DAVIDA o ḓilugiselela musi a tshi vhona maswole a tshi khou shavha. Vho vha vho dzhenwa nga nyofho samusi vho vha vha tshi khou shavha nndwani. Ndi mini zwe zwa vha zwi tshi khou vha ofhisa? Khamusi Davida o pfa vha tshi khou vhidzelela dzina ḽithihi lunzhi-lunzhi. Ho vha hu dzina ḽa muṅwe munna. Musi a tshi ri hasha maṱo tshikwarani, a vhona onoyo munna mulapfu-lapfu we a vha vha a sa athu u vhuya a mu vhona.

U vhona Goliata! Davida o kona u vhona uri ndi ngani eneo maswole o vha tshi khou mu ofha, o vha e munna muhulwane nahone e mulapfu-lapfu. Naho o vha a songo ambara zwiambaro zwa maswole, khamusi o vha a tshi lemela u fhira vhanna vhavhili vhahulu. Fhedzi o vha o fara zwihali, e na maanḓa nahone e swole ḽine ḽa vha na tshenzhelo. Goliata a amba uri kha i khidzhane. Edzani u humbula ipfi ḽawe ḽi ofhisaho ḽidenya ḽi tshi khou pfala thavhani samusi a tshi khou shushedza mmbi ya Isiraele na khosi yavho Saulo. O amba uri hu nga ḓa muṅwe na muṅwe ane a ḓipfa e na maanḓa uri a kone u lwa nae.—1 Samuele 17:4-10.

Vhaisiraele vho vha vha tshi khou ofha. Na Khosi Saulo o vha a tshi ofha. Davida o pfa uri ho vha ho no fhela ṅwedzi honoho vhuimo vhu tshi khou bvela phanḓa. Maswole a Vhafilisita na a Vhaisiraele ho ngo tendelana ngauri Goliata o vha a tshi vha shushedza ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe. Davida o vha o tsikeledzea. Zwo vha zwi tshi shonisa vhukuma u humbula uri Khosi ya Isiraele na maswole ayo u katela na vhakomana vha Davida vhararu vho dzhenwa nga nyofho! Kha Davida, Goliata o ita zwi fhiraho u sokou shonisa mmbi ya Isiraele; o vha a tshi khou sema Yehova Mudzimu wa Isiraele! Fhedzi Davida we a vha a tshee muswa o vha a tshi nga ita mini nga hazwo? Nahone ri nga guda mini ṋamusi kha lutendo lwa Davida?—1 Samuele 17:11-14.

Kha ri humele miṅwedzini minzhi yo fhiraho. Nga madekwana Davida o vha a tshi lisa nngu dza khotsi awe thavhani tsini na Betlehema. O vha e muṱhannga wa nzhinga a re miṅwahani ya vhufumi, mutswuku, a tshi sedzea nahone e na maṱo avhuḓi. Musi o awela, o vha tshi fhedza tshifhinga a tshi khou lidza mbila. O vha a tshi ṱuṱuwedzwa nga tsiko ya Mudzimu nahone vhutsila hawe ha muzika ho engedzea ngauri o vha tshi fhedza awara nnzhi a tshi khou lidza mbila. Fhedzi nga maṅwe madekwana, Davida a vhidzwa. Khotsi awe vho vha vha tshi ṱoḓa u mu vhona nga u ṱavhanya.—1 Samuele 16:11, 12.

