Hin-o an Kwalipikado Gud nga Lider Para Yana nga Panahon?

Han 1940, may-ada problema ha pagpanguna ha Parliamento han Britanya. An sitenta-y-syete anyos nga hi David Lloyd George, nga namati ha debate, nagpadaog han Britanya ha Girra ha Kalibotan I, ngan an iya damu ka tuig ha politika nakabulig ha iya ha pag-usisa hin maopay han buruhaton han higtaas nga mga opisyal. Ha usa nga pahayag ha House of Commons han Mayo 8, hiya nagsiring: “An nasud andam para ha ngatanan nga pagsakripisyo basta may-ada la manguna hito, basta maipakita la hin matin-aw han Gobyerno an mga tumong hito ngan basta sumarig la an nasud nga adton nangunguna hito nagbubuhat han ira gimaopayi.”

AN MGA pulong ni Lloyd George nagpapatin-aw nga an mga tawo naglalaom ha ira mga lider nga magin may kapas ngan maghimo hin tangkod nga mga pangalimbasog ha pagsari nga pauswagon an mga kahimtang. Usa nga parakampanya ha eleksyon an nagpahayag hito ha sugad hini nga paagi: “Kon an mga tawo nabutos para ha presidente, nabutos hira para ha usa nga ira ginsasarigan han ira kinabuhi, han ira tidaraon, han ira mga anak.” An pagbantay ha sugad nga pagsarig daku gud nga buruhaton. Kay ano?

An aton kalibotan puno hin mga problema nga baga hin imposible masulbad. Pananglitan, hin-o nga lider an napamatud-an nga duro ka makinaadmananon ngan gamhanan nga makukuha niya an krimen ngan girra? Hin-o ha mga lider yana an may-ada mga bahandi ngan pagpaid ha paghatag ha tagsa nga tawo hin pagkaon, limpyo nga tubig, ngan mga tagana para ha kahimsog? Hin-o an may-ada kahibaro ngan determinasyon ha pagpanalipod ngan pagpahiuli han palibot? Hin-o an may-ada igo nga kwalipikasyon ngan gahum ha pagsiguro nga an ngatanan nga katawohan magpahimulos hin hilawig ngan malipayon nga kinabuhi?

An mga Tawo Diri Kwalipikado ha Pagbuhat Hito

Totoo nga an pipira nga mga lider nakakab-ot hin usa nga sukol han kalamposan. Kondi, ha pinakamaiha, makakagserbi hira ha sulod hin pipira la ka mga dekada—ngan katapos, hin-o an sunod nga mangunguna? An usa han pinakakwalipikado nga mga lider nga nabuhi, hi Hadi Salomon han kadaan nga Israel, namalandong hini nga pakiana. Ini an iya konklusyon: “Ako nangalas han akon buhat nga akon ginbuhat ha sirong han adlaw, kay ako kinahanglan magbilin hini ha tawo nga masunod ha akon. Ngan hin-o an mahibabaro kon hiya magmamakinaadmananon ba nga tawo o malulurong? Ngani hiya mamamay-ada kaladnganan ha ngatanan  ko nga buruhaton nga akon ginbubuhat, ngan diin ako nagpakita nga ako makinaadmananon ha sirong han adlaw. Ini liwat parayaw.”—Eklesiastes 2:18, 19.

Hi Salomon diri maaram kon ipapadayon ba han masunod ha iya an iya maopay nga buhat o dadauton ito ngatanan. Para kan Salomon, “parayaw” la an sikolo han pagsaliwani han daan nga mga lider hin bag-o nga mga magmarando. An iba nga mga hubad han Biblia nagtatawag hini nga sikolo nga “waray pulos,” o “waray gamit.” An usa nga bersyon nasiring: “Kalurongan ito.”

Usahay, ginagamit an kamadarahog basi ipirit an pagbag-o ha mga nangunguna. Ginpatay an may-kapas nga mga lider samtang nakada pa hira ha ira katungdanan. Hi Abraham Lincoln, usa nga tinahod gud nga presidente han Estados Unidos, makausa nga nagsiring ha iya mga mamarati: “Ginpili ako ha pagdumara hin usa nga importante nga katungdanan ha sulod hin halipot nga panahon, ngan yana, ha iyo atubangan, gintagan ako hin awtoridad nga mawawara ha diri maiha.” Oo, waray gud mag-iha an iya pagserbisyo. Bisan pa han ngatanan nga iya nahimo ngan han iya hingyap nga magbuhat hin damu pa para ha mga tawo, hi Presidente Lincoln nanguna ha iya nasud ha sulod hin upat ka tuig la. Ha tinikangan han iya ikaduha ka termino ha iya katungdanan, ginpatay hiya han usa nga lalaki nga naruyag hin bag-o nga lider.

