Ekkennan Woy Gelennan Deˈiyo Wodiyaa Loytti Goˈettite

‘Danddayiya uri hegaadan deˈo.’—MAA. 19:12, NW.

1, 2. (a) Yesuusi, PHauloosinne harati ekkennan woy gelennan deˈiyoogaa waati xeellidonaa? (b) Issoti issoti ekkennan woy gelennan deˈiyoogaa imotadan xeellennay aybissa gidana danddayii?

EKKIYOOGEE woy geliyoogee Xoossay asaa naatuyyo immido keehi alˈˈo imotaappe issuwaa gidiyoogee qoncce. (Lee. 19:14) Gidoppe attin, ekkibeenna woy gelibeenna daro Kiristtaanetikka bantta deˈuwan keehippe ufayttoosona. Haroldda geetettiya, layttay 95 gidido, machibeenna ishay hagaadan giis: “Taani haratuura issippe deˈiyo wodenne imattaa mokkiyo wode ufayttiyaaba gidikkokka, tarkka deˈiyo wode baddo gididabadan mule tau siyettenna. Taani ekkennan deˈiyo imotaa demmaas gaana danddayays.”

² Yesuusinne PHauloosi naaˈˈaykka, ekkiyoogeenne geliyoogee Xoossaa imota gidiyoogaadan, ekkennan woy gelennan deˈiyoogeekka a imota gidiyoogaa yootidosona. (Maatiyoosa 19:11, 12; 1 Qoronttoosa 7:7 nabbaba.) SHin ekkennan woy gelennan deˈiya ubbay hegaadan deˈiyoy koyido gishshataassa gidennaagee qoncce. Issi issitoo hanotati giiga aqo laggiyaa demmiyoogee metiyaaba gidanaadan oottoosona. Woy aqo deˈuwan amarida layttau issippe deˈi simmin, aqo laggee banttappe paraman shaahettiyo wode woy hayquwan shaahettiyo wode, issoti issoti qoppennan baddo gididi deˈoosona. Yaatin, ekkennan woy gelennan deˈiyoogee imota gidiyoy ayba ogiyaanee? Ekkennan woy gelennan deˈiya Kiristtaaneti he wodiyaa waatidi loytti goˈettana danddayiyoonaa?

 Dumma Imota

3. Ekkennan woy gelennan deˈiya Kiristtaanetuyyo darotoo waatiyo injjee deˈii?

³ Darotoo, ekkida woy gelida uraagaappe ekkibeenna woy gelibeenna urau daro wodeenne laˈatettay deˈees. (1 Qor. 7:32-35) Issi uri ba haggaazuwaa aassanau, harata siiqanaunne Yihoowakko shiiqanau he loˈˈo injjiyaa goˈettana danddayees. Hegaa gishshau, daro Kiristtaaneti ekkennan woy gelennan deˈiyoogaa goˈˈaa akeekidi, guutta wodiyau gidikkokka ‘hegaadan deˈanau’ qofaa qachidosona. Issoti issoti ekkennan woy gelennan deˈanau kasetidi qoppibeennaba gidikkokka, bantta hanotay laamettiyo wode, he hanotaa xeelliyaagan woossidinne wotti dentti qoppidi, Yihoowa maaduwan etikka bantta wozanan minnana danddayiyoogaa akeekidosona. Hegaa gishshau, eti bantta laamettida hanotaa maayidi, ekkennan woy gelennan deˈidosona.—1 Qor. 7:37, 38.

4. Ekkibeenna woy gelibeenna Kiristtaaneti Xoossaa oosuwan ufayttana danddayiyoy aybissee?

⁴ Ekkibeenna woy gelibeenna Kiristtaaneti Yihooway woy a dirijjitee banttana nashshanaadan, ekkana woy gelana koshshennaagaa eroosona. Xoossay nuna ubbaa huuphiyan huuphiyan siiqees. (Maa. 10:29-31) Xoossaa siiquwaappe nuna ooninne woy aybinne shaakkana danddayenna. (Roo. 8:38, 39) Nuuni ekkidaba woy gelidaba gidin woy aggin, Xoossaa oosuwan ufayttiyo daro gaasoy deˈees.

