1 Mathemba 22:1-53

  • Yehoshafati wakolerana na Ahabu (1-12)

  • Mikaya wachima kuti Ahabu wamuthereskeka (13-28)

    • Mzimu ukuti wamumupusika Ahabu (21, 22)

  • Ahabu wakomekera ku Ramoti-giliyadi (29-40)

  • Yehoshafati wakuwusa Yuda (41-50)

  • Ahaziya, themba la Israyeli (51-53)

22  Pakaŵavya nkhondo pakati pa Siriya na Israyeli vyaka vitatu.  Mu chaka chachitatu, Yehoshafati+ themba la Yuda wakaluta kwa themba la Israyeli.+  Ndipo themba la Israyeli likati ku ŵateŵeti ŵake: “Kasi mukumanya kuti Ramoti-giliyadi+ ngwithu? Kweni ise tikuchedwa kuwupoka kwa themba la Siriya.”  Penepapo themba likati kwa Yehoshafati: “Kasi ulutenge nane kukarwa pa Ramoti-giliyadi?” Yehoshafati wakati kwa themba la Israyeli: “Ine nili nga ndiwe. Ŵanthu ŵane ŵali nga mbanthu ŵako. Mahachi ghane ghali nga ni mahachi ghako.”+  Kweni Yehoshafati wakati kwa themba la Israyeli: “Fumba dankha,+ timanye mazgu gha Yehova.”+  Ntheura themba la Israyeli likawunganya ntchimi pamoza, ŵanalume pafupifupi 400, likati kwa iwo: “Kasi nilute kukarwa na Ramoti-giliyadi, panji nileke waka?” Iwo ŵakati: “Lutani, ndipo Yehova wamupelekenge mu woko la themba.”  Kweni Yehoshafati wakati: “Kasi kuno kulije ntchimi yinyake ya Yehova? Tiyeni tifumbeso kwizira mwa iyo.”+  Penepapo themba la Israyeli likati kwa Yehoshafati: “Pali munthu yumoza uyo tingafumbirako kwa Yehova.+ Kweni ine nkhumutinkha,+ chifukwa wakunichimira viwemi yayi kweni viheni pera.+ Ni Mikaya mwana wa Imula.” Yehoshafati wakati: “Themba lingayowoyanga nthena chara.”  Penepapo themba la Israyeli likachema wantchito, likati: “Luta ukamutore Mikaya mwana wa Imula mwaluŵiro.”+ 10  Themba la Israyeli na Yehoshafati themba la Yuda ŵakakhala waliyose pa chitengo chake, ŵakavwara malaya ghachifumu, ŵakakhala pa malo ghakupwanthira mbuto pa mulyango wa chipata cha Samariya. Ntchimi zose zikachimanga pamaso pawo.+ 11  Penepapo Zedekiya mwana wa Kenana wakajipangira masengwe ghachisulo, wakati: “Yehova wakuti: ‘Na masengwe agha mugwazenge* Ŵasiriya m’paka muŵamare.’” 12  Ntchimi zinyake zose zikachimanga mwakuyana waka, zikatenge: “Lutani ku Ramoti-giliyadi ndipo vyamumwenderani makora. Yehova wamupelekenge mu woko la themba.” 13  Ntheura thenga ilo likaluta kukachema Mikaya, likati kwa iyo: “Wona, mazgu gha ntchimi zose ngamoza ndipo ngawemi kwa themba. Nawe mazgu ghako ghakaŵe nga ni mazgu ghawo, ukayowoye viwemi.”+ 14  Kweni Mikaya wakati: “Nadi pano Yehova wamoyo, chose icho Yehova waniphalira ndicho namuyowoya.” 15  Wakiza kwa themba, ndipo themba likamufumba kuti: “Mikaya, kasi tilute kukarwa nkhondo na Ramoti-giliyadi, panji tileke waka?” Nyengo yeneyiyo, iyo wakati: “Lutani, ndipo vyamumwenderani makora. Yehova wamupelekenge mu woko la themba.” 16  Penepapo themba likati: “Kasi nikulapizgenge kalinga kuti uniphalirenge unenesko pera mu zina la Yehova?” 