Bisan an gimaopayi nga tawhanon nga mga lider diri makakagarantiya han ira kalugaringon nga tidaraon. Salit, sadang ka ba sumarig ha ira ha paggarantiya han imo tidaraon? An Biblia nasiring: “Ayaw niyo ibutang an iyo pagsarig ha mga prinsipe, bisan ngani dida ha anak han tawo, ha kan kanay waray pagbulig. An iya gininhawa nagowa, nabalik hiya ngadto ha iya tuna.” Ini an paghubad han Byington nga bersyon ha kataposan nga bahin han bersikulo 4: “Hito nga adlaw an iya maopay nga mga buhat bug-os nga mawawara.”—Salmo 146:3, 4.

Bangin makuri karawaton an sagdon nga diri sumarig ha tawhanon nga mga lider. Kondi, an Biblia waray sumiring nga an katawohan diri gud magkakaada maopay ngan permanente nga lider. “Kitaa, an usa nga hadi maghahadi ha pagkamatadong,” siring han Isaias 32:1. Hi Jehova nga Dios, an Maglalarang han tawo, nag-andam hin “usa nga hadi,” usa nga Lider, nga ha diri na maiha magdudumara hin bug-os ha mga kahikayan ha tuna. Hin-o hiya? Ginkilala hiya han mga tagna ha Biblia.

 Usa nga Kwalipikado Gud Manguna

Duha ka yukot ka tuig na an naglabay, usa nga anghel an nagsiring ha batan-on nga Judio nga babaye nga hi Maria: “Mananamkon ka ngan magbata ka hin usa nga anak, nga imo pagngangaranan kan Jesus. Ini madaku, ngan pagngangaranan nga Anak han Gihitaasi. Ngan an Ginoo nga Dios mahatag ha iya han lingkoran nga hadianon ni David, nga iya amay; ngan maghahadi hiya ha balay ni Jakob ha kagihaponan ngan an iya ginhadian diri matatapos.” (Lukas 1:31-33) Oo, hi Jesus han Nasaret an Hadi nga iginpakilala han mga tagna ha Biblia.

An mga dibuho ngan mga inukit nga may kalabotan ha relihiyon agsob nga naghuhulagway kan Jesus sugad nga usa nga minasus-an, sugad nga kulang hin sustansya ngan maluya, o sugad nga asetiko nga nakarawat la nga waray reklamo han bisan ano nga nahitatabo ha iya. Ini nga mga paghulagway diri nag-aaghat hin pagsarig ha iya sugad nga Magmarando. Kondi, sugad han paghulagway kan Jesu-Kristo ha Biblia, nagtubo hiya ha pagin makusog, hamtong nga lalaki nga puno hin kadasig ngan kaabtik. Ngan may-ada hiya iba pa nga mga kalidad nga nakahimo ha iya nga kwalipikado ha panguna. (Lukas 2:52) An masunod amo an pipira nga mga bahin han iya makatirigamnan nga personalidad.

Hi Jesus nagtipig hin hingpit nga integridad. Tangkod ngan matadong gud an iya pamatasan salit gin-ayat niya ha publiko an iya mga kaaway nga magpresenta hin husto nga akusasyon kontra ha iya. Waray hira makapresenta. (Juan 8:46) An iya diri-salingkapaw nga mga katutdoan nakaaghat ha damu nga sinsero nga mga tawo nga magin iya mga sumurunod.—Juan 7:46; 8:28-30; 12:19.

Hi Jesus bug-os nga dedikado ha Dios. Determinado gud hiya ha pagtuman han buruhaton nga igintoka han Dios ha iya salit waray kaaway—tawo man o demonyo—an nakapugong ha iya. Waray hiya mahadlok ha madarahog nga mga pag-atake. (Lukas 4:28-30) An kakapoy ngan kagutom waray makapaluya ha iya. (Juan 4:5-16, 31-34) Bisan kon ginbayaan hiya han iya kasangkayan, waray gud hiya bumulag ha iya tumong.—Mateo 26:55, 56; Juan 18:3-9.

