์​อัน​งดงาม​ที่​กระจาย​อยู่​ทั่ว​นั้น​มี​ภาพ​วาด​และ​รูป​ปั้น​หลาย​ชิ้น​ที่​เป็น​เรื่อง​ทาง​เพศ​อย่าง​โจ่งครึ่ม​รวม​อยู่​ด้วย. เนื่อง​จาก​รู้สึก​ขยะแขยง​รูป​ที่​น่า​รังเกียจ​เหล่า​นั้น พวก​เจ้าหน้าที่​จึง​เก็บ​มัน​ไว้​ใน​พิพิธภัณฑสถาน​ที่​ไม่​เปิด​ให้​แก่​สาธารณชน. พวก​เขา​จึง​คิด​คำ “pornography [สื่อ​ลามก]” ขึ้น​มา​โดย​ใช้​คำ​กรีก​สอง​คำ​ผสม​กัน​ซึ่ง​หมาย​ถึง “การ​เขียน​เกี่ยว​กับ​โสเภณี” เพื่อ​ใช้​เรียก​ประเภท​สิ่ง​ที่​มี​ลักษณะ​โจ่งแจ้ง​เหล่า​นั้น. ปัจจุบัน สื่อ​ลามก​ได้​รับ​การ​นิยาม​ว่า​เป็น​การ​แสดง​พฤติกรรม​ทาง​เพศ​ที่​ลามก​อนาจาร​ใน​หนังสือ, รูป​ภาพ, รูป​ปั้น, ภาพยนตร์, และ​อื่น ๆ โดย​มุ่ง​หมาย​จะ​ให้​เกิด​ความ​ตื่นเต้น​ทาง​เพศ.

ใน​ปัจจุบัน สื่อ​ลามก​มี​แพร่​หลาย​มาก​และ​ดู​เหมือน​จะ​เป็น​ที่​ยอม​รับ​กัน​ใน​หมู่​คน​ส่วน​ใหญ่​ใน​สังคม​สมัย​ใหม่. เมื่อ​ก่อน​สื่อ​ลามก​มี​แต่​ใน​โรง​ภาพยนตร์​ที่​มี​ชื่อเสียง​ไม่​ดี​และ​ใน​ย่าน​โสเภณี แต่​ตอน​นี้​มัน​เป็น​ธุรกิจ​หลัก​ที่​มี​ชื่อเสียง​ใน​หลาย​วงการ. ใน​สหรัฐ​เพียง​ประเทศ​เดียว สื่อ​ลามก​ทำ​ราย​ได้​มาก​กว่า​หนึ่ง​หมื่น​ล้าน​ดอลลาร์​ต่อ​ปี!

ผู้​แก้​ต่าง​บาง​คน​สนับสนุน​สื่อ​ลามก​ว่า​เป็น​วิธี​ที่​จะ​ทำ​ให้​ชีวิต​สมรส​ที่​น่า​เบื่อ​มี​ชีวิต​ชีวา​ขึ้น. นัก​เขียน​คน​หนึ่ง​กล่าว​ว่า “สื่อ​ลามก​กระตุ้น​ให้​มี​จินตนาการ​ที่​เจิด​จรัส. มัน​ให้​คำ​แนะ​นำ​เรื่อง​ความ​สุข​ทาง​เพศ.” คน​อื่น ๆ อ้าง​ว่า​สื่อ​ลามก​สนับสนุน​ความ​ตรง​ไป​ตรง​มา​และ​ความ​เปิด​เผย​เกี่ยว​กับ​เรื่อง​เพศ. นัก​เขียน​ชื่อ​เวนดี แมกเคลรอย อ้าง​ว่า “สื่อ​ลามก​เป็น​ประโยชน์​ต่อ​ผู้​หญิง.”

