Muapostola Paulo o vha a tshi ḓivha nga ha vhufhura ha Sathane, fhedzi Vhakriste ngae vho vha vha sa vhu ṱhogomeli. Sa tsumbo, vhaṅwe vha ngei Korinta vho vha vha tshi ḓifulufhela nga ho kalulaho—vha tshi humbula uri vho ima vho khwaṱha ngohoni lune vha nga si vhuye vha wa lutendoni. (1 Vhakor. 10:12) Ndi ngazwo Paulo o ṋea tsevho i tevhelaho: “Ndi vho ofha uri samusi ṋowa yo fhura Eva nga vhukwila hayo, ndi vhilaela uri muṅwe muthu a nga vha o ni tshinya mihumbulo uri ni si fulufhedzee na uri ni vhe na tshika phanḓa ha Kristo.”—2 Vhakor. 11:3.

Maipfi a Paulo a sumbedza nḓila ine u sa ḓifulufhela nga ho kalulaho zwa vha zwa ndeme ngayo. Arali ni tshi ṱoḓa u kunda zwenezwo, ni fanela u ṱhogomela khombo ine ya vhangwa nga vhufhura na u ḓitsireledza khayo.

Vhufhura ndi mini? Ndi u shumisa mafhungo a si one u itela u xedza vhathu kana u langa nḓila ine vhathu vha humbula na u ita ngayo zwithu. Bugu Propaganda and Persuasion i amba uri, mafhungo a si one o “khakhea, a na khombo nahone ho ngo tea.” Vhaṅwe vhathu vha vhambedza vhufhura na “mazwifhi, u sa fulufhedzea, u kombetshedza vhathu uri vha ite zwine vha si zwi ṱoḓe na u langa nḓila ine vha humbula ngayo.”

Vhufhura vhu khombo lungafhani? Ndi tshikwekwe—tshi ngaho gese i re na khombo, i sa vhonali na i sa nukhi—nahone nga zwiṱuku nga zwiṱuku tshenetsho tshikwekwe tshi nga ṱuṱuwedza nḓila ine ra humbula ngayo ri sa zwi ṱhogomeli. Nga nṱhani ha uri ri nga si kone u vhona vhufhura nga ho livhaho, Vance Packard  ane a vha muḓivhi wa vhuḓifari o amba uri: “Vhunzhi hashu ro no ṱuṱuwedzwa na u kombetshedzwa u ita zwine ra si zwi ṱoḓe—u fhira nḓila ine ra humbula ngayo.” Muṅwe mugudi o amba uri, vhufhura ho “ita uri vhathu vha ḓifare nga nḓila i re na khombo vhukuma na i songo teaho”—nahone zwo ita uri hu vhe na u ‘fheliswa ha lushaka, nndwa, u tovholwa nga nṱhani ha u khethululwa nga lukanda, u sa funa vhuṅwe vhurereli na vhuṅwe vhuḓifari vhunzhi.’—Easily Led—A History of Propaganda.

Fhedzi arali vhathu zwavho vha tshi kona u ri xedza nga vhufhura, Sathane a nga ri ita zwihulu. O guda nga ha vhuḓifari ha vhathu u bva tshee vha sikwa. Zwino “shango ḽoṱhe” ḽi khou vhuswa ngae. A nga shumisa tshiṅwe na tshiṅwe u phaḓaladza mazwifhi awe. (1 Yoh. 5:19; Yoh. 8:44) Sathane o kona u “swingisa mihumbulo” ya vhathu, lune zwino u khou “xedza ḽifhasi ḽoṱhe.” (2 Vhakor. 4:4; Nzumb. 12:9) Ni nga iledza hani vhufhura hawe?

Yesu o ri gudisa nḓila i leluwaho ya u lwisana na vhufhura: “[Ḓivhani] ngoho, hone ngoho i ḓo ni vhofholola.” (Yoh. 8:31, 32) Kanzhi ngoho ndi tshone tshithu tsha ndeme—u fana na swole ḽine ḽa vha nndwani—ni fanela u ṱoḓa mafhungo a ngoho na ane na nga a fulufhela, u itela u thivhela swina uri ḽi si xedze muhumbulo waṋu. Yehova o ri ṋea mafhungo ane ra nga a fulufhela. Bivhilini, ni nga wana zwithu zwoṱhe zwine na zwi ṱoḓa u itela u lwisana na vhufhura ha Sathane.—2 Tim. 3:16, 17.

