MUTU 19
Wakasambizga Mwanakazi Musamariya
-
YESU WAKASAMBIZGA MWANAKAZI MUSAMARIYA NA ŴANTHU ŴANYAKE
-
KUSOPA UKO CHIUTA WAKUZOMEREZGA
Apo Yesu na ŵasambiri ŵake ŵakafumanga ku Yudeya ŵakalazga kumpoto, ku Galileya. Ŵakajumpha mu Samariya. Ŵakavuka chomene na ulendo. Namuhanya pakati, ŵakima pafupi na msumba wa Sukare kuti ŵapumurepo. Pa malo agha pakaŵa chisimi icho wakajima ni Yakhobe vyaka vinandi chomene kumanyuma. Chisimi ichi chilipo m’paka lero, ndipo chili mu msumba uwo sono ukuchemeka Nablus.
Apo Yesu wakapumuranga pafupi na chisimi, ŵasambiri ŵake ŵakaluta mu msumba kuti ŵakagure chakurya. Ŵakati lute waka, mwanakazi Musamariya wakiza kuzakanegha maji. Yesu wakati kwa mwanakazi: “Nipako maji nimwe.”—Yohane 4:7.
Ŵayuda na Ŵasamariya ŵakenderananga yayi chifukwa chakuti ŵakatinkhananga chomene. Ntheura mwanakazi wakazizwa, wakati: “Vyaŵa wuli kuti imwe Muyuda, mukunipempha maji, apo ine ndine mwanakazi Musamariya?” Kweni Yesu wakati: “Umanyenge chawanangwa cha Chiuta na uyo wakukupempha kuti ‘Nipako maji nimwe,’ mphanyi wamupempha, ndipo mphanyi wakupa maji gha umoyo.” Mwanakazi wakati kwa iyo: “Dada, mulije nanga ntchakuneghera maji, ndipo chisimi ntchakunyang’amira. Sono maji gha umoyo agha mwaghatora nkhu? Kasi ndimwe mukuru kuluska sekuru withu Yakhobe, uyo wakatipa chisimi ndiposo uyo wakamwanga mu chisimi ichi pamoza na ŵana ŵake na viŵeto vyake?”—Yohane 4:9-12.
Yesu wakati: “Waliyose uyo wakumwa maji agha waŵengeso na nyota. Waliyose uyo wakumwa maji agho nimupenge waŵengeso na nyota chara, kweni maji agho nimupenge iyo ghaŵenge chisimi cha maji ghakubwibwituka agho ghakupeleka umoyo wamuyirayira.” (Yohane 4:13, 14) Nangauli Yesu wakavuka chomene, kweni wakawona kuti ntchakukhumbikwa kuphalirako mwanakazi yura mazgu ghaunenesko agho ghakupa umoyo.
Mwanakazi wakati: “Dada, nipani maji agha, mwakuti nileke kuŵaso na nyota nesi kwizaso ku malo agha kuzakanegha maji.” Kweni Yesu wakasintha nkhani, wakati: “Luta, ukacheme mfumu wako ndipo mwize kuno.” Mwanakazi wakati: “Nilije mfumu.” Mwanakazi yura wakazizikika chomene na ivyo Yesu wakamuphalira, apo wakati: “Waneneska kuyowoya kuti, ‘Nilije mfumu wane.’ Pakuti ukaŵapo na ŵafumu ŵankhondi, ndipo mwanalume uyo uli nayo sono ni mfumu wako chara.”—Yohane 4:15-18.
Ivyo Yesu wakayowoya vikamukhorweska mwanakazi yura. Wakazizwa ndipo wakati: “Dada, nawona kuti ndimwe ntchimi.” Mwanakazi yura wakalongora kuti wakutemwa kuyowoya vya Chiuta. Wakalongora wuli? Wakayowoya kuti: “Ŵasekuru ŵithu [Ŵasamariya] ŵakasopanga mu phiri ili, [Phiri la Gerizimu ilo likaŵa pafupi] kweni mwaŵanthu imwe mukuti mu Yerusalemu ndimo muli malo agho ŵanthu ŵakwenera kusoperamo.”—Yohane 4:19, 20.
Kweni Yesu wakati malo ghakusopera ngakuzirwa viŵi yayi. Wakati: “Ora likwiza apo muzamusopaso Adada mu phiri ili chara nesi mu Yerusalemu.” Pamanyuma Yesu wakaphalira mwanakazi yura kuti: “Ora likwiza, ndipo sono liliko, apo awo ŵakusopa mwaunenesko ŵazamusopa Adada mu mzimu na mu unenesko, pakuti nadi, Adada ŵakupenja ŵanthu ŵanthena kuti ŵaŵasopenge.”—Yohane 4:21, 23, 24.
