Han Enero 13, 2019, may-ada importante gud nga panhitabo ha espirituwal: An Bag-o nga Kalibotan nga Hubad han Baraan nga Kasuratan iginrelis ha Waray-Waray.

An Bag-o nga Kalibotan nga Hubad naiiba gud tungod kay husto an pagkahubad hito han giniyahan nga mensahe han Dios. (2 Timoteo 3:16) Ano an nakakaalarma nga ginbubuhat ha moderno nga mga hubad han Biblia nga ginlikyan hito? Hin-o an nag-andam para han bag-o nga hubad? Ngan paonan-o ka makakasiguro nga masasarigan an Bag-o nga Kalibotan nga Hubad?

“An Biblia an pinakamasurong nga libro han tuig, kada tuig,” an iginsurat ni Declan Hayes, propesor han international business. Makasurubo, tungod han hingyap nga makahimo hin libro nga magigin masurong, usahay ginbabalewaray na an pagin husto hito. Pananglitan, ha usa nga Biblia gintanggal an mga asoy nga gintatagad han mga nagpublikar hito nga “diri makapainteres.” Ginsaliwnan naman ha usa pa nga Biblia an mga pulong o mga termino nga bangin makapasubo ha pipira nga magbarasa yana. Pananglitan, ginpangalimbasogan nga magin makaruruyag ito ha partikular nga mga tawo pinaagi ha pagtawag ha Dios nga “Amay-Iroy.”

Posible nga an pinakanakakaalarma nga ginbubuhat ha mga hubad han Biblia amo an may kalabotan ha personal nga ngaran han Dios, nga Jehova. (Iginhuhubad han pipira nga eskolar an ngaran han Dios hin “Yahweh.”) Ha kadaan nga mga kopya han Biblia, an ngaran han Dios ginrirepresentaran han upat nga Hebreo nga mangarabay (consonant) nga mahimo ighubad nga YHWH o JHVH. Inin waray kapariho nga ngaran makikita hin haros 7,000 ka beses ha Hebreo nga Kasuratan * pa la. (Exodo 3:15; Salmo 83:18) Kon sugad, matin-aw nga karuyag han aton Maglalarang nga mahibaroan ngan gamiton han iya mga magsiringba ito nga ngaran!

Pero ginatos ka tuig na an naglabay, tungod han patootoo waray na luwasa han mga Judio an ngaran han Dios. Ha urhi, an Kristianidad naapektohan liwat han sugad nga patootoo. (Buhat 20:29, 30; 1 Timoteo 4:1) Yana, kasagaran na nga ginsasaliwnan han mga naghuhubad han Biblia an ngaran han Dios han titulo nga “Ginoo.” Gintanggal pa ngani han pipira nga moderno nga hubad han Biblia an pulong nga “ngaran” ha Juan 17:6, diin nagsiring hi Jesus: “Iginpahayag ko an imo ngaran.” Ini an pagkahubad han Maopay nga Sumat hini nga bersikulo: “Iginpakilala ko ikaw.”

An pipira nga eskolar nasiring nga ginsunod la nira an tradisyon han ginsaliwnan nira an ngaran han Dios han titulo nga “Ginoo.” An iba nasiring nga ginbuhat nira ito tungod kay karuyag nira nga damu an ira maibaligya. * Pero ginkondenar ni Jesus an pagsunod ha mga tradisyon nga nagpapasipara ha Dios. (Mateo 15:6) Dugang pa, an pagsaliwan hin titulo ha usa nga ngaran waray basihan ha Kasuratan. Hi Jesu-Kristo damu an titulo, sugad han “An Pulong han Dios” ngan “Hadi han mga hadi.” (Pahayag 19:11-16) Kon sugad, an ngaran nga Jesus sadang ba saliwnan han usa hini nga mga titulo?

An isyu dinhi usa nga importante nga isyu. Tagda ini nga ginsiring han usa nga consultant han paghubad han Biblia ha India may kalabotan ha pagtanggal han ngaran han Dios tikang ha Biblia: “An mga Hindu diri interesado ha titulo han Dios; karuyag nira mahibaroan an personal nga ngaran han Dios, ngan tubtob nga diri nira nahibabaroan ito nga ngaran diri hira mahimo magkaada relasyon ha persona nga nagtatag-iya hito.” Tinuod ini ha ngatanan nga namimiling ha Dios. An paghibaro han ngaran han Dios importante gud basi masabtan hiya, diri sugad nga usa la nga pwersa, kondi sugad nga Persona nga mahimo naton makilala. (Exodo 34:6, 7) Salit an Biblia nasiring: “An bisan hin-o nga natawag ha ngaran ni Jehova matatalwas.” (Roma 10:13) An mga magsiringba han Dios obligado nga gamiton an iya ngaran!