Hi Jesus may-ada hilarom nga pagtagad ha mga tawo. Nagtagana hiya hin pagkaon para ha mga nagugutom. (Juan 6:10, 11) Ginliaw niya an mga naguguol. (Lukas 7:11-15) Iya ginbalik an pagkita, pamatian, ngan kahimsog hadton nagkikinahanglan hin pagtambal. (Mateo 12:22; Lukas 8:43-48; Juan 9:1-6) Iya gindasig an iya maduruto nga mga apostol. (Juan, kapitulo 13-17) Iya ginpamatud-an nga hiya an “maopay nga paramangno” nga nag-ataman ha iya kakarnerohan.—Juan 10:11-14.

Hi Jesus andam magtrabaho. Iya ginhimsawan an mga tiil han mga apostol basi tutdoan hira hin importante nga leksyon. (Juan 13:4-15) Iya iginsangyaw an maopay nga sumat dida ha matapotapo nga mga kalsada han Israel. (Lukas 8:1) Bisan han nagpaplano hiya pagpahuway ha “lugar nga mamingaw,” positibo nga ginios hiya han ginbiling hiya han damu nga mga tawo para hin dugang nga instruksyon. (Markos 6:30-34) Ha sugad nga paagi, nagpakita hiya hin susbaranan han pagkamaduruto para ha ngatanan nga mga Kristiano.—1 Juan 2:6.

Natapos ni Jesus an iya toka ngan binaya ha kalibotan. Sugad nga balos ha iya pagkamatinumanon, iginhatag ni Jehova nga Dios ha iya an pagkahadi ngan pagkadiri-mamaratyon didto ha langit. Mahitungod han binanhaw nga hi Jesus, an Biblia nasiring: “Hi Kristo, ha pagkabanhaw tikang ha mga minatay, diri na gud liwat hiya mamatay: an kamatayon waray na magahum ha iya.” (Roma 6:9) Makakasiguro ka nga hiya an gimaopayi nga mahimo magin Lider han katawohan. Kon magdumara na hin bug-os hi Kristo Jesus ha tuna, diri na kinahanglan tagan hin gahum an iba, diri na gud liwat kinahanglan magbag-o hin lider. Diri gud hiya makukuha ha katungdanan samtang aada hiya hito, ngan an iya buruhaton diri mapapaundang o madadaot hin usa nga masunod nga diri kwalipikado. Kondi ano an iya espisipiko nga bubuhaton basi magpahimulos an katawohan?

Kon Ano an Bubuhaton Hinin Bag-o nga Lider

An Salmo 72 naghahatag ha aton hin matagnaon nga mga detalye mahitungod ha kon paonan-o magmamando inin hingpit ngan diri-mamaratyon nga Hadi. Ha bersikulo 7 ngan 8, aton mababasa: “Ha iya mga adlaw maburak an mga magtadong, ngan magkakaada kahuraan hin kamurayawan, ngadto ha diri pagsirang han bulan. Maghahadi hiya tikang ha usa nga dagat ngadto liwat ha usa, ngan tikang ha Salog ngadto ha mga sidsid han tuna.” Ilarom han iya mapulsanon nga pagmando, an mga umurukoy ha tuna magpapahimulos hin waray-kataposan ngan nagpapadayon  nga seguridad. Bubungkagon niya an ngatanan nga naeksister na nga mga hinganiban ngan iya kukuhaon tikang ha kasingkasing han tawo bisan an hingyap nga makig-away. An mga tawo nga nagdadaot yana ha iba sugad hin gutom nga mga leon, o nagios sugad hin mabangis nga mga oso ha ira mga igkasi-tawo, hito nga panahon bug-os nga nagbag-o na han ira mga disposisyon. (Isaias 11:1-9) Mahuhura an kamurayawan.

An Salmo 72 ha bersikulo 12 tubtob 14 dugang nga nasiring: “Pagluluwason niya an kablasanon nga nangangaraba, ngan an makurion nga waray gud natambulig: malolooy hiya ha mga kablasanon ngan makinurion, ngan an mga kalag han mga makinurion iya pagluluwason. Tutubson niya an ira mga kalag tikang ha pagtalumpigos ngan paglugos; ngan marahalon an ira dugo ha iya mga mata.” An mga minos, mga pobre, ngan mga nagsasakit magigin bahin han usa ka malipayon nga tawhanon nga pamilya, nga ginhiusa ilarom han pagmando han Hadi nga hi Jesu-Kristo. Kalipay, diri kasakit ngan kawaray-paglaom, an magigin pangirilal-an han ira kinabuhi.—Isaias 35:10.