Musi a tshi ya, o wana khotsi awe Isai vha tshi khou amba na muṅwe mukalaha. Ho vha hu Samuele muporofita a fulufhedzeaho. Yehova o vha o mu ruma uri a ye u ḓodza muṅwe wa vharwa vha Isai uri a vhe khosi i tevhelaho ya Isiraele. Samuele o vha o no vhona vhakomana vha Davida vha sumbe, fhedzi Yehova o vhudza Samuele nga ho livhaho uri ho ngo khetha na muthihi wavho. Nga zwenezwo, musi Davida a tshi swika, Yehova o vhudza Samuele a ri: “Mu ḓodze; ndi onoyo.” Samuele o fara luṋanga lwa tshiḓolo tsha mapfura o khetheaho a shela ṱhoho ya Davida phanḓa ha vhakomana vhawe vhoṱhe. Vhutshilo ha Davida ho shanduka u bva tshee a ḓodzwa. Bivhili i ri: “Nga ḽeneḽo ḓuvha muya wa Yehova wo ḓa kha Davida wa dzula khae.”—1 Samuele 16:1, 5-11, 13.

Naa Davida o thoma u vha na vhuhovheli nga ha vhuhosi? Hai, o vha o ḓiimisela u lindela u livhiswa  nga muya wa Yehova uri a ḓivhe tshifhinga tshine a fanela u hwala ngatsho vhuḓifhinduleli. Fhedzi o bvela phanḓa na mushumo wawe wa vhulisa nga u ḓiṱukufhadza. Wo vha u mushumo we a vha a tshi u ita nga u ḓiimisela na nga tshivhindi. Sambi ḽa khotsi awe ḽo vhuya ḽa vutshelwa nga ndau na tshivhingwi luvhili lwoṱhe. Davida ho ngo sokou lingedza u tsireledza ḽeneḽo sambi kha zwenezwo zwivhanda. Nṱhani hazwo, o lwa na zwenezwo zwivhanda u itela u tsireledza sambi ḽa khotsi awe. Kha zwenezwo zwiitea zwoṱhe, o vhulaha zwenezwo zwivhanda zwi re na khombo!—1 Samuele 17:34-36; Yesaya 31:4.

Nga u ya ha tshifhinga, Davida a dovha a vhidzwa. Khosi Saulo o vha o pfa nga ha bvumo ḽawe. Naho Saulo o vha a tshi kha ḓi vha swole ḽi re na maanḓa, Yehova Mudzimu o vha a si tsha mu takalela ngauri ho ngo thetshelesa vhulivhisi hawe. Yehova o vha o bvisa muya wawe mukhethwa kha Saulo nahone kanzhi Saulo o vha e na muya muvhi we wa vha u tshi ita uri a sinyuwe, u vusa dzikhakhathi na u vha na vhuhali. Samusi Saulo o vha e na muya muvhi, tshithu tshe tsha vha tshi tshi ita uri a dzike ndi muzika. Vhaṅwe vhalanda vha Saulo vho vha vho pfa nga ha bvumo ḽa Davida ḽa muzika na ḽa u lwa. Nga zwenezwo, Davida a vhidzwa nahone nga u ṱavhanya a vha muḓinḓa wa Saulo wa u mu farela mafumo na u mu lidzela muzika.—1 Samuele 15:26-29; 16:14-23.

Vhaswa vha nga guda zwinzhi nga ha lutendo lwa Davida kha enea mafhungo. Ṱhogomelani uri o fhedza tshifhinga tshawe a tshi khou ita zwithu zwine zwa mu sendedza tsini na Yehova. Zwiṅwe hafhu, nga u sa fhela mbilu, o guda vhuṅwe vhutsila he ha ita uri a kone u tholiwa. Zwihuluhulu o tenda u livhiswa nga muya wa Yehova. Yeneyi ndi ngudo yavhuḓi lungafhani ine roṱhe ra nga guda khayo!—Muhuweleli 12:1.