Apa Yesu wakang’anamuranga kuti chakuzirwa kwa Awiske ni malo ghakusoperako yayi, kweni kusopa mwaunenesko. Mwanakazi wakapulikiska, ndipo wakati: “Nkhumanya kuti Mesiya wakwiza, uyo wakuchemeka Khristu. Para iyo wiza, wazamutiphalira vinthu vyose pakweru.”—Penepapo Yesu wakajivumbura, wakati: “Ine nkhuyowoya nawe ndine.” (Yohane 4:26) Mwanakazi yura wakaŵa na mwaŵi chomene! Iyo wakiza muhanya uli ngee kuzakanegha maji, kweni Yesu wakamulongora lusungu lukuru. Wakamuphalira kuti iyo ni Mesiya. Yesu wakaŵa wandaphalirepo munthu waliyose ichi.
ŴASAMARIYA ŴANANDI ŴAKAGOMEZGA
Ŵasambiri ŵa Yesu ŵakiza na chakurya kufuma mu msumba wa Sukare. Ŵakasanga Yesu wakuyowoya na mwanakazi Musamariya pa chisimi cha Yakhobe, apo ŵakamuleka. Apo ŵasambiri ŵakafikanga, mwanakazi wakaleka chiŵiya chake na kulazga ku msumba.
Wakati wafika ku Sukare, mwanakazi yura wakaphalira ŵanthu vinthu ivyo Yesu wakamuphalira. Wakaŵaphalira mwakusimikizga kuti: “Zaninge, mukawone munthu uyo waniphalira vinthu vyose ivyo nkhachitanga.” Kuti ŵanthu ŵara ŵanweke, wakati: “Kasi uyu wangaŵa Khristu yayi?” (Yohane 4:29) Ili likaŵa fumbo lakuzirwa chomene. Ndivyo ŵanthu ŵanandi ŵakakhumbanga kumanya kufuma mu nyengo ya Mozesi. (Dotoronome 18:18) Ŵanthu mu msumba ŵakanweka chomene. Ŵakanyamuka kuti ŵakamuwone Yesu maso na maso.
Pa nyengo iyi, ŵasambiri ŵakamupemphanga Yesu kuti warye chakurya icho ŵakamuyeghera. Kweni Yesu wakati: “Nili na chakurya icho imwe mukuchimanya chara.” Ŵasambiri ŵakazizwa, ŵakafumbana kuti: “Kasi walipo uyo wamutolera chakuti warye?” Yesu wakayowoya fundo iyo njakuzirwa chomene ku ŵanthu wose awo ŵakumulondezga. Wakati: “Chakurya chane ntchakuti nichite khumbo la uyo wakanituma na kufiska mulimo wake.”—Yohane 4:32-34.
Mulimo uwo Yesu wakayowoyanga apa ukaŵa wa kuvuna mbuto yayi, izo kukakhala myezi yinayi kuti ŵanthu ŵambe kuvuna. Kweni wakayowoyanga vya Yohane 4:35, 36.
kuvuna ŵanthu kuti ŵaŵe ŵasambiri ŵake. Iyo wakati: “Inuskani maso ghinu na kuwona minda kuti yacha kale kuti yivunike. Nakuti wakuvuna wakupokera kale malipiro ndipo wakuwunjika vipambi ku umoyo wamuyirayira, mwakuti wakuseŵa na wakuvuna ŵasekelere pamoza.”—Yesu wakati wapharazgira mwanakazi Musamariya, wakwenera kuti wakamanya kuti ŵanthu ŵanandi ŵapulikenge vya iyo. Ŵanthu ŵanandi kufuma mu Sukare ŵakamba kugomezga mwa Yesu chifukwa cha ivyo mwanakazi yura wakayowoya, pakuti wakaŵaphaliranga ŵanthu kuti: “Waniphalira vinthu vyose ivyo nkhachitanga.” (Yohane 4:39) Ntheura ŵanthu ŵara ŵakati ŵiza ku chisimi, ŵakapempha Yesu kuti wakhale dankha kwenekura kuti waŵasambizge vinandi. Yesu wakazomera ndipo wakakhala mu Samariya mazuŵa ghaŵiri.
Apo Ŵasamariya ŵakategherezganga kwa Yesu, ŵanyake ŵanandi ŵakagomezga mwa iyo. Ŵakaphalira mwanakazi yura kuti: “Sono tikugomezga chifukwa cha ivyo ukatiphalira chara, chifukwa tajipulikira tekha ndipo tamanya kuti munthu uyu ni mponoski nadi wa charu.” (Yohane 4:42) Tikusambirako fundo yakuzirwa chomene kwa mwanakazi Musamariya pa nkhani ya kupharazga vya Khristu. Tiyowoyenge mazgu ghakukopa kuti ŵanthu ŵakhumbe kumanya vinandi.
Kumbukani kuti kukakhala myezi yinayi kuti ŵanthu ŵambe kuvuna mbuto zawo, chomene mbuto ya balere chifukwa ŵakavunanga cha mu Malichi panji Epulero. Kweni apa mukwenera kuti mukaŵa mu Novembala panji Disembala. Ichi chikulongora kuti pamanyuma pa Paska mu 30 C.E., Yesu na ŵasambiri ŵake ŵakakhala mu Yudeya myezi 8 panji kujumphirako. Ŵakasambizganga na kubatiza ŵanthu. Kweni pasono ŵakalutanga kukwawo ku Galileya. Kasi ntchivichi icho chikachitika ku Galileya?