Naoko, wa tukuiwa kocipama catete, wa lombolola ndomo a yula oku sipa. Eye wa popia hati: “Nda pongolola omuenyo wange omo lioku lilongisa ocili catiamẽla kovituwa via Suku kuenda kocipango caye.” Ovina a li longisa vi sangiwa Vembimbiliya. Ndaño okuti Embimbiliya ka li tukula akaya, pole li tu kuatisa oku kũlĩha ndomo Suku a tenda oku sipa. * Ukũlĩhĩso waco wa siata oku kuatisa omanu valua oku siapo ocituwa coku sipa. (2 Timoteo 3:16, 17) Tu kũlĩhĩsi ovitangi vimue vi tunda koku sipa kuenda eci Embimbiliya li popia catiamẽla kovitangi viaco.

Akaya a kuete owule umue wa kũlĩhĩwa okuti, nicotina una u vetiya omunu okuamamako—locika caco. Owule waco u kasi ndocina cimue ci vetiya haico ci sumuisa. Eci omunu a sipa, owule waco u lisanduila lonjanga vowoño. Omo okuti vekumba limosi liowisi mu sangiwa owule walua, omunu nda wa sipa okakasia kamosi kolosikalu veteke, wa ina eci ci soka 200 kolodose viowule veteke. Poku ina owule waco oloneke viosi, ci vetiya omunu oku amamako locituwa caco. Omunu wosi wa iñila vocituwa coku sipa, nda ka tẽlisile onjongole yaco ka kala ciwa.

Embimbiliya li tu kuatisa oku kuata ocisimĩlo ca sunguluka catiamẽla kondaka yaco. Olio li popia hati: “Ka wa kũlĩhili hẽ okuti, nda wa litumbiki ku-umue ha vu lingi apika va pokola, wapika muele vu vu pokola kokuaye, ci kale oku litumbika kepokolo li loña kokufa, ci kale oku litumbika kepokolo li loña kesunga?” (Va Roma 6:16) Eci ovisimĩlo kuenda ovilinga viomunu vi vialiwa lonjongole yoku sipa, eye o linga upika wocituwa cimue ci nyõla etimba liaye. Pole, Suku una okuti onduko yaye Yehova, ka yongola lika oku tu yovola kovilinga vi nyõla etimba lietu, pole, o yongolavo oku tu yovola kovina vi nyõla ekalo lietu kespiritu, okuti kolondunge vietu. (Osamo 83:18; 2 Va Korindo 7:1) Osimbu omunu a sanjukila Yehova loku u sumbila, o limbuka okuti Yehova o sesamẽla oku ĩha ovina via velapo, kuenda ka pondola oku eca kokuaye ovina viaco nda amamako oku kala vupika wovina vi vĩhisa etimba. Ukũlĩhĩso waco u kuatisa omunu oku pandikisa kocituwa caco civĩ.

Olaf, o kasi ko Alemanya, okuti wa yula ocituwa caco, wa fetika oku sipa eci a kuata 12 kanyamo kuenda wa amamako locituwa caco vokuenda kueci ci soka 16 kanyamo. Eye wa popia hati: “O sikalu yatete ya kala ndocina cimue ka ci pangi lãvi. Pole vokuenda kuanyamo onjongole yaco ya livokiya. Eteke limue eci nda seteka oku siapo oku sipa, nda sumuile calua kuenje, nda ongolola olombiata vimue kuenje nda vimuñila popapelo. Nda limbuka okuti ocituwa caco  ci kutisa osõi.” Wa tẽla ndati oku siapo ocituwa cĩvi coku sipa? Eye wa popia hati: “Onjongole yoku sanjuisa Yehova, oyo ya ndi kuatisa.” Ocisola Yehova a kuetele omanu kuenda elavoko a tu ĩha, via nyiha ongusu yoku siapo ocituwa caco.”

Elivulu limue losapi O Atlas do Tabaco li lombolola ndoco: “A konomuiso . . . a lekisa okuti oku sipa ku nyõla ovimatamata vietimba, loku vokiya esakalalo kuenda olofa.” Oku sipa ku nena ovovei ana ka a sambuka ndeci, o kanser, esuka, kuenda uvei wo vapuvi. Pole o Organização Mundial da Saúde ya lekisa okuti, oku sipa kua siata oku koka ovovei akuavo a sambuka, ndeci otumbe.

Lekuatiso liondaka yaye Embimbiliya, Yehova Suku o tu longisa ndomo tu kuata ovisimĩlo via sunguluka viatiamẽla komuenyo wetu, ketimba lietu kuenda kovisimĩlo vietu. Omõlaye Yesu wa tukula ondaka yaco poku popia hati: ‘Sola Yehova Suku yove lutima wove wosi lomuenyo wove wosi lolondunge viove viosi.’ (Mateo 22:37) Suku o yongola okuti tu tata ciwa omuenyo wetu letimba. Osimbu tu lilongisa catiamẽla ku Yehova kuenda kolohuminyo viaye, tu fetika oku sola kuenda oku kapako ovina viosi a siata oku tu lingila. Noke tu vetiyiwa oku likolisilako oku yuvula ovina viosi vi vihĩsa etimba.