5. Ekkennan woy gelennan deˈiyo hanotaappe daro anjjuwaa demmanau waatana koshshii?

⁵ SHin muuziqaa woy ispporttiyaa malaban gooba gidida uraa imotaadan, ekkennan woy gelennan deˈiyo imotaappe loytti goˈettanau baaxetana koshshees. Yaatiyo gishshau, ha wodiyan ekkibeenna woy gelibeenna Kiristtaaneti yelaga woy cima gidin, ekkibeennay woy gelibeennay koyidi gidin woy hanotaappe denddidaagan gidin, he hanotaa waati loytti goˈettana danddayiyoonaa? Beni Kiristtaane gubaaˈiyaappe demmiyo, minttettiya issi issi leemisotanne hegaappe tamaarana danddayiyoobaa ane beˈoos.

Yelagatettan Ekkennan Woy Gelennan Deˈiyoogaa

6, 7. (a) Piliphoosa geelaˈo naati Xoossaa oosuwan ayba maata demmidonaa? (b) Ximootiyoosi machennan deˈido layttata waatidi loˈˈo ogiyan goˈettidee, i ufayttidi yelagatettan oottidoogan waani anjjettidee?

⁶ Wonggeliyaa mishiraachuwaa yootiya Piliphoosassi aagaadan mishettidi wonggeliyaa mishiraachuwaa yootiya oyddu geelaˈo naati deˈoosona. (Oos. 21:8, 9) Hananabaa yootiyoogee geeshsha ayyaanaa maalaalissiya imotaappe issuwaa gidishin, he yelagati he imotaa, Yu7eela 2:28, 29 poluwaa maaran goˈettidosona.

⁷ Ximootiyoosi machennan deˈido ba hanotaa loytti goˈettida yelaga. A aayyiyaa Euniiqanne a aayee aayyiyaa Loyda naatettaappe doommidi a “geeshsha maxaafata” tamaarissidosona. (2 Xim. 1:5; 3:14, 15) SHin eti Kiristtaane  gididoy, 47 M.L. heeran, PHauloosi eti deˈiyo katamaa Lisxxira koyro biido wode gidennan aggenna. Naaˈˈu layttappe simmin, PHauloosi naaˈˈanttuwaa biido wode, Ximootiyoosau layttay 20 heera gidennan aggenna. I yelaganne tumankka gamˈˈibeennaba gidikkokka, Lisxxiraaninne Iqooniyoonen deˈiya gubaaˈe cimati abaa “loittidi markkattidosona.” (Oos. 16:1, 2) Yaatiyo gishshau, banaara issippe oottanaadan PHauloosi Ximootiyoosa shoobbiis. (1 Xim. 1:18; 4:14) Ximootiyoosi mule machibeenna gaanau danddayokko. SHin yelagatettan i PHauloosa shoobiyaa ufayttidi ekkidoogaanne hegaappe simmin, daro layttau machennan misoonaawenne gubaaˈe cima gididi deˈidoogaa eroos.—Pili. 2:20-22.

8. Marqqoosa giyo Yohaannisi ayyaanaabaa hoolliyaa kessidi gakkanaadan aybi maaddidee, qassi hegaadan oottiyoogan ayba anjjo demmidee?

