1, 2. (a) Pase injakwagh i Yesu ôr sha kwagh u orsule la. (b) Injakwagh la tese ieren i nan kwagh wuee kua mlumun u sha mhôôn nena?

ORSULE ugen due iyange igen pepe dindee za sha tembe kasua sha u una za ker ior mba vea yar un tom u sha tôndo yô. Ior mba za zua a mi la, lumun injar i kaa ér una kimbi ve sha iyange la, maa ve za yar un tom. Kpa orsule la lu a zua a mbatomov i kuma un ga, nahan a hide a yem sha tembe kasua kwa kimbir kimbir sha er una za zua a mbatomov kpishi yô. Mba mase tôôn ve tom la kpa, na ve injar i dedoo. Ka va lun aikighe yô, a kohol mbatomov nav mbara cii ijiir i môm, sha er una na ve injar yô. Maa a na hanmô ve injartom i sha iyange jimin, mba ve er tom ahwa kpishi kua mba ve er ihwa i môm tseegh la kpaa cii. Mba ve vande yaren la, mba fe nahan yô, ve gba ijir. Maa orsule la kaa a ve ér: ‘Ashen ne lumun injar i m kaa mer me na ne la gaa? M ngu a ian i nan mbatomov av kwagh u m soo u nan ve gaa? Shin ka vihin we er mo m lu or u iyua yôô?’—Mat. 20:1-15.

² Injakwagh i Yesu ne umbur se aeren a Yehova a i ter kwagh u a ken Bibilo kwa kimbir kimbir la, ka “mlumun u sha mhôôn” na la je la. (Ôr 2 Mbakorinte 6:1.) Mbatomov mba ve yar  ihwa i môm tseegh la, yange ve kuma u a na ve injar i sha iyange jimin ga, kpa orsule la zungwe ve mhôônom sha gbenda u kpilighyol. Orfantakerada ugen ôr kwagh u ishember i “mlumun u sha mhôôn” i i gem ken Ubibilo mbagenev kpishi ér “mhôônom” la, ér: “Inja i ishember ne jighilii yô, ka iyua i i ne u gbilin, shin kwagh u i ne or kpa nan kum sha mi ga shin nan kum u zuan a mi ga yô.”

3, 4. Yehova tese uumace cii mlumun u sha mhôôn na nena, man ka sha ci u nyi?

³ Ruamabera ôr kwagh u “mlumun u sha mhôôn u Aôndo” u a lu iyua i Aôndo a ne se gbilin la. (Ef. 3:7) Yehova na se iyua ne nena, man ka sha ci u nyi? Aluer se mba a aeren a Yehova a soo la vough yô, iyua na la ma i lu mlumun u sha mhôôn ga. Kpa er se fe nahan, se mba fetyô u aren sha mlu u vough la ga. Sha nahan yô, orfankwagh Tor Solomon yange nger ér: “Ma orperapera môm u shin tar u nan eren kwagh u dedoo nan eren isholibo ga, nan ngu ga.” (Orpa. 7:20) Apostoli Paulu kpa lumun a kwagh ne, a kaa ér: “Ior ca ca ve er isholibo nahan kera mba a iengem i Aôndo ga,” shi “injar i isholibo i kimbin yô, ka ku.” (Rom. 3:23; 6:23a) Ka kwagh u se kom u zuan a mi je la.

⁴ Yehova soo se uumace kpishi, nahan a tindi “Wan Na u môm môm la” va kpe sha ci wase. Kwagh ne lu mlumun u sha mhôôn u hemban cii. (Yoh. 3:16) Paulu nger kwagh u Yesu kaa ér: “Ka sha ci u ican i kuugh la man i cir Un iengem iyol kua icivir kpaa ye, sha u Una kav mlu u kuugh sha ci u ior cii, sha mhôônom ma Aôndo.” (Heb. 2:9) Sha mimi yô, “iyua i sha mlumun u sha mhôôn u Aôndo yô, ka uma u tsôron ken Kristu Yesu Ter wase.”—Rom. 6:23b.

5, 6. Ka nyi ka i er shighe u se de ser (a) isholibo i hemen se? (b) mlumun u sha mhôôn a hemen se?

