“IOR mbagenev ka ve tômon a tôm ér i mee ve, sha ci u imeen ka kwagh u doon ve.” Nahan kpa, mbagenev nenge ér imeen ka orihyom ve u a gbe uwer ga, u i hange ve tsung u hemban un yô. We u nenge imeen nena? Shighe u ú tagher a imeen yô, u hendan a i shin u de wer i hemba u wa?

Jighilii yô, ka hanma imeen cii i nyôron a or ken zayol u vesen ga. U tesen ikyav yô, u ya bisikii môm tseegh kpa, u kpe ga. Kpa aluer u gba ken imeen, er imeen i ka i na or er idya la nahan yô, kwagh la una va u a ican kpishi. Bibilo ta icin ér: “Or u nan er idya . . . yô, nan kav kwagh je ga, or u nan er nahan la, ka uma u nan nan lu timin ye.”—Anzaakaa 6:32, 33.

Aluer u tagher a imeen i eren idya kpoo nahan, u er nena? Bibilo na mlumun ér: “Ishima i Aôndo yô, ka i ne, ka mtsegh wen; nyagh nen idya. Hanma or ker a ven nana̱ fa er nana er kwase u nan iyol i nan sha icighanmlu man ikyo i wan kpaa” yô. (1 Mbatesalonika 4:3, 4) U er nan ve u lu a ishima i eren kwagh ne? Nenge igbenda itiar i ia wase u yô.

Aluer se mba kenger ufoto mba ijimbagh yô, a hemba saren se u eren idya cii. Yesu ta icin sha kwagh u isharen i ka i iv se ken ishima sha kwagh u se kenger la, ér: “Hanma or u nana kenger kwase sha u nana tôm un yô, nan er idya a na ken ishima je ve.” A ôr injakwagh igen í taver se ishima ér: “Aluer ishe you i ken iyan ia na u anzughul yô, dugh i, ta kera.” (Mateu 5:28, 29) Yesu lu kaan ér nyi? Saa se nôngo tsung se de u nengen ufoto mba ijimbagh ve se kôrcio u hendan a imeen ye.

 Ikyav i tesen: Tôô wer or ngu keren inyeregh maa ashe gber u sha usu la jinge. A doo ú u kenger sha usu la gbemee? Ei, a doo u ga! U kura ashe ou, u tôô a sha fele, gayô u yisa a. Kape aluer u nenge or ngu idyelegh, shin u nenge a foto u ijimbagh ken takerada shin sha Intanet shin televishen jinge kpa, u  gema ashe ou kera fese je la. Kura mhen wou sha er una vihi ga yô. Orgen u yange kwagh u ufoto mba ijimbagh ya tor ken a na yô, mba yer un ér Juan, a kaa ér: “Ashighe kpishi ka mea nenge a kwase u doonashe yô, m soo u hiden sôron kenger nan. Sha nahan yô, ka m kighir iyol yam ve m tôô ashe kera ye. Shi ka m kaa ken ishima mer: “Er msen! Gba u ú er msen hegen kpee je!’ Ka mea eren msen je maa, isharen la i bee.”—Mateu 6:9, 13; 1 Mbakorinte 10:13.

Shi hen sha kwagh u orjighjigh Yobu kpaa. Yange kaa ér: “M ya ikyur a ashe am; nahan á er nan man me kenger sha iniunkwasa?” (Yobu 31:1) Er nan u kange ishima er Yobu nahan ga?

Kar eren kwagh ne: Aluer u nenge a foto u ijimbagh jinge yô, gema ashe ou kera fese. Er msen er orngeren Bibilo ugen yange er nahan, ér: “Gemam ashe kera sha u kenger gbilinkwagh.”—Pasalmi 119:37.

Er se cii se lu vough ga yô, alaghga ashighe agen se nôngo a isharen i bo. Bibilo kaa ér: “Hanma or ka i mee nan zum u asaren a nan iyol i nan ka a urugh nan a hôn nan la. Zum u isharen ka i jile iyol kera yô, i gema i mar isholibo.” (Yakobu 1:14, 15) U er nan ve u palegh imba mlu u vihin seer a seer, u ka i taver u duen ker sha laa?