⁸ Marqqoosa giyo Yohaannisikka yelagatettan machennan deˈiyo ba hanotaa loˈˈobau goˈettiis. Inne a aayyiyaa Mayraama, qassi a aayee michee naˈaa Barnnaabaasi Yerusalaama gubaaˈiyaa koyro yameta. Marqqoosantta soo asau kataman keettaynne eta son ashkkaray deˈiyo gishshau, dure gidennan aggokkona. (Oos. 12:12, 13) SHin Marqqoosi hegaa mala giiga hanotay deˈishin, yelaga gidikkokka bana ufayssiyaaban xeelaa wottibeenna. I aqo oyqqidi injje deˈuwaa deˈanau koyibeenna. I kiitettidaageetuura laggetidoogee misoonaawe gidanau koyanaadan denttettidaba milatees. Yaatiyo gishshau, PHauloosinne Barnnaabaasi misoonaawe gididi koyro biyo wode, ufayssan etaara issippe biidi eta maaddiis. (Oos. 13:5) Guyyeppe, Barnnaabaasaara biis; hegaappe simmidi qassi PHeexiroosaara Baabiloonen oottiis. (Oos. 15:39; 1 PHe. 5:13) Marqqoosi ekkennan ay keena wodiyaa takkidaakko erokko. SHin i ufayssan harata maaddiyoogaaninne Xoossaa oosuwan darobaa oottiyoogan loˈˈo sunttaa demmiis.

9, 10. Aqo oyqqibeenna yelaga Kiristtaaneti ha wodiyan bantta haggaazuwaa aassiyo ayba injjee deˈii? Leemisuwaa yoota.

⁹ Ha wodiyan, gubaaˈiyan deˈiya daro yelagatikka ekkennan woy gelennan deˈiyo wodiyaa Xoossaa oosuwaa aassanau ufayssan goˈettoosona. Eti ekkennan woy gelennan deˈiyoogee, Marqqoosanne Ximootiyoosa maaddidoogaadan, ‘xubbiyaabi baynnan Godaa oosuwan minni’ oottanau maaddiyoogaa akeekoosona. (1 Qor. 7:35) Hegee tumuppe goˈˈiyaaba. Ekkibeenna woy gelibeenna uri aqinye gididi oottiyo, Kawotettaabaa sabbakiyaageeti keehippe koshshiyo heeri biidi haggaaziyo, kare biittaa qaalaa tamaariyo, Kawotettaa Addaraashaanne macara biiruwaa keexxiyoogan maaddiyo, Gubaaˈiyan Oottiyaageeti Loohiyo Timirtte Keettan tamaariyoonne Beeteelen oottiyoogaa mala daro injjee deˈees. Intte aqo oyqqibeenna yelaga gidikko, intte hanotaa loytti goˈettiiddi deˈeetii?

¹⁰ Mark geetettiya ishay aqinye gididi oottiyoogaa tammanne hosppun laytta heeran doommiis; guyyeppe Gubaaˈiyan Oottiyaageeti Loohiyo Timirtte Keettan loohiis; qassi alame yuushuwan dumma dumma oosuwaa oottiis. I kumetta wodiyaa haggaazido 25 layttaa hassayidi hagaadan giis: “Gubaaˈiyan deˈiya ubbaa minttettanau, etaara issippe haggaazanau, heemmiyoogan eta minttettanau, ta son eta shoobbanaunne gubaaˈiyaa yametuura issippe wodiyaa aattiyo hanotaakka giigissanau baaxetaas. Ha ubbabay taani keehippe ufayttanaadan oottiis.” Marki giidobay bessiyoogaadan, deˈuwan daro ufayssay beettiyoy immiyoogaana; qassi kumetta deˈuwan Xoossaa oosuwaa oottiyoogee haratussi immiyo daro injjiyaa medhees. (Oos. 20:35) Intte koshshay, eray woy deˈuwan akeekidobay ayba gidikkokka, ha wodiyan yelagati Godaa oosuwan oottiyo darobay deˈees.—1 Qor. 15:58.