⁵ Er nan ve uumace ve ye dyako i isholibo i i ne se cii se lu kpen laa? Bibilo pase ér: “Ka sha tindi u peren u or môm [Adam] la man ku u tem tor” sha ônov mba Adam ye. (Rom. 5:12, 14, 17) Nahan kpa, kwagh gema er doo yô, se fatyô u vendan ér isholibo i de kera tem tor shin hemen se ga. Aluer se na naagh ku ipaan ku Kristu kura jighjigh yô, se zua a iwasen ken mlumun u sha mhôôn u Yehova la. Nena yô? Bibilo kaa ér: “Ape isholibo i ngee yô mlumun u sha mhôôn hemba ngeen cii. Ka sha u, er isholibo i tema tor sha ku yô, kape mlumun u sha mhôôn di kpaa a̱ tema tor sha perapera u zan ken uma u tsôron sha Yesu Kristu Ter wase” je la.—Rom. 5:20, 21.

⁶ Er se lu mbaasorabo nahan kpa, gba u se de ser isholibo i ya tor sha uma wase ga. Shighe u se er isholibo yô, se sôn Yehova ser a de se kwaghbo. Paulu yange ta Mbakristu icin ér: “Isholibo yô, ia ya tor sha aven ga, gadia ne mba sha ikyev i atindi ga, ka sha ikyev i mlumun u sha mhôôn ne lu ye.” (Rom. 6:14) Nahan yô, ka se de ser mlumun u sha mhôôn la a ya tor sha a vese. Aluer se er nahan yô, ka nyi ia due kere? Paulu pase wener: “Mlumun u sha mhôôn u Aôndo . . . ngu tesen se er se̱ venda mwe u i wa Aôndo ikyo ga la man asaren a taregh kpaa, se̱ zenden tsev tsev man sha jighjigh man sha mciviraôndo kpaa ken tar u ainge ne” yô.—Titu 2:11, 12.

7, 8. Inja i mlumun u sha mhôôn u Yehova a tese se sha “igbenda kposo kposo” la ér nyi? (Nenge foto u a lu sha mhii u ngeren ne la.)

⁷ Apostoli Paulu nger ér: “Er hanma or nan ngohol iyua i sha mlumun u sha  mhôôn nahan yô, eren nen ayol a en tom a mi er mbatomov mba mimi mba sha mlumun u sha mhôôn u Aôndo sha igbenda kposo kposo la nahan.” (1 Pet. 4:10) Inja i kwagh ne ér nyi? Inja na yô, nyityô imeen i se tagher a mi ken uma cii, Yehova una wase se u nôngon a mi. (1 Pet. 1:6) Aôndo una na se hanma kwagh u una wase se se hemba imeen i se tagher a mi la.

⁸ Sha kpôô yô, Yehova ka a tese se mlumun u sha mhôôn na sha igbenda kposo kposo. Apostoli Yohane nger wener: “Ka ken m-iv Na man se cii se ngohol ye, mlumun u sha mhôôn u zan hemen ken mlumun u sha mhôôn” la. (Yoh. 1:16) Igbenda kposo kposo i Yehova a tesen se mlumun u sha mhôôn na la na yô, ka se zua a averen kpishi. Averen shon agen yô ka nyi?

9. Se zua a iwasen sha mlumun u sha mhôôn u Yehova a tese se la nena, man se lu a iwuese sha mi nena?

⁹ Yehova den se kwaghbo. Ka sea er isholibo, kpa sea gema ishima shi sea za hemen u kighir mbamhen asev mba kpeegh mbara yô, Yehova a de se asorabo ase sha ci u mlumun u sha mhôôn na la. (Ôr 1 Yohane 1:8, 9.) Gba u se de mhôônom ma Aôndo mara ma a iv se a iwuese ken ishima, nahan ma a mgbegha se u wuese un. Shighe u Paulu lu ngeren Mbakristu mba i shighe ve mkurem a na imôngo washika la, a kaa wener: “[Yehova] yima se A due a vese ken tahav mbu imev kera A nyôr a vese ken tartor u Wan Na u doon ishima. Ka ken a Na man se lu a mpaa ye, ka mde u asorabo je la.” (Kol. 1:13, 14) Yehova de se asorabo ase, nahan kwagh la bugh se gbenda u zuan a averen a dedoo kpishi.

10. Ka mlu u nyi se hingir u lun ker sha ci u mlumun u sha mhôôn u Aôndo laa?

¹⁰ Se fatyô u yan ikyar a Aôndo shi lun ken bem vea na.  Er yange i mar se ken isholibo yô, se hingir mbaihyomov mba Aôndo. Paulu yange lumun a kwagh ne, a kaa wener: “I hime se a Aôndo sha ku u Wan Na zum u se lu mbaihyomov la” je. (Rom. 5:10) Er i him se a Yehova yô, kwagh ne wase se u lun ken bem vea na. Paulu tôô kwagh ne kar sha mlumun u sha mhôôn u Yehova la, a kaa ér: “Er i ne se [anmgbianev mba Kristu] ishô sha jighjigh u nan yô, se mba bem bem a Aôndo sha Ter wase Yesu Kristu. Ka sha a Na kpaa man se zough a ian i nyôron sha jighjigh u nan ken mlumun u sha mhôôn u se til sha mi ne ye.” (Rom. 5:1, 2) Kwagh ne ka iveren i kpilighyol!

