Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

CIPATURO 6

Wovwirani Muwukirano Winu Kuti Wakure Makora

Wovwirani Muwukirano Winu Kuti Wakure Makora

1, 2. Kasi ni masuzgo na vitumbiko wuli ivyo uwukirano ukwiziska?

 KUŴA na muwukirano mu mbumba nkhwakupambana comene na kuŵa na mwana wa vilimika vinkhondi panji khumi. Vilimika vya uwukirano vikuŵa na masuzgo ghake na ghake, kweniso vingiziska cimwemwe na vitumbiko. Umo wakacitira Yosefe, Davide, Yosiya na Timote, vikulongora kuti ŵawukirano ŵangacita vinthu mwamahara na kuŵa paubwezi na Yehova. (Genesis 37:2-11; 1 Samuel 16:11-13; 2 Mathemba 22:3-7; Milimo 16:1, 2) Ndimo ŵakucitira ŵawukirano ŵanandi mazuŵa ghano. Mwambura kukayika namwe mukumanya ŵawukirano ŵanyake awo ŵakucita nthena.

2 Nangauli vili nthena, ŵanyake ŵakusuzgika comene para ŵafika vilimika vya uwukirano. Ŵawukirano ŵakuŵa na nyengo ziheni na ziwemi wuwo. Ŵawukirano wose ŵakutemwa kucita vinthu umo ŵakukhumbira, nakuti nyengo zinyake ŵangakondwa yayi para ŵapapi ŵawo ŵakuŵakanizga vinthu vinyake. Ndipouli, ŵawukirano ŵakumanya vinthu vinandi yayi nakuti ŵakukhumbikwira wovwiri kufuma ku ŵapapi ŵawo. Mbunenesko kuti vilimika vya uwukirano vingaŵa vyakunozga, kweniso vingaŵa vyakusuzga ku ŵapapi na ŵawukirano wuwo. Kasi ŵawukirano ŵangawovwirika wuli pa nyengo iyi?

3. Kasi ŵapapi ŵangawovwira wuli muwukirano kuti ŵaŵe na munthazi muwemi?

3 Ŵapapi awo ŵakulondezga ulongozgi wa mu Baibolo, ŵakusambizga mwana wawo muwukirano umo wangacitira kuti watonde viyezgo mwakuti wazakaŵe munthu wamahara. Mu vyaru vyose, ŵapapi na ŵawukirano awo ŵakulondezga fundo za mu Baibolo ŵakutumbikika pa ivyo ŵakucita.—Salmo 119:1.

KUDUMBISKANA MWAKUFWATUKA NDIPOSO MWAUNENESKO

4. Cifukwa wuli kudumbiskana nkhwakukhumbikwa comene para ŵana ŵafika vilimika vya uwukirano?

4 “Kwambura wupu vinthu kuti vikwenda makora cara,” likuyowoya ntheura Baibolo. (Zintharika 15:22) Usange kudumbiskana kukaŵa kwakukhumbikwa apo ŵana ŵakaŵa ŵacoko, ipo nkhwakukhumbikwa comene para ŵafika vilimika vya uwukirano. Vili nthena cifukwa cakuti pa nyengo iyi ŵawukirano ŵakumalira nyengo yinandi ku sukulu panji kuseŵera na ŵanyawo. Usange mukuleka kudumbiskana mwakufwatuka ndiposo mwaunenesko, ŵawukirano ŵangaŵa nga ni ŵalendo mu mbumba. Antheura, kasi tingacita wuli kuti tidumbiskanenge nawo mwakufwatuka?

5. Kasi ŵawukirano ŵakuciskika wuli kuti ŵadumbiskanenge na ŵapapi ŵawo?

5 Ŵawukirano na ŵapapi ŵakwenera kucitapo kanthu pa nkhani iyi. Mbunenesko kuti cingaŵa cinonono kuti ŵawukirano ŵadumbiskanenge na ŵapapi ŵawo nga umo ŵakacitiranga apo ŵakaŵa ŵana. Ndipouli, kumbukirani kuti ‘kwambura fundo za vinjeru ŵanthu ŵakuwa, kweni mu unandi wa mawupu [ŵalongozgi] muli mphonokwa.’ (Zintharika 11:14) Fundo iyi yikukhwaska waliyose, ŵalara na ŵawukirano wuwo. Ŵawukirano awo ŵakukumbukira fundo iyi, ŵakumanya kuti ŵakukhumbikwira ulongozgi wamahara, cifukwa cakuti ŵakukumana na masuzgo ghanandi comene kupambana na nyengo za kumasinda. Ŵakwenera kumanya kuti ŵapapi ŵawo ŵacikhristu mbakwenelera kuŵalongozga. Vili nthena cifukwa cakuti iwo ŵakumanya vinandi ndiposo ŵalongora kuti ŵakuŵatemwa kwa vilimika vinandi. Mwantheura, ŵawukirano ŵamahara ŵazamukana yayi ulongozgi wa ŵapapi ŵawo.