17  Mikaya wakati: “Nkhuwona Ŵaisrayeli wose ŵambininika pa mapiri+ nga ni mberere zambura muliska. Yehova wakati: ‘Aŵa ŵalije mulongozgi. Waliyose wawelere ku nyumba yake mu mtende.’” 18  Themba la Israyeli likati kwa Yehoshafati: “Asi nangukuphalira, ‘Wakunichimira viwemi yayi, kweni viheni pera’?”+ 19  Mikaya wakati: “Ntheura pulikani mazgu gha Yehova: Nkhawona Yehova wakhala pa chitengo chake+ ndipo mawumba ghose ghakuchanya ghakimilira pafupi nayo, ku woko lake lamalyero na kumazere.+ 20  Ndipo Yehova wakati: ‘Kasi ni njani wangakapusika Ahabu, mwakuti wakwelere ku Ramoti-giliyadi na kukafwira kwenekuko?’ Uyu wakayowoyanga ichi ndipo munyake wakayowoyanga chinyake. 21  Penepapo mzimu*+ ukiza na kwimilira pamaso pa Yehova, ukati: ‘Ine ningakamupusika Ahabu.’ Yehova wakati kwa iwo: ‘Wamumupusika wuli?’ 22  Mzimu ukati: ‘Nilutenge na kuzgoka mzimu wakupusika mu mulomo wa ntchimi zake zose.’+ Chiuta wakati: ‘Wamumupusika nadi, nakuti vyamukwendera. Luta ukachite ntheura.’ 23  Sono Yehova waŵika mzimu wakupusika mu mulomo wa ntchimi zako zose izi.+ Kweni Yehova wapharazga soka pa iwe.”+ 24  Zedekiya mwana wa Kenana wakasendelera kwa Mikaya na kumutimba pa thama, wakati: “Kasi mzimu wa Yehova wajumpha nkhu kufumako kwa ine na kuyowoya nawe?”+ 25  Mikaya wakati: “Wona, uzamuwona uko wajumpha pa zuŵa ilo uzamunjilira mu chipinda chamukati kuti ukabisame.” 26  Ndipo themba la Israyeli likati: “Mutorani Mikaya na kumupeleka kwa Amoni mulongozgi wa msumba na kwa Yowashi mwana wa themba. 27  Mukaŵaphalire kuti: ‘Themba likuti: “Muŵikani munganya uyu mu gadi,+ mumupengeko chingwa chichoko waka na maji ghachoko waka m’paka niwelere mu mtende.”’” 28  Mikaya wakati: “Usange mwawelera mu mtende, mbwenu Yehova wandayowoye nane.”+ Wakatiso: “Manyani ichi, imwe mwaŵanthu mose.” 29  Ntheura themba la Israyeli na Yehoshafati themba la Yuda ŵakakwelera ku Ramoti-giliyadi.+ 30  Themba la Israyeli likati kwa Yehoshafati: “Nijibisenge, na kunjira mu nkhondo, kweni iwe uvware vyakuvwara vyachifumu.” Ntheura themba la Israyeli likajibisa+ na kunjira mu nkhondo. 31  Themba la Siriya likalangura ŵalongozgi ŵake ŵa ŵapamagileta 32 kuti:+ “Mungakarwanga na waliyose chara, kwali ni mukuru panji muchoko, kweni themba la Israyeli pera.” 32  Ŵalongozgi ŵa ŵapamagileta ŵakati ŵamuwona Yehoshafati ŵakati: “Uyu ndiyo themba la Israyeli.” Ntheura ŵakawelera na kwamba kurwa nayo. Yehoshafati wakamba kulira kupempha wovwiri. 33  Ŵalongozgi ŵa ŵapamagileta ŵakati ŵawona kuti wakaŵa themba la Israyeli chara ŵakawelera mwaluŵiro, ŵakaleka kumulondezga. 34  Kweni mwanalume munyake wakakweŵa uta wake na kuponya chiponyeponye,* wakalasa themba la Israyeli mukati mu chakuvwara chake chachisulo. Themba likati kwa wakwendeska gileta lake: “Welera, uniwuskemo mu nkhondo,* chifukwa napwetekeka chomene.”