Naa Mudzimu U A Ni Londa Zwa Vhukuma?

NAA ni ḓipfa u nga ni a funiwa? Kana nga zwiṅwe zwifhinga ni pfa u nga a hu na muthu a re na ndavha na inwi? Kha ḽino shango ḽo ḓalaho vhathu vhane vha dzula vho farakanea na vhane vha humbulela vhone vhaṋe fhedzi, zwi nga kha ḓi vhonala u nga ni sokou vha muthu zwawe a si na mushumo. Zwine zwa ambiwa nga Bivhili malugana na zwifhinga zwine ra khou tshila khazwo ndi ngoho, ngauri vhathu vha vhilaelela vhone vhaṋe fhedzi nahone a vha na ndavha na vhaṅwe.—2 Timotheo 3:1, 2.

Vhathu vhoṱhe vha ṱoḓa u funa na u funiwa hu sa londwi uri vha na miṅwaha mingana, mvelele yavho, luambo, kana tsinde. U ya nga miṅwe mivhigo, zwipfi zwashu zwo sikwa nga nḓila ine zwa ita uri ri kone u pfa arali ri tshi funiwa na u ṱhogomelwa. Yehova Mudzimu we a ri sika u pfesesa khwine u fhira vhathu vhoṱhe uri ri na ṱhoḓea ya u funiwa na u dzhielwa nṱha. Ni nga ḓipfa hani arali a ni khwaṱhisedza uri ni wa ndeme khae? Zwenezwo ndi tshithu tshavhuḓi vhukuma tshine na nga vhudzwa tshone. Naa zwa vhukuma ri nga vha na vhungoho ha uri Yehova u na dzangalelo kha vhathu vha songo fhelelaho? Naa u a vhilaelela muṅwe na muṅwe washu? Arali zwo ralo, ndi mini zwine zwa ita uri muthu a takalelwe ngae?

Yehova U A Ri Londa

Miṅwahani i ṱoḓaho u vha 3 000 yo fhiraho, mupsalme a ofhaho Mudzimu o mangala vhukuma musi a tshi vhona ṋaledzi lutomboni vhusiku. O vha a sa timatimi uri Musiki wa dzenedzo ṋaledzi nnzhi-nnzhi ndi muthu a re na maanḓa mahulwane vhukuma. Musi a tshi elekanya nga ha vhuhulwane ha Yehova na u ṱhogomela uri muthu ndi muṱuku-ṱuku, mupsalme o mangadzwa vhukuma nga nḓila ya lufuno ine Yehova a ri vhilaelela ngayo, ndi ngazwo o ri: “Ndi tshi vhona ḽiṱaḓulu ḽau, mishumo ya minwe yau, na dziṋaledzi dze wa dzi vhea, ndi ri: Muthu u tou vha mini U tshi mu elelwa? Na ṅwana wa muthu u tou vha mini U tshi mu tonda?” (Psalme ya 8:3, 4) Zwi nga leluwa u humbula uri Ramaanḓaoṱhe u kule vhukuma na riṋe kana uri o farakanea lune a nga si vhuye a kona u londa vhathu vha songo fhelelaho. Naho zwo ralo, mupsalme o vha a tshi zwi ḓivha uri naho ri tshi tou vha vhaṱuku-ṱuku musi ri tshi vhambedzwa na Mudzimu, ri vha ndeme khae.

Muṅwe mupsalme o amba e na khwaṱhisedzo musi a tshi ri: “Yehova u takalela avho vhané vha mu ofha, na avho vho ṱulutshelwaho vhuthu hawe.” (Psalme ya 147:11) Maipfi a re kha dzenedzi psalme mbili a a ri kwama vhukuma. Naho Yehova e wa nṱhesa, ha so  kou ḓivha uri hu na vhathu fhedzi. Nṱhani hazwo u ‘a vha ṱhogomela’ na u vha ‘takalela.’

Enea mafhungo a khwaṱhisedzwa nga vhuporofita ha Bivhili vhune ha ṱalutshedza zwine zwa khou itea misini yashu. A tshi shumisa muporofita Hagai, Yehova o amba uri mafhungo maḓifha a Muvhuso wa Mudzimu a ḓo ḓivhadzwa shangoni ḽoṱhe. Ha vha na mvelelo dzifhio? Ṱhogomelani iṅwe ya mvelelo dzine dza vha hone: “Ndi ḓo dzinginyisa dzoṱhe dzitshakha; ha kona u ḓa madzanga a dzoṱhe dzitshakha; nnḓu heino ndi ḓo i ḓadza vhugala.”—Hagai. 2:7.

