Nagkasakit ka na ba? Bangin naopay ka dayon salit nahingalimtan mo nga nahitabo ito. Aw, diri sugad hito an pagtaguminatay. “Diri tinuod an ‘natapos na’ nga pagtaguminatay,” siring ni Dr. Alan Wolfelt ha iya libro nga Healing a Spouse’s Grieving Heart. Kondi hiya nagdugang: “Ha paglabay han panahon ngan ha bulig han iba, maiibanan an sakit nga imo inaabat.”

Pananglitan, tagda an inabat han patriarka nga hi Abraham han mamatay an iya asawa. An mga pulong ha orihinal nga teksto han Biblia nasiring nga hi Abraham nagtikang magtaguminatay ngan magtangis tungod kan kamatay ni Sarah. An mga pulong nga ‘nagtikang’ nagpapasabot nga lumabay anay an hilawig nga panahon antes niya makarawat an kamatay han iya asawa. * An usa pa nga ehemplo amo hi Jacob, nga nalimbongan ha pagtoo nga an iya anak nga hi Jose ginpatay hin ihalas nga hayop. Nagtaguminatay hiya ha sulod hin ‘damu ka adlaw,’ ngan waray gud kapamilya niya an nakaliaw ha iya. Bisan kon mga tuig na an naglabay, masakit la gihap para ha iya an kamatayon ni Jose.​—Genesis 23:2; 37:34, 35; 42:36; 45:28.

Damu liwat yana an nagtataguminatay la gihapon bisan kon maiha na nga namatay an ira hinigugma. Tagda inin duha nga ehemplo.

• “An akon bana, hi Robert, namatay hadton Hulyo 9, 2008. Ha adlaw nga nahitabo an aksidente, baga hin normal la an tanan. Sugad han pirme namon ginbubuhat katapos namon mamahaw ngan antes hiya lumakat basi magtrabaho, ginhaharokan niya ako ngan ginhaharokan ko hiya, naghahangkopay kami, ngan nasiring hin, ‘I love you.’ Unom na ka tuig an naglabay, kondi may samad la gihap an akon kasingkasing. Para ha akon, baga hin diri mawawara an sakit han kamatay ni Rob.”​—Gail, 60 anyos.

• “Bisan kon sobra 18 ka tuig na nga patay an akon hinigugma nga asawa, namimingaw la gihap ako ha iya ngan nasasakitan. Kon may nakikita ako ha palibot nga makaruruyag, nahinunumdoman ko hiya, ngan diri ko mapugngan nga handurawon an iya kalipay kon nakita unta niya an akon nakikita.”​—Etienne, 84 anyos.

Matin-aw, natural la nga umabat hin kasakit ha sulod hin hilawig nga panahon. An tagsa nga tawo nagtataguminatay ha iba-iba nga paagi, ngan diri gud maaramon nga hukman an usa kon paonan-o niya gin-aatubang an usa nga trahedya. Pero diri liwat naton angay hukman an aton kalugaringon kon para ha aton sobra la an aton pagtaguminatay. Paonan-o naton maaatubang an pagtaguminatay?