Maaram Ka Ba?
Kay ano nga an kadaan nga mga Israelita nagbabayad hin bugay?
HA PANAHON han Biblia, an maarasawa nga lalaki o an iya pamilya naghahatag hin bugay ha pamilya han maarasawa nga babaye kon ito nga duha nga pamilya nagkauyon na nga mag-aasawa an ira mga anak. An bugay mahimo mag-upod ha mga butang nga may kantidad, mga hayop, o kwarta. Usahay, iginbabayad an bugay pinaagi ha pagtrabaho, sugad han ginbuhat ni Jacob nga inuyon pagtrabaho ha tatay ni Raquel hin pito ka tuig basi magin asawa hi Raquel. (Gen. 29:17, 18, 20) Ano an katuyoan hito nga kustomre?
An eskolar han Biblia nga hi Carol Meyers nagsiring: “An bugay mahimo igbayad ha pamilya han maarasawa nga babaye tungod kay an ira anak diri na makakatrabaho para ha ira, nga importante ha mga pamilya [nga an pakabuhi amo an pag-uma].” An bugay mahimo liwat magparig-on han pagkamagsangkay han duha nga pamilya nga nagkaada na relasyon tungod ha pag-asawa han ira mga anak. Tungod hito nga pagkamagsangkay, an mga membro han pamilya mahimo magbinuligay ha usa kag usa ha makuri nga mga panahon. Dugang pa, an bugay pamatuod nga an usa nga babaye karaslon na ngan diri na hiya magigin sakop han pag-ataman ngan proteksyon han iya tatay kondi han iya na bana.
An pagbayad han bugay diri nagpapasabot nga an asawa usa nga butang nga mahimo paliton o igbaligya. An libro nga Ancient Israel—Its Life and Institutions nasiring: “Ini nga obligasyon ha pagbayad hin espisipiko nga kantidad hin kwarta, o hin katugbang hito, ha pamilya han babaye nagpapakita nga an pag-asawa han mga Israelita baga hin ginpapalit. Pero an [bugay] baga hin bayad para ha pamilya han babaye, diri kantidad nga iginbabayad para ha babaye.”
Yana, ha pipira nga nasud, padayon nga ginsusunod han mga tawo an kustomre nga pagbayad hin bugay. Kon an Kristiano nga mga kag-anak naaro hin bugay, iginpapakita nira ha ‘ngatanan nga tawo an ira pagkamakatadunganon’ pinaagi ha diri pag-aro hin labaw kay ha angayan. (Fil. 4:5; 1 Cor. 10:32, 33) Hito nga paagi, iginpapakita nira nga diri hira “mahigugmaon ha kwarta,” o hakog. (2 Tim. 3:2) Dugang pa, kon an Kristiano nga mga kag-anak diri naaro hin bugay nga daku hinduro an kantidad, an maarasawa nga lalaki diri mapipiritan nga idelatar an pagpakasal tubtob nga magkaada hiya kwarta nga ibarayad para ha bugay. O an maarasawa nga lalaki diri maoobligar nga umundang ha pagpayunir tungod kay kinahanglan niya magtrabaho hin bug-os-panahon basi magkaada hin kwarta nga ibarayad ha bugay nga daku hinduro an kantidad.
Ha pipira nga nasud, may mga balaud mahitungod ha bugay. Kon ito an kahimtang, ginsusunod han Kristiano nga mga kag-anak ito nga mga balaud. Kay ano? Gin-oobligar han Pulong han Dios an mga Kristiano nga “magpasakop ha higtaas nga mga awtoridad” ngan sugton an mga balaud nga diri nakontra ha mga balaud han Dios.—Roma 13:1; Buh. 5:29.