6. Kasi ŵapapi ŵavinjeru ndiposo ŵacitemwa ŵakwenera kucitaci kuti ŵadumbiskanenge na ŵana ŵawo?

6 Kudumbiskana mwakufwatuka kukung’anamura kuti ŵapapi ŵalimbikirenge kupatura nyengo para mwana wawo muwukirano wakukhumba kudumbiskana nawo. Usange ndimwe mupapi, woneseskani kuti muli ŵakufwatuka kudumbiskana nayo. Nchipusu yayi kucita ntheura, cifukwa Baibolo likuyowoya kuti pali “nyengo ya kukhala cete, na nyengo ya kuyowoya.” (Mupharazgi 3:7) Para mwana winu wakukhumba kumuphalirani kanthu, nyengo zinyake yingaŵa nyengo yakuti mukhale cete. Mutepanji wakumuphalirani pa nyengo iyo mukucitira sambiro linu, kupumura, panji ya kuvakaca. Nangauli vingaŵa nthena, usange mwana winu wakukhumba kuyowoya namwe, yezgani kutegherezga na kuzakacita vinthu ivyo mwakhumbanga pa nyengo yinyake. Cifukwa para mulekenge kumupa mwaŵi, wanganyanyara. Kumbukirani umo Yesu wakacitiranga. Zuŵa linyake, wakapatura nyengo yakuti wapumure. Kweni apo ŵanthu ŵakiza kwa iye kuti waŵapharazgire, wakaleka dankha kupumura, ndipo wakamba kuŵasambizga. (Marko 6:30-34) Ŵawukirano ŵanandi ŵakumanya kuti ŵapapi ŵawo ŵakuŵa ŵakutangwanika, kweni ŵakukhumba kuti ŵapapi ŵawo ŵaŵasimikizgirenge kuti mbakunozgeka kudumbiskana nawo nyengo yiliyose. Ipo ŵapapi ŵakwenera kupatura nyengo ndiposo kupulikiska.

7. Kasi ŵapapi ŵakwenera kugega ukhaliro wuli?

7 Yezgani kukumbukira umo vinthu vikaŵira apo mukaŵa muwukirano, ndipo mungakwiyanga yayi! Ŵapapi ŵakwenera kukondwa kuŵa pamoza na ŵana ŵawo. Para ŵali na nyengo yakuti ŵapumure, kasi ŵapapi ŵakucita wuli? Usange nkhaluso kawo kucita vinthu paŵekha, ŵana ŵawo ŵazamumanya. Para ŵawukirano ŵamanya kuti ŵanyawo ŵa ku sukulu ndiwo ŵakukhala nawo makora kuluska ŵapapi ŵawo, cikuŵa cipusu kukumana na masuzgo.

IVYO MUNGADUMBISKANA

8. Kasi mwana wangasambira wuli kulimbikira nchito, kuŵa na makhaliro ghawemi ndiposo kuyowoya unenesko?

8 Usange ŵapapi ŵandasambizge ŵana ŵawo kuzirwa kwa kulimbikira nchito na kuyowoya unenesko, ŵakwenera kucita nthena mu vilimika vyawo vya uwukirano. (1 Ŵatesalonika 4:11; 2 Ŵatesalonika 3:10) Nchakuzirwaso kuti ŵawoneseskenge kuti ŵana ŵawo ŵakugomezga na mtima wose kuzirwa kwa kuŵa na makhaliro ghawemi. (Zintharika 20:11) Pa nkhani iyi, ŵana ŵakusambira vinandi mwa kuwona umo ŵapapi ŵawo ŵakucitira. Nga umo mfumu wambura kugomezga ‘ŵangawojeka na kakhaliro ka muwoli wake,’ mwakuyana waka ŵawukirano wangasambira makhaliro ghawemi mwa kuwona umo ŵapapi ŵawo ŵakucitira. (1 Petros 3:1) Nangauli vingaŵa nthena, kweni ciyelezgero ciwemi pa ico cekha nchakukwana yayi, cifukwa ŵana ŵakuwonaso ŵanthu ŵanandi awo ŵakucita vinthu viheni ndiposo mikhaliro yinandi yambura kwenelera uko ŵakwenda na kuseŵera. Ŵapapi ŵacitemwa ŵakwenera kumanya maghanoghano gha mwana wawo pa ivyo wakuwona na kupulika. Kuti ŵacite ntheura kudumbiskana kuwemi nkhwakukhumbikwa.—Zintharika 20:5.

