Nakulile m’cilambo ca Costa Rica mumsinda wa Puerto Limón. Msindawu wuli mungulugulu nyasa ca kungopoko lyuŵa kwa cilamboci, soni ukwete ciko ca masitima ga panyasa. M’liŵasa lyetu twapali ŵanace 8, nambo une ndili jwa nambala 7. Mama ni ŵatulelite kutandila pandaŵi jaŵajasice baba ŵangu ndili ni yaka 8.

Kutandila ndili mwanace nanonyelaga mnope mpila wa baseball. * Panakusile natandite kuputa mpilawu mu timu jine jamwana. Ndili ngwete yaka yakupunda 20, mundu jwine jwaŵendile kuti ngatande kuputa mpilawu m’cilambo ca Nicaragua. Ligongo lyakuti nasamalilaga mama ŵangu ŵaŵalwalaga nakanile kwawula ku Nicaragua. Kaneko payicesoni mundu jwine jwaŵaŵendile kuti ngatande kuputa mpilawu mu timu ja cilambo ca Coast Rica. Anyamata wosope ŵa mu timuji akusiŵasagula kutyocela ku matimu gamwana. Pandaŵiji nakundile. Natandite kuputa mpilawu mu timu ja cilamboci kutandila mu caka ca 1949 mpaka mu 1952. Twaputaga mpilawu ni yilambo mpela Cuba, Mexico, soni Nicaragua. Nakombolaga mnope kuputa mpilawu. Panguputa mpilawu nasangalalaga kupikana ŵandu ali mkunjemelela kwineku acikolangaga lina lyangu.

Nanonyelagasoni kutenda yamsese. Atamose kuti nakwete uganja, nambo najendagasoni ni acakongwe ŵakulekanganalekangana. Nambosoni nakolelwaga mnope. Ngukumbucila lisiku line nakolelwe mnope mwamti kundaŵi pakwacele nasisimucile ndili pa bedi ku nyumba, nganimanyililaga kuti nawusile cinawuli. Nanonyelagasoni kucesa juga.

Panaliji mkutenda yeleyi, mama ŵangu kumusi ŵaŵele jumo jwa Mboni sya Yehofa. Pandanda ŵalinjilelinjile kutenda yakuti ndande dini jawo, nambo nganiyikomboleka ligongo nanonyelaga mnope maseŵela kupunda cilicose mwamti panguputa mpilawu nganisakaga kulya. Nganisyo syangu syosope syaliji pa mpila basi. Pangali canasangalalaga naco mnope pa umi wangu kupunda mpila wa baseball.

 Nambo ndili ngwete yaka 29, lisiku line tuli mkuputa mpila ni timu jine, nawulele mnope panalinjililaga kuti nawupate mpila. Panaposile, nalesile kuputa mpilawu, nambope nakocaga timu jamwana ciŵandika kumangwetu.

Mu caka ca 1957, nakundile kuja kutenda nawo msongano waupande wa Mboni sya Yehofa. Msonganowu watendecele ku luŵala lwatwaputilaga mpila kula. Panapikanilaga msonganowu, nayiweni kuti ŵamboniwo ŵatendaga yindu mwawucimbicimbi kulekangana ni yaŵatendaga ŵandu ŵaŵayikaga kukulolela mpila pa luŵalalu. Yanayiweni pamsonganowu yaliji yakwanila kungamucisya kuti ndande kulijiganya Baibulo ni Ŵamboni soni kusimanikwaga kumisongano jawo ja mpingo.

Nasangalele ni yanalijiganyaga m’Baibulo. Mwambone, nalijiganyisye kuti Yesu jwasasile kuti m’masiku gakumalisya ŵakulijiganya ŵakwe cacilalicila ngani syambone sya Ucimwene wa Mlungu pacilambo cosope. (Matayo 24:14) Nalijiganyisyesoni kuti Aklistu ŵasyesyene pakukamula masengoga ŵangakola cakulinga cakuti apateje mbiya. Yesu jwatite, “Mwapocele kwalulele, mpelece kwalulele.”—Matayo 10:8.