แต่​ไม่​ใช่​ว่า​ทุก​คน​จะ​เห็น​ด้วย​อย่าง​นั้น. บ่อย​ครั้ง​มี​การ​เชื่อม​โยง​สื่อ​ลามก​กับ​ขอบ​เขต​อัน​กว้าง​ใหญ่​ของ​ผล​กระทบ​และ​เจตคติ​ที่​เป็น​อันตราย​หลาย​อย่าง. บาง​คน​ชี้​ถึง​ความ​เกี่ยว​พัน​กัน​ระหว่าง​สื่อ​ลามก​กับ​การ​ข่มขืน​และ​ความ​รุนแรง​ใน​รูป​แบบ​อื่น​ที่​ทำ​ต่อ​ผู้​หญิง​และ​เด็ก. ฆาตกร​ต่อ​เนื่อง​ผู้​อื้อฉาว​คน​หนึ่ง​ชื่อ​เทด บันดี ยอม​รับ​ว่า​เขา​มี “ความ​กระหาย​อย่าง​มาก​ที่​จะ​ดู​สื่อ​ลามก​ที่​รุนแรง.” เขา​กล่าว​ว่า “สภาพ​อย่าง​นี้​ไม่​ใช่​สิ่ง​ที่​คน​นั้น​สังเกต​เห็น​ได้​ทันที​หรือ​บอก​ได้​ว่า​เป็น​ปัญหา​ร้ายแรง. . . . แต่​ความ​สนใจ​แบบ​นี้ . . . กลาย​เป็น​พลัง​ชัก​นำ​ไป​สู่​เรื่อง​โลกีย์​วิสัย​ซึ่ง​เกี่ยว​ข้อง​กับ​ความ​รุนแรง. ผม​อยาก​เน้น​จริง ๆ ว่า​เรื่อง​นี้​เกิด​ขึ้น​อย่าง​ค่อย​เป็น​ค่อย​ไป. มัน​ไม่​ใช่​เพียง​แค่​ช่วง​เวลา​สั้น ๆ.”

เนื่อง​จาก​มี​การ​ถกเถียง​กัน​ไม่​รู้​จบ​เกี่ยว​กับ​เรื่อง​นี้​และ​สื่อ​ลามก​ก็​มี​แพร่​หลาย​มาก​ใน​ปัจจุบัน คุณ​อาจ​สงสัย​ว่า ‘คัมภีร์​ไบเบิล​ให้​การ​ชี้​แนะ​ใด ๆ ใน​เรื่อง​นี้​ไหม?’

คัมภีร์​ไบเบิล​พูด​เรื่อง​เพศ​อย่าง​ตรง​ไป​ตรง​มา

คัมภีร์​ไบเบิล​พูด​ถึง​เรื่อง​เพศ​อย่าง​ตรง​ไป​ตรง​มา​และ​ไม่​ถือ​ว่า​เป็น​เรื่อง​น่า​ละอาย. (พระ​บัญญัติ 24:5; 1 โกรินโธ 7:3, 4) ซะโลโม​กล่าว​แนะ​นำ​ว่า “จง​ชื่น​ใจ​ยินดี​ด้วย​กัน​กับ​ภรรยา​ซึ่ง​อยู่​ด้วย​กัน​มา​แต่​หนุ่ม​สาว. . . . จง​ให้​ถัน​ของ​ภรรยา​ เจ้า​เป็น​ที่​หนำ​ใจ​อยู่​ทุก​เวลา.” (สุภาษิต 5:18, 19) มี​การ​ให้​คำ​แนะ​นำ​และ​ข้อ​ชี้​แนะ​ที่​ชัดเจน​ใน​เรื่อง​เพศ​สัมพันธ์ รวม​ทั้ง​ข้อ​จำกัด​ต่าง ๆ ใน​การ​มี​เพศ​สัมพันธ์. เพศ​สัมพันธ์​นอก​สาย​สมรส​เป็น​สิ่ง​ต้อง​ห้าม เช่น​เดียว​กับ​กิจ​ปฏิบัติ​ทาง​เพศ​แบบ​วิตถาร​ทุก​รูป​แบบ.—เลวีติโก 18:22, 23; 1 โกรินโธ 6:9; ฆะลาเตีย 5:19.

แม้​แต่​ภาย​ใน​ขอบ​เขต​เหล่า​นี้ ยัง​มี​การ​คาด​หมาย​ให้​แสดง​การ​เหนี่ยว​รั้ง​และ​ความ​นับถือ​ด้วย. อัครสาวก​เปาโล​เขียน​ว่า “จง​ให้​การ​สมรส​นั้น​เป็น​ที่​นับถือ​แก่​คน​ทั้ง​ปวง, และ​ให้​ที่​นอน​ปราศจาก​มลทิน.” (เฮ็บราย 13:4) คำ​ชี้​แนะ​นี้​ตรง​กัน​ข้าม​กับ​วัตถุ​ประสงค์​และ​เนื้อหา​ใน​สื่อ​ลามก​อย่าง​สิ้นเชิง.

