1. (a) Ku humelele yini eka Petro hi nkarhi lowu a ku ri ni xidzedze elwandle ra Galeliya? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.) (b) Ha yini Petro a sungule ku nwela?

SIKU rin’wana nivusiku, muapostola Petro ni vadyondzisiwa van’wana a swi va tikela ku tluta eLwandle ra Galeliya hikwalaho ka xidzedze. Hi xitshuketa, va vone Yesu a ri karhi a famba ehenhla ka mati. Hiloko Petro a huwelela Yesu, a n’wi vutisa loko a ta swi kota ku famba ehenhla ka mati a ya eka yena. Loko Yesu a n’wi byele leswaku a ta, Petro u hume exikepeni kutani a ya eka yena. Kambe a nga si ya kwihi, Petro u sungule ku nwela. Ha yini? Hikuva u langute xidzedze ni magandlati kutani a sungula ku chava. U huwelele a kombela ku pfuniwa kutani hi ku hatlisa Yesu a n’wi khoma, ivi a ku: “Wena wa ripfumelo leritsongo, ha yini u kanakana?”—Matewu 14:24-32.

2. I yini leswi hi nga ta swi kambisisa sweswi?

² A hi kambisiseni swilo swinharhu leswi hi nga swi dyondzaka eka leswi humeleleke Petro malunghana ni ripfumelo: (1) ndlela leyi Petro a a tshemba ha yona eku sunguleni leswaku Yehovha u  ta n’wi pfuna, (2) xivangelo xo va a heleriwe hi ripfumelo ni (3) lexi n’wi pfuneke leswaku a tlhela a va na ripfumelo. Ku kambisisa tinhla leti swi ta hi pfuna ku vona ndlela leyi hi nga ‘yimaka hi tiyile eripfumelweni’ ha yona.—1 Vakorinto 16:13.

3. Ha yini Petro a hume exikepeni naswona i yini lexi hi nga xi endla ku fana na yena?

³ Petro a a ri ni ripfumelo ro tiya. Ha yini hi vula tano? Loko Yesu a n’wi vitanile, Petro u hume exikepeni kutani a sungula ku famba ehenhla ka mati. A a tshemba leswaku matimba ya Xikwembu ma ta endla leswaku a kota ku famba ehenhla ka mati ku fana na Yesu. Hilaha ku fanaka, loko Yesu a vule leswaku hi n’wi landzela, hi tinyiketele eka Yehovha ivi hi khuvuriwa. Ha yini? Hikwalaho ka leswi hi nga ni ripfumelo eka Yehovha ni le ka Yesu ni leswi hi tshembaka leswaku va ta hi pfuna.—Yohane 14:1; hlaya 1 Petro 2:21.

4, 5. Ha yini ripfumelo ku ri nchumu wa risima?

⁴ Ripfumelo i nchumu wa risima. Ripfumelo ra Petro ri endle leswaku a kota ku famba ehenhla ka mati, ku nga nchumu lowu eka munhu a wu vonaka onge a wu nge koteki. Ripfumelo ri nga tlhela ri hi pfuna ku endla swilo leswi nga ha vonakaka onge a swi nge koteki. (Matewu 21:21, 22) Van’wana va hina hi cince mahanyelo ya hina lerova vanhu lava a va hi toloverile, va vona hi cincile. Hi endle mindzulamiso yoleyo hileswi hi rhandzaka Yehovha ni hileswi a hi pfuneke leswaku hi yi endla. (Hlaya Vakolosa 3:5-10.) Ripfumelo ri hi susumetele ku tinyiketela eka Yehovha naswona hi vanghana vakwe, ku nga nchumu lowu a hi nga ta pfuka hi wu endlile handle ko pfuniwa hi yena.—Vaefesa 2:8.