Jayavanth, ondotololo yimue kofeka yo India, wa sipa vokuenda kueci ci soka 38 kanyamo. Eye wa popia hati: “Volorevista vi lombolola uloño woku sakula, nda tangamo catiamẽla kohele yi tunda koku sipa. Nda kũlĩhile okuti ocituwa caco ka ca sungulukile kuenda nda enda oku vetiya olombei viange oku siapo ocituwa caco. Pole ame sia silepo ocituwa caco, ndaño nda seteka oku ci linga olonjanja vitãlo ale epandu.” Nye co kuatisa oku siapo ocituwa caco? Eye wa lombolola hati: “Nda siapo oku sipa omo lioku lilongisa Embimbiliya. Onjongole yoku sanjuisa Yehova ya ndi vetiya oku siapo ocituwa caco.”

Owisi u tunda kakaya u vihĩsa. Oku fuima owisi wa kaya ci nena uvei wo kanser kuenda ovovei akuavo. Unyamo lunyamo kua siata oku fa ci soka 600.000 komanu ka va sipi, ca piãla enene akãi kuenda omãla. Ulandu umue wo OMS weca elungulo liokuti: “Ka kuli onjila yikuavo yoku liteyuila ku vana va sipa.”

 Ndomo Yesu a ci popia, oku sola omunu tu lisungue laye, epata lietu, akamba kuenda vana va lisungue letu—oco ocihandeleko cavali noke yoku sola Suku. Eye wa popia hati: “Sola u o lisungue love ndeci o lisole ove muele.” (Mateo 22:39) Omo liaco, nda tu kuete ocituwa cimue ci nyõla una tu lisungue laye, ka tu kasi oku lekisa ocisola kokuaye. Ocisola cocili ci tu vetiya oku kuama elungulo Liembimbiliya liokuti: “Lomue ka ka sande eci caye, te eci cukuavo.”—1 Va Korindo 10:24.

Armen, o kasi kofeka yo Armenia ivaluka ndoco: “Epata liange lia pingile kokuange oco ndi siepo ocituwa coku sipa momo ca kala oku va panga lavĩ. Pole sia tavele kocisimĩlo cokuti, ca kala oku va panga lãvi.” Poku lombolola eci ca pongolola ovisimĩlo viaye, wa popia hati: “Ukũlĩhiso wange Wembimbiliya locisola ndi kuetele Yehova ca ñuatisa oku siapo oku sipa kuenda oku limbuka okuti ca kalavo oku linga lãvi vakuetu.”

Ukũlĩhĩso Wembimbiliya wa kuatisa Olaf, Jayavanth, kuenda Armen, oku siapo ocituwa ka ca sungulukile cina ca kala oku va panga lãvi kuenda vakuavo. Ovo ka va silepo ocituwa caco omo okuti ca kala oku linga lãvi, pole va ci lingila omo liocisola va kuetele Yehova kuenda onjongole yoku u sanjuisa. Esilivilo liocisola lia situluiwa kukanda wa 1 Yoano 5:3 ku popia hati: “Okusola Suku kua lomboloka oku pokola kovihandeleko viaye. Ovihandeleko viaye ka vi lemi.” Ocili okuti, oku kuama olonumbi Viembimbiliya ka ca lelukile, pole nda omunu o vetiyiwa lonjongole yoku sola Suku, oku pokola kokuaye ka ci tendi ndocilemo.

Lekuatiso lielongiso Liembimbiliya, Yehova Suku wa siata oku kuatisa omanu valua oku siapo ocituwa coku sipa ale oku tunda vupika wakaya. (1 Timoteo 2:3, 4) Ndopo, lekuatiso Liusoma waye una u kasi peka Liomõlaye Yesu Kristu, Yehova o ka kundula vosi vakualomĩlu vana va kasi oku kapa omanu valua vupika woku sipa. Eye o ka mãlako ovitangi viosi vi tunda koku sipa kuenje omanu vakuepokolo va ka kuata etimba lia lipua.—Isaya 33:24; Esituluilo 19:11, 15.

Nda o kasi oku yaka oco o siepo ocituwa coku sipa, ku ka konyohe. Poku lilongisa oku sola Yehova kuenda oku kapako ocisimĩlo caye catiamẽla koku sipa, o pondola oku sanga ongusu o sukila yoku yula ocituwa caco. Olombangi Via Yehova vi ka sanjukila oku ku kuatisa oku lilongisa kuenda oku kapako ovihandeleko Viembimbiliya. Kolela okuti, nda o yongola ekuatiso lia Yehova oco o siepo ocituwa coku sipa, eye o kuĩha unene kuenda ongusu o sukila.—Va Filipoi 4:13.