Kumbi mweyumoza mwaŵanthu mamiliyoni wo akwaskika ndi kusintha kwa nyengu? Kusintha kwa nyengu kuchitika munthowa zinandi. Kanandi vimphepu vanthazi vichitiska kuti maji ngazazi munyanja, ngasapaliyi pamwenga kunanga vinthu vinyaki. Vuwa ya nthazi ukongwa yingachitiska kuti charu chilindimuki ndipuso malimphezi ngangachitiska kuti motu ubuki. Chilala, kotcha ndipuso kuzizira ukongwa vingachitiska kuti vinthu vinandi vinangiki.

 Muvigaŵa vinandi pacharu chosi, kusintha kwa nyengu kuchitiska kuti masoka ngachilengedu ngachitikengi pafupipafupi ukongwa kuphara kali. Wupu unyaki ungulemba kuti: “Chiŵerengeru cha ŵanthu wo akwaskika ndi masoka nga chilengedu, chikwerekwere. Ve viyo, chifukwa chakuti, kuchitika chimphepu, chilala ndipuso maji ngasapaliya ukongwa. Venivi vichitiska kuti ŵanthu anandi afwi, anyaki asuzgiki kusaniya vakukhumbika paumoyu ndipuso nyumba za ŵanthu mamiliyoni nganandi zinangika chaka chechosi.”—International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies.

 Asani venivi vachitika, ŵanthu anandi asuzgika mwakuliŵavu kweniso maŵanaŵanu. Yiwu asuzgika chifukwa chakuti chuma chawu ndi nyumba zawu vituŵa kuti zanangika pamwenga munthu yo atimuyanja watayika.

 Asani musuzgika ndi kusintha kwa nyengu, Bayibolu lingakuwovyani kuti mumalani ndi suzgu yeniyi. Lipembuzga, lipaska chilindizga ndipuso ulongozgi wazeru wo ungawovya ŵanthu anandi wo akwaskika ndi kusintha kwa nyengu ko kuchitiska masoka. (Aroma 15:4) Limuka so mafumbu ngo ŵanthu anandi atijifumba, nge ngakuti: Ntchifukwa wuli Chiuta wazomereza kuti venivi vichitikengi? Kumbi watindilanga?

 Bayibolu lisambiza kuti ndi Chiuta cha yo wachitiska kuti ŵanthu asuzgikengi. Lititisimikiziya kuti “Chiuta wayeseka cha ndi vinthu viheni ndipu iyu mweneku wayesa munthu weyosi cha ndi vinthu viheni.” (Yakobe 1:13) Venivi ving’anamuwa kuti ndiyu cha yo wachitiska kuti nyengu yisinthi viyo mazuŵa nganu.

 Bayibolu likamba nyengu yo Chiuta wangugwiriskiya ntchitu nthazi za muchilengedu pakulanga ŵanthu aheni. Kweni vakuchitika ivi, venga vakupambana ndi mo nyengu yisinthiya mazuŵa nganu. Kusintha kwa nyengu kutuza waka mwamabuchibuchi waka ndikunanga ŵanthu amampha ndi aheni. Mwakupambana ndi venivi, nkhani za mu Bayibolu zilongo kuti nyengu zosi Chiuta wavikiliyanga ŵanthu ambula kunanga, waŵatcheŵesanga dankha wechendazisi masoka kweniso wakonkhoskanga chifukwa chaki. Mwakuyeruzgiyapu, Chiuta wangukonkhoska chifukwa cho wazisanga Chigumula mu nyengu yaku Nowa, wangutcheŵeska ŵanthu wechendazisi chigumula ndipuso wanguvikiliya Nowa ndi banja laki.—Genezesi 6:13; 2 Peturo 2:5.

 Kuti muziŵi vifukwa vinyaki vo tikambiya kuti masoka ngachilengedu ntchilangu chakutuliya kwaku Chiuta cha, ŵerengani nkhani yakuti: “Kumbi Bayibolu Likambanji Vakukwaskana ndi Masoka Ngachilengedu?”

 Bayibolu likamba kuti Yehova a Chiuta waphwere ndipuso kuchitiya lisungu ŵanthu wo akwaskika. Wonani mavesi ngakupembuzga yanga.

•   Yesaya 63:9: “Pa nyengu yosi yo yiwu asuzgikanga [Chiuta] nayu wasuzgikanga.”

   Vo lemba ili ling’anamuwa: Yehova wakwaskika ukongwa asani wawona ŵanthu asuzgika.

•   1 Peturo 5:7: “Iyu watikuŵanaŵaniyani.”

   Vo lemba ili ling’anamuwa: Yehova wafipiya mtima umoyu winu.

 Chifukwa chakuti Yehova waphwere kweniso kuchitiya lisungu ŵanthu, venivi vitimuchitiska kuti wachitepu kanthu. Iyu watiŵapembuzga kuziya mu Bayibolu ndipuso chilindizga chamampha chakukwaskana ndi munthazi mo mwazamuŵavi kusintha kwa nyengu ko kuchitiska masoka.—2 Akorinto 1:3, 4.