Tungod hito, usa nga importante gud nga panhitabo han 1950 an siyahan nga pagpublikar han Ingles nga bersyon han New World Translation of the Christian Greek Scriptures. Han sumunod nga dekada, an mga bahin han Hebreo nga Kasuratan sunod-sunod nga iginpublikar. Han 1961, iginrelis an kompleto nga Biblia ha Ingles. Makatirigamnan nga ha Bag-o nga Kalibotan nga Hubad iginhubad an ngaran han Dios hin “Jehova” hin haros 7,000 ka beses ha ngatanan nga hinmumutangan hito ha Daan nga Tugon. Labi nga makatirigamnan an pagpahiuli han ngaran han Dios hin 237 ka beses ha Kristiano Griego nga Kasuratan. *

An pagpahiuli hito nga ngaran diri la nagpapasidungog ha Dios kondi nagpapahilarom liwat han aton pagsabot. Ha pag-ilustrar, ini an mababasa ha Mateo 22:44 ha damu nga hubad: “An Ginoo siniring ha akon Ginoo.” Kondi hin-o an nagyayakan dinhi ngan hin-o an iya kaistorya? Ini an pagkahubad han Mateo 22:44 ha Bag-o nga Kalibotan nga Hubad: “Hi Jehova nagsiring ha akon Ginoo,” nga husto nga ginkukotar an Salmo 110:1. Salit makikita han mga magbarasa an klaro nga kaibahan ni Jehova nga Dios ngan han iya Anak.

An Bag-o nga Kalibotan nga Hubad iginpublikar han Watch Tower Bible and Tract Society, usa nga legal nga ahensya nga nagrirepresentar han mga Saksi ni Jehova. Ha sulod hin sobra 100 ka tuig na, an mga Saksi ni Jehova nag-iimprinta ngan nananaltag hin Biblia ha bug-os nga kalibotan. An Bag-o nga Kalibotan nga Hubad igin-andam han grupo hin mga Saksi ni Jehova nga gintatawag nga New World Bible Translation Committee. Tungod kay nadiri magin prominente, an mga membro han komite naghangyo nga diri hira igpakilala bisan kamatay nira.—1 Corinto 10:31.

Kay ano nga gintawag ini nga hubad nga Bag-o nga Kalibotan nga Hubad? An introduksyon han 1950 nga edisyon nagsaysay nga iginpapakita hini nga titulo an marig-on nga kombiksyon nga an katawohan “hirani na gud ha bag-o nga kalibotan” nga iginsaad ha 2 Pedro 3:13. Sugad han iginsurat han komite, durante hini nga “panahon han pagbag-o tikang ha daan nga kalibotan ngadto ha matadong nga bag-o nga kalibotan,” importante nga ipasanag han mga hubad han Biblia “an putli nga kamatuoran han Pulong han Dios.”

Iginprayoridad an pagin husto han hubad. An mga naghubad han Ingles nga edisyon direkta nga naghubad tikang ha orihinal nga Hebreo, Aramaico, ngan Griego nga mga yinaknan, nga ginagamit an pinakamag-opay nga manuskrito nga magagamit. Ginpangalimbasogan gud nga maihubad hin husto an kadaan nga mga manuskrito tubtob nga posible—pero ginagamit an mga pulong nga masayon masabtan han mga magbarasa yana.

Diri urusahon nga gindadayaw han pipira nga eskolar an Bag-o nga Kalibotan nga Hubad tungod han pagin husto hito. Hi Propesor Benjamin Kedar-Kopfstein, usa nga Hebreo nga eskolar ha Israel, nagsiring han 1989: “Ha akon pagsaliksik ha mga yinaknan nga may kalabotan ha Hebreo nga Biblia ngan mga hubad, agsob ko kitaon an Ingles nga edisyon han gintatawag nga Bag-o nga Kalibotan nga Hubad. Ha pagbuhat hini, pauroutro nga napapamatud-an ko nga ini nga hubad nagpapakita hin sinsero nga pangalimbasog nga magkaada husto nga pagsabot han teksto tubtob nga posible.”