⁵ Ripfumelo ra hina ra hi tiyisa. Hi xikombiso, ri hi pfuna ku lwisana ni minhlaselo ya Diyavulosi, nala wa hina la nga ni matimba. (Vaefesa 6:16) Nakambe leswi hi tshembaka Yehovha, a hi vileli ngopfu loko hi ri ni swiphiqo. Yehovha u hi tshembise leswaku u ta hi nyika leswi hi swi lavaka loko hi ri ni ripfumelo eka yena ni loko hi rhangisa Mfumo wakwe. (Matewu 6:30-34) Xa nkoka swinene, Yehovha u ta hi nyika nyiko leyikulu ya vutomi lebyi nga heriki hikwalaho ka ripfumelo leri hi nga na rona.—Yohane 3:16.

6, 7. (a) Hi nga xi fanisa na yini xidzedze ni magandlati lama chaviseke Petro? (b) Ha yini hi fanele hi swi tiva leswaku ripfumelo ra hina ri nga tsana?

⁶ Loko Petro a ri karhi a famba eLwandle ra Galeliya, u sungule ku chava. Ha yini? Hikwalaho ka xidzedze ni magandlati. Swilo sweswo swi nga ha fanisiwa ni miringo yo tala leyi Vakreste va langutanaka na yona namuntlha. Hambiloko miringo leyi yi tika swinene, hi nga swi kota ku yi tiyisela hi ku pfuniwa hi Yehovha. Kambe tsundzuka leswi humeleleke Petro. Lexi n’wi endleke a nwela a ku nga ri xidzedze ni ku biwa hi magandlati. Ematshan’weni ya sweswo, Bibele yi ri: “Loko a languta xidzedze, a sungula ku chava.” (Matewu 14:30) Petro u tshike ku languta Yesu kutani a anakanyisisa hi xidzedze  lexi a xi ri ni matimba. Sweswo swi endle leswaku ripfumelo rakwe ri sungula ku tsana. Hilaha ku fanaka, loko hi anakanyisisa hi swiphiqo swa hina, hi nga sungula ku kanakana leswaku Yehovha u ta hi pfuna.

⁷ Hi fanele hi swi tiva leswaku ripfumelo ra hina ri nga tsana. Ha yini? Hikuva Bibele yi vula leswaku ku heleriwa hi ripfumelo i “xidyoho lexi hi phasaka hi ku olova.” (Vaheveru 12:1) Ku fana na Petro, loko hi anakanyisisa hi swilo swo biha, ripfumelo ra hina ri nga tsana hi ku hatlisa. Hi nga swi tiva njhani leswaku ripfumelo ra hina ri le khombyeni? Swivutiso leswi landzelaka swi ta hi pfuna leswaku hi tikambisisa.

8. Switshembiso swa Xikwembu swi nga ha tikomba swi nga ha ri swa xiviri ku fana ni le ku sunguleni hi ndlela yihi?

⁸ Xana switshembiso swa Xikwembu swa ha ri swa xiviri eka mina ku fana ni le ku sunguleni? Hi xikombiso, Xikwembu xi tshembise leswaku xi ta herisa misava ya Sathana. Hambiswiritano, xana ku nga humelela yini loko ho heta nkarhi wo tala eka vuhungasi byo hambanahambana lebyi nga kona emisaveni yakwe? Loko ho endla tano, hi nga ha sungula ku kanakana leswaku makumu ma le kusuhi. (Habakuku 2:3) Ehleketa hi xikombiso xin’wana. Yehovha u hi nyike nkutsulo a tlhela a hi tshembisa leswaku u ta hi rivalela swidyoho swa hina. Kambe loko hi tshamela ku anakanyisisa hi swihoxo leswi hi tshameke hi swi endla, hi nga ha sungula ku kanakana leswaku Yehovha hakunene u hi rivalerile. (Mintirho 3:19) Hikwalaho ka sweswo, hi nga ha sungula ku nga ha swi tsakeli ku tirhela Xikwembu kutani hi tshika ku chumayela.

