Ḽivhanda Ḽitswuku-Tswuku Tswuku Ḽo Bulwaho Kha Nzumbululo Ndima ya 17 Ḽi Imela Mini?
Bivhili i a fhindula
Ḽivhanda ḽitswuku-tswuku ḽo ṱaluswaho kha Nzumbululo ndima ya 17 ḽi fanyisela dzangano ḽine ḽa ita uri hu vhe na mulalo nahone ḽi imela mivhuso ya shango. Ḽo thoma ḽi tshi vhidzwa Ndangano ya Dzitshaka (League of Nations) nahone zwino ndi Yuno (United Nations).
Nḓila dza u ṱalula ḽivhanda ḽitswuku-tswuku
Ndi dzangano ḽa politiki. Ḽivhanda ḽitswuku-tswuku ḽi na “ṱhoho dza sumbe” dzine dza imela “thavha dza sumbe” na “mahosi a sumbe,” kana vhavhusi. (Nzumbululo 17:9, 10) Bivhilini, thavha na mavhanda zwi fanyisela mivhuso.—Yeremia 51:24, 25; Daniele 2:44, 45; 7:17, 23.
U fana ha mivhuso ya shango. Ḽivhanda ḽitswuku-tswuku ḽi fana na ḽivhanda ḽa ṱhoho dza sumbe ḽo bulwaho kha Nzumbululo ndima ya 13, ḽine ḽa imela mivhuso ya shango. Enea mavhanda a na ṱhoho dza sumbe, ṋanga dza fumi na madzina a maṱamba. (Nzumbululo 13:1; 17:3) Honoho u fana a ho ngo sokou itea. Ḽivhanda ḽitswuku-tswuku ḽi fanyisela kana u imela mivhuso ya shango.—Nzumbululo 13:15.
Thikhedzo i bvaho kha miṅwe mivhuso.
Ḽivhanda ḽitswuku-tswuku “ḽi bva kha” kana ḽi tikedzwa nga miṅwe mivhuso.—Nzumbululo 17:11, 17.
Ḽi na vhushaka na vhurereli. Babele Ḽihulu, vhurereli hoṱhe ha mazwifhi, ḽo dzula kha ḽivhanda ḽitswuku-tswuku, zwine zwa sumbedza uri ḽi tikedzwa nga vhurereli.—Nzumbululo 17:3-5.
A ḽi ṱhonifhi Mudzimu. Ḽivhanda ḽo “ḓala madzina a maṱamba”.—Nzumbululo 17:3.
Ḽi ḓo valelwa lwa tshifhinganyana. Ḽivhanda ḽitswuku-tswuku ḽi ḓo valelwa “mugodini” a kana ḽi ḓo vha ḽi si na maanḓa lwa tshifhinganyana, fhedzi ḽi ḓo dovha ḽa vha na maanḓa.—Nzumbululo 17:8.
Vhuporofita ha Bivhili vhu a ḓadzea
Ṱhogomelani nḓila ye Yuno kana Ndangano ya Dzitshaka zwa ḓadzisa ngayo vhuporofita ha Bivhili ha ḽivhanda ḽitswuku-tswuku.
Ndi dzangano ḽa politiki. Dzangano ḽa Yuno ḽi tikedza politiki nga u ita uri “hu vhe na vhuthihi kha Miraḓo yoṱhe ya dzangano.” b
U fana ha mivhuso ya shango. Nga 2011, Yuno yo engedza muraḓo wa vhu-193 kha dzangano. Zwine zwa ita uri ḽi ambe uri ḽi imelela mashango na vhathu vhoṱhe shangoni.
Thikhedzo i bvaho kha miṅwe mivhuso. Yuno i langwa nga miraḓo yayo nahone maanḓa na vhuvhusi zwi bva kha miraḓo yayo.
Ḽi na vhushaka na vhurereli. Ndangano ya Dzitshaka kana Yuno yo bvela phanḓa i tshi wana thikhedzo kha vhurereli shangoni ḽoṱhe. c
A ḽi ṱhonifhi Mudzimu. Yuno yo vhumbwa “u itela uri hu vhe na mulalo na tsireledzo shangoni ḽoṱhe.” d Naho tshenetshi tshiitisi tsha uri hu vhe na Yuno (UN) tshi tshi vhonala u nga tshi a pfala, ḽeneḽi dzangano ḽi nyadza Mudzimu nga u amba uri ḽi ḓo ita zwe Mudzimu a ri zwi ḓo khunyeledzwa nga Muvhuso wawe fhedzi.—Psalme ya 46:9; Daniele 2:44.
