TASARIM ÜRÜNÜ MÜ?
Denizhıyarının Akıllı Derisi
Denizhıyarları (ya da deniz patlıcanı) deniz yataklarında ve mercan resiflerinde yaşar. Dış yüzeyleri boğumlu, yumru yumru, hatta dikenli olabilir. Bu canlının yüzeyi şaşırtıcı bir hızla değişebilir; sadece dakikalar, hatta saniyeler içinde bir macun kadar yumuşak ya da bir tahta kadar sert hale gelebilir. Bu özelliği sayesinde en dar deliklere bile kıvrılarak girer ve ardından bedenini sertleştirerek diğer deniz canlılarının onu çekerek delikten çıkarmasını imkânsız hale getirir. Denizhıyarının bu özelliğinin sırrı derisinde yatar.
Şunu düşünün: Denizhıyarının derisi yumuşak, orta yumuşaklıkta ve sert olabilir. Bu canlı, derisinin sertliğini değiştirebilmek için derisindeki lifler arasında bağlar oluşturur ya da bu bağları çözer. Bunu, derinin yumuşamasını ya da sertleşmesini sağlayan proteinleri aktive ederek yapar.
Derinin sertleşmesini sağlayan proteinler bağdokudaki lifler arasında küçük bağlar, köprüler oluştururlar ve böylece deri sert hale gelir. Yumuşamayı sağlayan proteinlerse lifler arasındaki bu bağların kopmasına neden olur ve böylece deri yumuşar. Denizhıyarının derisi o kadar yumuşayabilir ki, bu canlı sanki eriyormuş gibi görünür.
Bilim adamları denizhıyarının derisinin adaptasyon yeteneğine sahip malzemeler yapmaya çalışıyor. Onların amaçlarından biri, beyin ameliyatlarında tam doğru noktaya yerleştirilebilecek sertlikte, ama yerleştirildikten sonra yumuşayabilecek elektrotlar üretmek. Onlar bu şekilde vücudun elektrotları reddetme olasılığını azaltabileceklerini düşünüyorlar.
Ne dersiniz? Denizhıyarının akıllı derisi evrimle mi oluştu? Yoksa tasarlandı mı?