9, 10. Cifukwa wuli ŵapapi ŵakwenera kudumbiskana na ŵana ŵawo nkhani za kugonana, ndipo wangacita wuli?

9 Kudumbiskana nkhwakukhumbikwa comene, comenecomene pa nkhani za kugonana. Ŵapapi, kasi mukuŵa na soni kudumbiskana nkhani za kugonana na ŵana ŵinu? Nangauli mungaŵa na soni, kweni yezgayezgani kudumbiskana nawo, cifukwa ŵana ŵinu ŵamusambira nkhani izi ku ŵanthu ŵanyake. Usange ŵamanyenge kufuma kwa imwe yayi, nyengo zinyake uyo wamuŵaphalira wamuŵapusika waka. Baibolo likutiphalira kuti Yehova wakuŵa na soni yayi kuphalira ŵanthu ŵake nkhani za kugonana, ndimo ŵapapi ŵakweneraso kucitira.—Zintharika 4:1-4; 5:1-21.

10 Tikuwonga comene Baibolo cifukwa likulongosora fundo zakupulikikwa makora zakukhwaskana na kugonana. Kweniso Ŵakaboni ŵa Yehova ŵapharazga nkhani zinandi zakovwira, kulongora kuti ulongozgi wa mu Baibolo ucali wakovwira nanga ni sono nthena. Kasi talekeraci kulondezga ulongozgi uwu? Mwaciyelezgero, kasi mwalekeraci kuweleramo na mwana winu msungwana panji munyamata cigaŵa cakuti “Kugonana ndi Makhalidwe,” mu buku la Mafunso Achichepere Akufunsa—Mayankho Amene Amathandiza. Muzamukondwa comene na umo mwana winu wazamuwovwilikira.

11. Kasi ni nthowa wuli yiwemi iyo ŵapapi ŵangasambizgira ŵana ŵawo kuteŵetera Yehova?

11 Ni nkhani wuli yakuzirwa comene iyo ŵapapi ŵakwenera kudumbiskana na ŵana ŵawo? Paulosi wakalongosorapo nkhani iyi apo wakalemba kuti: “Muŵalere [ŵana ŵinu] mu kulanga na mu kucenjezga kwa Fumu.” (Ŵaefeso 6:4) Ŵana ŵakwenera kusambira za Yehova nyengo zose. Comenecomene kutemwa Yehova, ndiposo kuŵa na khumbo la kumuteŵetera. Pa nkhani iyi napo, ŵana ŵangasambira vinandi mwa kuwona umo ŵapapi ŵawo ŵakucitira. Para ŵawukirano ŵamanya kuti ŵapapi ŵawo ŵakutemwa Ciuta ‘na mtima wawo wose na mzimu wawo wose na vinjeru vyawo vyose,’ kweniso ŵakuwona mikhaliro yiwemi mwa ŵapapi ŵaŵo, ŵazamuciskika kucita mwakuyana waka. (Mateyu 22:37) Ndiposo usange ŵawukirano ŵamanya kuti ŵapapi ŵakutemweska yayi vinthu vya kuthupi, kweni ŵakudangizga Ufumu wa Ciuta mu umoyo wawo, nawo ndimo ŵacitirenge.—Mupharazgi 7:12; Mateyu 6:31-33.

12, 13. Kuti sambiro la mbumba liŵe la candulo, kasi ni fundo wuli izo tikwenera kukumbukira?