Ḽi ḓo valelwa lwa tshifhinganyana. Ndangano ya Dzitshaka, yo vhumbwaho nga murahunyana ha Nndwa ya Shango ya u Thoma u itela uri hu vhe na mulalo, yo kundelwa u thivhela phambano dza shango ḽoṱhe. Ḽeneḽi dzangano ḽo fheliswa musi Nndwa ya Vhuvhili ya Shango i tshi thoma nga 1939. Nga 1945, musi Nndwa ya Vhuvhili ya Shango yo no fhela, ho vhumbwa Yuno. Ndivho, maitele na tshiimo zwo vha zwi tshi fana kokotolo na zwa Ndangano ya Dzitshaka.
a U ya nga Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words, ipfi ḽa Lugerika ḽo ṱalutshedzelwaho nga uri “mugodi” ḽi amba “mulindi wo tsaho vhukuma.” Kha ṱhalutshedzelo ya King James ipfi “mugodi” ḽi amba “mulindi wo tsaho vhukuma.” Bivhili i ambela kha fhethu kana vhuimo vhune khaho u si kone u ita tshithu.
b Sedzani Thero ya Vhuvhili ya Charter of the United Nations.
c Sa tsumbo, nga 1918 tshigwada tshine tsha imelela vhafunzi tsha ngei Amerika tsho amba uri Ndangano ya Dzitshaka i ḓo imela “muvhuso wa Mudzimu fhano kha ḽifhasi.” Nga 1965, vhaimeleli vha Vhubuddha, Vhukatolika, Vhuorthodox ha thungo ya Vhubvaḓuvha, Vhuhindu, Vhuislam, Vhuyuda na Vhuporotesitante vho kuvhangana ngei San Francisco u itela u tikedza na u rabelela Yuno. Nahone nga 1979, Mupapa John Paul II o sumbedza u vha na fulufhelo kha UN musi a tshi ri: “UN i ḓo dzula i hone lini na lini u itela uri hu vhe na mulalo na vhulamukanyi.”
d Sedzani Thero ya u Thoma ya Charter of the United Nations.
You May Also Like
MBUDZISO DZA BIVHILI DZO FHINDULWA
Bugu Ya Nzumbululo—Zwine Ya Amba Zwone
Yeneyi bugu i amba uri vhane vha i vhala, u i pfesesa na u shumisa zwe vha zwi guda khayo vha ḓo vha na dakalo.
MBUDZISO DZA BIVHILI DZO FHINDULWA
Ḽivhanda Ḽa Ṱhoho Dza Sumbe Ḽo Ambiwaho Kha Nzumbululo Ndima 13 Ḽi Imela Mini?
Ḽivhanda ḽi na maanḓa na muvhuso. Ndi vhufhio vhuṅwe vhuporofita vhu re Bivhilini nga haḽo?
MBUDZISO DZINE DZA ANZELA U VHUDZISWA
Ndi Ngani Ṱhanzi dza Yehova vha sa Dzhii sia kha zwa Politiki?
Naa vha vhea khomboni u tsireledzea ha shango?
TSHIINGAMO
Naa Ri Ḓo Vhuya Ra Vha Na Muvhuso Muthihi Shangoni Ḽoṱhe?
Edzani u humbula mulalo na u tsireledzea zwine muvhuso muthihi wa shango wa nga zwi ḓisa. Ndi ngani ri tshi nga fulufhela fulufhedziso ḽa Mudzimu ḽa uri u ḓo ḓisa muvhuso wo raloho? Ndi nnyi ane a ḓo vha muvhusi wawo a faneleaho?
MBUDZISO DZA BIVHILI DZO FHINDULWA
Ndi Mini Zwine Zwa Ṱoḓea Uri Ni Kone U Pfesesa Bivhili?
Hu sa londwi vhubvo haṋu, zwi a konadzea u pfesesa mulaedza wa Mudzimu u re Maṅwaloni Makhethwa.
PFUNZO DZA BIVHILI
Lingedzani Heyi Ngudo Ya Bivhili
Gudani Bivhili nga mahala ni tshi khou thuswa nga muṅwe wa Ṱhanzi dza Yehova.