ተነዲፉ ድዩ፧
ኣብ ሃዋይ ዚርከብ ቦብተይል ስኲድ ዜመንጭዎ ብርሃን
እ ቲ ኣብ ሃዋይ ዚርከብ ቦብተይል ስኲድ፡ ብለይቲ ምግቡ ኺሃድን ከሎ፡ ናይ ገዛእ ርእሱ ብርሃን የመንጭው እዩ፣ ከምኡ ዚገብር ግና፡ ብኻልኦት ንኺርአ ኢሉ ዘይኰነስ፡ ምእንቲ ኪኽወል ከምኡ እውን ምስቲ ኣብ ዙርያኡ ዘሎ ብርሃን ወርሕን ከዋኽብትን ምእንቲ ኺመሳሰል ኢሉ እዩ። ምስጢር እዚ እንስሳ እዚ፡ ኣብቲ ምስቶም ብርሃን ዜመንጭዉ ባክተርያ ዘለዎ ርክብ እተመስረተ እዩ። እዚ ርክብ እዚ፡ ብቐጥታ ዘይኰነስ፡ ብተዘዋዋሪ መገዲ ንዓና እውን ኣብ ጥዕናና ኺጠቕመና ይኽእል እዩ።
ነዚ ዚስዕብ ሕሰበሉ፦ እቲ ኣብ ሃዋይ ዚርከብ ቦብተይል ስኲድ፡ ኣብቲ ኣብ ገማግም ደሴታት ሃዋይ ዚርከብ ሓቒቕ ዚመስል ማይ እዩ ዚነብር። ካብ ወርሕን ከዋኽብትን ዚመጽእ ብርሃን፡ ጽላሎት እቲ ስኲድ በቶም ኣብ ትሕቲኡ ዘለዉ ዚሃድኑ እንስሳታት ብንጹር ከም ዚርአ እዩ ዚገብር። ይኹን እምበር፡ እቲ ቦብተይል ስኲድ፡ ብጻዕቁ ዀነ ብሞገዱ ምስቲ ኣብ ዙርያኡ ዘሎ ዚመሳሰል ብርሃን ካብ ከባቢ ኸብዱ የመንጭው እዩ። በዚ ኸምዚ፡ ካብ ትርኢት ይኽወል፣ ጽላሎቱ እውን ኣይርአን እዩ። እዚ ስኲድ እዚ “ኣዝዩ ዝማዕበለ” ብርሃን ኬመንጭው ዚኽእል፡ ሳላ እቲ ባክተርያ ዝሓዘ ኣካሉ እዩ፣ እቶም ባክተርያ ድማ፡ ነቲ ስኲድ ምስ ከባቢኡ ብልክዕ ኬመሳስሎ ዚኽእል መጠን ብርሃን የመንጭዉ እዮም።
እቶም ባክተርያ ነቲ እቲ ስኲድ ዚድቅሰሉን ዚትንስኣሉን እዋን እውን ይቈጻጸርዎ እዮም። እዚ ኸኣ ኣቓልቦ ተመራመርቲ ስሒቡ እዩ፣ ከመይሲ፡ ኣብ መንጎ ባክተርያን ኣብ መንጎ እቲ ሰብነት ግዜኡ ሓልዩ ዚገብሮ ንጥፈታትን ዘሎ ርክብ፡ ኣብቲ ስኲድ ጥራይ ኣይኰነን ዚርአ ማለት እዩ። ንኣብነት፡ ኣብ መጥበውቲ፡ እቶም ኣብ ምሕቃቕ ምግቢ ግደ ዘለዎም ባክተርያ፡ ምስቲ ሰብነት ግዜኡ ሓልዩ ዚገብሮ ንጥፈታት እውን ይተሓሓዙ እዮም። እቲ ንጥፈታት ብገለ ነገር እንተ ተመዛቢሉ፡ ጭንቀትን ሽኮርያን ኣመና ምርጓድን ምስ ድቃስ ዚተሓሓዝ ሕማምን ኬስዕብ ይኽእል እዩ። ስለዚ፡ ብዛዕባ እቶም ኣብ ውሽጢ እቲ ስኲድ ዘለዉ ባክተርያ መጽናዕቲ እንተ ተገይሩ፡ ምስ ጥዕና ደቂ ሰብ ዚተሓሓዝ ሓድሽ ፍልጠት ኪርከብ ይከኣል ይኸውን።
እንታይ ይመስለካ፧ ኣብ ሃዋይ ዚርከብ ቦብተይል ስኲድ ዜመንጭዎ ብርሃን፡ ብፍልቀት ድዩ መጺኡ፡ ወይስ ተነዲፉ እዩ፧