Swi Vula Yini Ku ‘Xixima Tata Wa Wena Ni Mana Wa Wena’?
Nhlamulo Ya Le Bibeleni
Xileriso xo “xixima tata wa wena ni mana wa wena” xi kumeka eBibeleni. (Eksoda 20:12; Deteronoma 5:16; Matewu 15:4; Vaefesa 6:2, 3) Xi katsa swilo swa mune swa nkoka.
Tsaka hi tatana ni mana wa wena. Loko u tsaka hi leswi tata wa wena ni mana wa wena va ku endlelaka swona u kombisa leswaku wa va xixima hileswi va ku endlelaka swona. (Swivuriso 7:1, 2; 23:26) Bibele yi ku khutaza ku teka vatswari va wena tanihi lava hi faneleke hi tinyungubyisa ha vona.—Swivuriso 17:6.
Yingisa nkongomiso wa vona. Loko wa ha ri ntsongo u xixima tatana ni manana wa wena hikuva vutihlamuleri byebyo va byi nyikiwe hi Xikwembu. Vakolosa 3:20 yi byela vantshwa yi ku: “N’wina vana, yingisani vatswari va n’wina eka xin’wana ni xin’wana, hikuva leswi swa tsakisa swinene eHosini.” Loko Yesu a ha ri tsongo mikarhi hinkwayo a yingisa vatswari vakwe.—Luka 2:51.
Va xixime. (Levhitika 19:3; Vaheveru 12:9) Leswi swi katsa leswi u swi vulaka ni ndlela leyi u swi vulaka ha yona. I ntiyiso leswaku mikarhi yin’wana vatswari van’wana va endla swi tika ku va xixima. Hambiswiritano, vana va nga xixima vatswari va vona hi swiendlo ni mavulavulelo ya vona. (Swivuriso 30:17) Bibele yi vula leswaku loko n’wana a vulavula ni tata wakwe kumbe mana wakwe hi ndlela yo biha i xidyoho lexikulu.—Matewu 15:4.
Va khathalele. Loko vatswari se va kurile va nga ha lava ku khathaleriwa. U nga va xixima hi ku endla leswi u nga swi kotaka leswaku va kuma leswi va swi lavaka. (1 Timotiya 5:4, 8) Hi xikombiso, loko Yesu a nga si fa u endle leswaku mana wakwe a sala a khathaleriwa.—Yohane 19:25-27
Langutelo leri hoxeke hi ku xixima vatswari
Langutelo leri hoxeke: Ku kombisa leswaku u xixima vatswari u fanele u va pfumelela leswaku va lawula vukati bya wena.
Ntiyiso: Bibele yi dyondzisa leswaku vatekani va fanele va rhangisa vukati bya vona ku tlula vuxaka bya byona ni vatswari va vona. Genesa 2:24 yi ri: “Wanuna u ta siya tata wakwe ni mana wakwe naswona u fanele ku namarhela nsati wakwe.” (Matewu 19:4, 5) I ntiyiso leswaku vatekani va nga vuyeriwa loko va yingisa xitsundzuxo xa vatswari va vona. (Swivuriso 23:22) Hambiswiritano, vatekani va nga ha tivekela swipimelo leswaku vatswari va vona va nga ngheneleli ngopfu evukatini bya vona.—Matewu 19:6.
Langutelo leri hoxeke: Vatswari va wena va na vulawuri lebyikulu.
Ntiyiso: Hambileswi Xikwembu xi nyikeke vatswari vulawuri endyangwini, vulawuri bya vanhu hinkwavo byi na swipimelo naswona a byi tluli vulawuri bya Xikwembu. Hi xikombiso, loko huvonkulu yi byela vadyondzisiwa va Yesu leswaku va nga xi yingisi Xikwembu va te: “Hi fanele ku yingisa Xikwembu tanihi mufumi ku tlula vanhu.” (Mintirho 5:27-29) Hilaha ku fanaka vana va yingisa vatswari va vona “evun’weni ni Hosi,” ntsena loko swilo swa kona swi nga lwisani ni milawu ya Xikwembu.—Vaefesa 6:1.
Langutelo leri hoxeke: Ku xixima vatswari swi katsa ku va u landzela vukhongeri bya vona.
Ntiyiso: Bibele yi hi khutaza leswaku hi kambisisa leswi hi swi dyondzaka ku vona loko swi ri ntiyiso. (Mintirho 17:11; 1 Yohane 4:1) Munhu loyi a endlaka sweswo a nga ha hlawula vukhongeri lebyi hambanaka ni bya vatswari vakwe. Bibele yi boxa malandza man’wana ya Xikwembu lama nga landzelangiki vukhongeri bya vatswari va vona ku nga Abrahama, Rhuti na muapostola Pawulo.— Yoxuwa 24:2, 14, 15; Rhuti 1:15, 16; Vagalatiya 1:14-16, 22-24.
Langutelo leri hoxeke: Leswaku u kombisa ku xixima vatswari va wena u fanele u katseka eka mindhavuko ya vona yo tanihi ku phahla va kokwana.
Ntiyiso: Bibele yi ri: “U fanele ku gandzela Yehovha Xikwembu xa wena, naswona u fanele ku endlela yena ntsena ntirho wo kwetsima.” (Luka 4:8)Munhu loyi a gandzelaka vafi u hlundzukisa Xikwembu.
Ku engetela kwalaho Bibele yi dyondzisa leswaku “lava feke, a va tivi nchumu nikatsongo.” A va swi voni leswi va endleriwaka swona naswona a va nge swi koti ku vavisa kumbe ku pfuna vafi.—Eklesiasta 9:5, 10; Esaya 8:19.