Enea “madzanga” ane a khou kuvhanganywa kha tshaka dzoṱhe ndi mini? A si lupfumo lwa zwithu zwi vhonalaho. (Hagai 2:8) Yehova ha takadzwi nga tsimbi-tseṱha na musuku. U takadzwa nga vhathu vhane vha mu shumela ngauri vha a mu funa hu sa londwi uri a vho ngo fhelela. (Mirero 27:11) Vhenevha vhathu ndi “madzanga” ane a mu ḓisela vhugala, nahone u dzhiela nṱha u ḓiṋekedza havho nga u ḓifunela na u fhisea musi vha tshi mu shumela. Naa ni muṅwe wa vhenevha vhathu?

Ni nga kha ḓi zwi dzhia zwi muloro uri zwivhumbiwa zwi songo fhelelaho sa vhathu zwi nga vha madzanga kha Musiki washu Muhulwane wa fhethu hoṱhe. Zwi re zwone ndi uri u ḓivha uri ri dzhiiwa sa madzanga zwi fanela u ri ṱuṱuwedza uri ri tende musi a tshi ri ramba nga lufuno uri ri sendele tsini nae.—Yesaya 55:6; Yakobo 4:8.

“Iwe U Mufuniwa”

Nga maṅwe madekwana, musi muporofita Daniele o no kalaha, o vhona zwithu zwi mangadzaho. Musi Daniele a tshi khou rabela, ho mbo ḓi swika mueni wa ndeme we a vha a songo mu lavhelela. Mueni onoyo o vha a tshi pfi Gabriele. Daniele o mbo ḓi zwi humbula uri ndi muruṅwa wa Yehova ngauri o vha o no ḓi vhuya a ṱangana nae. Gabriele o ṱalutshedza uri ndi ngani o swika a songo lavhelelwa musi a tshi ri: “Daniele, ndo ḓa uri ndi U funze u ṱalukanya . . . ngauri iwe U mufuniwa.”—Daniele 9:21-23.

Kha tshiṅwe tshiitea, muṅwe muruṅwa wa Yehova o vhudza Daniele a ri: “Daniele, iwe munna mufuniwa.” Nga murahu ha zwenezwo, musi a tshi itela u mu khwaṱhisa muruṅwa o vhudza Daniele a ri: “U songo ofha, iwe munna mufunwa! Rula mbilu.” (Daniele 10:11, 19) Nga zwenezwo, Daniele o ṱaluswa sa “mufuniwa” luraru. U vha mufuniwa zwi nga dovha zwa amba u vha “nyanenge,” “a huliswaho vhukuma,” na “mutondiwa.”

Vhukuma, Daniele o ḓipfa e tsini na Mudzimu wawe nahone a zwi timatimisi uri o vha a tshi pfesesa uri Yehova u takalela tshumelo yawe ya u ḓikumedza. Nahone lwonolwo lufuno luhulwane lwe Yehova a lu sumbedza nga u rumela mulaedza nga vharuṅwa vhawe lu fanela u vha lwo mu khwaṱhisa vhukuma. A zwi mangadzi uri Daniele o fhindula a ri: “Ndi pfa ndí na maanḓa.”—Daniele 10:19.

 Enea mafhungo a kwamaho mbilu ane a sumbedza uri Yehova o vha a tshi funa vhukuma muporofita wawe a fulufhedzeaho, o ṅwaliwa Ipfini ḽa Mudzimu u itela u ri vhuyedza. (Vha-Roma 15:4) U elekanya nga ha tsumbo ya Daniele zwi ḓo ita uri ri pfesese zwine zwa ita uri muthu a funiwe nga Khotsi ashu wa ṱaḓulu a re na lufuno.

