Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

Mbudziso Dzi Bvaho Ha Vhavhali

Mbudziso Dzi Bvaho Ha Vhavhali

Mbudziso Dzi Bvaho Ha Vhavhali

Musi Yesu Kristo a tshi ruma vhaapostola vha 12 uri vha ye u huwelela, naa o vha vhudza uri vha fare lubaḓa na uri vha ambare zwienda?

Vhaṅwe vhathu vha amba uri hu na u sa tshimbidzana kha mafhungo a Evangeli tharu a musi Yesu a tshi ruma vhaapostola. Naho zwo ralo, musi ri tshi vhambedza mafhungo eneo oṱhe, hu vha na phetho i takadzaho. Tsha u thoma, vhambedzani zwe zwa ṅwalwa nga Marko na zwe zwa ṅwalwa nga Luka. Mafhungo a Marko a ri: “[Yesu] a vha laya a ri vha songo enda vhó hwala muhwalo, vha fare lubaḓa fhedzi. Vha songo ṱuwa na tshikwama, naho i mbuvha, naho i mali dzikhuḓoni. Zwienda vha ambare; hone, vha songo fuka nguvho mbili.” (Marko 6:7-9) Luka o ṅwala uri: “Ni songo tshimbila nó hwala tshithu, ni songo fara mbaḓa na tshikwama na mbuvha na mali; na hone ni songo fuka nguvho mbili.” (Luka 9:1-3) Musi ri tshi sedza mafhungo enea a Evangeli mbili zwi vhonala u nga hu na zwine zwa sa tshimbidzane. U ya nga zwe zwa ṅwalwa nga Marko, vhaapostola vho vhudzwa uri vha fare lubaḓa na uri vha ambare zwienda, fhedzi mafhungo a Luka a amba uri vho vha vha songo fanela u hwala tshithu, u katela na lubaḓa. Naho Marko o amba nga ha zwienda, Luka ene ho ngo amba tshithu nga hazwo.

U itela u pfesesa zwe Yesu a vha a tshi khou zwi amba kha tshiitea tshenetshi, ṱhogomelani mubulo une wa fana kha Evangeli dzenedzi tharu. Kha mafhungo ane a kha ḓi bva u redziwa u katela na mafhungo a re kha Mateo 10:5-10, vhaapostola vho vhudzwa uri vha songo ambara “nguvho mbili” kana u ṱuwa nadzo. Zwi vhonala u nga muapostola muṅwe na muṅwe o vha o ambara nguvho nthihi. Nga zwenezwo, vho vha vha songo fanela u dzhia iṅwe ya u ṱuwa nayo. Nga hu fanaho, vho vha vho no ḓi ambara zwienda. Vho vha vha songo fanela u yo dzhia zwiṅwe zwienda zwa u ṱuwa nazwo. Hu pfi mini nga mbaḓa? The Jewish Encyclopedia i amba uri: “Zwi vhonala u nga u fara lubaḓa ndi mukhuvha we wa vha wo ḓowelea kha Vhaheberu vha kale.” (Gen. 32:10) Marko o amba uri vhaapostola vho vha ‘vha songo fanela u ṱuwa’ na tshithu nga nnḓa ha lubaḓa lwe vha vha vho no ḓi vha nalwo musi Yesu a tshi vha ruma. Nga zwenezwo, vhaṅwali vha Evangeli vho vha vha tshi khou ombedzela ndaela ya Yesu ya u sa fhedza tshifhinga vha tshi kha ḓi ya u ṱoḓa zwithu zwo engedzeaho zwa u ṱuwa nazwo.

Mbuno yeneyi i dovha ya ombedzelwa nga Mateo, we kha tshiitea tshenetshi a pfa ndaela ya Yesu nahone a ṅwala nga hayo. Yesu o ri: “Ni songo ṱuwa ní na tsimbi naho é maseṱha naho ú musuku dzikhuḓoni dzaṋu. Hu’ tshikwama tsha mbuvha, hu’ nguvho mbili, hu’ zwienda, na lubaḓa ni songo ṱuwa nazwo’. Ngauri mushumi tshawe nga hu vhe u ṋewa zwiḽiwa zwawe.” (Mat. 10:9, 10) Hu pfi mini nga zwienda zwe vhaapostola vha vha vho zwi ambara u katela na mbaḓa dze vha vha vho dzi fara? Yesu ho ngo vha vhudza uri vha laṱe zwithu zwenezwo vho no ḓi vha ho nazwo, fhedzi o vha a tshi khou vha vhudza uri a vho ngo fanela u yo u zwi ṱoḓa. Ndi ngani o vha ṋea ndaela yo raloho? Ndi nga ṅwambo wa uri “mushumi tshawe nga hu vhe u ṋewa zwiḽiwa zwawe.” Yeneyo ndi yone mbuno ya ndeme ya ndaela ya Yesu, ine ya tshimbidzana na nyeletshedzo i re kha Pfunzo ya Thavhani ya uri vho vha vha songo fanela u vhilaela uri vha ḓo ḽa mini, u nwa mini, kana uri vha ḓo ambara mini.—Mat. 6:25-32.

