Ehleketa u endzele etikweni rin’wana ro sungula. Vanhu va kona, mikhuva ya kona, swakudya ni mali ya kona a wu swi tolovelanga. A swi kanakanisi leswaku a wu ta pfilunganyeka.

U nga ha titwa hi ndlela leyi fanaka loko u sungula ku hlaya Bibele. U va u hlaya hi mhaka ya khale leyi yi twalaka yi ri yintshwa eka wena. Kwalaho u hlaya hi vanhu lava vuriwaka Vafilista, hi mikhuva leyi nga tolovelekangiki yo fana ni ku ‘handzuriwa ka nguvu hi le xikarhi,’ kumbe hi swakudya leswi vuriwaka mana ni hi mali leyi u nga yi tiviki yo fana ni drakma. (Eksoda 16:31; Yoxuwa 13:2; 2 Samuwele 3:31; Luka 15:9) Hinkwaswo leswi swi nga ha ku pfilunganya. Ku fana ni loko u endzele etikweni ro karhi, xana a wu nge swi tsakeli loko munhu wo karhi a ku hlamusela swilo leswi?

Loko rungula ro kwetsima ri sungula ku tsariwa hi 1600 B.C.E., vanhu a va pfuniwa leswaku va twisisa matsalwa. Hi xikombiso, Muxe, murhangeri wo sungula etikweni ra Israyele, ‘u hlamusele’ leswi tsariweke.—Deteronoma 1:5.

Vadyondzisi lava fanelekaka va Matsalwa a va ha ri kona endzhaku ka malembe ya kwalomu ka 1 000 lama landzeleke. Hi 455 B.C.E., ntshungu wa Vayuda, ku katsa ni vana vo tala, a va hlengeletanile entsendzeleni emutini wa Yerusalema. Vadyondzisi va Bibele a va ri kwalaho va ri karhi “va hlayela ehenhla ku suka ebukwini [yo kwestima].” Va endle leswi engetelekeke. ‘Va pfune vanhu ku twisisa leswi a swi hlayiwa.’—Nehemiya 8:1-8.

Endzhaku ka malembe ya 500, Yesu Kreste na yena u katsekile eka ntirho lowu fanaka wo dyondzisa. Kahlekahle, vanhu a va n’wi teka a ri mudyondzisi. (Yohane 13:13) A a dyondzisa mintshungu ku katsa ni munhu ha un’we. Eka xiendlakalo xin’wana, u dyondzise ntshungu, dyondzo leyi dumeke leyi vuriwaka Dyondzo ya le Ntshaveni, naswona ‘mintshungu yi hlamarisiwe hi ndlela yakwe yo dyondzisa.’ (Matewu 5:1, 2; 7:28) Hi ximun’wana xa 33 C.E., Yesu u vulavule ni vadyondzisiwa va yena vambirhi lava a va ri endleleni yo ya eYerusalema, a va “pfulela Matsalwa hi ku helela.”—Luka 24:13-15, 27, 32.

Vadyondzisiwa va Yesu na vona a va ri valeteri va Rito ra Xikwembu. Eka xiendlakalo xin’wana, mutirhelamfumo wa le Etiyopiya a a ri eku hlayeni ka rungula ro karhi eMatsalweni. Mudyondzisiwa Filipi u n’wi tshinelerile kutani a n’wi vutisa a ku: “Xana kahle-kahle wa swi tiva leswi u swi hlayaka?” Muetiyopiya loyi u te: “Kunene, xana ndzi nga swi tivisa ku yini, handle ka loko ndzi kongomisiwa hi un’wana?” Ivi Filipi a n’wi hlamusela leswi rungula ra kona ri vulaka swona.—Mintirho 8:27-35.

Ku fana ni vadyondzisi ni valeteri va Bibele va le nkarhini lowu nga hundza, Timbhoni ta Yehovha namuntlha ti le ntirhweni wo dyondzisa Bibele lowu endliwaka ematikweni ya 239 emisaveni hinkwayo. (Matewu 28:19, 20) Vhiki ni vhiki, ti pfuna vanhu vo tlula timiliyoni ta kaye leswaku va twisisa Bibele. Vo tala va vanhu lava pfuniwaka a va ngheni kereke. Lunghiselelo leri ro dyondza Bibele i mahala naswona ri nga khomeriwa ekaya ka wena kumbe endhawini yin’wana leyi u yi tsakelaka. Vanhu van’wana va dyondza hi ku tirhisa foni, vhidiyo, khompyuta kumbe xitirhisiwa xin’wana xa elektroniki.

Hi kombela u vutisa un’wana wa Timbhoni ta Yehovha leswaku u kuma rungula ro tala mayelana ni ndlela leyi u nga vuyeriwaka ha yona eka lunghiselelo leri. U ta kuma leswaku Bibele ya twisiseka naswona yi “pfuna ku dyondzisa, ku tshinya, ku lulamisa swilo, ku laya eku lulameni” leswaku u “faneleka hi ku helela, [u] hlomisiwa hi ku helela eka ntirho wun’wana ni wun’wana lowunene.”—2 Timotiya 3:16, 17.