Salit makatadunganon la nga iginhubad han mga Saksi ni Jehova an Bag-o nga Kalibotan nga Hubad ha iba pa nga mga yinaknan labot la han Ingles. Ha pagkayana, an kabug-osan o an bahin hito iginpublikar na ha iba nga mga yinaknan. Basi mapasayon an pagbuhat hini, usa nga paagi han paghubad han Biblia an ginhimo, diin gintampo an pag-aram han mga pulong ha Biblia ngan an teknolohiya han kompyuter. An departamento nga gintatawag nga Translation Services gin-organisar basi bumulig ha mga parahubad. Ginpapanginano hin maopay han Nagmamando nga Lawas han mga Saksi ni Jehova an paghubad han Biblia pinaagi han Writing Committee hito. Pero paonan-o gud ba ginhihimo ini nga buruhaton?

Siyahan, usa nga grupo han dedikado nga mga Kristiano an gintutokahan basi magin team han mga parahubad. Napamatud-an na nga kon an mga parahubad nagtatrabaho sugad nga team imbes nga maglugaring la, nakakahimo hira hin mas maopay ngan mas timbang nga hubad. (Proberbios 11:14) Kasagaran na nga an tagsa nga membro han team may eksperyensya na ha paghubad han mga publikasyon han mga Saksi ni Jehova. Katapos, an team ginbabansay hin maopay may kalabotan ha nangunguna nga mga prinsipyo ha paghubad han Biblia ngan ha paggamit han espesyal nga mga program ha kompyuter.

An team han mga parahubad gintatagan hin instruksyon nga maghubad hin Biblia nga husto pero masayon masabtan han ordinaryo nga mga tawo. Sadang ito magin literal tubtob nga posible pero diri sadang mabag-o an kahulogan han orihinal nga teksto. Paonan-o ini ginbubuhat? Tagda an iginrelis pa la nga Biblia. An team han mga parahubad nagtikang pinaagi ha pagpili hin mga termino ha Waray-Waray nga katugbang han ngatanan nga importante nga mga termino ha Biblia nga gin-gamit ha Ingles nga New World Translation. An program ha kompyuter nga Watchtower Translation System naghahatag hin mga pulong ha Biblia nga konektado hito ngan puropariho an kahulogan. Iginpapakita liwat hini an orihinal nga Griego o Hebreo nga mga pulong nga ginkuhaan han Ingles nga mga pulong basi maadman han parahubad kon paonan-o ito nga Griego o Hebreo nga mga pulong iginhubad ha iba nga mga teksto. Han nagkauruyon na an team hito nga mga pulong, nagtikang hira paghubad han Biblia, nga ginagamit an kompyuter basi ipakita an Waray-Waray nga mga katugbang samtang iginhuhubad nira an tagsa nga bersikulo.

Pero an paghubad diri la kay basta pagsaliwan hin grupo hin mga pulong ha lain nga grupo hin mga pulong. Daku nga trabaho an ginkinahanglan basi masiguro nga an ginpili nga mga termino ha Waray-Waray naghahatag han husto nga kahulogan han Kasuratan ha tagsa nga konteksto. Ginsiguro gud nga an gramatika ngan pagkahan-ay han mga pulong maopay ngan natural basahon. Matin-aw nga daku gud nga pangalimbasog an ginhimo para hini nga proyekto. Iginhubad han Waray-Waray nga edisyon han Bag-o nga Kalibotan nga Hubad an Pulong han Dios ha paagi nga masayon basahon, matin-aw ngan madali masabtan, ngan husto liwat an pagkahubad han kadaan nga mga manuskrito. *

Gin-aaghat ka namon nga usisahon mo mismo an Bag-o nga Kalibotan nga Hubad han Baraan nga Kasuratan. Mababasa mo ito online o ha JW Library nga app, o mahimo ka mangaro hin inimprinta nga kopya ha lokal nga kongregasyon han mga Saksi ni Jehova. Mababasa mo ito nga may pagsarig nga an mga pulong mismo han Dios iginhubad hito hin husto ha imo kalugaringon nga yinaknan. Sigurado nga diri mag-iiha mauyon ka nga an bag-o pa la nga pagrelis hini nga Biblia usa nga importante gud nga panhitabo ha espirituwal!