An bersikulo 16 nagsasaad: “Magkakaada kahuraan hin lugas ha tuna ha bawbaw han mga bukid.” Pirme nadadaot han gutom an minilyon nga tawo ha tuna yana. An politika ngan kahakog agsob nga nagpupugong han patas nga panhatag hin igo nga pagkaon, salit damu hinduro nga mga tawo, labi na an kabataan, an namamatay tungod han gutom. Kondi ilarom han pagmando ni Jesu-Kristo, mawawara ini nga problema. An tuna magtatagana hin maopay nga mga ani han magrasa nga pagkaon. An ngatanan nga katawohan magkakabubusog.

Karuyag mo ba mapahimulosan ito nga mga bendisyon han maopay nga lider? Kon karuyag mo, gindadasig ka namon nga mahibaro mahitungod han Lider nga bug-os nga magdudumara ha bug-os nga tuna ha diri na maiha. An mga Saksi ni Jehova malilipay ha pagbulig ha imo nga buhaton ito. Diri ka mapapakyas, tungod kay hi Jehova nga Dios mismo nasiring mahitungod han iya Anak: “Ibinutang ko an akon hadi ha bawbaw han akon baraan nga bukid nga Sion.”—Salmo 2:6, 12.

[Kahon ha pahina 5]

TIGDA NGA NAWARA HA KATUNGDANAN

Kasagaran nga an usa nga magmarando makakasarig ha pagtahod ngan suporta han iya mga ginsasakopan kon nakakahatag hiya ha ira hin makatadunganon nga sukol hin kamurayawan ngan may-kasigurohan nga mga kahimtang ha pagkinabuhi. Kondi, kon an mga tawo mawad-an na pagsarig ha iya tungod han bisan ano nga hinungdan, bangin mawad-an hiya han iya katungdanan ngan may-ada iba nga masaliwan ha iya. An masunod amo an pipira nga mga ehemplo han mga kahimtang nga tigda nga nagpwersa han marig-on nga mga magmarando ha pagbaya ha ira katungdanan pinaagi han guillotine.

Maraot nga mga kahimtang ha kinabuhi. Han ikatarapos han ika-18 ka siglo, damu nga mga tuminungnong han Fransia an nakurian gud tungod kay daku hinduro an mga buhis kondi kulang an pagkaon. Ini nga mga kahimtang nagresulta hin Rebolusyon ha Fransia, nga tungod hito han 1793, ginpugotan hi Hadi Louis XVI.

Girra. An Girra ha Kalibotan I nagtapos han pagmando han pipira han pinakagamhanan nga mga emperador ha kasaysayan. Pananglitan, han 1917, tungod han girra nagkaada kakulang hin pagkaon ha St. Petersburg, Russia, nga nagin hinungdan han February Revolution. Tungod hini nga rebolusyon, ginpaiwas ha katungdanan hi Czar Nicholas II ngan nagtikang an pagmando nga Komunista. Han Nobyembre 1918, karuyag han Alemanya an kamurayawan, kondi an mga Kaalyado diri naundang ha pakig-inaway tubtob nga magkaada bag-o nga pagmando. Sugad nga resulta, pinirit nga gindistyero an emperador han Alemanya nga hi Wilhelm II ha Netherlands.

Hingyap para hin iba nga mga sistema han gobyerno. Han 1989, nabungkag an Komunismo ha Unyon Sobyet. An mga rehimen nga baga hin sugad katig-a ha bato narumpag samtang an mga sakop hito nagsalikway han Komunismo ngan nag-establisar hin naiiba nga mga paagi han pagmando.

[Mga Retrato ha pahina 7]

Ginpakaon ni Jesus an mga nagugutom, gintambal an mga masakit, ngan nagpakita hin maopay nga susbaranan para ha ngatanan nga mga Kristiano

[Ginkuhaan han Retrato ha pahina 4]

Lloyd George: Photo by Kurt Hutton/Picture Post/Getty Images