U bebwa ha ṅwana zwi nga ḓisa dakalo na mutsiko kha vhavhingani. Sa vhabebi vhaswa, zwi nga ni mangadza uri tshifhinga tsha vhoiwe tshinzhi na nungo ni zwi shumisa kha u ṱhogomela ṅwana wa vhoiwe. U sa eḓela zwavhuḓi na u shandu-shanduka ha maḓipfele zwi nga ni ḓisela mutsiko. Inwi na mufarisi waṋu ni ḓo tea u ita tshanduko u itela u ṱhogomela ṅwana wa vhoiwe na u tsireledza mbingano ya vhoiwe. Nyeletshedzo ya Bivhili i nga ni thusa hani u itela u sedzana na dzenedzi khaedu?

ZWINE BIVHILI YA ZWI AMBA: “Lufuno a lu fheli mbilu, lu na vhuthu.” Zwiṅwe hafhu, lufuno “a lu ḓiṱoḓeli zwalwo, a lu sinyuwi.” (1 Vhakorinta 13:4, 5) Sa mme muswa, nga lwa nzulele ni livhisa ṱhogomelo yaṋu kha ṅwana waṋu. Naho zwo ralo, munna waṋu a nga thoma u ḓipfa u nga o litshelelwa, ngauralo ni songo hangwa uri na ene u a ṱoḓa ṱhogomelo yaṋu. Ni sa fheli mbilu na nga vhuthu, ni nga mu thusa uri a ḓipfe e wa ndeme nahone a tshi shela mulenzhe kha u ṱhogomela ṅwana wa vhoiwe.

“Inwi vhanna, bvelani phanḓa ni tshi dzula navho . . . nga u vha na nḓivho.” (1 Petro 3:7) Pfesesani uri mufumakadzi waṋu u ḓo fhedza nungo dzawe nnzhi kha ṅwana wa vhoiwe. U na vhuḓifhinduleli vhuswa nahone a nga kha ḓi ḓipfa o tsikeledzea, o neta, kana o kulea nungo. Nga zwiṅwe zwifhinga, a nga kha ḓi ni sinyutshela, fhedzi lingedzani u dzula no dzika, ngauri “muhali u fhirwa nga mukonḓeleli.” (Mirero 16:32) Sumbedzani u vha na ṱhalukanyo, nahone ni mu ṋee thikhedzo ine a i ṱoḓa.—Mirero 14:29.

ZWINE NA NGA ZWI ITA:

• Vhokhotsi: Thusani mufumakadzi waṋu u ṱhogomela ṅwana, naho hu vhusiku. Fhungudzani tshifhinga tshine na tshi fhedza kha miṅwe mishumo, u itela uri ni kone u fhedza tshifhinga tsho engedzeaho na mufumakadzi waṋu na ṅwana wa vhoiwe

• Vhomme: Ṱanganedzani thuso ya munna waṋu musi a tshi ṱoḓa u ni thusa nga ṅwana. Arali a sa koni u ita wonoyo mushumo zwavhuḓi, ni songo mu sasaladza, fhedzi nga vhuthu, mu sumbedzeni nḓila ine wa fanela u itwa ngayo

ZWINE BIVHILI YA ZWI AMBA: “Vha [ḓo] vha ṋama nthihi.” (Genesi 2:24) Naho ni na muraḓo muswa muṱani wa vhoiwe, humbulani uri inwi na mufarisi waṋu ni kha ḓi vha “ṋama nthihi.” Itani vhuḓidini hoṱhe u itela uri vhushaka ha vhoiwe vhu dzule ho khwaṱha.

Vhafumakadzi, livhuhani thuso na thikhedzo ya munna waṋu. U sumbedza haṋu u livhuha zwi nga vha “dzilafho.” (Mirero 12:18) Vhanna, vhudzani mufumakadzi waṋu nḓila ine na mu funa na u mu dzhiela nṱha ngayo. Mu khoḓeni nga nḓila ine a ṱhogomela ngayo muṱa.—Mirero 31:10, 28.

“Muṅwe na muṅwe nga a ṱoḓe zwine zwa vhuyedza muṅwe, hu si zwine zwa vhuyedza ene muṋe fhedzi.” (1 Vhakorinta 10:24) Dzulani ni tshi itela mufarisi waṋu zwine zwa vha zwa khwine. Sa vhavhingani, ivhani na tshifhinga tsha u ambedzana, u khoḓana, na u thetshelesana. Ni songo vha na tseḓa musi zwi tshi ḓa kha vhushaka ha vhoiwe ha zwa vhudzekani. Ṱhogomelani ṱhoḓea dza mufarisi waṋu. Bivhili i ri: “Ni songo dzimana, nga nnḓa ha musi vhuvhili haṋu no tendelana u litsha.” (1 Vhakorinta 7:3-5) Ngauralo, haseledzani enea mafhungo no vhofholowa. U sa fhela mbilu na u pfesesana zwi ḓo khwaṱhisa vhushaka ha vhoiwe.

ZWINE NA NGA ZWI ITA:

• Ni songo hangwa u ḓivhetshela tshifhinga tsha vhoiwe ni vhavhili fhedzi

• Itani zwithu zwiṱuku zwine zwa ita uri mufarisi waṋu a ḓipfe a tshi funwa, zwi ngaho u mu ṅwalela kurifhi kana u mu ṋea tshifhiwa tshiṱuku

ZWINE BIVHILI YA ZWI AMBA: “Wo ḓivha maṅwalo makhethwa u bva hanani, ane a kona u u ṱalifhisa uri u tshidzwe.” (2 Timotheo 3:15) Dzudzanyani zwine na ḓo zwi ita u itela u funza ṅwana wa vhoiwe. U na vhukoni vhu mangadzaho ha u guda na musi a sa athu bebwa. Musi a tshi kha ḓi vha mbumbeloni, u a kona u pfa ipfi ḽaṋu na nḓila ine na ḓipfa ngayo. Mu vhaleleni musi a tshi kha ḓi vha lutshetshe. Naho a sa ḓo pfesesa zwine na khou zwi vhala, zwi nga mu thusa uri a takalele u vhala musi o no aluwa.

Ṅwana wa vhoiwe a si muṱuku lune a nga si kone u ni pfa musi ni tshi amba nga ha Mudzimu. U fanela u ni pfa musi ni tshi rabela Yehova. (Doiteronomio 11:19) Na musi ni tshi tamba noṱhe, ambani nga ha zwithu zwe Mudzimu a zwi ita. (Psalme ya 78:3, 4) Musi ṅwana wa vhoiwe a tshi khou ḓi aluwa, u ḓo ṱhogomela nḓila ine na funa ngayo Yehova, na ene a guda u mu funa-vho.

ZWINE NA NGA ZWI ITA:

• Rabelelani nga ho livhaho vhuṱali ha u gudisa ṅwana wa vhoiwe

• Dovhololani maipfi na mihumbulo ya ndeme u itela uri ṅwana a thome u guda a tshee muṱuku