11. Aqo oyqqanau eesotennaagee demissiyo issi issi goˈˈati awugeetee?

¹¹ Daro yelagati guyyeppe ekkanau woy gelanau koyiyaaba gidikkokka, aqo deˈuwaa oyqqanau eesotana koshshenna loˈˈo gaasoy deˈees. Yelagati asho gaytotetta koshshay keehippe wolqqaamiyo “panttatetta wodee” aadhanaashin ekkennan woy gelennan takkanaadan PHauloosi zoriis. (1 Qor. 7:36, NW) Intte inttena eriyoogeenne giiga aqo laggiyaa dooranau koshshiya akeekaa deˈuwan demmiyoogee wode ekkiyaaba. Aqo deˈuwaa maachaa maacettiyoogee deˈo laytta ubban naagana koshshiyo deexo kuushsha.—Era. 5:2-5.

 Gasttidi Ekkennan Woy Gelennan Deˈiyoogaa

12. (a) Amˈˈe gidida Haanna laamettida ba hanotaa waata xoona kiyadee? (b) A ayba maataa demmadee?

¹² Luqaasa Wonggeliyan ibay odettido Haanna, laappun layttaa ba azinaara issippe deˈa simmin qoppennan i hayqqidoogan keehippe azzanennan aggukku. Eti naˈa yelidaakko woy a hara azinaa gelanau qoppidaakko erokko. SHin iyyo layttay 84 gidido wodekka Haanna amˈˈe gidiyoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. Geeshsha Maxaafay yootiyoobaappe, Haanna laamettida ba hanotaa Yihoowakko shiiqanau goˈettaasu giidi kuuyana danddayoos. A “xoomaiddanne woossaidda gallassinne qammi Xoossau goinnaasu; Beeta Maqidasiyaappe kiyennan de7aasu.” (Luq. 2:36, 37) Yaatiyo gishshau, a ba deˈuwan ayyaanaabaa kaseyaasu. Hegaadan oottanau wozanappe murttiyoogaanne baaxiyaa koshshiis; shin a daroppe anjjettaasu. A guutta naˈaa Yesuusa beˈiyo maataa demmaasu; qassi he Masee matan ehiyoobaa haratussi markkattaasu.—Luq. 2:38.

13. (a) Dorqqa gubaaˈiyan minnada oottidoogaa bessiyaabay aybee? (b) Dorqqa oottido loˈˈobaunne kehatettau waana anjjettadee?

¹³ Beni wode Yerusalaameppe huuphessan arggo baggan, markkabee eqqiyo Yoophen deˈiya Dorqqo woy Xaabito giyo issi maccaasiyaa deˈausu. Geeshsha Maxaafay iyyo azini deˈiyoogaa yootenna gishshau, he wode a gelabeennaba milatees. Dorqqa “lo77obaa oottaiddanne hiyyeesaa maaddaidda de7aasu.” A hiyyeesa amˈˈetuyyoonne haratuyyo daro maayuwaa giigissaasu; hegaappe denddidaagan eti o keehippe siiqidosona. Yaatiyo gishshau, qoppennan a sahettada hayqqido wode, PHeexiroosi eesuwan yiidi eti siiqiyo michiyo denttanaadan kumetta gubaaˈee ayyo kiittiis. A hayquwaappe denddidoogee Yoophen ubbasan odettin, daro asay Godaa ammaniis. (Oos. 9:36-42) Dorqqa ba daro kehatettan hegeetuppe amaridaageeta maaddennan aggukku.