Panalijiganyaga Baibulo, nayilandanicisyaga yanalijiganyagayo ni yakusatenda Ŵamboni sya Yehofa. Natesile lung’wanu ni mwakusatendela mtawu pakamula masengo gakulalicila ngani syambone syakwamba Ucimwene wa Mlungu pacilambo cosope. Nayiweni kuti akwete mtima wakupeleka mwakamulana ni yaŵalamwile Yesu yakuti Aklistu atendeje. M’yoyo, panaŵalasile lilemba lya Maliko 10:21 nikulola yaŵasasile Yesu yakuti “Myice, m’ŵe jwakunguya jwangu,” nayiweni kuti basi pangali kutendela mwine, nambo kuŵa Jwamboni sya Yehofa.

Yanjigalile ndaŵi kuti ndende yeleyi. Mwambone kwa yaka yejinji naliji mkucesa nawo juga pakamulicisya masengo nambala. Nambo nalijiganyisye m’Baibulo kuti Mlungu jwangasangalala ni ŵakulambila ‘mlungu jwa Upile,’ nambosoni “kumbila kwa litima.” (Yesaya 65:11; Akolose 3:5) M’yoyo, naganisisye yakuleka kucesa juga. Lyamlungu cijuma canalesile, nambala jangu jawinile. Ŵandu ŵatandite kunyosya ligongo lyakuti nganinjesa juga cijuma celeco, soni ŵatandite kunjisya kuti ndandilesoni, nambo nakanile.

Palisiku lyanabatiswe pamsongano waupande Ŵamboni sya Yehofa, nasimenesoni ni cindu cine cacalinjile ‘umundu wangu wasambano.’ (Aefeso 4:24) Ligulo lya lisikuli, panawujile kunyumba janayicile, nawusimene uganja wangu wakala wuli wujimi pamlango kunjembeceya. Ni watite, “Nasoŵile kwabasi Sammy, papite masiku ngam’wona, mbice kuti tukunguluce.” Nambo ndaŵi jijojo natite, “Une yeleyo nalesile!” Nawusalilesoni kuti apano natandite kutenda yindu mwakamulana ni yajikusasala Baibulo. (1 Akolinto 6:18) Jwasimonjile mnope mwamti jwambusisye kuti, “Yisyene?” Kaneko jwatandite kucembulusya yajikusasala Baibulo pangani ja yamsese, soni jwalimbicile kuŵeceta kuti tuwujilanesoni. Nambo nganinayikosya, nawulesile papopo ni kulikiyila m’cipinda cangu. Lelojino ngusasangalala panguyiwona kuti mbele Jwamboni kutandila mu caka ca 1958, soni nganimbujila ku ndamo syangu syakala.

Kuti nayilondesye yosope yambatile ligongo lya kuya yajikusajiganya Baibulo mpaka yikwane buku jamtundu. Yine mwa yeleyi ni kola acimjangu ŵasyesyene, umi wakola cakulinga, soni cisangalalo cisyesyene.

Ngusasangalalape ni mpila wa baseball, nambo ngaŵa mpela mwanatendelaga pandanda. Panaputaga mpila wa baseball naliji mundu jwakupikanika soni napataga mbiya, nambo yindu yeleyi ngamkaniyingamucisya kwa ndaŵi jelewu. Nambo unasi wangu ni Mlungu, soni abale ni alongo pacilambo cosope uciŵa mpaka kalakala. Baibulo jikusati, “Cilamboci cikwawula yimpepe ni lisosa lyakwe, nambo jwakutenda yakusaka Mlungu cacitama mpaka kalakala. (1 Yohane 2:17) Sambano ngusamnonyela mnope Yehofa Mlungu, soni ŵandu ŵakwe kupunda cilicose.