Musi a tshi khou shumela Saulo, kanzhi Davida o vha tshi humela hayani u itela u lisa nngu nahone nga zwiṅwe zwifhinga a tshi dzula tshifhinga tshilapfu. Ho vha hu nga tshenetsho tshifhinga Isai a tshi ruma Davida u ya u ṱolela vhakomana vhawe vhararu vhe vha vha vhe maswole a Saulo. Ngauri Davida o vha a tshi thetshelesa, a kuvhanganya zwiḽiwa u itela u ṋea vhakomana vhawe nahone a ya Muedzini wa Ela. Musi a tshi swika, o mangala musi a tshi vhona maswole a Vhaisiraele na a Vhafilisita o sokou ima samusi zwo sumbedzwa mathomoni a ino thero. Vho vha vho ima tsini ha thavha ya seli, vhaṅwe vho ima tsini ha iṅwe thavha vho tanga muedzi.—1 Samuele 17:1-3, 15-19.

Honoho vhuimo ho vha vhu sa konḓelelei kha Davida. Mmbi ya Yehova Mudzimu i nga ofha hani onoyo munna wa muhedeni? Davida o vhona u nyadza ha Goliata hu u sema Yehova. Nga zwenezwo, a thoma u amba na maswole nga tshivhindi nga ha u kunda Goliata. Hu sa athu u fhela tshifhinga tshilapfu, Eliaba mukomana wa Davida o pfa zwe a vha tshi khou zwi amba. Eliaba o kaidza Davida o sinyuwa a mu vhudza uri o sokou ḓa u vhona hu tshi khou lwiwa. Fhedzi Davida a mu fhindula a ri: “Ndo tshinya’ni zwino? Naa a si u pfa mafhungo?” Nga zwenezwo a bvela phanḓa a tshi khou amba nga ha u kunda Goliata, u swika vhaṅwe vha tshi vhudza Saulo zwe zwa ambiwa nga Davida. Khosi ya ri kha hu ḓiswe Davida khayo.—1 Samuele 17:23-31.

Davida a amba maipfi a tevhelaho kha khosi nga ha Goliata: “Hu songo vha na ane a nyabwa nga mulandu wa hoyo munna.” Ngoho ndi ya uri Saulo na vhanna vhawe vho vha vho kulea nungo nga nṱhani  ha Goliata. Khamusi vho khakha nga u ḓivhambedza na onoyo munna muhulu, vho ḓivhona vha tshi swika kha khundu kana kha khana ya onoyo munna. Vho humbula uri onoyo munna a nga vha vhulaha nga hu leluwaho nahone nga u ṱavhanya. Fhedzi Davida o vha a sa humbuli nga yeneyo nḓila. Samusi ri tshi ḓo zwi vhona, o vha a tshi vhona yeneyo thaidzo nga nḓila i sa fani na yavho. Nga zwenezwo, a humbela uri u ḓo lwa na Goliata nga dzawe.—1 Samuele 17:32.

Saulo a ri: “A u koni u lwa nae’, uyo Mu-Filisita, ngauri U kha ḓi vha muṱhannga, ngenó ene e munna wa mafumo u bva hanani hawe.” Naa Davida o vha a kha ḓi vha muṱuku? Hai; fhedzi o vha a tshee muṱuku kha uri a dzhenele vhuswole nahone o vha a tshi vhonala e muṱuku. Fhedzi Davida o vha a tshi ḓivhiwa sa muhali naho nga tshenetsho tshifhinga o vha a tshee muswa.—1 Samuele 16:18; 17:33.

Davida o khwaṱhisedza Saulo nga u mu vhudza zwe a zwi ita kha ndau na tshivhingwi. Naa o vha a tshi khou ḓihudza? Hai. Davida o vha a tshi ḓivha nḓila ye a kunda ngayo yeneyo nndwa. O ri: “Yehova we a mpilelela dziṋala dza ndau na tshivhingwi, u ḓo ndamulela na zwanḓani zwa hoyu Mu-Filisita.” Saulo o fhedzisela o tenda a ri: “Iyá zwau; Yehova nga a vhe na iwe.”—1 Samuele 17:37.