สื่อ​ลามก​บิดเบือน​เรื่อง​เพศ

แทน​ที่​จะ​แสดง​ว่า​เพศ​สัมพันธ์​เป็น​สิ่ง​ที่​งดงาม​และ​เป็น​การ​แสดง​ความ​รัก​อย่าง​สนิทสนม​ระหว่าง​ชาย​กับ​หญิง​ใน​สาย​สมรส​ที่​มี​เกียรติ สื่อ​ลามก​ทำ​ให้​กิจ​ปฏิบัติ​ทาง​เพศ​เป็น​สิ่ง​เสื่อม​ทราม​และ​ถูก​บิดเบือน. มี​การ​แสดง​ให้​เห็น​ว่า​เพศ​สัมพันธ์​แบบ​ฉาบฉวย​และ​แบบ​วิตถาร​นั้น​เป็น​สิ่ง​ที่​น่า​ตื่นเต้น​และ​น่า​ปรารถนา. มี​การ​เน้น​เกี่ยว​กับ​การ​สนอง​ความ​พึง​พอ​ใจ​ส่วน​ตัว​โดย​แทบ​ไม่​มี​การ​คำนึง​ถึง​ผู้​อื่น​เลย.

ผู้​หญิง, ผู้​ชาย, และ​เด็ก​ได้​รับ​การ​พรรณนา​ว่า​มี​ไว้​เพื่อ​เป็น​เครื่อง​สนอง​ความ​ต้องการ​ทาง​เพศ​เท่า​นั้น. รายงาน​หนึ่ง​กล่าว​ว่า “ความ​งาม​วัด​กัน​ที่​สัดส่วน​ของ​ร่าง​กาย ทำ​ให้​เกิด​การ​คาด​หมาย​อย่าง​ที่​ไม่​เป็น​จริง.” อีก​รายงาน​หนึ่ง​กล่าว​ว่า “การ​แสดง​ภาพ​ว่า​พวก​ผู้​หญิง​เป็น​เสมือน​ของ​เล่น​ทาง​เพศ​นิรนาม​ที่​ไร้​คุณค่า​ซึ่ง​ต้องการ​และ​รอ​คอย​ผู้​ชาย​เสมอ รวม​ทั้ง​เปลื้อง​เสื้อ​ผ้า​และ​เปิด​เผย​ร่าง​กาย​ของ​ตน​เพื่อ​จะ​ได้​เงิน​และ​ความ​บันเทิง ไม่​อาจ​สื่อ​ได้​เลย​ว่า​ผู้​หญิง​ก็​เป็น​ผู้​มี​สิทธิ​เท่า​เทียม​กัน, มี​ศักดิ์ศรี, และ​มี​ค่า​ของ​ความ​เป็น​คน.”

ใน​ทาง​ตรง​กัน​ข้าม เปาโล​เขียน​ว่า​ความ​รัก “ไม่​ประพฤติ​หยาบ​โลน, ไม่​แสวง​หา​ผล​ประโยชน์​สำหรับ​ตน​เอง.” (1 โกรินโธ 13:5, ล.ม.) คัมภีร์​ไบเบิล​กระตุ้น​เตือน​ผู้​ชาย​ทั้ง​หลาย​ให้ “รัก​ภรรยา​ของ​ตน​เหมือน​รัก​กาย​ของ​ตน​เอง” และ “ให้​เกียรติ​นาง” ไม่​มอง​ว่า​ผู้​หญิง​เป็น​เพียง​เครื่อง​สนอง​ความ​ต้องการ​ทาง​เพศ. (เอเฟโซ 5:28; 1 เปโตร 3:7, ล.ม.) ไม่​ว่า​ผู้​ชาย​หรือ​ผู้​หญิง ใคร​ก็​ตาม​ที่​ดู​ภาพ​ลามก​ของ​ผู้​อื่น​เป็น​ประจำ​จะ​มี​พฤติกรรม​ที่​เหมาะ​สม​จริง ๆ ไหม? และ​คน​นั้น​แสดง​ความ​เคารพ​และ​ความ​นับถือ​จริง ๆ ไหม? แทน​ที่​จะ​สนับสนุน​ความ​รัก สื่อ​ลามก​กลับ​ปลูกฝัง​ความ​ใคร่​ที่​เห็น​แก่​ตัว​และ​มุ่ง​แต่​ตัว​เอง.