12 Sambiro la mbumba ilo likucitika sabata yiliyose likovwira comene pa kusambizga ŵana vinthu vyauzimu. (Salmo 119:33, 34; Zintharika 4:20-23) Kucita sambiro la mbumba nyengo zose nkhwakuzirwa comene. (Salmo 1:1-3) Ŵapapi na ŵana ŵakwenera kumanya kuti sambiro la mbumba ndakuzirwa comene kuluska milimo yinyake ya pa nyumba. Kuti sambiro la mbumba liŵe la candulo, waliyose wakwenera kulicindika. Dada munyake wakayowoya kuti: “Kuti sambiro liŵe la candulo, msambizgi wakwenera kupangiska waliyose kuŵa wakufwatuka mwakwenelera na wamasangulusko. Nchakusuzga kuti nyengo zose mucitenge makora pa nkhani iyi, cifukwa ŵawukirano ŵakukhumbikwira kusintha mikhaliro yinyake nyengo na nyengo. Usange vinthu vikwenda makora yayi pa nyengo yakwamba panji yaciŵiri, zizipizgani ndipo munwekere sambiro lakulondezgapo.” Dada mweneyuyu wakayowoyaso kuti nyengo yiliyose pambere sambiro lindambe, wakulomba Yehova kuti wose ŵawonenge sambiro mwakwenelera.—Salmo 119:66.

13 Ni mulimo wa ŵapapi ŵacikhristu kucitiska sambiro la mbumba. Mbunenesko kuti ŵapapi ŵanyake ŵalije luso lwa kusambizga, ndipo cingaŵa cinonono kwa iwo kusanga nthowa izo zingapangiska sambiro kuŵa lakukondweska. Nangauli vingaŵa ntheura, usange mukuŵatemwa ŵana ŵinu ‘mu milimo na mu unenesko,’ muzamunweka kuŵawovwira mwakujiyuyura ndiposo mwaunenesko kuti ŵacitenge makora vinthu vyauzimu. (1 Yohane 3:18) Nyengo na nyengo ŵazamudandaura, kweni ŵazamumanya kuti mukuŵatemwa comene.

14. Kasi lemba la Duteronome 11:18, 19 lingawovwira wuli ŵapapi kudumbiskana na ŵawukirano vinthu vyauzimu?

14 Padera pa sambiro la mbumba paliso nyengo zinyake izo ŵapapi ŵangasambizga ŵana ŵawo vinthu vyauzimu. Kasi mukukumbuka ivyo Yehova wakaphalira ŵapapi? Wakati: “Mughasunge mazgu ghane agha mu mtima winu, na mu umoyo winu, mughakakilire pa woko linu nga nchimanyikwiro; ghaŵenge nga ncha pa mphumi pakati pa maso ghinu. Ndipo muŵasambizge ŵana ŵinu, kuyowoyeskana nawo para mukukhala mu nyumba zinu, na para mukwenda pa nthowa, para mwagona na para mwawuka.” (Duteronome 11:18, 19; wonaniso Duteronome 6:6, 7.) Fundo iyi yikung’anamura kuti ŵapapi ŵapharazgirenge ŵana ŵawo nyengo yiliyose yayi. Kweni mutu wa mbumba wacitemwa nyengo zose ukwenera kuŵa maso kuti uŵe na nyengo ya kusambizga mbumba yake vinthu vyauzimu.

NCHENYO NDIPOSO NCHINDI

15, 16. Kasi nchenyo ni vici? (b) Ni njani uyo wali na udindo wakucenya, ndipo ni njani uyo wakwenera kupokera nchenyo?

15 Nchenyo nkhusambizga uko kukunyololera, ndipo kukusazgapo kudumbiskana. Kucenya kukung’anamura kunyololera, nangauli kungasazgapo kupaniska. Ŵana ŵinu ŵakakhumbikwira nchenyo apo ŵakaŵa ŵanici, kweni pakuti sono ni ŵawukirano, ŵakukhumbikwira nchenyo ndipera, mutepanji ndiwo ŵakukhumbikwira kucenyeka comene. Ŵawukirano ŵavinjeru ŵakumanya kuti fundo iyi njaunenesko.

16 Baibolo likuti: “Cindere cikupepuska cisambizgo ca ŵawiske, kweni uyo wakupwelelera nchenyo ngwavinjeru.” (Zintharika 15:5) Lemba ili likutisambizga vinandi. Likulongora kuti ŵawukirano ŵakwenera kucenyeka. Iwo ‘wangapepuska yayi’ nchenyo usange wakuleka kucenyeka. Yehova wali kupeleka udindo wakucenya mwana ku ŵapapi, comenecomene dada. Antheura, mwana wakwenera kupulikira nchenyo. Usange wapulikirenge nchenyo ya ŵadada na ŵamama ŵake, wasambirenge vinandi na kubudiska vinthu vicoko. (Zintharika 1:8) Baibolo likuyowoya kuti: “Ukavu na soni vikumwizira uyo wakana visambizgo, kweni uyo wakupwelelera nchenyo wakucindikika.”—Zintharika 13:18.