Naa ni a ṱoḓa u vha na lutendo lu fanaho na lwa Davida? Lutendo lwa Davida lwo vha lu sa tou vha u humbulela kana miḽoro. O vha e na lutendo kha Mudzimu wawe ngauri o vha e na nḓivho na tshenzhelo. O vha a tshi ḓivha uri Yehova ndi Mutsireledzi na Muiti wa zwe a zwi fulufhedzisa. Arali ri tshi ṱoḓa u vha na lutendo lu fanaho, ri fanela u dzula ri tshi guda nga ha Mudzimu Bivhilini. Samusi ri tshi tshila u tendelana na zwine ra khou zwi guda, hu ḓo vha na mbuyelo dzavhuḓi dzine dza ḓo khwaṱhisa lutendo lwashu.—Vhaheberu 11:1.

Mathomoni, Saulo o lingedza u ambadza Davida zwiambaro zwawe zwa u thivhela mapfumo. Zwo vha zwi tshi tou nga zwiambaro zwa Goliata zwo itwaho nga tsimbi ya koporo a dovha a mu ambadza na zwipilelo zwawe. Naho zwo ralo, Davida o lingedza u tshimbila-tshimbila nga zwenezwo zwiambaro zwi lemelaho o vhofhelela banga nahone a vhona uri a zwi khou mu shumela. O vha e si swole nahone o vha a songo ḓowela u ambara zwenezwo zwiambaro, zwihulu-hulu zwiambaro zwa Saulo we a vha e munna mulapfu kha lushaka lwa Isiraele. (1 Samuele 9:2) O zwi bvula zwoṱhe nahone a khetha u ambara zwiambaro zwawe zwe a vha a tshi zwi ambara musi a tshi tsireledza sambi ḽawe.—1 Samuele 17:38-40.

Davida o dzhia zwithu zwe a vha o ḓowela u zwi shumisa musi a tshi khou lisa, a kungela mukhwama wawe kha shaḓa o fara na gatho. Gatho ḽo vha ḽi tshi vhonala ḽi si ḽa ndeme nga u tou ralo, fhedzi ḽo vha ḽi tshihali tshi re na maanḓa. Ḽeneḽo gatho ḽo vha ḽi na thambo mbili, mafhedziseloni ha dzenedzo thambo ho vha hu na mukumba, zwenezwo zwo vha zwi tshihali tsha mulisa. O vha a tshi vhea tombo kha mukumba, a monisa gatho nṱha ha ṱhoho yawe nga luvhilo nahone a litshedza thambo nthihi u itela uri tombo ḽi ye he ḽa livhiswa hone. Tshenetsho tshihali tsho vha tshi tshi shuma vhukuma lwe na maswole a vha a tshi tshi shumisa.

Samusi Davida o vha o no ḓilugiselela, a gidimela u ṱangana na swina ḽawe. Ri nga vhona nga maṱo a muhumbulo musi Davida a tshi khou rabela zwi tshi bva mbiluni musi o ima muedzini wo omaho nahone a tshi khou doba matombo maṱanu. Nga zwenezwo, a bvela luvhanḓeni lwa nndwa a tshi khou gidima.

Musi Goliata a tshi vhona swina ḽawe, o vha a tshi khou humbula mini? Bivhili i ri: “A vhona Davida, a mu nyadza, ngauri o vha e muṱhannga, mutswuku, wa tshivhumbeo tsha ndele.” Goliata a amba nga ipfi ḽidenya a ri: “Naa ndi̗ mmbwa kani, U tshi ḓa ngeno wó fara lubonda?” Mafheleloni a vhona zwe Davida a vha o zwi fara, fhedzi ho ngo ṱhogomela uri o fara gatho. Goliata a sema Davida nga midzimu ya Vhafilisita nahone a ana u ri u ḓo ṋea tshitumbu tshawe mavhanda a ḓaka na maanga a ṱaḓulu.—1 Samuele 17:41-44.