9. I yini leswi nga ha endlekaka loko hi anakanyisisa hi swilo leswi tsakisaka hina ntsena?

⁹ Xana ndza ha tirhela Yehovha hilaha ndzi nga kotaka hakona? Loko hi tikarhatela ku tirhela Yehovha, swi hi pfuna ku anakanyisisa hi ntshembo wa hina wa le nkarhini lowu taka. Hambiswiritano, ku vuriwa yini loko hi sungule ku anakanyisisa hi swilo leswi tsakisaka hina ntsena? Hi xikombiso, hi nga ha amukela ntirho lowu holelaka kambe wu endla leswaku hi nga ha swi koti kahle ku tirhela Yehovha. Sweswo swi nga tsanisa ripfumelo ra hina naswona hi nga sungula ku ‘va ni vulolo,’ hi nga ha tirheli Yehovha hilaha hi nga kotaka hakona.—Vaheveru 6:10-12.

10. Hi swi kombisa njhani leswaku hi ni ripfumelo eka Yehovha loko hi rivalela van’wana?

¹⁰ Xana swa ndzi tikela ku rivalela van’wana? Loko van’wana va hi khunguvanyisa kumbe va hi twisa ku vava, xana ha va hlundzukela kumbe hi tshika ku va vulavurisa? Loko hi endla tano, hi ta va hi anakanyela hina ntsena. Loko hi rivalela van’wana hi kombisa leswaku hi ni ripfumelo eka Yehovha. Njhani? Loko munhu un’wana a hi dyohela, u ni nandzu eka  hina. Loko hina hi dyohela Yehovha, hi ni nandzu eka yena. (Luka 11:4) Hikwalaho loko hi rivalela van’wana, hi tshemba Yehovha. Hi tshemba leswaku u ta katekisa langutelo ra hina naswona mikateko yakwe i ya nkoka swinene ku tlula ku rihisela. Vadyondzisiwa va Yesu va dyondze leswaku va fanele va va ni ripfumelo leswaku va ta kota ku rivalela van’wana. Loko Yesu a va byele leswaku va rivalela ni vanhu lava va dyoheleke ko tala, va n’wi kombele va ku: “Hi nyike ripfumelo leri engetelekeke.”—Luka 17:1-5.

11. I yini lexi nga ha endlaka hi nga dyondzi nchumu eka ndzayo leyi hi nyikiweke yona?

¹¹ Xana ndza khunguvanyeka loko ndzi nyikiwa ndzayo? Languta leswi u nga swi dyondzaka eka ndzayo yoleyo ematshan’weni yo xopaxopa swihoxo kumbe ku tsana ka munhu loyi a ku nyikeke yona. (Swivuriso 19:20) Dyondza ku anakanya hi ndlela leyi Yehovha a anakanyaka ha yona!

12. I yini lexi nga ha vaka xi hoxile loko munhu a tshamela ku sola vanhu lava rhangelaka?

¹² Xana ndzi sola lava rhangelaka evandlheni? Vaisrayele va sole Muxe na Aroni hikwalaho ka leswi va anakanyisiseke hi xiviko xo biha xa tinhlori ta khume. Endzhaku ka sweswo, Yehovha u vutise Muxe a ku: “Xana va ta pfumala ripfumelo eka mina ku fikela rini?” (Tinhlayo 14:2-4, 11) Entiyisweni, Yehovha a a swi tiva leswaku Vaisrayele a va nga n’wi tshembi hikuva va sole Muxe na Aroni, ku nga vavanuna lava a tihlawuleleke vona. Hilaha ku fanaka, loko hi tshamela ku sola vanhu lava Yehovha a va tirhisaka ku rhangela vanhu vakwe namuntlha, leswi swi nga ha kombisa leswaku ripfumelo ra hina eka Xikwembu ri tsanile.

13. Ha yini hi nga fanelanga hi hela matimba loko hi kuma leswaku ripfumelo ra hina ri tsanile?

¹³ Endzhaku ka ku kambisisa swivutiso leswi, u nga heli matimba loko u kuma leswaku ripfumelo ra wena ri tsanile. Tsundzuka leswaku hambi  ku ri muapostola Petro u ve ni ku chava ivi a sungula ku kanakana. Naswona minkarhi yin’wana, Yesu u tshinye vaapostola vakwe hinkwavo hileswi a va ri ni “ripfumelo leritsongo.” (Matewu 16:8) Kambe hi nga dyondza mhaka ya nkoka eka leswi humeleleke Petro. Xiya leswi a swi endleke endzhaku ka loko a sungule ku kanakana ivi a nwela elwandle.