+ 35  Nkhondo yikanunkha zuŵa lose lira ndipo ŵakachita kulikolelera themba mu gileta kulazgana na Ŵasiriya. Ndopa izo zikafumanga pa chilonda zikati waka nyete mu gileta lankhondo, ndipo namise themba likafwa.+ 36  Dazi likati lanjira, ntchemerezgo yikapulikikwa mu msasa mose kuti: “Waliyose wawelere mu msumba wake. Waliyose ku charu chake!”+ 37  Ntheura themba likafwa ndipo ŵakiza nalo ku Samariya. Ŵakalisunga mu Samariya. 38  Apo ŵakasukanga gileta pafupi na chiziŵa cha Samariya, ntcheŵe zikamyanga ndopa zake ndipo mahule ghakagezanga penepara,* kuyana na mazgu agho Yehova wakayowoya.+ 39  Mdauko unyake wose wa Ahabu, vyose ivyo wakachita kweniso nyumba za mino gha zovu+ izo wakazenga, misumba yose iyo wakazenga, asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa mu nyengo za mathemba gha Israyeli? 40  Paumaliro Ahabu wakagona na ŵasekuru ŵake.+ Mwana wake Ahaziya+ wakaŵa themba mu malo ghake. 41  Yehoshafati+ mwana wa Asa wakaŵa themba la Yuda mu chaka chachinayi cha Ahabu themba la Israyeli. 42  Yehoshafati wakaŵa themba wali na vyaka 35, ndipo wakawusa vyaka 25 mu Yerusalemu. Zina la anyina likaŵa Azuba mwana wa Shilihi. 43  Wakenda mu nthowa zose za Asa+ wiske. Wakapatukamo chara, wakachita icho ntchakwenelera pamaso pa Yehova.+ Kweni wakawuskapo chara malo ghapachanya ndipo ŵanthu ŵakalutilira kupeleka sembe na kusunkhizga vyakununkhira pa malo ghapachanya.+ 44  Yehoshafati wakaŵa pamtende na themba la Israyeli.+ 45  Mdauko unyake wose wa Yehoshafati, nkhongono zake, na umo wakalweranga nkhondo, asi vili kulembeka mu buku la mdauko wa mu nyengo za mathemba gha Yuda? 46  Wakafumiskamoso mu charu mahule ghose ghanalume gha pa tempile+ agho ghakasidika mu mazuŵa gha Asa wiske.+ 47  Mu Edomu+ mukaŵavya themba. Wachiŵiri kwa themba ndiyo wakawusanga, kukolerapo waka.+ 48  Yehoshafati wakapangaso ngalaŵa za Tarishishi* kuti zilute ku Ofiri kukatora golide.+ Kweni ngalaŵa zikafikako chara chifukwa zikabwangasukira pa Eziyoni-geberi.+ 49  Penepapo Ahaziya mwana wa Ahabu wakati kwa Yehoshafati: “Zomerezga kuti ŵateŵeti ŵane ŵalute na ŵateŵeti ŵako mu ngalaŵa,” kweni Yehoshafati wakakana. 50  Yehoshafati wakagona na ŵasekuru ŵake,+ wakasungika pamoza na ŵasekuru ŵake mu Msumba wa Davide sekuru wake. Mwana wake Yehoramu+ wakaŵa themba mu malo ghake. 51  Ahaziya+ mwana wa Ahabu wakaŵa themba la Israyeli mu Samariya mu chaka cha 17 cha Yehoshafati themba la Yuda, ndipo wakawusa Israyeli vyaka viŵiri. 52  Wakachita viheni pamaso pa Yehova, wakenda mu nthowa za awiske+ na anyina,+ na mu nthowa za Yerobowamu mwana wa Nebati, uyo wakanangiska Israyeli.+ 53  Wakalutilira kuteŵetera Baala+ na kumusindamira, wakakwiyiska Yehova Chiuta wa Israyeli+ umo wiske wakachitira.

Mazgu Ghamusi

Panji kuti, “muwiskenge.”
Panji kuti, “mungelo.”
Mazgu gheneko, “msasa.”
Panji kuti, “kwambura kumanya.”
Pangayowoyekaso kuti, “ntcheŵe zikamyanga ndopa zake pa chiziŵa icho mahule ghakagezangapo.”