Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

Kutagulilana yindu mwacitema, soni mwagopoka mpaka kukamucisye

Yampaka Tutende Mundu Jwatukusamnonyela Palwalice

Yampaka Tutende Mundu Jwatukusamnonyela Palwalice

DOREEN jwasoŵile cakutenda paŵagambile kupikana kuti ŵamkwakwe, lina lyawo a Wesley, ŵasimene ni cakuyimba mu ututu. Madokotala gasasile kuti catame ni umi kwa miyesi jamnono, kaneko cawe. Doreen jwatite, “Yasupwisye mnope kupikana yeleyi. Kwa masiku nditu naliji jwangali macili. Yaliji mpela ngusagamila. Nganinganisyaga kuti mpaka yitutendecele yeleyi.”

Ŵandu ŵajinji akusapikanasoni mwakulandana ni muŵapikanile Doreen naga jwamwiŵasa mwawo amsimene ni ulwele wangali mtela. Tukumanyilila kuti jwalijose komboleka kumkamula ulwele mpela welewu pandaŵi jilijose. Yili yakusangalasya kuti ŵandu ŵajinji akusalipeleka pakumsamalila jwamwiŵasa mwawo jwamsimene ni ulwele wangali mtela. Nambope, kutenda yeleyi kuli kwakusawusya ngaŵa masanje. Ana mpaka atende wuli naga jwamwiŵasa mwawo umkamwile ulwele wangali mtela? Ana mpaka atende yamtuli kuti apilile pakumsamalila jwakulwalajo? Ana mpaka atende yamtuli jwamwiŵasa mwawo pasigele panandi kuwa? Candanda, kwende tulole ligongo lyakwe yili yakusawusya kumsamalila mundu jwamsimene ni ulwele wangali mtela.

CAKUSAWUSYA

Kwawula pasogolo kwa yacipatala kukamucisye kuti ŵandu atameje kwandaŵi jelewu. Yaka 100 yipiteyo kapena kupunda, ŵandu ŵatamaga yaka yamnono atamose ŵa m’yilambo yakusicila. Ŵandu ŵawaga mwangasawusya ni yilwele yakupelana kapena ngosi. Yipatala yaliji yamnono mwamti ŵandu ŵajinji ŵalwalilaga kunyumba mpaka kuwa.

Masiku agano, ŵacipatala akopocele mitela jakamucisya mundu kutamape ni umi kwa ndaŵi panyuma pakumsimana ni ulwele wangali mtela. Nambope, yeleyi ngayikusagopolela kuti mundujo alamile. Ndaŵi sine jwakulwalajo mpaka alepeleje kulisamalila. Kwasamalila ŵandu ŵamti m’yiyi kuli kwakusawusya.

Yikuwoneka kuti masiku agano ŵandu ŵamnono ni ŵakulwalilaga kunyumba mwamti ŵandu ŵajinji ŵangamanyilila mwayikusaŵela mundu pakuwa, soni kuti ŵane nganam’woneje mundu ali mkuwa. Ligongo lya yeleyi, ŵandu ŵane mpaka yasawusye kumsamalila jwamwiŵasa mwawo jwalwalice. Ana cici campaka cakamucisye?

AKOSECELEJE MKANIPAŴE

Mpela mwatuyiwonele ni Doreen jula, ŵandu ŵajinji akusasokonecela nganisyo jwamwiŵasa mwawo pamsimene ni ulwele wakogoya. Ana mpaka akosecele camtuli yiliyose yampaka yiyice msogolo? Jwakutumicila jwine jwa Mlungu jwakulupicika jwatite, “Atujiganye kaŵalanjile ka masiku getu kuti tukole mtima walunda.” (Salimo 90:12) Apopeleje kwa Yehofa Mlungu ni mtima wosope kuti ŵakamucisyeje kamulicisya masengo mwalunda ndaŵi jali ciŵela umi jwamwiŵasa mwawojo.

Nambo kuti yeleyi yikombolece akusosekwa kosecela cenene. Naga jwakulwalajo akombolape kuŵeceta, mpaka atende cenene kum’wusya ya mundu jwakusaka kuti camjimileje pacacileka kuŵeceta. Atagulilanesoni cenene naga cacisaka kumjawusya kucipatala kapena kumpa mtela wine wakwe yindu payicisawusya mnope. Kutendela cile yeleyi kucikamucisya kuti ŵamwiŵasamo akakangana kapena kulijimba magambo pambesi pakusagula yindu yakuti msyenejo nganayisakaga. Kutagulilana yindu mwacitema, soni mwagopoka mpaka kukamucisye kuti ŵamwiŵasawo amsamalileje cenene jwakulwalajo. Baibulo jikusati, “Pali pangali kutamila pamo, yakuganisya yikusalepelecekwa.”—Miyambo 15:22.

