Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

XANA XI LO ENDLIWA?

Xikhumba Xa Xipululu Lexi Nga Ni Mitwa Lexi Tswongaka Mati

Xikhumba Xa Xipululu Lexi Nga Ni Mitwa Lexi Tswongaka Mati

XIPULULU lexi nga ni mitwa xa le Australia lexi vitaniwaka Moloch horridus xi kota ku tswonga mati eka hunguva, nkahelo lowu nga kona empfhukeni ni le ka sava ro tsakama. Kutani xi ma yisa enon’wini wa xona leswaku xi ma nwa. Njhani? Xi endla sweswo hi ku pfuniwa hi xikhumba xa xona xo hlamarisa.

Migerho leyi nga eka xikhumba hi yona leyi rhumelaka mati enon’wini wa xihadyana lexi

Xiya: Xikhumba xa xipululu lexi xi ni mahakatimba. Vativi van’wana va sayense va ehleketa leswaku nkahelo kumbe mberha lowu hlengeletaneke eka mahakatimba wu nghena eka xikhumba kutani wu famba hi migerho leyi nga kona exikarhi ka mahakatimba. Migerho leyi hi yona leyi yisaka mati lawa enon’wini.

Kambe, xipululu lexi xi ma tswonga njhani mati ku suka emilengeni, ma hundza emirini ma ya enon’wini? Xana xi ma tswonga njhani mati etindhawini leti tsakamaka hi ku chukucha khwiri ra xona eka tona?

Valavisisi va ha ku tshubula xihundla xa xipululu lexi. Migerho leyi nga eka xikhumba xa xona yi kota ku yisa mati eka migerho yin’wana leyi nga endzeni ka xikhumba. Ndlela leyi migerho leyi yi vumbekeke ha yona yi endla leswaku swi koteka leswaku mati ma khupuka emilengeni ya xona. Xikhumba xa xona xi tirha ku fana ni xiponci.

Janine Benyus, presidente wa Biomimicry Institute u vula leswaku vanjhiniyara va nga tekelela endlelo leri ro tswonga mati leswaku va aka michini leyi kotaka ku tswonga nkahelo emoyeni leswaku yi endla miako yi titimela hi ndlela leyinene ni ku tlhela yi humesa mati yo nwa.

U anakanya yini? Xana xikhumba xa xipululu lexi nga ni mitwa lexi kotaka ku tswonga mati xi lo tiendlekela kumbe xi lo endliwa?