1, 2. Худайың адамзат бабатдакы ниетини Патышалыгы аркалы амала ашырҗакдыгына иманымызы нәме беркидер ве нәме үчин? (Макаланың башындакы сурата середиң).

БИЗ, Ехованың Шаятлары дүнйәдәки кынчылыкларың әхлисини диңе Худайың Патышалыгының айырҗакдыгы барада ыхласлы вагыз эдйәрис. Биз Патышалыгың, хакыкатдан-да, бардыгына ве онуң Худайың ниетлерини амала ашырҗакдыгына йүрекден ынанярысмы? Худайың Патышалыгына нәме үчин берк ынанып билерис? (Евр. 11:1).

² Ехова адамзат бабатдакы ниетини Месихи Патышалык аркалы амала ашырар. Бу Патышалык Ехованың хөкүмдарлык этмек хукугы эсасында дикелдилди. Ехова Патышалыгында кимиң патыша болҗакдыгыны, оңа кимлериң көмек этҗекдигини ве оларың нәмәниң үстүнден хөкүм сүрҗекдигини аян этмек үчин бирнәче әхт баглашды. Бу әхтлери, ягны шертнамалары Ехова ве онуң Оглы Иса Месих баглашды. Биз шол әхтлер барада ойлансак, Худайың ниетлериниң нәдип амала ашҗакдыгына ве Патышалыга нәме үчин бил баглап боляндыгына хас говы дүшүнерис (Эфеслилер 2:12-ни окаң).

3. Биз шу ве индики макалада нәмә середерис?

 ³ Мукаддес Язгыларда Иса Месихиң хөкүмдарлыгы астындакы Патышалык билен багланышыклы шу алты эсасы әхт барада айдыляр: 1) Ыбрайым пыгамбер билен баглашылан әхт; 2) Канун әхти; 3) Давут патыша билен баглашылан әхт; 4) Мелкиседек ялы руханы үчин баглашылан әхт; 5) тәзе әхт; 6) Патышалык әхти. Гелиң, бу әхтлериң хер бириниң Патышалык ве Худайың ер хем-де адамзат бабатдакы ниетиниң амала ашмагы билен нәхили багланышыгының бардыгыны билелиң (« Худай ниетини нәдип амала ашырар?» диен чарчува середиң).

4. Гелип чыкыш китабына гөрә, Ехованың адамлар бабатда нәхили ислеги барды?

⁴ Ехова адамлар үчин овадан Ери ярадансоң, өз кешбине гөрә ынсан ярадып, оларың ер йүзүни Җеннете өвүрмегини ве догры адамлардан долдурмагыны хем-де ягшы-яманы сайгарма агаҗындан иймезлигини иследи (Гел. чык. 1:26, 28; 2:16, 17). Худайың ер ве адамзат бабатдакы ниетиниң амала ашмагы үчин, диңе шол үч зат герекди. Ынсан ярадылансоң, Худайың соңкы ики ислеги хем ерине етсе, онуң ниети долы амала ашарды. Онда нәме үчин әхт баглашмалы болды?

5, 6. а) Шейтан нәдип Худайың ниетине гаршы чыкды? б) Ехова Эрем багында Шейтаның атан төхметине нәхили җогап берди?

⁵ Шейтан Иблис Худая ве онуң ниетине гаршы питне турузды. Ол адамлары Худая гулак асдырмаҗак болуп, Хов энәни ягшы ве яманы сайгарма агаҗындан иймәге итерди (Гел. чык. 3:1—5; Ылх. 12:9). Шейдип, ол Ярадыҗысы Худайың хөкүмдарлык этмәге хаклыдыгыны шүбхә гойды. Соңра ол адамларың Худая өз бәхбиди үчин сежде эдйәндиклерини айдып, төхмет атды (Эйюп 1:9—11; 2:4, 5).

