1970 წანას არქეოლოგეფქ გათხრეფიშ დროს ღურელ ზღვაშ დასავლეთ სანაპიროწკუმა ხოლოს, ეინ-გედის (ისრაელი) ჭვილ გრაგნილ ქოძირეს. თინეფქ თე გრაგნილ თიმწკუმა ძირეს, მუჟამსით არქეოლოგიურ გათხრეფიშ დროს სოფელიშ სინაგოგაქ იძირ. თე სინაგოგაქ საეგებიოთ ახ. წ. მა-6 საუკუნეს სოფელიშ განადგურებაშ დროს იჭვჷ. გრაგნილ თიცალ ჭვილ რდუ, ნამდა გონწყუმაშ დროს იზიანებუდ დო თეშ გურშენ შეიოლებერ ვარდჷ თიშ კითხირ. მარა, საბედნეროთ სუმგანზომილებიან სკანერიშ საშვალებათ, შეიოლებერქ იჸუ თე გრაგნილიშ „გონწყუმაქ“ დო გრაფიკულ გამოსახულებაშ პროგრამაშ ჭყოლოფათ თიშ კითხირქ.

სკანირებაშ შედეგო ქიძირ, ნამდა გრაგნილს ბიბლიაშ ართ-ართ წიგნიშ, ლევიანეფიშ დაჭყაფ დუდეფშე მუსხირენ მუხლი რდუ მოჩამილ. თე მუხლეფს გიმორნაფილ რე ღორონთიშ პირად სახელ ებრაულ ნინაშა ტეტრაგრამატონიშ სახით. თე გრაგნილ დათარიღებულ რე სოდგარენ ახ. წ. 50 წანაშე ახ. წ. 400 წანაშახ, მუთ თის ნიშნენს, ნამდა ღურელ ზღვაშ ხეშნაჭარეფიშ უკულ თენა ბიბლიაშ ებრაულ ტექსტიშ უჯვეშაშ გრაგნილ რე. ართ-ართ ებრაულ გაზეთის (The Jerusalem Post) ჭარუდ: „სოიშახ ეინ-გედის ძირაფილ გრაგნილიშ კითხირ იჸიდ შეიოლებერ, სოდგარენ 1 000 წანა გიშაძუდ ღურელ ზღვაშ გრაგნილეფ ( სოდგ. ჯვ. წ. 100 წ.) დო ალეპოშ კოდექს შკას (სოდგ. ახ. წ. 930 წ.)“. ექსპერტეფიშ აზრით, ეინ-გედის ძირაფილ გრაგნილშე იძირე, ნამდა თორაშ მასორეტულ ტექსტი 1 000 წანაშ დინახალე ვათირე დო გინმაჭარალეფიშ შეცდომეფ ვა თირანს ტექსტის.