มี​ปัจจัย​อีก​ประการ​หนึ่ง​ด้วย. เช่น​เดียว​กับ​แรง​กระตุ้น​ที่​ไม่​เหมาะ​สม​อื่น ๆ ไม่​นาน​เท่า​ไร​สิ่ง​ที่​น่า​ตื่นเต้น​เร้า​ใจ​ใน​ตอน​แรก​ก็​กลาย​เป็น​เรื่อง​ธรรมดา​และ​น่า​เบื่อ. นัก​เขียน​คน​หนึ่ง​กล่าว​ว่า “ใน​ที่​สุด [คน​ที่​ใช้​สื่อ​ลามก] ก็​ต้องการ​สิ่ง​ที่​โจ่งแจ้ง​และ​ผิด​ปกติ​มาก​ขึ้น . . . พวก​เขา​อาจ​กระตุ้น​คู่​ของ​ตน​ให้​ร่วม​เพศ​แบบ​ที่​วิตถาร​มาก​ขึ้น . . . ทำ​ให้​ความ​สามารถ​ของ​พวก​เขา [เอง] ที่​จะ​แสดง​ความ​รักใคร่​อย่าง​แท้​จริง​นั้น​ลด​ลง.” นั่น​ดู​เหมือน​เป็น​การ​หย่อนใจ​ที่​ไม่​มี​พิษ​ภัย​ไหม? แต่​มี​เหตุ​ผล​ที่​สำคัญ​กว่า​อีก​ประการ​หนึ่ง​ที่​จะ​หลีก​เลี่ยง​สื่อ​ลามก.

คัมภีร์​ไบเบิล​และ​ราคะ​ตัณหา

แม้​ว่า​หลาย​คน​ใน​ปัจจุบัน​รู้สึก​ว่า​ไม่​ผิด​หรือ​ไม่​มี​อันตราย​ใด ๆ ที่​จะ​หล่อ​เลี้ยง​จิตใจ​ด้วย​ความ​เพ้อ​ฝัน​ทาง​เพศ แต่​คัมภีร์​ไบเบิล​ไม่​เห็น​ด้วย. พระ​คัมภีร์​อธิบาย​อย่าง​ชัดเจน​ว่า​มี​ความ​สัมพันธ์​กัน​อย่าง​แท้​จริง​ระหว่าง​สิ่ง​ที่​เรา​ใส่​เข้า​ไป​ใน​ความ​คิด​จิตใจ​กับ​วิธี​ที่​เรา​ปฏิบัติ. สาวก​ยาโกโบ ผู้​เป็น​คริสเตียน​ชี้​ว่า “ทุก​คน​ถูก​ทดลอง​โดย​ที่​ความ​ปรารถนา​ของ​เขา​เอง​ชัก​ นำ​และ​ล่อ​ใจ​เขา. ครั้น​เมื่อ​ความ​ปรารถนา​ปฏิสนธิ​แล้ว ความ​ปรารถนา​นั้น​จึง​ทำ​ให้​เกิด​บาป.” (ยาโกโบ 1:14, 15, ล.ม.) พระ​เยซู​ตรัส​ว่า “ผู้​ใด​แล​ดู​ผู้​หญิง​ด้วย​ใจ​กำหนัด​ใน​หญิง​นั้น, ผู้​นั้น​ได้​ล่วง​ประเวณี​ใน​ใจ​กับ​หญิง​นั้น​แล้ว.”—มัดธาย 5:28.