Naho mafhungo a Evangeli mathomoni o vha a tshi vhonala u nga ha tshimbidzani, oṱhe o vha a tshi khou ombedzela mbuno nthihi. Vhaapostola vho vha vho fanela u ṱuwa nahone vha sa thithiswe nga u lingedza u wana zwithu zwo engedzeaho. Ndi ngani? Ngauri Yehova o vha a tshi ḓo vha ṋea zwine vha zwi ṱoḓa.

Ndi vhonnyi “vhasadzi na vhasadzi” vhe Salomo a amba nga havho?—Muh. 2:8.

A ri na vhuṱanzi ho fhelelaho, fhedzi khamusi ndi vhaṅwe vha vhasadzi vhe Salomo a vha e navho pfamoni yawe.

Kha Muhuweleli ndima ya vhuvhili, Salomo o amba nga ha zwithu zwo fhamba-fhambanaho zwe a zwi khunyeledza, u katela na zwifhaṱo zwawe zwihulwane. O dovha a ri: “Nda vha na lupfumo lwa maseṱha na musuku, thakha ya mahosi a mashango, nda ḓi-ṱoḓela vhaimbi vha vhanna na vha vhasadzi, na zwi takadzaho muthu, na vhasadzi na vhasadzi.”—Muh. 2:8.

Vhaḓivhi vhanzhi vha amba uri “vhasadzi” vhe Salomo a vha a tshi khou amba nga havho ndi vhasadzi vhawe vhanzhi-vhanzhi vha dziṅwe tshaka vhe a vha navho musi tshifhinga tshi tshi khou ḓi ya nahone vhenevho vhasadzi vho ita uri a gwadamele midzimu i sili. (1 Dzikh. 11:1-4) Naho zwo ralo, hu na vhuleme kha nḓila ine enea mafhungo a ṱalutshedzwa ngayo. Musi Salomo a tshi ṅwala enea maipfi, o vha o no ḓi vha na vhushaka na vhenevha “vhasadzi na vhasadzi.” Nahone nga tshifhinga tshenetsho, o vha a tshi kha ḓi takalelwa nga Yehova, ngauri Mudzimu o vha o mu hevhedza uri a ṅwale bugu dza Bivhili. Fhedzi zwithu zwo vha zwi si tsha vha nga yeneyo nḓila miṅwahani ya musi o no vha na vhasadzi vha maḓana vha dziṅwe tshaka nahone a tshi vho gwadamela midzimu ya mazwifhi.

Kha bugu ya Muhuweleli, Salomo o amba uri “o linga u wana kuambele ku takadzaho na u ṅwala mafhungo-ngoho nga u a tevhekanya.” (Muh. 12:10) Zwi tou vha khagala uri o vha a tshi ḓivha maipfi a ngaho sa “musadzi,” “vhafumakadzi,” na “vhaṱanuni” ngauri o shumisa eneo maipfi kha maṅwalwa awe o hevhedzwaho. (Mir. 5:18; 12:4; 18:22; Muh. 9:9; Ngosha 6:8, 9) Fhedzi kha Muhuweleli 2:8, ha ngo shumisa maipfi a ngaho mufumakadzi na vhaṱanuni.

Maipfi ane a ri “vhasadzi na vhasadzi,” a wanala luthihi fhedzi Bivhilini nahone ho ngo ḓowelea kha luambo lwa Luheberu. Vhaḓivhi vha amba uri a zwi tou ḓivhea zwavhuḓi uri a amba mini. Vhaṱalutshedzeli vhanzhi vha Bivhili vha amba uri maipfi enea a re kha Muhuweleli 2:8 a ambela kha vhasadzi nga nḓila ya vhuimo ha nṱhesa vhu sa vhambedzwi na tshithu. Mubulo une wa ri “vhasadzi na vhasadzi” u bvisela khagala muhumbulo wonoyo.

Salomo o vha a tshi ḓivhiwa vhukuma lwe na mufumakadzi wa muvhuso wa Saba wo pfumaho vhukuma a pfa nga hae, a mu dalela, nahone a takadzwa vhukuma nga zwe a zwi pfa. (1 Dzikh. 10:1, 2) Khamusi Salomo o vha a tshi khou ambela kha tshiitea tshenetsho musi a tshi amba nga ha “vhasadzi na vhasadzi.” Khamusi o vha a tshi khou amba nga ha vhasadzi vha vhuimoni ha nṱha vhe vha ḓa pfamoni yawe miṅwahani minzhi musi a tshi kha ḓi takalelwa nga Mudzimu.