GRAUN INAP ABRUSIM BAGARAP
Ol Bikbus
SAMPELA saientis i tok ol bikbus i olsem lang bilong man we i save mekim na man i stap laip. Bilong wanem? Wankain olsem lang bilong man, ol diwai i save klinim win. Ol i save kisim win kabon daioksait, em dispela win inap bagarapim yumi ol man. Na tu, ol diwai i save givim oksijen, em bikpela hap bilong win yumi save pulim. Inap 80 pesen bilong ol diwai na plaua samting na ol animal i save stap long ol bikbus. Sapos i no gat ol bikbus, yumi no inap stap laip.
Wanem Samting i Painim Ol Bikbus Bilong Yumi?
Long olgeta yia, ol man i save katim planti bilion diwai, planti taim ol i mekim olsem bilong wokim gaden. Klostu long pinis bilong 1940 samting na i kam, bikpela hap bilong ol bikbus long olgeta hap bilong graun i no stap moa.
Taim ol man i bagarapim ol bikbus, ol animal na ol diwai samting i stap long bikbus ol tu i kisim bagarap.
Graun Bilong Yumi—God i Wokim Bilong Stap Oltaim
Long ol ples we ol i bin katim klostu olgeta diwai, ol diwai inap gro gen. I no longtaim i go pinis ol saveman i luksave olsem, ol ples we ol man i bin katim ol diwai, wantu ol nupela diwai i wok long kamap long ol dispela hap na bikbus i kamap gen. Skelim sampela eksampel:
-
Ol i skelim ol ples we ol man i bin katim ol diwai bilong wokim gaden tasol ol i no wokim ol gaden long ol dispela hap. Long wanpela wok painimaut ol i mekim long 2,200 ples we ol i bin katim ol diwai long Not na Sentral na Saut Amerika na long Wes Afrika, ol i kisim save olsem i no winim 10-pela yia yet, ol bikbus inap stat gen long gro long ol dispela hap.
-
Long wanpela wok painimaut ol i kamapim long wanpela Science magasin, ol saveman i ting olsem insait long 100 yia samting, ol dispela bikbus inap kamap wankain gen olsem paslain long ol i bin katim.
-
I no longtaim i go pinis ol saientis long Brasil i skelim ol bikbus we paia i bin kukim na bihain ol diwai yet i gro gen wantaim ol hap we ol man i bin planim gen ol nupela diwai.
-
Nius National Geographic i stori long dispela wok painimaut na i tok: “Ol i amamas long kisim save olsem i no gat wok long planim gen ol nupela diwai long ol hap we paia i bin kukim.” Insait long 5-pela yia tasol, ol dispela hap we ol i no bin planim gen ol nupela diwai, ol diwai “yet i kamap.”
Ol Samting Ol Man i Mekim
Long olgeta hap, ol i mekim ol samting bilong lukautim ol bikbus na long planim gen ol diwai we ol i bin katim. Dispela i mekim na wanpela wokman bilong Yunaitet Nesen i tok, “ol i katim tasol 50 pesen bilong ol bikbus winim bilong bipo we ol i bin katim bikpela hap moa bilong ol bikbus long olgeta hap bilong graun.”
Tasol ol dispela wok ol i mekim i no inap seivim ol bikbus bilong yumi. Wanpela ripot em oganaisesen bilong Global Forest Watch i kamapim i tok, “Insait long ol yia i go, namba bilong ol bikbus em ol man i bagarapim i no go daun.”
Ol kampani i katim nating ol diwai na ol i no kisim tok orait long gavman, na ol i kisim planti bilion dola na dispela pasin gridi bilong ol i as na ol bikbus i bagarap.
Ol lain i wok wantaim bilong lukautim bikbus long rot bilong katim tasol wan wan bikpela diwai na planim ol nupela diwai
Ol Risen Bilong Wetim Ol Gutpela Samting—Tok Baibel i Mekim
“Jehova a God i mekim na olgeta kain diwai i kamap long graun na ol i luk nais na pikinini bilong ol i gutpela long kaikai.”—Stat 2:9.
Krieta bilong olgeta bikbus i wokim ol bikbus na putim ol rot we i helpim ol long gro gen na yumi inap wok yet long kisim helpim long ol. Em i laik lukautim ol bikbus bilong yumi na ol samting em i putim insait long bikbus we i wok gut wantaim long helpim bikbus long stap gut.
Baibel i soim olsem God bai i no inap larim ol man i gat pasin gridi long bagarapim graun bilong yumi na ol samting i gat laip i stap long en. Lukim atikol “God i Tok Promis Olsem Graun Bilong Yumi i No Inap Bagarap” long pes 15.
a Jehova em nem bilong God.—Buk Song 83:18.