ดัง​ที่​ยาโกโบ​และ​พระ​เยซู​กล่าว มนุษย์​ทำ​ใน​สิ่ง​ที่​ถูก​กระตุ้น​จาก​ความ​ปรารถนา​ภาย​ใน​ตัว. เมื่อ​มี​การ​หล่อ​เลี้ยง​ความ​ปรารถนา​เหล่า​นั้น​ไว้​ใน​ใจ ใน​ที่​สุด​มัน​ก็​อาจ​กลาย​เป็น​ความ​หมกมุ่น​อย่าง​รุนแรง. การ​หมกมุ่น​เป็น​สิ่ง​ที่​ต้านทาน​ได้​ยาก​และ​ใน​ที่​สุด​อาจ​ผลัก​ดัน​คน​เรา​ให้​ลง​มือ​ทำ. ด้วย​เหตุ​นี้ สิ่ง​ที่​เรา​ใส่​เข้า​ไป​ใน​ความ​คิด​จิตใจ​ของ​เรา​อาจ​มี​ผล​กระทบ​อย่าง​มาก​ต่อ​สิ่ง​ที่​เรา​ทำ​จริง ๆ.

ความ​เพ้อ​ฝัน​เรื่อง​เพศ​อาจ​ขัด​ขวาง​การ​นมัสการ​พระเจ้า​โดย​ตรง. นั่น​คือ​สาเหตุ​ที่​เปาโล​เขียน​ว่า “เหตุ​ฉะนั้น​จง​ประหาร​อวัยวะ​ของ​ท่าน . . . คือ​การ​ล่วง​ประเวณี, การ​โสโครก, ราคะ​ตัณหา, ความ​ปรารถนา​การ​ชั่ว, และ​ความ​โลภ​ซึ่ง​เป็น​การ​ไหว้​รูป​เคารพ.”—โกโลซาย 3:5.

ที่​นี่​เปาโล​เชื่อม​โยง​ราคะ​ตัณหา​กับ​ความ​โลภ ซึ่ง​เป็น​ความ​ปรารถนา​อย่าง​รุนแรง​ต่อ​สิ่ง​ที่​คน​เรา​ไม่​มี. * ความ​โลภ​เป็น​การ​บูชา​รูป​เคารพ​แบบ​หนึ่ง. เพราะ​เหตุ​ใด? เพราะ​คน​โลภ​ถือ​เอา​สิ่ง​ที่​ตน​เอง​อยาก​ได้​ให้​ขึ้น​หน้า​ทุก​สิ่ง รวม​ทั้ง​พระเจ้า. สื่อ​ลามก​กระตุ้น​ความ​อยาก​ได้​ใคร่​มี​ใน​สิ่ง​ซึ่ง​คน​เรา​ไม่​มี. นัก​เขียน​ทาง​ศาสนา​ผู้​หนึ่ง​กล่าว​ว่า “คุณ​อยาก​ได้​ชีวิต​ทาง​เพศ​ของ​คน​อื่น. . . . คุณ​ไม่​คิด​ถึง​เรื่อง​อื่น​เว้น​แต่​ความ​กระหาย​ต่อ​สิ่ง​ที่​คุณ​ไม่​มี. . . . เรา​ใคร่​อยาก​ได้​สิ่ง​ใด เรา​ก็​นมัสการ​สิ่ง​นั้น.”

สื่อ​ลามก​ทำ​ให้​เสื่อม​ทราม

คัมภีร์​ไบเบิล​กระตุ้น​เตือน​ว่า “สิ่ง​ใด​ที่​บริสุทธิ์, สิ่ง​ใด​ที่​น่า​รัก, สิ่ง​ใด​ที่​กล่าว​ถึง​ใน​ทาง​ดี, มี​คุณ​ความ​ดี​ประการ​ใด . . . ก็​จง​ใคร่ครวญ​สิ่ง​เหล่า​นี้​ต่อ ๆ ไป.” (ฟิลิปปอย 4:8, ล.ม.) คน​ที่​ดู​และ​หมกมุ่น​กับ​สื่อ​ลามก​ปฏิเสธ​คำ​กระตุ้น​เตือน​ของ​เปาโล. สื่อ​ลามก​เป็น​สิ่ง​ที่​หยาบ​โลน​เพราะ​มัน​เปิด​เผย​กิจ​ปฏิบัติ​ที่​ใกล้​ชิด​ที่​สุด​และ​เป็น​ส่วน​ตัว​ที่​สุด​ต่อ​สายตา​ของ​สาธารณชน​อย่าง​ไม่​มี​ความ​ละอาย. สื่อ​ลามก​น่า​รังเกียจ​เพราะ​มัน​ลด​เกียรติ​และ​ลด​ค่า​ของ​คน. สื่อ​ลามก​ไม่​เป็น​การ​แสดง​ความ​รัก เพราะ​มัน​ไม่​ส่ง​เสริม​ความ​อ่อน​ละมุน​หรือ​ความ​ใส่​ใจ. สื่อ​ลามก​ส่ง​เสริม​แต่​ตัณหา​อัน​เห็น​แก่​ตัว.