11. Mba i shigh ve mkurem la, mba van a mba ve lu “iyôngo igen” la, ken perapera nena?

¹¹ Se hingir mbaperapera.  Sha marami wase je, se cii se mba mbaperapera ga. Kpa profeti Daniel yange tsengapasen ér ken ayange a masejime ne, asande a mba i shighe ve mkurem, “mba ve lu a kwaghfan” la, vea ‘gema ior kpishi vea hingir mbaperapera.’ (Ôr Daniel 12:3.) Tom u pasen kwagh man u tesen ior u ve lu eren la na yô, ve va a mba ve lu “iyôngo igen” la, ve va hingir u lun mbaperapera sha ishigh ki Yehova. (Yoh. 10:16) Nahan kpa, ve fatyô u eren kwagh ne sha ci u mlumun u sha mhôôn u Yehova la. Paulu yange pase ér i na “ve ishô iyua sha mlumun u sha mhôôn Na, sha mpaa u a lu ken Kristu Yesu la.”—Rom. 3:23, 24.

12. Msen gba zua a mlumun u sha mhôôn u Yehova la nena?

¹² Se fatyô u kporom ikyua a ikyônough ki torough ki Aôndo la ken msen. Yehova na se ian i kporom ikyua a ikyônough nagh ki torough ki ki lu sha la ken msen sha ci u mlumun na u sha mhôôn la. Jighilii yô, Paulu yila ikyônough ki torough ki Yehova la ér, “ikyônough ki torough ki mhôôn” shi a  kaa a vese ér se kporom ikyua a ki a “vangertiôr.” (Heb. 4:16a) Yehova na se ian i eren kwagh ne sha ikyev i Wan na. Bibilo kaa ér, “ken a Na yô, se mba a vangertiôr man ian i nyôron gbar gbar sha jighjigh u se ne Un la.” (Ef. 3:12) Sha mimi yô, ian i kporom ikyua a Yehova ken msen gbar gbar la, ka ian i kpilighyol i Aôndo a tese se mlumun u sha mhôôn na yô.

13. Mlumun u sha mhôôn una “wase se sha shighe vough” nena?

¹³ Se fatyô u zuan a iwasen sha shighe vough.  Paulu taver se ishima ér se kporom ikyua a Yehova ken msen gbar gbar, “sha u sé ngohol mhôônom ma zungwen man shi i̱ lumun se sha mhôôn, i̱ wase se sha shighe vough” yô. (Heb. 4:16b) Hanma shighe u se tagher a imeen shin mtaver ken uma yô, se fatyô u zamber a Yehova ser a zungwe se mhôônom shi a wase se. Er se kum u a zungwe se mhôônom ga nahan kpa, ka a ungwa mbamsen asev, ashighe kpishi yô, ka i lu sha ikyev i Mbakristu mba se civir un a ve imôngo la. Ka nahan ve “se fatyô u kaan vangertiôr ser: Ter ka Orwasen mo, me kera cia ga, ka nyi je or á ereme?”—Heb. 13:6.

14. Mlumun u sha mhôôn u Yehova la ka a wase asema a ase nena?

¹⁴ Se fatyô u zuan a msurshima ken asema ase. Iveren i vesen i ka se zua a mi sha ci u mlumun u sha mhôôn u Yehova la yô, ka msurshima u ka se zua a mi shighe u se ur tsung la. (Ps. 51:17) Paulu yange nger Mbakristu mba ken Tesalonika mba i lu tôvon ve a ican la washika, kaa ér: “Ter wase Yesu Kristu iyol Na man Ter wase Aôndo u se doo Un ishima man A ne se msurshima u tsôron man shi ishimaverenkeghen i dedoo sha mlumun u sha mhôôn la, A̱ sur ne asema, A̱ taver a.” (2 Tes. 2:16, 17) Er se fe ser Yehova ngu nengen sha a vese doo doo sha ci u mhôônom nam ma a lu a mi sha a vese kpishi la yô, kwagh ne ka a na se msurshima kpen kpen!