⁶ Ехова Шейтаның Эрем багында атан бу төхметине нәхили җогап берди? Элбетде, Ехова питнечилери ёк эдип билерди. Йөне Худайың ер йүзүни Адам ата билен Хов энәниң неслинден долдурмак ниети амала ашмазды. Шол себәпли Ехова питнечилери деррев җезаландырман, Эрем багындакы ваданы берип, ваҗып пыгамберлик этди. Бу Ехованың ер ве адамзат бабатдакы ниетиниң җикме-җик ерине етҗекдигини гөркезйәр (Гелип чыкыш 3:15-и окаң) *.

7. Эрем багындакы вада йылан ве онуң несли барада нәмәни аян эдйәр?

⁷ Ехова Эрем багындакы вадасы аркалы йылана, ягны Шейтана ве онуң неслини аңладян әхли тарапдарларына хөкүм чыкарды. Олар Худайың хөкүмдарлыгына гаршы чыкдылар. Аллатагала гөкдәки аялың несли аркалы питнечилери ёк этҗекдигини айтды. Ехова Эрем багындакы вада аркалы диңе Шейтаны ве онуң етирйән зыяныны айырҗакдыгыны айтман, эйсем, олары нәдип ёк этҗекдигини хем аян этди.

8. Биз аял ве онуң несли барада нәмәни билйәрис?

⁸ Аялың несли ким болмалыды? Ол рухы шахсыет болмалыды. Нәме үчин? Себәби бу несил гөзе гөрүнмейән рухы шахсыет Шейтаны «ёгалдар» (Евр. 2:14). Несли догурҗак аял хем гөни маныдакы аялы аңлатмаярды. Ехованың Эрем багындакы берен вадасындан соң, йыланың несли гитдигиче көпелйәрди. Эмма аялың ве  онуң неслиниң кимдиги такмынан дөрт мүң йыллап сыр болуп галды. Шол дөвүрде Ехова неслиң кимдигини ве Шейтаның адамзада етирен зыяныны нәдип айырҗакдыгыны аян этмек үчин бирнәче әхт баглашды.

9. Худай Ыбрайым пыгамбер билен нәхили әхт баглашды ве ол хачан гүйҗе гирди?

⁹ Шейтана хөкүм чыкарыланына такмынан ики мүң йыл геченден соң, Ехова Ыбрайым пыгамбере Месопотамияның Ур шәхериндәки өйүни гоюп, Кенгана гөчмеги табшыряр (Рес. иш. 7:2, 3). Ехова оңа шейле дийди: «Өз юрдуңы, ковумдашларыңы ве атаң хоҗалыгыны ташла-да, Мениң саңа гөркезҗек үлкәме гит. Сенден бейик бир миллет ярадып, Мен сени ялкарын, Сени беленде гөтерерин... Сени ялканы ялкарын, Сени нәлетләни-де нәлетләрин; Ер йүзүндәки әхли миллетлер Сенден пата аларлар» (Гел. чык. 12:1—3). Худайың берен бу вадасына Ыбрайым пыгамбер билен баглашылан әхт дийилйәр. Биз Ехованың бу әхти Ыбрайым билен хачан баглашандыгыны анык билмейәрис. Эмма шол әхтиң б. э. өң 1943-нҗи йылда 75 яшлы Ыбрайым пыгамбер Харандан чыкып, Евфрат дерясындан геченде, гүйҗе гирендигини билйәрис.

10. a) Ыбрайым пыгамбер Худайың вадаларына иманының беркдигини нәдип гөркезди? б) Ехова аялың несли барада нәхили җикме-җикликлери кем-кемден аян этди?

¹⁰ Ехова Ыбрайым пыгамбере берен вадасыны бирнәче гезек гайталап, кәбир җикме-җикликлерини дүшүндирди (Гел. чык. 13:15—17; 17:1—8, 16). Ыбрайым пыгамбер оглуны гурбан этмәге тайын болуп, Худайың берен вадасына иманының беркдигини гөркезди. Шонда Ехова берен вадасыны берҗай этҗекдигини айдып, онуң билен баглашан әхтини беркитди (Гелип чыкыш 22:15—18; Еврейлер  11:17, 18-нҗи аятлары окаң) *. Б. э. өң 1943-нҗи йылдан башлап, Ехова аялың несли барада ваҗып җикме-җикликлери кем-кемден аян этди. Несил Ыбрайымың неслинден болуп, онуң саны көп болмалыды, ондан патышалар дөремелиди, ол әхли душманлары ёк эдип, көп адамлара берекет бермелиди.