14, 15. (a) Petro u endle yini loko a sungula ku nwela? (b) Hi nga “languta swinene-nene” eka Yesu hi ndlela yihi?

¹⁴ Petro u endle yini loko a sungula ku n’wela? Petro a a swi kota ku hlambela, hikwalaho a a ta va a hlambele a tlhelela exikepeni. (Yohane 21:7) Kambe ha yini a nga tlhelelanga? Hikuva a a swi tiva leswaku a nge swi koti ku tipfuna. U tlhele a languta eka Yesu ivi a amukela mpfuno wakwe. Loko hi xiya leswaku ripfumelo ra hina ri tsanile, hi fanele hi tekelela Petro. Hi nga swi endlisa ku yini sweswo?

¹⁵ Leswi Petro a tlheleke a languta eka Yesu leswaku a n’wi pfuna, na hina hi fanele hi “languta swinene-nene” eka Yesu. (Hlaya Vaheveru 12:2, 3.) Kambe a hi nge swi koti ku n’wi vona hilaha Petro a n’wi voneke hakona. Kutani hi nga “languta swinene-nene” eka Yesu hi ndlela yihi? Hi ku hlaya leswi a swi dyondziseke ni leswi a swi endleke kutani hi n’wi tekelela swinene. Loko hi endla tano, swi ta hi pfuna leswaku hi tiyisa ripfumelo ra hina. A hi kambisiseni tindlela tin’wana leti hi nga tekelelaka Yesu ha tona.

16. Bibele yi nga hi pfuna njhani leswaku hi tiyisa ripfumelo ra hina?

¹⁶ Tiyisa ndlela leyi u tshembaka Bibele ha yona. Yesu a a khorwiseka leswaku Bibele i Rito ra Xikwembu ni leswaku yi hi nyika xitsundzuxo lexinene. (Yohane 17:17) Leswaku hi tekelela Yesu, hi fanele hi hlaya Bibele siku ni siku, hi tlhela hi anakanyisisa hi leswi hi swi dyondzeke. Hi fanele hi tlhela hi lava tinhlamulo ta swivutiso leswi hi nga ha vaka hi ri na swona. Hi xikombiso, xana wa tshemba hakunene leswaku hi hanya emasikwini ya makumu? Tiyisa ndlela leyi u tiyisekaka ha yona leswaku makumu ma tshinele hi ku kambisisa vuprofeta bya le Bibeleni lebyi kombisaka leswaku hi hanya emasikwini ya makumu. Xana u lava ku tiyisa ripfumelo ra wena eka leswi Xikwembu xi hi tshembiseke swona enkarhini lowu taka? Kutani kambisisa vuprofeta bya le Bibeleni lebyi hetisekeke. Xana wa tshemba hakunene leswaku Bibele ya pfuna namuntlha? U nga hlaya mintokoto ya vamakwerhu lava Bibele yi va pfuneke leswaku va hundzula vutomi bya vona byi va lebyinene. * (Vona nhlamuselo ya le hansi.)—1 Vatesalonika 2:13.

17. Ha yini Yesu a kote ku tiyisela miringo yo tika swinene, naswona u nga n’wi tekelela njhani?

¹⁷ Anakanyisisa hi mikateko leyi Yehovha a hi tshembiseke yona. Yesu u anakanyisise hi mikateko ya le nkarhini lowu taka naswona sweswo swi n’wi pfunile leswaku a tiyisela miringo yo tika swinene. (Vaheveru 12:2) A nga rivatiwanga hi swilo swa misava. (Matewu 4:8-10) Hi nga xi tekelela njhani xikombiso xa Yesu? Hi ku anakanyisisa hi switshembiso leswi tsakisaka leswi Yehovha a hi tshembiseke swona. Tianakanye u ri emisaveni leyintshwa. Tsala kumbe u dirowa leswi u nga ta swi endla eParadeyisini. Kumbe u tsala mavito ya vanhu lava u nga ta tsakela ku vulavula na vona loko se va pfuxiwile ni swilo leswi u nga ta tsakela ku va byela swona. Na wena teka switshembiso leswi swa Xikwembu tanihi leswi kongomisiweke eka wena hi ku kongoma.