Gudani Ipfi Ḽa Mudzimu Tshifhinga Tshoṱhe

Daniele o vha a tshi guda Maṅwalo nga u fhisea. Zwenezwi ri zwi ḓivha nga ṅwambo wa uri o ṅwala uri: “Ndo vhona kha maṅwalo hó vhewa tshivhalo tsha miṅwaha . . . muḓi wa Yerusalema ú shubi.” (Daniele 9:2) Bugu dze dza vha dzi hone nga tshenetsho tshifhinga khamusi dzo vha dzi tshi katela maṅwalo o hevhedzwaho a Mushe, Davida, Salomo, Yesaya, Yeremia, Hesekiele, na vhaṅwe vhaporofita. Ri nga kona u vhona nga iṱo ḽa muhumbulo Daniele e na mipombo minzhi-minzhi, o farakanea nga u vhala na u vhambedza mafhungo a vhuporofita ane a amba nga ha u vusuluswa ha vhurabeli ha ngoho Yerusalema. A zwi timatimisi uri a nga vha o elekanya nga ho dzikaho nga zwe a vha a tshi khou zwi vhala musi e lufherani lwa nnḓu yawe. O vha a tshi guda e na ndivho nahone zwenezwo zwo khwaṱhisa lutendo lwawe na u ita uri a sendele tsini na Yehova.

U guda Ipfi ḽa Mudzimu zwo vhumba vhumuthu ha Daniele na u kwama vhutshilo hawe hoṱhe. A zwi timatimisi uri vhulivhisi ha Maṅwalo he a vhu wana a tshee muṱuku ndi hone he ha ita uri musi a tshi khou ḓi aluwa a kone u thetshelesa Mulayo wa Mudzimu we wa vha u tshi tevhedzwa nga tshenetsho tshifhinga malugana na zwiḽiwa zwi songo teaho u ḽiwa. (Daniele 1:8) Nga murahu, o vha na tshivhindi musi a tshi ḓivhadza vhavhusi vha Babele mulaedza wa Mudzimu. (Mirero 29:25; Daniele 4:19-25; 5:22-28) O vha a tshi ḓivhelwa u fhisea na u fulufhedzea. (Daniele 6:4) Zwa ndeme vhukuma, nṱhani ha u landula lutendo u itela u ḓitshidza, Daniele o fulufhela Yehova tshoṱhe. (Mirero 3:5, 6; Daniele 6:23) Ndi ngazwo Mudzimu o vha a tshi mu vhidza “mufuniwa”!

Musalauno zwi a leluwa u guda Bivhili u fhira misini ya Daniele. Ri vho shumisa dzibugu nṱhani ha u shumisa mipombo. Zwino ri na Bivhili yo fhelelaho u katela na maṅwalo a ambaho nga ha nḓila ye vhuṅwe vhuporofita ha Daniele ha ḓadzea ngayo. Nahone ri dovha ra vha na zwishumiswa zwinzhi zwa u guda Bivhili na zwa u ita ṱhoḓisiso. * Naa zwenezwi zwishumiswa zwi khou ni vhuyedza? Naa ni na mbekanyo ya u vhala Bivhili tshifhinga tshoṱhe na u elekanya nga ha zwine na zwi guda? Arali ni tshi ita nga u ralo ni ḓo ḓipfa nga nḓila i fanaho na ya Daniele. Ni ḓo kona u fhaṱa lutendo lwa khwaṱhaho na u vha na vhushaka ha tsini-tsini na Yehova. Nga ngoho Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ḓo ni livhisa vhutshiloni haṋu na u ita uri ni vhe na vhungoho ha uri u a ni londa nga lufuno.

Ni Konḓelele Thabeloni

Thabelo yo vha i ya ndeme vhutshiloni ha Daniele. O vha a tshi ita khumbelo dzo teaho kha Mudzimu. Musi a tshee muswa o vha e khomboni ya u vhulahwa arali a kundelwa u ṱalutshedza muloro wa Nebukadanetsara Khosi ya Babele. Daniele ha ngo timatima u humbela Yehova uri a mu tikedze na u mu tsireledza. (Daniele 2:17, 18) Nga murahu ha miṅwaha yo vhalaho, a tshi ṱhogomela uri ha ngo fhelela, muporofita a fulufhedzeaho o bula tshivhi tshawe na zwivhi zwa vhathu vha hawe nahone a humbela Yehova uri a vha farele. (Daniele 9:3-6, 20) Musi a sa pfesesi zwiṅwe zwithu zwe a hevhedzwa zwone nga Mudzimu, Daniele o humbela Mudzimu uri a mu thuse. Kha tshiṅwe tshiitea muruṅwa we a dalela Daniele u itela u mu vhudza maṅwe mafhungo o ri: “Zwe wa amba zwo vha zwo no ḓi pfiwa.”—Daniele 10:12.