17. Ni mwauli umo ŵapapi ŵakwenera kucitira para ŵakupeleka nchenyo?

17 Ŵapapi ŵakwenera kucita mwamahara para ŵakulanga ŵawukirano. Ŵakwenera kugega kunonopeska comene malango mwakuti ŵaleke kukwiyiska ŵana ŵawo, nanga kungaŵa kuŵayuyura. (Ŵakolose 3:21) Kweniso ŵakwenera yayi kuŵalekelera waka ŵana mpaka kutondeka kuŵasambizga vinthu vyakuzirwa. Usange ŵakuleka kuŵasambizga ŵana vinthu vingaŵa makora yayi. Lemba la Zintharika 29:17 likuyowoya kuti: “Langa mwana wako ndipo iye tiwakupumuzgenge, enya, tiwakondwereske mzimu wako.” Ndipouli mu ma Baibolo ghanyake 21 likuyowoya kuti: “Uyo wakulekelera muteŵeti wake kufuma ku wanici, ku umaliro wake wazamkulira nayo.” Nangauli vesi ili likuyowoya za muteŵeti, kweni likukhwaskaso muwukirano waliyose mu mbumba.

18. Kasi nchenyo yikulongoraci, ndipo ŵapapi ŵakwenera kugega vici para ŵakupeleka nchenyo?

18 Kuyowoya unenesko, nchenyo yakwenelera yikulongora citemwa ico ŵapapi ŵali naco pa mwana. (Ŵahebere 12:6, 11) Usange ndimwe mupapi, mukumanya kuti nchakusuzga kupeleka cilango cakwenelera nyengo zose. Kuti musungilire mtende, cingaŵa cipusu kumuleka muwukirano wakusuzga kuti wacite ivyo wakukhumba. Kweni, usange mupapi wamuzomerezga kucita ivyo wakukhumba, mukuluta kwa nyengo mbumba yizamuŵa mu suzgo yikuru comene.—Zintharika 29:15; Ŵagalatiya 6:9.

NCHITO NDIPOSO MASEŴERO

19, 20. Kasi ŵapapi ŵangacita wuli mwamahara na ŵana ŵawo pa maseŵero agho ŵasankha?

19 Kale ŵana ŵakawovwiranga milimo ya pa nyumba panji ku munda. Kweni mazuŵa ghano ŵawukirano ŵakuŵa na nyengo yinandi iyo ŵakucita vinthu vya iwo ŵene. Pa nyengo iyi ŵakucita maseŵero gha mu caru agho ghanandi ngawemi yayi. Kusazgirapo pa fundo iyi, caru cikucindika yayi fundo za mu Baibolo za makhaliro ghawemi, ndipo kacitiro aka ndiko kakwiziska masuzgo.

20 Mwantheura, usange mwana wasankha maseŵero, ŵapapi ndiwo ŵakuzomerezga para ngawemi panji yayi. Kweni mungaluwanga yayi kuti muwukirano wacali kukura. Cilimika cilicose, wakulindizga kuti mucitenge nayo vinthu nga ni mulara. Pa cifukwa ici, peneapo muwukirano wakukura, nchamahara kuti ŵapapi ŵamupe wanangwa wakucita maseŵero agho wakukhumba, cikuru ghakulongora kuti wakukura mwauzimu. Nyengo zinyake wangasankha makora yayi sumu, ŵabwezi, na vinyake vyantheura. Para ndimo vyaŵira, mukwenera kudumbiskana nayo mwakuti kunthazi wazakasankhe makora.

21. Kasi kugaŵa makora nyengo yakuseŵelera kungavikilira wuli muwukirano?

21 Kasi wakwenera kuŵa na nyengo yitali wuli ya kuseŵera? Mu vyaru vinyake ŵawukirano ŵakugomezga kuti nyengo zose ŵakwenera kusangwa na kuseŵera. Mwantheura, muwukirano wangagaŵa nyengo yake mwakuti waseŵerenge nyengo zose. Ni udindo wa ŵapapi kusambizga mwana wawo kuti waŵenge na nyengo yakucitira vinthu vinyake. Vinthu nga ni sambiro la mbumba, la iyo mwene, kucezga na ŵanthu ŵakukhoma mwauzimu, kuluta ku maungano gha mpingo, ndiposo kugwira nchito za pa nyumba. Kucita nthena kupangiskenge kuti “vyakusekereska vya umoyo uno” vileke kufyolonganiska panji kutimbanizga Mazgu gha Ciuta.—Luka 8:11-15.