Shighe u isharen i bo i mough u ken ishima yô, umbur wer u fatyô u tsuan kwagh u ú er a isharen la yô. Hendan a isharen la. Dugh i ken ishima you kera. Venda u zeren henen sha akaa a ijimbagh gbem la. Orgen mba yer un ér Trôi. Yange nenge ufoto mba ijimbagh sha Intanet gbem hingir ikye na. A kaa ér, “Yange m nôngo kpoghuloo mer me hemba henen sha akaa a injaa, sha er me dugh mbamhen mbabov ken ishima yam sha yô. Yange yinam ga cii. Ashighe kpishi m fatyô ga. Kpa tegh tegh tsô, m va fa u kôôm mhen wam.” Kwase ugen u i yer un ér Esa yô, yange nôngo a imeen i eren idya shighe u lu hian a hia la. A kaa ér: “Yange mea eren akaa kpishi shi mea eren msen yô, kwagh la a wasem u kighir mbamhen mbabov.”

 Kar eren kwagh ne: Aluer mbamhen mbabov ya tor ken a we yô, de u henen sha kwagh ve fese, shi er msen. Venda mbamhen mbabov sha u henen “sha hanma kwagh u mimi, man hanma kwagh u a kom icivir, man hanma kwagh u perapera man hanma kwagh u wang, man hanma kwagh u doon ishima, man hanma kwagh u a doo u ungwan kpaa. Aluer kwagh u hemban lun a inja una lu man kwagh una kuma iwuese yô, ver . . . ishima sha akaa ne.”—Mbafilipi 4:8.

Zum u se lu a isharen shi se tagher a imeen shi ian i gbe yô, se fatyô u gban ken kwaghbo fese je. (Anzaakaa 7:6-23) U er nan ve u palegh u gban ken kwaghbo?

Bibilo wa se kwagh ér: “Orfankwagh ka nan nenge a kwaghbo, nan yer, kpa mbalanenkwagh yô, ka ve kar, ve za ya ican.” (Anzaakaa 22:3) Sha nahan yô, kura ieren you. Ver ishima sha akaa a aa na zayol a due la, nahan palegh a. (Anzaakaa 7:25) Orgen u i yer un ér Filipe, u yange kwagh u ufoto mba ijimbagh ya tor ken a na kpa va de yô, kaa ér: “M ver kômputa u tsombor wase hen ijiir i hanma or nana fatyô u nengen a mi yô, shi m wa kwagh u yangen ufoto man ilyoho i dang u duen sha kômputa la. Shi m ze sha Intanet shighe u ior ve lu her tseegh.” Trôi u se vande ôron kwagh na la kpa kaa ér: “M nengen ufiim mba ijimbagh ga, shi m palegh ior mba lamen alam a dang cii. M soo u eren kwagh u una nam zayol ga.”

Kar eren kwagh ne: Tôv sha mimi fa mbamyen ou, nahan palegh akaa a aa za a we hen ape imeen i lu la.—Mateu 6:13.

Aluer u nôngo sha afatyô wou cii kpa u fatyô u hendan a imeen ga di ye? De yen ishima, deen u nôngon ga. Bibilo kaa ér: “Orperapera ka nan gba kwa taankaruhar kpa nan mough” sha. (Anzaakaa 24:16) Ter wase u sha la taver se ishima ér se “mough” sha. U lumun iwasen na i sha dooshima la kpa? Aluer u lumun i yô, mayange de gbe uwer u eren msen ga. Timen ken Mkaanem ma Aôndo, nahan jighjigh u nan wou a̱ seer taver. Sue iniôngon you i hendan a imeen la sha u zan mbamkombo mba Mbakristu. Ityendezwa i Aôndo ne i taver we ishima. A kaa ér: “M taver we, shi M wasen we.”—Yesaia 41:10.

Kodi, u se er kwagh na sha mhii u ngeren ne la kaa ér: “Yange m nôngo kwagh kpoghuloo ve m de u nengen ufoto mba ijimbagh ye. Ashighe kpishi yange m hide m nenge ve, kpa sha iwasen i Aôndo yô, m va de u nengen ve kpum kpum.” Dilan, u un kpa se ter mkaanem nam sha mhii u ngeren ne la kaa ér: “Shi cuku yange ma m er idya vea wankwase u se eren tom imôngo la. Kpa m venda a na inyigh i môm mer, ‘Ei!’ Imo you i ken ishima ka ia lu wang nahan i saan we iyol kpen kpen. Kwagh u hemban cii yô, m fa, kwagh u m er la doo Yehova a mo.”

We kpa aluer u tile dông, u hendan a imeen yô, fa wer a doo Aôndo a we!—Anzaakaa 27:11.