โดย​การ​แสดง​ภาพ​กิจ​ปฏิบัติ​ที่​ผิด​ศีลธรรม​และ​น่า​บัดสี สื่อ​ลามก​เซาะกร่อน​หรือ​ทำลาย​ความ​พยายาม​ของ​คริสเตียน​ที่​จะ​พัฒนา ‘การ​ชัง​ความ​ชั่ว.’ (อาโมศ 5:15) สื่อ​ลามก​สนับสนุน​กิจ​ปฏิบัติ​ที่​เป็น​บาป​และ​ขัด​กับ​การ​หนุน​ใจ​ของ​เปาโล​อย่าง​ชัดเจน​ซึ่ง​กล่าว​แก่​ชาว​เมือง​เอเฟโซส (เอเฟโซ) ที่​ว่า “การ​ล่วง​ประเวณี, การ​ลามก​ต่าง ๆ, และ​ความ​โลภ, อย่า​ให้​เอ่ย​ชื่อ​ท่ามกลาง​ท่าน​เลย, จะ​ได้​สม​กับ​ท่าน​ที่​เป็น​สิทธชน. ทั้ง​อย่า​ให้​มี​การ​น่า​อัปยศ​อดสู, . . . และ​การ​พูด​ตลก​โลน​เกเร, ซึ่ง​เป็น​การ​ไม่​สม​ควร.”—เอเฟโซ 5:3, 4.

สื่อ​ลามก​หา​ใช่​สิ่ง​ที่​ไร้​พิษ​ภัย​ไม่. มัน​เป็น​การ​แสวง​ประโยชน์​และ​ทำ​ให้​เสื่อม​ทราม. สื่อ​ลามก​สามารถ​ทำลาย​สัมพันธภาพ, บิดเบือน​การ​แสดง​ความ​ใกล้​ชิด​สนิทสนม​ใน​การ​มี​เพศ​สัมพันธ์​แบบ​ธรรมชาติ​ให้​กลาย​เป็น​การ​เฝ้า​ดู​เรื่อง​ทาง​เพศ. มัน​เป็น​พิษ​ต่อ​จิตใจ​และ​สภาพ​ฝ่าย​วิญญาณ​ของ​คน​ที่​เฝ้า​ดู. สื่อ​ลามก​ส่ง​เสริม​เจตคติ​แบบ​เห็น​แก่​ตัว​และ​ละโมบ ทั้ง​ยัง​สอน​ผู้​คน​ให้​มอง​คน​อื่น​เป็น​เพียง​เครื่อง​สนอง​ตัณหา​ของ​ตน​เท่า​นั้น. สื่อ​ลามก​บ่อน​ทำลาย​ความ​พยายาม​ที่​จะ​ทำ​สิ่ง​ดี​และ​ที่​จะ​มี​สติ​รู้สึก​ผิด​ชอบ​ที่​สะอาด. ที่​สำคัญ​ที่​สุด มัน​อาจ​เป็น​อันตราย​หรือ​แม้​แต่​ทำลาย​สัมพันธภาพ​ฝ่าย​วิญญาณ​ที่​คน​เรา​มี​ต่อ​พระเจ้า. (เอเฟโซ 4:17-19) จริง​ที​เดียว สื่อ​ลามก​เป็น​ภัย​ที่​พึง​หลีก​เลี่ยง.—สุภาษิต 4:14, 15.

[เชิงอรรถ]

[จุด​เด่น/ภาพ​หน้า 20]

สื่อ​ลามก​บิดเบือน​ทัศนะ​ของ​คน​เรา​ต่อ​เพศ​ตรง​ข้าม