18. Xikhongelo xi nga ku pfuna njhani leswaku u tiyisa ripfumelo ro wena?

 ¹⁸ Khongelela ku va ni ripfumelo leri engetelekeke. Yesu u dyondzise vadyondzisiwa vakwe leswaku va kombela moya lowo kwetsima eka Yehovha. (Luka 11:9, 13) Loko u ri karhi u kombela moya lowo kwetsima, khongelela ni ku va ni ripfumelo leri engetelekeke. Ripfumelo i yin’wana ya timfanelo ta moya lowo kwetsima. Leswi u swi lavaka u nga swi vula hi ku kongoma loko u ri karhi u khongela. Hi xikombiso, loko u xiya leswaku swa ku tikela ku rivalela van’wana, kombela Yehovha leswaku a tiyisa ripfumelo ra wena a tlhela a ku pfuna leswaku u kota ku va rivalela.

19. Hi nga va hlawula njhani vanghana lavanene?

¹⁹ Hlawula vanghana lava nga ni ripfumelo leri tiyeke. Yesu u hlawule vanghana vakwe lavakulu hi vukheta. Vaapostola lava a va ri vanghana vakwe lavakulu, a va tshembekile naswona a va n’wi yingisa. (Hlaya Yohane 15:14, 15.) Tekelela Yesu naswona u hlawula vanghana va wena hi vukheta. Va fanele va va ni ripfumelo leri tiyeke va tlhela va yingisa Yesu. Vanghana va ntiyiso va vula ntiyiso, hambiloko va fanele va nyika van’wana ndzayo kumbe ku yi amukela.—Swivuriso 27:9.

20. Ku ta humelela yini loko hi pfuna van’wana leswaku va va ni ripfumelo leri tiyeke?

²⁰ Pfuna van’wana leswaku va va ni ripfumelo leri tiyeke. Yesu u pfune vadyondzisiwa vakwe leswaku va tiyisa ripfumelo ra vona hileswi a swi vuleke ni ku swi endla. (Marka 11:20-24) Hi fanele hi tekelela xikombiso xa Yesu. Loko hi endla tano, hi ta tiyisa ripfumelo ra hina ni ra van’wana. (Swivuriso 11:25) U nga va pfuna njhani vanhu va le nsin’wini ya n’wina? Loko u dyondzela van’wana Bibele, kandziyisa vumbhoni bya leswaku Xikwembu xi kona, leswaku xa hi khathalela ni leswaku Bibele i Rito ra Xikwembu. U nga va pfuna njhani vamakwenu leswaku va tshama va ri ni ripfumelo leri tiyeke? Loko u xiya leswaku un’wana u sola vamakwerhu lava rhangelaka, u nga hatliseli ku n’wi papalata. Ringeta ku n’wi pfuna hi vutlhari leswaku a tlhela a tiyisa ripfumelo rakwe. (Yudha 22, 23) Loko wa ha nghena xikolo ivi mudyondzisi wa wena a vulavula hi dyondzo ya ku tihundzukela ka swilo, lwela ripfumelo ra wena hi ku vulavula hi xivindzi hi ntumbuluko. Ndlela leyi mudyondzisi wa wena ni vadyondzikuloni va nga ta angula ha yona yi nga ha ku hlamarisa.

21. I yini leswi Yehovha a swi tshembisaka un’wana ni un’wana wa hina?

²¹ Yehovha na Yesu va pfune Petro leswaku a hlula ku kanakana ni ku chava. Endzhaku ka nkarhi, Petro u vekele van’wana xikombiso lexinene xa ripfumelo. Hilaha ku fanaka, Yehovha u pfuna un’wana ni un’wna wa hina leswaku a yima a tiyile eripfumelweni. (Hlaya 1 Petro 5:9, 10.) Leswaku hi va ni ripfumelo leri tiyeke swi lava hi endla matshalatshala, kambe Yehovha u ta hi katekisa loko hi ma endla.