11, 12. Мукаддес Язгыларда Ыбрайым билен баглашылан әхтиң улы мөчберде ерине етҗекдиги барада нәме айдыляр ве бу бизиң үчин нәмәни аңладяр?

¹¹ Ыбрайымың несиллери вада эдилен дияра гиренлеринде, Ыбрайым билен баглашылан әхт гөни маныда ерине етди. Эмма Мукаддес Язгылара гөрә, бу әхт рухы маныда хем ерине етмелиди (Гал. 4:22—25). Павлус ресул шол әхтиң улы мөчберде ерине етишини дүшүндирип, Ыбрайымың неслиниң эсасы агзасының Иса Месихдигини ве шол несле 144 мүң месх эдилен месихчилериң хем дегишлидигини айтды (Гал. 3:16, 29; Ылх. 5:9, 10; 14:1, 4). Эрем багындакы вадада агзалян аял болса, Худайың гөкдәки гурамасыны аңладяр. Ол вепалы рухы шахсыетлерден ыбарат болуп, оңа «ёкаркы Иерусалим» дийилйәр (Гал. 4:26, 31). Ыбрайым билен баглашылан әхте гөрә, аялың несли бүтин адамзада бол берекетлер бермелиди.

¹² Ыбрайым билен баглашылан әхт Худайың Патышалыгының хөкман дикелдилҗекдигини, патышасының кимдигини ве онуң билен кимлериң хөкүм сүрҗекдигини аян эдйәр (Евр. 6:13—18). Бу әхт нәче вагтлап гүйчде галар? Гелип чыкыш 17:7-де оңа «эбедилик әхт» дийилйәр. Ол әхт Месихи Патышалык Худайың душманларыны ёк эдип, ер йүзүндәки әхли адамлара берекет берйәнчә гүйчде галар (1 Кор. 15:23—26). Шонда ер йүзүнде яшаҗак адамларың әхлиси эбеди берекетлери аларлар. Ыбрайым пыгамбер билен баглашылан әхт Ехованың ер йүзүни догры адамлардан долдурмак барадакы ниетини амала ашырмак ислейәндигини гөркезйәр (Гел. чык. 1:28).

13, 14. Давут билен баглашылан әхт нәмәни тассыклаяр?

¹³ Эрем багындакы вада ве Ыбрайым билен баглашылан әхт Ехованың хөкүмдарлыгының хемише догры кадаларына лайык гелйәндигини гөркезйәр. Ехова Месихи Патышалыгы хем догры кадалары эсасында дикелтди (Зеб. 89:14). Вагтың гечмеги билен, Патышалыгың хөкүмдарлары небисҗеңлик билен хөкүм сүрерми ве бу Патышалыгы ёк этмели болармы? Мунуң хич хачан бейле болмаҗакдыгыны башга бир әхт тассыклаяр.

¹⁴ Гелиң, Ехованың гадымы Ысрайылың патышасы Давут билен әхт баглашанда нәмәни вада берендигине середелиң (2 Шамувел 7:12, 16-нҗы аятлары окаң) *. Давут Иерусалимде хөкүм сүрйәркә, Ехова онуң билен әхт баглашып, Месихиң онуң неслинден болҗакдыгыны вада берди (Лука 1:30—33). Шейдип, Ехова Месихиң  несил шеҗересини аян этди. Худай Давудың бу неслиниң Месихи Патышалыкда Патыша болмага ыгтыярының бардыгыны айтды (Эзек. 21:25—27). Давудың тагты эбеди дурар, себәби онуң несли Иса эбедидир ве онуң «тагты Гүн кимин болар» (Зеб. 89:34—37). Хава, Иса Месих хич хачан небисҗең болмаз ве Худайың Патышалыгы эбеди дурар!