 Bayibolu likamba kuti Yehova wakhumba “kuti vinthu vizikuyendiyeni umampha kunthazi kweniso kuti muje ndi chilindizga chamampha.” (Yeremiya 29:11) Chilatu chaki ntchakuti ŵanthu azikondwi ndi umoyu mu paradayisu pacharu chapasi. Yiwu azamuwopa cha kuti kusintha kwa nyengu kungaŵazisiya masuzgu.—Genezesi 1:28; 2:15; Yesaya 32:18.

 Chiuta wazamugwiriskiya ntchitu Ufumu waki wo ndi boma la kuchanya ndipu lazamulongozgeka ndi Yesu yo ndi fumu, pakufiska vinthu vamunthazi. (Mateyu 6:10) Yesu we ndi zeru ndipuso nthazi zakutondekesa masoka ngachilengedu. Pa nyengu yo Yesu wenga pacharu chapasi wangulongo kuti we ndi nthazi zakulamuliya chilengedu. (Mariko 4:37-41) Iyu wazamulamuliya mwazeru ndipuso wazamuvwisanga vinthu, wazamusambizga ŵanthu mo angavikiliya chilengedu ndipuso kuchita vinthu mwakukoliyana ndi chilengedu. (Yesaya 11:2) Mwakulongozgeka ndi Yesu, ŵanthu azamusuzgikapu so cha ndi masoka ngachilengedu.

 Mungajifumba kuti: ‘Kumbi ndi zukwanji po Yesu wazamugwiriskiya ntchitu nthazi zaki kuti wamalisi kusintha kwa nyengu?’ Kuti muziŵi kwamuka kwa fumbu ili, ŵerengani nkhani yakuti: “Kumbi Ufumu Waku Chiuta Uyambengi Zukwanji Kulamuliya Charu Chapasi?”

 Ulongozgi wa mu Bayibolu ungakuwovyani asani masoka nga chilengedu ngechendachitiki, ngachitika ndipuso ngamala kuchitika.

•   Masoka ngechendachitiki: Nozgekiyani kuchita vinthu mwaliŵiliŵi.

   Vo Bayibolu likamba: “Munthu wakuchenje wawona soka ndipu wabisama, Kweni munthu wambula kuziŵa vinandi walutiriya ndipu wakumana ndi masuzgu.”—Nthanthi 22:3.

   Vo lemba ili ling’anamuwa: Muziŵiyengi limu masoka ngo ngangakwaska chigaŵa chinu ndi chilatu chakuti muzichitengi vinthu mwaliŵiliŵi ndipuso kuti muzivikiliyi banja linu.

   Vo vikuchitikiyapu anyaki: Tamara wa ku California, U.S.A wangukamba kuti: “Pazuŵa lo tinguthaŵa motu, tingunozgeke limu. Tenga ndi vikwama vakunyamuwa asani pachitika vamabuchibuchi. Tenga ndi munkhwala. Tenga ndi vakuvwala. Ŵanthu wosi anguza po isi tenga ndipu tatondekanga kuŵanaŵana umampha. Kweni tenga ndi chechosi cho takhumbikiyanga ndipu ndiwonga ukongwa chifukwa cha venivi!”

•   Asani masoka ngachitika: Muŵanaŵaniyengi vinthu vakukhumbika ukongwa.

   Vo Bayibolu likamba: “Chinanga munthu wangaŵa ndi vinthu vinandi, umoyu waki utuliya mu vinthu vo we navu cha.”—Luka 12:15.

   Vo lemba ili ling’anamuwa: Umoyu ngwakukhumbika ukongwa kuphara chuma.

   Vo vikuchitikiyapu anyaki: Leslie wa ku Philippines wangukamba kuti: “Po Chimphepu cha Lawin b chingunangiya limu nyumba yidu, ndaziŵanga cha cho ndakhumbikanga kuchita. Kweni chinthu chimoza cho ndinguchita kwenga kupemphera kwaku Yehova Chiuta. Ndinguziŵa kuti tataya waka katundu, umoyu widu cha.”

•   Asani masoka ngamala kuchitika: Muŵanaŵaniyengi vinthu vakukwaskana ndi msanawale ndipu mungafipiyanga mtima va mawa cha.

   Vo Bayibolu likamba: “Lekani kufipiya mtima va mawa, chifukwa lamawa le ndi vakufipiska mtima vaki.”—Mateyu 6:34.

   Vo lemba ili ling’anamuwa: Mungafipiyanga mtima ukongwa masuzgu ngo ngazamuchitika munthazi cha.

   Vo vikuchitikiyapu anyaki: Sally wa ku Florida, U.S.A. wangukamba kuti: “Chimphepu cha Irma chati chachitika, nyumba yangu yinguzaza maji, ndakhumbikanga kusankha vakuchita ndipu ndingusuzgika ukongwa maŵanaŵanu. Ndayesesanga kulondo ulongozgi wa mu Bayibolu wakuti ndilimbanengi ndi masuzgu nga pa zuŵa limoza, ngamazuŵa nganandi cha. Ndinguwona kuti ndi chovyu chaku Yehova, ndingafiska kukunthiyapu kuphara mo ndaŵanaŵaniyanga.”

 Kuti muziŵi fundu zinandi zakovya, ŵerengani nkhani yakuti “Vo Mungachita Asani Kwachitika Ngozi.”