Vhukuma, mufhuri muhulwane ane a vha Sathane u a ḓivha zwenezwi. Nga zwenezwo, u shumisa maitele awe a zwithu u itela u ri kula nungo uri ri si vhale na u guda Bivhili. Ni songo wela kha vhukwila hawe! (Vhaef. 6:11) Ni fanela u kona u “pfesesa” ngoho yo fhelelaho. (Vhaef. 3:18) Zwenezwo zwi ḓo ṱoḓa uri ni ite vhuḓidini. Fhedzi ṱhogomelani zwe zwa ambiwa nga muṅwali ane a pfi Noam Chomsky: “A huna muthu ane a ḓo dzhenisa ngoho kha vhuluvhi haṋu. Ndi zwithu zwine na fanela u tou ḓiṱoḓela inwi muṋe.” Nga zwenezwo, ‘ḓiṱoḓeleni inwi muṋe’ nga u “ṱolisisa Maṅwalo nga vhuronwane ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe.”—Mish. 17:11.

Dzulani ni tshi humbula uri Sathane ha ṱoḓi ni tshi humbula zwavhuḓi kana u pfesesa ngoho nga ha zwine na khou zwi pfa. Ndi ngani? Media and Society in the Twentieth Century yo amba uri vhufhura “kanzhi vhu a shuma  vhukuma arali vhathu . . . vho kulwa nungo uri vha si tsha humbula zwavhuḓi.” Nga zwenezwo, ni songo tenda zwiṅwe na zwiṅwe zwine na zwi pfa ni songo thoma na humbulisisa zwavhuḓi nga hazwo. (Mir. 14:15) Shumisani vhukoni haṋu ha u humbula he na ṋewa nga Mudzimu na maanḓa a u humbula uri ngoho i vhe yaṋu.—Mir. 2:10-15; Vharoma 12:1, 2.

Maswole a nga shumisa vhufhura u itela uri maswina avho a si tsha ḓifulufhela na u vha kula nungo. Vha nga vha ṱuṱuwedza uri vha lwe nga tshavho kana u vha fhura uri vha si tsha lwa. Muṅwe mudzhenerala wa Mudzheremane o amba uri tshiitisi tsha uri Vhadzheremane vha kundwe kha Nndwa ya Shango ya u Thoma ho vha hu uri vhathu, vho vha vho swingiswa nga maswina avho, vha tshi shumisa vhufhura u fana na mbevha yo khaṱhamedzwa nga tshimange. Sa tsumbo, Sathane u shumisa vhukwila vhu fanaho u itela u fhandekanya na u kunda nahone u lingedza u vusa pfudzungule vhukati ha vhahashu vha Vhakriste kana u vha ṱuṱuwedza uri vha ṱutshele ndangulo ya Yehova nga nṱhani ha uri vha vhona u nga vho farwa nga nḓila i si yavhuḓi kana vho pfiswa vhuṱungu.

Ni songo fhurwa! Tendelani Ipfi ḽa Mudzimu ḽi tshi ni livhisa. Sa tsumbo, u itela uri ni dzule ni na vhuthihi na vhahaṋu, Bivhili i ni ṱuṱuwedza uri ni bvele phanḓa ni tshi “hangwelana nga mbilu yoṱhe” na u tandulula thaidzo nga u ṱavhanya. (Vhakol. 3:13, 14; Mat. 5:23, 24) Bivhili i ri sevha uri ri songo ṱutshela tshivhidzo. (Mir. 18:1) Dzulani no ḓilugiselela u lwisana na vhufhura ha Sathane. Ḓivhudziseni uri: ‘Tshifhingani tsho fhiraho musi ndo sedzana na honohu vhuimo, ndo vha ndi tshi khou humbula nga ha mini? Naa ndo vha ndi tshi khou humbula nga ha muya wa shango kana nga muya wa Mudzimu?’—Vhagal. 5:16-26; Vhaef. 2:2, 3.

Swole ḽo kulwaho nungo nga murangaphanḓa waḽo ḽi nga si kone u lwa zwavhuḓi. Nga zwenezwo, vhadzia-vhufhura vha lingedza u ita uri hu si tsha vha na u fulufhelana vhukati ha swole na murangaphanḓa waḽo. Vha nga amba uri: “Ni songo fulufhela vharangaphanḓa vhaṋu!” nahone “Ni songo tenda vha tshi ni livhisa khomboni!” U itela u engedza kha zwenezwo, arali vharangaphanḓa vha nga ita vhukhakhi, vha ni holedza nga zwenezwo. Na  Sathane u ita zwenezwo. Ha vhuyi a laṱela thaula kha u ita uri ni si tsha fulufhela vharangaphanḓa vho vhewaho nga Yehova.

Ni nga ḓilwela hani? Ḓiimiseleni u ima na ndangulo ya Yehova na u tikedza vharangaphanḓa vhe a vha vhea nga u fulufhedzea hu sa londwi u sa fhelela havho. (1 Vhathes. 5:12, 13) Ni songo “ṱavhanya na dzinginyea kha mahumbulele aṋu” musi vhagunei kana vhaṅwe vhadzia-vhufhura vha tshi amba zwithu zwine zwa vhonala u nga zwi nga vhaisa ndangulo ya Mudzimu. (2 Vhathes. 2:2; Tito 1:10) Tevhelani nyeletshedzo ye ya ṋewa Timotheo. Nambatelani ngoho ye na i guda nahone ni humbule he na i guda hone. (2 Tim. 3:14, 15) Vhukuma, hu na vhuṱanzi vhunzhi vhune ha sumbedza uri ni nga fulufhela vhathu vhe Yehova a vha shumisa lu ṱoḓaho u vha miṅwaha ya ḓana uri vha ri livhise kha nḓila ya ngoho.—Mat. 24:45-47; Vhaheb. 13:7, 17.