15—17. Мелкиседек ялы руханы үчин баглашылан әхте гөрә, несил ене-де нәхили гуллугы ерине етирмелиди ве нәме үчин?

¹⁵ Ыбрайым ве Давут билен багланышылан әхт аялың неслиниң Патыша болҗакдыгыны тассыклаяр. Эмма бүтин адамзадың долы берекет алмагы үчин, несил диңе Патыша болман, эйсем, руханы хем болмалыды. Себәби адамларың гүнәден долы азат болуп, Ехованың гөкдәки ве ердәки вепалы гуллукчыларындан ыбарат машгаласына гошулмагы үчин, диңе руханы гурбан берип билйәрди. Ехова Мелкиседек ялы руханы үчин әхт баглашып, неслиң руханы эдип белленилҗекдигини әшгәр этди.

¹⁶ Ехова Иса билен әхт баглашҗакдыгыны Давут патыша аркалы аян этди. Бу әхтиң эсасы шу ики максады барды: Ехова душманларыны аяк астына салянча, Иса Худайың «сагында отурмалыды» ве «Мелкиседек дүзгүни боюнча... мыдамлык руханы» болмалыды (Зебур 110:1, 2, 4-нҗи аятлары окаң). Иса нәме үчин «Мелкиседек дүзгүни боюнча» руханы болмалыды? Себәби Ыбрайымың несиллери вада эдилен дияра гирмәнкә, Салемиң патышасы Мелкиседек «бейик Худайың руханысы» болуп хызмат эдипди (Евр. 7:1—3). Оны Ехованың өзи белләпди. Төврат, Зебур ве Пыгамберлер язгыларында диңе Мелкиседегиң хем патыша, хем руханы боландыгы барада айдыляр. Мелкиседекден өң я-да соң хич кимиң шейле гуллугы ерине етирмәндиги үчин, оңа «хемишелик руханы» дийилйәр.

¹⁷ Ехова Иса билен әхт баглашып, оны руханы эдип белледи. Иса «Мелкиседек дүзгүни боюнча... хемишелик руханы» болмалыды (Евр. 5:4—6). Бу Ехованың адамзат ве ер бабатдакы ниетини амала ашырмак үчин Месихи Патышалыгы уланҗакдыгыны аян эдйәр.

18, 19. a) Биз Патышалык билен багланышыклы нәхили әхтлере серетдик? б) Индики макалада нәме барада гүррүң эдерис?

¹⁸ Биз Ехованың баглашан әхтлерине середип, оларың хер бириниң Месихи Патышалык билен нәхили багланышыгының бардыгыны ве Патышалыгың шол әхтлере эсасланяндыгыны билдик. Эрем багындакы вада Ехованың ер ве адамзат бабатдакы ниетини амала ашырмак үчин аялың неслини уланҗакдыгыны гөркезйәр. Ыбрайым пыгамбер билен баглашылан әхт шол неслиң Патышалыкда хөкүм сүрҗек Иса Месихи ве месх эдилен месихчилери аңладяндыгыны аян эдйәр.

¹⁹ Давут патыша билен баглашылан әхт болса, Месихиң несил шеҗересини әшгәр эдип, Исаның ериң үстүнден эбеди хөкүм сүрмәге ыгтыярының бардыгыны тассыклаяр. Мелкиседек ялы руханы үчин баглашылан әхт аялың неслиниң руханы болуп хем гуллук этҗекдигине гүвә гечйәр. Элбетде, адамлара кәмиллиге етмәге диңе Иса көмек этмез. Онуң билен патыша хем руханы болуп гуллук этмек үчин башга-да месх эдиленлер бар. Олар ниреден алнар? Бу барада индики макалада гүррүң эдерис.