Apulilo Valingiwa Lavakuakutanga

Eci Yesu Kristu a tuma ovapostolo vaye 12 kupange woku kunda, anga hẽ wa va sapuila oco vambate olombueti kuenda oku wala olohaku?

Vamue va siata oku popia hati, Avanjeliu atatu ana a lombolola ndomo Yesu a tumĩle ovapostolo vaye kupange woku kunda, a li patãla. Pole, nda tua konomuisa lutate ovolandu aco, tu kuata elomboloko liwa. Catete, sokisa ulandu wa Marko lowu wa Luka. Ulandu wa Marko u popia ndoco: “[Yesu] wa vosika hati, ko ka ambateli cimue ungende wene, te ombueti; okulia hacoko, ndaño ocipete, ndaño olombongo vovivia viene. Oku wala olohaku ci tava puãi ko ka wali olombinja vivali.” (Mar. 6:7-9) Luka wa soneha hati: “Ungende wene ko ko wambateli cimue, ndaño ombueti, pamue ocipete, pamue okulia, pamue olombongo, pamue olombinja vivali.” (Luka 9:1-3) Ovolandu ava a moleha ndu okuti a lipatãla. Marko wa lombolola okuti ovapostolo va handelekiwile oku ambata ombueti kuenda olohaku. Pole, ulandu wa Luka u lombolola okuti ka va sukilile oku ambata cimue ndaño ombueti. Ca litepa la Marko ceci okuti, Luka ka tukuile olohaku.

Oco o kuate elomboloko lieci Yesu a yonguile oku popia kepuluvi liaco, kũlĩhĩsa ondaka yimuamue ya tukuiwa Vavanjeliu aco atatu. Vulandu u sangiwa kelivulu lia Mateo 10:5-10, va va handeleka oco ka va ka wale “ovikutu vivali.” Omunu lomunu pokati kavo wa sukilile ño oku wala ocikutu cimosi. Va sukilile oku yuvula oku ambata cimue. Va handelekiwilevo oku wala olohaku. Marko wa tukula ño “olohaku” vina va walele. Nye ci popia catiamẽla kolombueti? Elivulu Enciclopédia Judaica li lombolola hati: “Kosimbu va Heveru, va kala locituwa coku ambata ombueti poku linga ungende.” (Efet. 32:10) Marko wa lombolola okuti eci Yesu a tuma ovapostolo, wa va handeleka oco ‘ka va ka ambate cimue kungende,’ te lika ombueti yina va kala layo. Ocili okuti, asonehi Avanjeliu, va tukula onumbi ya Yesu yoku yuvula oku ambata ovina vikuavo kungende wavo.

Mateo, una wa yeva onumbi ya Yesu kepuluvi liaco haeye wa yi soneha, wa tukulavo etosi liaco. Yesu wa popia hati: “Ko ka ambati ulu pamue opalata, pamue okovili vovivia viene. Ko ka kali locipete cokonjila, pamue ovikutu vivali, pamue olohaku, pamue ombueti, momo ondingupange ya posokela okulia kuayo.” (Mat. 10:9, 10) Nye ci popiwa catiamẽla kolohaku vina ovapostolo va walele kuenda olombueti va kuatele povaka? Yesu ka va imbile onumbi yoku inasi ovina va kuatele, pole wa va sapuila oco ka va ka sandiliye ovina viaco. Momo lie a ecela onumbi yaco? Momo “ondingupange ya posokela okulia kuayo.” Eyi oyo ya kala ondaka ya velapo vonumbi ya Yesu, momo yi likuata levetiyo a ecele Vohundo a lingila Komunda eci a va sapuila hati, ko ka sakalali hoti, tu lia nye, pamue tu nyua nye, ale tu wala nye.—Mat. 6:25-32.

Ndaño okuti Avanjeliu pamue a molẽha ndu okuti a lipatãla, pole, a kuate elomboloko limuamue. Ovapostolo va sukilile oku enda kupange woku kunda lovina va kuatele kuenda oku yuvula oku sandiliya ovina vikuavo. Momo lie? Momo Yehova wa likuminyile oku va ĩha ovina va sukila.

 Velie ‘akama va lua,’ Salomone a tukula?—Uku. 2:8.

Ka tua kũlĩhĩle omanu vaco, pole, citava okuti va kala akãi vamue va posoka Salomone a mola vokuenda kuviali waye.

Kelivulu Liukundi kocipama 2, Salomone wa tukula ovina vialua a linga, oku kongelamo ovopange oku tunga. Eye wa popia hati: “Nda kongelavo ulu lopalata kuenda ukuasi wolosoma lowu wovikanjo; nda kala lolonjimbi vialume, lolonjimbi viakãi, nda kala lakama va lua, haivo esanju liulume.”—Uku. 2:8.

Olonoño via lombolola hati, “akama” Salomone a tukula ndeti, va lomboloka akãi valua vakualofeka kuenda aponji a kuatele eci a kuka, vana vo yapuisila kefendelo liesanda. (1 Olos. 11:1-4) Pole, elomboluilo eli, haliociliko. Momo eci Salomone a soneha olondaka evi, wa kũlĩhĩle ale ‘akama’ vaco. Kuenda kotembo yaco, wa kuatele ukamba la Yehova, momo wa kuatisiwa lespiritu sandu oco a sonehe alivulu Embimbiliya. Ulandu waco ka u likuata leci ceya oku pita laye noke yanyamo alua eci a kuata akãi valua vakualofeka kuenda aponji vana veya oku u yapuisila kefendelo liesanda.

Kelivulu Liukundi, Salomone wa lombolola hati, “wa sanda olondaka via sunguluka, kuenje locili caye cosi wa soneha olondaka viocili.” (Uku. 12:10) Eye wa kuatele elomboloko liolondaka ndeci, “ukãi,” “nasoma,” kuenda “eponji,” momo valivulu a soneha, wa tukula olondaka viaco. (Olosap. 5:18; 12:4; 18:22; Uku. 9:9; Ocis. ca Sal. 6:8, 9) Pole, kelivulu Liukundi 2:8, olondaka evi ka vi sangiwako.

Ondaka ‘akama’ ndomo yi sangiwa Vembimbiliya, yopiwa kondaka yimue yo Heveru ka ya siatele vali oku tukuiwa. Olonoño via siata oku popia hati ondaka yaco yi kuete alomboloko alua. Omanu valua vakuakupongolola Embimbiliya valimi akuavo, va lombolola okuti ondaka yaco ndomo yi sangiwa kelivulu Liukundi 2:8, yi lomboloka akãi valua. Omo liaco, ondaka ‘akama’ yi kuete elomboloko eli.

Omo okuti Salomone wa kemãlele calua, Nasoma yo ko Sieva wa yeva ulandu waye kuenje eci o nyula wa komoha calua. (1 Olos. 10:1, 2) Pamue eli olio esunga lieci Salomone a tukuila ‘akama.’ Eye citava okuti wa tukula akãi va posoka a enda oku mola kelombe liaye vokuenda kuanyamo alua eci a kuata ukamba la Suku.