14. Ekkibeenna woy gelibeenna Kiristtaaneti kaseegaappe aaruwan Yihoowakko shiiqanaadan aybi denttettii?

¹⁴ Ha wodiyan gubaaˈiyan deˈiya daroti Haanniigaadaaninne Dorqqiigaadan gastta gidiiddi ekkennan woy gelennan deˈoosona. Issoti issoti giiga aqo laggiyaa demmennan aggana danddayoosona. Harati bantta aqo laggiyaappe paraman woy hayquwan shaahettidosona. Xuurabaa yootiyo aqo laggee baynna, ekkibeenna woy gelibeenna Kiristtaaneti darotoo Yihoowan keehippe ammanettana koshshiyoogaa akeekoosona. (Lee. 16:3) Silviyaa geetettiya, 38 layttappe dariya wodiyau Beeteelen oottida gelabeenna michiyaa hegaa anjjodan xeellausu. A, “Mino gidiyoogee issi issitoo tana salettees. ‘Tana ooni minttettanee?’ gaada qoppays” yaagausu. SHin gujjada hagaadan gaasu: “Taassi koshshiyaabaa taappe aaruwan Yihooway eriyoogaa ammanettiyoogee kaseegaappe aaruwan taani akko shiiqanaadan maaddiis. Ubba wode minttettuwaa demmays; ubba issi issitoo taani mule qoppabeenna ogiyan demmays.”

15. Ekkibeenna woy gelibeenna Kiristtaaneti bantta siiquwaa waatidi aassana danddayiyoonaa?

¹⁵ Ekkennan woy gelennan deˈiyoogee siiquwaa aassiyo dumma injjee deˈanaadan oottees. (2 Qoronttoosa 6:11-13 nabbaba.) Aadhida 34 layttau kumetta wodiyaa haggaazida, Joleno geetettiya gelabeenna michiyaa hagaadan gaasu: “Layttan tanaara lagge gididaageetuura xalla gidennan, ubba asau loˈˈo lagge gidanau baaxetaas. Gelennan deˈiyoogee Yihoowayyo, so asaayyo, ishatuyyoonne michotuyyo, hegaadankka shoorotuyyo immanau maaddiya loˈˈo injje. Ta layttay sugi sugi biyo wode, gelennan deˈiyoogan taani keehi ufayttays.” Ekkennan woy gelennan deˈiyaageeti bantta xallaa siiqennan, eta maaddanau oottiyoobaa gubaaˈiyan deˈiya cimidaageeti, abbee paccidoogeeti, naata banttarkka dichiya aawati woy aayoti, yelagatinne harati keehippe nashshoosona. Haratuyyo siiquwaa bessiyo wode ubban ufayssaa demmoos. Inttekka harata siiqiyo siiquwaa aassana danddayeetii?

Mule Ekkennan Woy Gelennan Deˈiyoogaa

16. (a) Yesuusi machennan deˈidoy aybissee? (b) Machennan deˈido hanotaa PHauloosi loytti goˈettidoy ayba ogiyaanee?

¹⁶ Yesuusi machibeenna; oottanaadan au  imettida oosuwau giigettananne hegaa polana koshshiis. I he oosuwau haahosaa hemettidi biis; maallado guuraappe biidi qammi gakkanau oottiis; qassi wurssettan ba shemppuwaa yarshshiis. Machibeennaagee i ba oosuwaa polanaadan maaddiis. Kiitettida PHauloosi haggaazuwau shaˈan qoodettiya kilo meetiriyaa biis; qassi haggaazuwan daro metoy a gakkiis. (2 Qor. 11:23-27) PHauloosi kase machidaba gidana danddayikkonne, kiitettidaagaa gidi simmidi machennan deˈanau dooriis. (1 Qor. 7:7; 9:5) Yesuusinne PHauloosi, harati danddayiyaaba gidikko, haggaazuwaa gishshau bantta leemisuwaa kaallanaadan minttettidosona. SHin machennan woy gelennan deˈiyo hanotay haggaazuwau gida gidiyoogaadan eti yootibookkona.—1 Xim. 4:1-3.

17. Ha wodiyan issoti issoti Yesuusanne PHauloosa leemisuwaa ayba ogiyan kaallidonaa, hegaadan oottiyaageeta Yihooway nashshiyoogaa waatidi erana danddayiyoo?