22. Padera pa maseŵero, ni vinthu wuli ivyo muwukirano wakwenera kucita?

22 Themba Solomoni likayowoya kuti: “Nkhumanya kuti mulije kawemi kwakuluska kukondwera na kuŵa na cimwemwe umoyo wawo wose; ndiposo kuti munthu yose waryenge na kumwa na kusekelera mu mulimo wake ndi cawanangwa ca Ciuta.” (Mupharazgi 3:12, 13) Nchiwemi kuŵa na cimwemwe. Kweni ndimo viliriso na kulimbikira nchito. Ŵawukirano ŵanandi mazuŵa ghano ŵakumanya yayi kuti munthu wakusanga cimwemwe para wakulimbikira nchito, ndiposo wakucindikika para wakumazga masuzgo mwamahara. Ŵanyake ŵakusambizgika yayi nchito yakuti yizakawovwire kunthazi. Iyi nayo ni nchito yikuru ya mupapi. Ŵapapi, kasi muwoneseskenge kuti ŵana ŵinu mwaŵawovwira pa nkhani izi? Usange musambizgenge ŵana ŵinu kucindika ndiposo kutemwa kugwira nchito, ŵazamuŵa na munthazi muwemi.

KUFUMA KU UWUKIRANO KUYA KU ULARA

23. Kasi ŵapapi ŵangakhozga wuli ŵana ŵawo ŵawukirano?

23 Nangauli mwana winu wangaŵa kuti wakumusuzgani, lemba ili likuneneska ndipera, likuti: “Kutemwa kuti kukupeleŵera cara.” (1 Ŵakorinte 13:8) Mungalekanga yayi kumutemwa. Jifumbani kuti, ‘Kasi nkhumulumba mwana waliyose cifukwa ca umo wakumazgira masuzgo panji viyezgo mwamahara? Kasi nkhuyowoya panji kumuwonga mwana wane? Nangauli nyengo zinyake mungapambana maghanoghano na ŵawukirano, kweni para ŵamanya kuti mukuŵatemwa, nawoso ŵazamumutemwani comene.

24. Kasi ni ulongozgi wuli wa mu Malemba uwo ukuyowoya za kulera ŵana, kweni tikwenera kukumbuka vici?

24 Mbunenesko kuti para ŵana ŵakukura, ŵazamucita vinthu vikuru paŵekha. Nyengo zinyake ŵapapi ŵangatemwa yayi ivyo ŵakucita. Wuli usange mwana wawo waghanaghana kuleka kuteŵetera Yehova Ciuta? Wangacita nadi nthena. Nanga ni ŵana ŵauzimu ŵa Yehova wakaleka kupulikira ulongozgi wake ndipo ŵakagaluka. (Genesis 6:2; Yuda 6) Ŵana kuti ŵali nga ni wayalesi yayi, iyo mukucita kuyicuna kuti mutegherezge siteshoni iyo mukukhumba. Iwo ŵali kulengeka na wanangwa wakucita vinthu, ndipo ŵazamufumbika na Yehova cifukwa ca ivyo ŵakucita. Nangauli vili nthena, lemba la Zintharika 22:6 liri na fundo yaunenesko iyo njakovwira, likuti: “Lera mwana mu nthowa iyo wakwenera kwendamo, ndipo para wakura kuti wawukengemo cara.”

25. Kasi ni nthowa wuli yiwemi iyo ŵapapi ŵangalongora kuti ŵakuwonga Yehova?

25 Mwantheura, ŵatemwani comene ŵana ŵinu. Yezgayezgani kulondezga ulongozgi wa mu Baibolo pakulera ŵana. Longorani ciyelezgero ciwemi ca mikhaliro iyo yikukondweska Ciuta. Para mucitenge ntheura ndikuti movwirenge ŵana ŵinu kuti ŵakule na mahara, ŵaŵenge ŵanthu ŵakopa Ciuta. Iyi ni nthowa yiwemi iyo ŵapapi ŵangalongora kuti ŵakuwonga Yehova cifukwa ca mwaŵi wakuŵa ŵapapi.