15. Mlumun u sha mhôôn u Aôndo la na yô, se mba a ishimaverenkeghen i nyi?

¹⁵ Se mba a ishimaverenkeghen i va zuan a uma u tsôron.  Se mba mbaasorabo, nahan a Yehova shio yô, se mba a ishimaverenkeghen ga. (Ôr Pasalmi 49:7, 8.) Kpa Yehova na se ishimaverenkeghen i doon tsung. Yesu yange tôndo zwa a mbadondon un ér: “Ishima i Terem ka i ne: Hanma or u nan nenge a Wan, shi nan ne Un jighjigh yô, nana̱ zua a uma u tsôron.” (Yoh. 6:40) Mimi yô, ishimaverenkeghen i zuan a uma u tsôron la, ka gbenda u doon tsung u Aôndo a tese se mlumun u sha mhôôn na yô. Paulu u yange lu a iwuese sha kwagh ne la, kaa ér: “Mlumun u sha mhôôn u Aôndo va ande ve, a va a myom sha ci u ior cii.”—Titu 2:11.

16. Sha ayange a mbaapostoli la, Mbakristu mbagenev gema mlumun u sha mhôôn u Aôndo la hingir ve laasen u eren nyi?

¹⁶ Er mlumun u sha mhôôn u Yehova la a ve se a averen kpishi nahan kpa, gba u se nenge ser sea er nyi je kpa Yehova una lumun a mi ga. Sha ayange a Mbaapostoli la, Mbakristu mbagenev nôngo ér vea ‘gema mlumun u sha mhôôn u Aôndo la a hingir ve ijimba i eren.’ (Yuda 4) Mbakristu mba yange ve civir Aôndo sha mimi ga ne, hen ér hanma kwa u ve er isholibo cii, Yehova una de ve. Kwagh u hemban vihin je yô, ve lu nôngon ér vea mee anmgbianev mbagenev vea nyôr a ve ken ieren ve i vihin tsung ne. Nyian je kpa, hanma or u nan er imba kwagh la cii yô, nan “laha Jijingi u mhôôn” la.—Heb. 10:29.

17. Peteru yange wa Mbakristu nyi kwagha?

¹⁷ Nyian kpa, Satan tsugh Mbakristu mbagenev, nahan ve hingir u henen ér vea er asorabo nan nan kpa, Aôndo una zungwe ve mhôônom. Kpa er Yehova a kegh iyol u den mbaasorabo mba ve gem ishima la kwaghbo ve nahan kpa, a soo ér se nôngo sha afatyô wase cii se palegh mbamhen mba bov. Yange mgbegha Peteru nger ér: “Ne mbadoon mo ishima, er ne vande fan kwagh ne nahan yô, kuran nen i̱ de kera kôron ne i̱ urugh ne sha mtsum u mbalumun atindi ga la er né gba sha mtil wen la ga yô. Kpa seer vesen nen sha mlumun u sha mhôôn man sha mfe u ne fe Yesu Kristu Ter wase man Oryiman wase la.”—2 Pet. 3:17, 18.

18. Ka ityom i nyi i gbe u se eren, sha ci u mlumun u sha mhôôn u Yehova a tese se laa?

¹⁸ Se mba a iwuese sha mlumun u sha mhôôn u Yehova a tese se la. Sha nahan yô, doo u se er tom a uiyua asev sha u nan Yehova icivir shi wasen mbagenev. Ka kwagh u i gbe u se er sha ci u Yehova man ve je la. Paulu kaa ér: “Se mba a uiyua kposo kposo sha inja i mlumun u sha mhôôn u i ne se la, . . . or u i ne nan tom u eren kpaa, nana̱ eren u je; or u i ne nan tom u tesen kpaa, nana̱ tesen je; or u i ne nan u wan kwagh yô, nana̱ waan kwagh; . . . or u nan zungu mhôônom kpaa nana̱ zungwen saan saan je.” (Rom. 12:6-8) Mlumun u sha mhôôn u Yehova a tese se la na yô, gba u hanma shighe se eren tom u pasen kwagh la shi se tesen mbagenev Bibilo shi se taver Mbakristu mbagenev asema shi se deen hanma or u nan hii se cii kwaghbo.

19. Ka tom wase u nyi se lu timen sha mi ken ngeren u dondon laa??

¹⁹ Er se lu a iwuese sha dooshima u Aôndo a tese kpishi la yô, gba u kwagh la una mgbegha se se nôngo kpoghuloo se “pase Loho u Dedoo u sha mhôônom ma Aôndo” la. (Aer. 20:24) Se lu timen sha tom ne zulee ken ngeren u dondon la