U swika na ṋamusi, nḓila ye Davida a mu fhindula ngayo i sumbedza uri o vha e na lutendo luhulwane. Edzani u humbula musi muṱhannga a tshi vhidzelela Goliata a tshi ri: “Iwe wo ḓa fhano wó fara banga na tshiṱangu na thonga. A vha nṋe ndo ḓa fhano dzinani ḽa Yehova wa Mavhuthu, Mudzimu wa dzigomane dza Isiraele we wa mu sema.” Davida o vha a tshi ḓivha uri maanḓa a muthu na zwihali a si zwa ndeme. Goliata o vha o nyadza Yehova Mudzimu nahone  Yehova u ḓo mu fhindula. Samusi na Davida o ri: “Nndwa ndi ya Yehova.”—1 Samuele 17:45-47.

Davida o zwi vhona uri Goliata ndi muhulu nahone o fara zwihali. Fhedzi Davida ho ngo tendela zwenezwo zwithu zwi tshi mu tshuwisa. Ho ngo ita vhukhakhi he ha itwa nga Saulo na maswole awe. Davida ho ngo ḓivhambedza na Goliata. Nṱhani hazwo, o mu vhambedza na Yehova. Musi o ima, o vha o lapfa nga mithara dza 2,9 a tshi fhira vhanna vhoṱhe, fhedzi o vha e mungafhani musi a tshi vhambedzwa na Yehova? O vha a tshi tou nga lusunzi nahone Yehova o vha a tshi nga mu vhulaha nga khathihi fhedzi.

Davida a gidimela kha swina ḽawe nahone a bvisa tombo mukhwamani wawe. A ḽi dzhenisa kha gatho nahone a ḽi monisa nṱha ha ṱhoho yawe. Goliata a sendela kha Davida, khamusi o ima murahu ha muḓinḓa wa u mu farela mapfumo. U lapfa ha Goliata ho vha hu tshi nga ita uri a kundwe nga hu leluwaho ngauri mufari wa zwihali o vha a nga si kone u tsireledza ṱhoho yawe. Nahone ndi he Davida a vha o livhisa hone ṱhogomelo.—1 Samuele 17:41.

Davida a posa tombo ḽawe. Edzani u humbula ho tou ṅoo! musi a tshi khou posa tombo he a ḽi livhisa hone. A zwi timatimisi uri Yehova o ita vhungoho ha uri Davida a si tsha posa ḽinwe tombo. Tombo ḽa rwa he ḽa livhiswa hone, ḽa livha kha phanḓa ya Goliata. Goliata e hwiri fhasi! Mufari wa zwihali a dzhenwa nga mutetemelo. Davida a sendela, a dzhia pfumo ḽa Goliata nahone a mu tumula ṱhoho.—1 Samuele 17:48-51.

Mafheleloni, Saulo na maswole awe vha vha na tshivhindi. Musi vha tshi khou ṱavha mukosi, vha pandamedza Vhafilisita. Ha vha na nndwa sa zwe Davida a zwi vhudza Goliata uri zwi ḓo itea, musi a tshi ri: “Yehova; o ni kumedzela zwanḓani zwashu.”—1 Samuele 17:47, 52, 53.

Ṋamusi, vhashumeli vha Mudzimu a vha dzheneleli kha dzinndwa. Tshenetsho tshifhinga tsho fhira. (Mateo 26:52) Naho zwo ralo, ri fanela u edzisa lutendo lwa Davida. U fana na Davida, ri fanela u vhona Yehova Mudzimu sa muthu wa vhukuma ane ra fanela u shumela ene fhedzi. Nga zwiṅwe zwifhinga, thaidzo dzashu dzi nga vhonala dzi khulwane, fhedzi ndi ṱhukhu musi dzi tshi vhambedzwa na maanḓa a Yehova. Arali ra khetha uri Yehova a vhe Mudzimu washu na u mu fulufhela u fana na Davida, a hu na khaedu kana thaidzo ine ya nga ri o fhisa. Yehova ha kundwi nga tshithu!