Dzulani ni tshi humbula uri Sathane ha shumisi vhufhura nga ho livhaho tshifhinga tshoṱhe. Nga zwiṅwe zwifhinga, u shumisa nyofho. Bugu Easily Led—A History of Propaganda i amba uri nyofho ndi “vhuṅwe ha vhufhura he ha shumiswa u bva kale.” Sa tsumbo, Muphurofesa wa ngei Britain ane a pfi Philip M. Taylor o ṅwala uri Vhaasuri vho “shushedza na u fhura” maswina avho u itela u a kula nungo. Sathane u ita uri ri ofhe vhathu, u ofha u tovholwa, u ofha lufu na miṅwe mifuda ine ya ita uri ri ofhe u itela uri ri si tsha shumela Yehova.—Yes. 8:12; Yer. 42:11; Vhaheb. 2:15.

Ni songo tendela Sathane a tshi ni shushedza u itela uri ni si tsha ḓifulufhela kana u sa fulufhedzea. Yesu o ri: “Ni songo ofha avho vhane vha vhulaha muvhili nga murahu ha zwenezwo vha si kone u ita tshiṅwe tshithu.” (Luka 12:4) Ivhani na fulufhelo kha fulufhedziso ḽa Yehova ḽa uri u ḓo ni ṱhogomela, u ḓo ni ṋea “maanḓa a fhiraho o ḓoweleaho” nahone u ḓo ni thusa u kunda milingo miṅwe na miṅwe ine ya nga ita uri ni laṱele thaula.—2 Vhakor. 4:7-9; 1 Pet. 3:14.

Vhukuma, nga zwiṅwe zwifhinga ri nga ḓipfa ro kulea nungo kana ri tshi khou ofha. Fhedzi dzulani ni tshi humbula nga ha maipfi e Yehova a ṱuṱuwedza ngao Yosefa a ri: “Itá nga maanḓa wó ḓi-funga. U songo vhilaela wa ofha, ngauri hoṱhe hune wa ya, Nṋe Yehova Mudzimu wau ndi na iwe.” (Yosh. 1:9) Arali ni tshi khou vhilaela, nga u ṱavhanya ambani na Yehova nga thabelo ni mu vhudze mbilaelo dzaṋu dzoṱhe. Ni nga vha na vhungoho ha uri “mulalo wa Mudzimu . . . u ḓo tsireledza mbilu dzaṋu na maanḓa aṋu a muhumbulo” u itela uri ni kone u vha na maanḓa a u kunda vhufhura ha Sathane.—Vhafil. 4:6, 7, 13.

Naa ni kha ḓi humbula nga ha vhufhura he ha shumiswa nga Rabasake murumiwa wa Vhaasuri u itela u shushedza vhathu vha Mudzimu? Rabasake o amba uri, ‘A huna tshine tsha ḓo ni tsireledza kha Vhaasuri. Na Mudzimu waṋu Yehova a huna zwine a nga ita.’ Nga tshivhindi o dovha a ri: ‘Yehova ndi ene we a ri vhudza uri ri fhelise ḽiṋo shango.’ Yehova o ri mini? O ri: “U songo ofha zwe wa pfa, . . . nga vhaḓinḓa vha khosi ya Asuri vha tshi nyadza Nṋe.” (2 Dzikh. 18:22-25; 19:6) Nga zwenezwo, a rumela muruṅwa we a fhelisa Vhaasuri vha 185 000 nga vhusiku vhuthihi!—2 Dzikh. 19:35.

Naa no no vhuya na ri no dzula ni tshi khou ṱalela filimu nahone kha yeneyo filimu hu na muthu ane a khou fhurwa na u kombetshedzwa uri a ite zwine a si zwi fune? Naa no amba uri: ‘Ni songo vha kholwa! Vha khou ni zwifhela!’ Edzani u vhona nga maṱo a muhumbulo vharuṅwa vha tshi khou ita zwi fanaho vha tshi ri: “Ni songo fhurwa nga mazwifhi a Sathane!”

Nga zwenezwo, ni songo thetshelesa vhufhura ha Sathane. (Mir. 26:24, 25) Thetshelesani Yehova nahone ni mu fulufhele kha zwoṱhe zwine na zwi ita. (Mir. 3:5-7) Thetshelesani nyeletshedzo yawe ine ya ri: “Ṅwana’nga, ṱalifha, U takadze mbilu yanga.” (Mir. 27:11) Arali na ita zwenezwo, ni ḓo kunda vhufhura ha Sathane!