YAMPAKA ATENDE PAKUMSAMALILA JWAKULWALA

Masengo gekulungwa ga mundu jwakumsamalila jwakulwala gali kumlimbikasya mundujo. Mundu jwalwalice akusasosekwa kumsimicisya kuti akusamnonyela. Ana mpaka atende mwamtuli yeleyi? Am’ŵalanjileje mabuku kapena kumjimbila tunyimbo twakulimbikasya. Ŵakulwala ŵane akusapikana cenene naga mlongo mjawo ŵakamwile mkono ni kwasalilaga maloŵe gakwatondoya.

Naga kuyice mlendo, mpaka yiŵe cenene kumsalila jwakulwalajo. Ciwanja cine catite, “Mundu atamose palwalice mnope akusapikanape yayikutendekwa mpaka ali asigele panandi kuwa. M’yoyo, atamose jwakulwalajo ali agonile akasaŵeceta yindu yakuti ngaŵa mkuyiŵeceta ali mesope.”

Naga yili yakomboleka, apopeleje najo yimpepe. Baibulo jikusasala kuti ndaŵi jine ndumetume Paulo ni acimjakwe ŵalasile mnope, mwamti ŵayikene pakayicila naga catamesoni ni umi. Ana ŵanduŵa ŵatesile cici? Paulo jwaŵendile Aklistu ŵane kuti, “Jemanjasoni mpaka mtukamucisye mwakutupopelela.” (2 Akolinto 1:8-11) Lipopelo lili lyakamucisya mnope pasimene ni yakusawusya, soni mlongo mjawo palwalice.

AJITICISYEJE MWAYIŴELELE YINDU

Yili yakupweteka kumanyilila kuti mlongo mjawo ngasalamasoni. Yeleyi yili yakupikanika ligongo lyakuti ciwa cangasyoŵeleceka. Mlungu nganatupanganya kuti tuweje. (Aloma 5:12) Ni ligongo lyakwe Maloŵe ga Mlungu gakusacikolanga ciwa kuti cili “mmagongo.” (1 Akolinto 15:26) M’yoyo, yili yakupikanika ngasaka kuganicisya yakuti mlongo mjetu lisiku line caciwa.

Nambope, kosecela mkanipaŵe ciwa ca mlongo mjawojo mpaka kwakamucisye ŵamwiŵasawo kumasya woga, soni kwatamika mtima pasi. Mundu pasigele panandi kuwa, pakusatendekwa yindu yine mpela yayili mu kabokosi kakuti “Yampaka Yitendekwe Mundu Pasigele Panandi Kuwa.” Ngaŵa kuti jwalijose jwalwalice mpaka yimtendecele yosopeyi, nambope ŵane mpaka yatendecele yine mwa yeleyi.

Jwamwiŵasa mwawo pajasice, mpaka yiŵe cenene kummanyisya mjawo juŵalipelece kuti ŵakamucisyeje. Ŵakuwilwa akusasosekwa kwasimicisya kuti yosope yimasile sano, soni kuti mlongo mjawojo ngakupikanasoni kupweteka kulikose. Mkupanganya jwa ŵandu wosope akusatusimicisya kuti “ŵawe, ŵangamanyilila cilicose.”—Mlaliki 9:5.

JWAKUTUSAMALILA JWAMKULUNGWA

Nalijiganyisye kuti ngakanaga cikamucisyo ca jwalijose

Kwegamila Mlungu kuli kwakusosekwa mnope pakulwasya mlongo mjawo nambosoni pajasice. Jwalakwe mpaka ŵakamucisye kupitila m’maloŵe ni yakutenda ya ŵane. Doreen jwatumkolasile jula jwatite, “Nalijiganyisye kuti ngakanaga cikamucisyo ca jwalijose. Sonitu, twasimonjile mnope kulola winji wa cikamucisyo caŵatupele ŵandu. Ŵamkwangu ni une twalipikanaga mpela kuti Yehofa akuti, ‘Nginaleka jika pandaŵi jakusawusyaji.’ Ngasindiŵalila ata panandi cikamucisyo celeci.”

Kusala yisyene, Yehofa Mlungu ni Jwakutusamalila jwetu jwamkulungwa. Pakuŵa jwalakwe ni juŵatupanganyisye, akusamanyilila mwatukusapikanila mumtima pandaŵi jakusawusya. Mlungu ali jwakusacilila kutupa cikamucisyo soni kutulimbikasya kuti tupilileje. Ngani jine jakusangalasya ni jakuti, Mlungu atulagwisye kuti cacimasya ciwa nambosoni cacajimusya kuŵawe ŵandu ŵajinji ŵakwakumbucila jwalakwejo. (Yohane 5:28, 29; Ciunukuko 21:3, 4) Pambesi pakwe, wosope tuciŵeceta mpela yaŵaŵecete ndumetume Paulo kuti, “M’mwe ciwa, kupunda kwenu kuli kwapi? M’mwe ciwa, ululu wenu uli kwapi?”—1 Akolinto 15:55.

Menaga tugacenjile.