¹⁷ Ha wodiyankka, issoti issoti hegaadan loytti haggaazanau danddayana mala ekkennan woy gelennan deˈanau eratetta kuushshaa kuuyidosona. Kasetidi abaa yootido Haaroldi, 56 layttaappe dariya wodiyaa Beeteelen oottiis. I hagaadan giis: “Taani tammu layttaa Beeteelen ootta simmada, aqo oyqqida daroti sahuwaa gaasuwan woy cimida so asaa maaddanau Beeteeleppe kiyidoogaa akeekaas. Ta aawaynne ta aayyiyaa naaˈˈaykka hayqqidosona. SHin taani Beeteele keehippe dosiyo gishshau, machiyoogan Beeteeleppe kiyanaadan oottana danddayiyaabaa oottana koyabeykke.” Hegaadankka, adussa wodiyau aqinye gidada oottida Marggareta amarida layttappe kase hagaadan gaasu: “Taani gelana danddayiyo injjee deˈees shin gelanau koyabeykke. Gelennan deˈiyoogan demmido laˈatettaa haggaazuwan darobaa oottanau goˈettaas; hegaadan oottiyoogee taani daro ufayttanaadan oottiis.” Ba goˈˈaa aggidi tumu goynuwau hegaadan oottiya oonanne Yihooway mule dogenna.—Isiyaasa 56:4, 5 nabbaba.

Intteyyo Deˈiya Injjiyaa Loytti Goˈettite

18. Ekkibeenna woy gelibeenna Kiristtaaneta harati waatidi minttettana danddayiyoonaa?

¹⁸ Ekkennan woy gelennan deˈiyo hanotaa Yihoowayyo oottanau loytti goˈettiya ubba Kiristtaaneta wozanappe galatanaunne minttettanau koyoos. Eta loˈˈo eeshshaa gishshaunne eti gubaaˈiyau oottiyo loˈˈobaa gishshau eta keehippe siiqoos. Nuuni tumuppe ayyaanaaban etau “ishantta, michchentta, aayeta, naata” gidikko, baddo gididabadan etau mule siyettenna.—Marqqoosa 10:28-30 nabbaba.

19. Ekkennan woy gelennan deˈiyo hanotaa loytti goˈettanau ay oottana danddayeetii?

¹⁹ Intte ekkennan woy gelennan deˈiyoy koyidi gidin woy hanotatuppe denddidaagan gidin, Geeshsha Maxaafay yootiyoonne ha wodiyan deˈiya asatu leemisoy, intte loˈˈo ayfiyaa ayfiyo, ufayssiya deˈo deˈana danddayiyoogaa bessees. Issi issi imotay wozanappe koyiyooba; haray qassi mule qoppibeennaba. Issi issi imotaa sohuwaara nashshoos; harata qassi amarida wodiyaappe guyyiyan xoqqu ootti xeelloos. Yaatiyo gishshau, hegee daro baggi nu xeelaara gayttidaba. Intte ekkennan woy gelennan deˈiyo hanotaa loytti goˈettanau ay oottana danddayeetii? Kaseegaappe aaruwan Yihoowakko shiiqite; Xoossaa oosuwan darobaa oottite; qassi harata siiqiyo siiquwaa aassite. Ekkennan woy gelennan deˈiyoogaa Xoossay xeelliyo ogiyan xeelliyo wodenne he imotaa loytti goˈettiyo wode, aqo deˈuwaadan he imotaykka anjjuwaa demissana danddayees.

Hassayay?

• Ekkennan woy gelennan deˈiyoogee imota gidana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

• Yelagatettan ekkennan woy gelennan deˈiyoogee waatidi anjjuwaa demissana danddayii?

• Ekkibeenna woy gelibeenna Kiristtaanetuyyo kaseegaappe aaruwan Yihoowakko shiiqanaunne siiquwaa aassanau ayba injjee deˈii?

[Oyshata]

[Sinttaa 20n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Intteyyo deˈiya injjiyaa Xoossaa oosuwan loytti goˈetteetii?