Naho zwo ralo, Daniele a fulufhedzeaho o ita zwi fhiraho u sokou rabela Mudzimu. Daniele 6:11 i ri: “Ka-raru a losha, a rerela Mudzimu wawe a mu renda, a ita zwe a ita misi yoṱhe.” Daniele o vha e na zwiitisi zwinzhi zwa u livhuha na u renda Yehova. Nahone o ita zwenezwo tshifhinga  tshoṱhe. Thabelo yo vha i tshipiḓa tsha ndeme tsha vhurabeli hawe, lwe a vha a sa koni u litsha naho zwo vha zwi tshi nga ita uri a vhulahwe. Vhukuma, u fulufhedzea hawe zwo ita uri a funiwe nga Yehova.

Thabelo ndi tshifhiwa tsha ndeme vhukuma! Ni songo tendela hu tshi fhira ḓuvha ni songo amba na Khotsi aṋu wa ṱaḓulu. Humbulani uri ni fanela u mu livhuha na u mu renda nge a ni itela zwithu zwoṱhe zwavhuḓi. Mu vhudzeni mbilaelo dzaṋu no vhofholowa. Elekanyani nga ha nḓila ye a fhindula ngayo khumbelo dzaṋu nahone ni mu livhuhe. Musi ni tshi rabela ni songo ṱoḓa u ṱavhanya na fhedza. Musi ri tshi shululela Yehova zwi re mbiluni dzashu nga thabelo, ri ḓo zwi ṱhogomela uri u a ri funa. Yeneyi ndi ṱhuṱhuwedzo khulwane lungafhani ya uri ‘ri konḓelele thabeloni’!—Vha-Roma 12:12.

Hulisani Dzina Ḽa Yehova

A hu na vhukonani vhuṋe ha nga bvelela arali hu na muṅwe ane a ḓiṱoḓela zwawe fhedzi. Zwo tou ralo na nga vhushaka hashu na Yehova. Daniele o vha a tshi zwi ḓivha zwenezwo. Humbulani uri o vha a tshi vhilaelela vhukuma u hulisa dzina ḽa Yehova.

Musi Mudzimu a tshi fhindula thabelo yawe nga u mu dzumbululela muloro wa Nebukadanetsara na ṱhalutshedzelo yawo, Daniele o ri: “Dzina ḽa Mudzimu nga ḽi khoḓiwe zwino na Iini na lini, ngauri vhuṱali na maanḓa ndi zwawe.” Nga murahu, musi a tshi ṱalutshedza Nebukadanetsara wonoyo muloro na zwine wa amba zwone, Daniele o khoḓa Yehova lunzhi-lunzhi nahone a ombedzela uri Yehova ndi ene “Mudzumbululi wa zwo dzumbamaho.” Nga hu fanaho musi a tshi humbela u hangwelwa na u vhofhololwa Daniele o rabela a ri: “Muṋe washu,. . . kha muḓi wau na kha vhathu vhau hu buliwa dzina ḽau.”—Daniele. 2:20, 28; 9:19.

Ri na zwibuli zwinzhi zwine ra nga edzisa ngazwo Daniele kha enea mafhungo. Musi ri tshi rabela ri nga sumbedza uri ri a vhilaelela uri ‘dzina ḽa Mudzimu ḽi itwe ḽikhethwa.’ (Mateo 6:9, 10) A ri ṱoḓi uri nḓila ine ra ḓifara ngayo i nyadzise dzina ḽa Yehova ḽikhethwa. Nṱhani hazwo, u nga ri tshifhinga tshoṱhe ri nga hulisa dzina ḽa Yehova nga u vhudza vhaṅwe zwe ra zwi guda nga ha mafhungo maḓifha a Muvhuso.

I ngoho, shangoni ḽine ra tshila khaḽo lufuno na u vhilaelela vhaṅwe zwi a shayea. Naho zwo ralo, ri nga khuthadzwa vhukuma nga u ḓivha uri Yehova u a londa mushumeli wawe muṅwe na muṅwe. Ndi ngazwo mupsalme o amba a ri: “Yehova u takalela vhathu vhawe, u ṱamisa vhaheḓana dzánga ḽa vho tshidzwaho.”—Psalme ya 149:4

[Ṱhaluso i re magumoni a siaṱari]

[Maipfi o ṱumbulwaho kha siaṱari 11]

Mudzimu o sumbedza uri u funa Daniele nga u rumela muruṅwa wawe Gabriele uri a mu khwaṱhise

[Maipfi o ṱumbulwaho kha siaṱari 13]

U guda ha Daniele na u rabela nga u fhisea zwo ita uri a vhe na vhumuthu havhuḓi na uri a funiwe nga Mudzimu