Balık asalağının ürettiği jelatinimsi bir salgı olan hidrojel, uzun süredir bilim insanlarının ilgisini çekiyor. Peki neden? Balık asalağının salgıladığı hidrojelin, “bilinen en yumuşak elastik biyomateryallerden” biri olduğu düşünülüyor.

 Şunu düşünün: Yılan balığına benzeyen balık asalağı deniz yatağında yaşar. Bir düşman onu yemek istediğinde özel salgı bezlerinden bir jel salar. Bu salgı, mukus proteinlerini ve diğer proteinlerin binlerce sayıdaki uzun liflerini içerir. Bu proteinler birleşerek balığın çevresindeki suyu ağdalı bir yapıya dönüştürür. Bunun sonucunda balık asalağına saldırmak isteyen diğer balıkların solungaçları bu salgıyla tıkanır. Bu da onları balığı serbest bırakıp kaçmak zorunda bırakır.

 Balık asalağının hidrojeli çok şaşırtıcı özelliklere sahiptir. Her bir protein lifi, insan saçından yüz kat daha ince ve naylondan on kata kadar daha güçlüdür. Balık asalağı mukus ve liflerden olan karışımı suya saldığında ortaya üç boyutlu eleğe benzer bir yapı çıkar. Bu yapı kendi ağırlığından 26.000 kat fazla ağırlıkta suyu tutabilir. Aslında salgının neredeyse yüzde 100’ü sudan oluşur!

 Bilim insanları balık asalağının hidrojelini taklit etmeyi henüz başaramadı. Bir araştırmacıya göre “bu doğal sistem son derece karmaşık.” Yine de bilim insanları bakterileri kullanarak protein liflerini genetik olarak çoğaltmayı hedefliyor. Amaçları hafif, yırtılmaya dayanıklı, elastik ve doğada çözülebilen bir ürün geliştirmek. Sentetik protein lifleri, tekstil ve tıp alanında sürdürülebilir malzemeler geliştirilmesi için kullanılabilir. Aslına bakılırsa bu hidrojelden sayısız alanda yararlanılabilir.

 Ne dersiniz? Balık asalağının sümüksü salgısının oldukça karmaşık olan bu yapısı evrimle mi oluştu? Yoksa tasarlandı mı?